11 Kasım 1941 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

—-—-- Ân karada yapılan ihtifal SA SA AFE DAT ça bllmn yurt lçmde hılkevlc.ri;ulı odalarında, Parti kurağlarında ve mekteplerde yapılan ihtifal. lerle ebedi şefin büyük hatırası anılmış ve taziz edilmiştir. İhtifallere her yerde Atatür: kün hayata gözlerini kapadığı dekikada saat 9,05 de başlan. mış ve beşer dakika tazim sü- kütundan sonra söz alan hatip. ler en büyüğümüzün hayatını. başardığı imkılâpları anlatmışlar ve büyük yasımızı en içten söz derle iiade eylemişlerdir. Büu toplantıları takiben de, Atatürkün heykel ve büstlerine ıılav.lder konulmuştur. Ankara buğünü derin ve sakin bir yâs içinde geçirmiştir. İhti- falin başlıyacağı saatten çok önce bütün Ankara halkı Ata. Mili gef İsmet önü, Ata- türkün manevi huzurlarında bir tâzim vakfesinde bulunmak ü. zere kabre geldikleri zaman uvakkat kabrin — bulunduğu müze binası etrafında cok kesif bir halk kütlesi yer almış bu- kunuyordu. Milli şef, bu halk safları ara. sından geçerek kabre geldikleri zaman, giriş — yerinde Millet Meclisi relsi Abdülhalik Renda, Başveklil doktor Refik Saydam, genel kurmay başkanı mareşal Fevzi Çakmak, vekiller hoyeti, Cümkhuriyet Halk Partisi Genel gekreteri, Parti Meclis Gurum ile Parti müstakil gurupu rele. Büyük Reisicümhurumuzun üçüncü yıl dönümleri fBas #a-afı 1 wmetete geciyor. leri tarafından karşılanmışlar, ve hep birlikte içeri — girerek Alatürkün manevi — huzurunda eğilmişlerdir. Milli Şefle Büyük Milkt Meclisi reisi, Başvekil ve Ma. nxll kabre birer menokşe de- meti koymuşlardır. Bu tâzim ziyarelinden sonra milli şef, kabirden ayrılmışlar ve gelişle. rinde olduğu gibi, dönüşlerinde de vali, emniyet müdürü, mer- kez komutanı ve bir kıta asker tarafından selâmlanmışlardır. Bu ziyereti, halkevinde yapıl. mış olan ihtifakde bulunanların hep birlikte — yaptıkları ziya- ret takip eylemiş ve bundan sonra ebedi şefin kabri, bütün gün için Ankarada — bulunan halkın ziyaretine açılmıştır. Saat dokuzu vİrmi geçe de, kordiplomatik adına — Birleşik Amerika Büyük Elcisi Mac Mar ray da ziyarette bulunarak kab re bir çelenk koymuş ve bez dakika süren bir tâzim vakfezi ile Atatürkün hatırasını tazız eylemiştir. Oğkı.ın sonra da, okullar ta. gününü böylece yaşayan Anka- rada buzün, bütün — vekâletler, elçilikler, daireler, milesseselar. de bayraklar bütün yurtta oldu Ru gibi yarıya çekilmiş, ve A- tatürkün şehrimizdeki — bütün heykelleri daireler, müesseseler, ve teşekküller tarafından konu. lan wtı.n)dıde çevrelenmiş bu- Tunmaktadır. Ba anda Atatürkün hafımsı teselli bulmaz nedarin dolü olmn kal- eimizin azla timsalldir. Atatürkün fevkalâd, hizmetlerini bagünkü Türk devketinla bünyeslado tam ve temiz eserler olarak tocenalim etmiş yörü- yoruz. Kadir bilen ve büyük evlât yetiştirsa milletimizin — yüreğinde, “Komal Atatürk,, adı, sevgi ve hürmet içinde obedi olamak yaşıyacaktır. Şükran ve taclm hislerimi söylemeğe çalışaa sözlerimin sizin muhabbet ve takdir duygularmızı da aksetlirdiğina eminim. Muhterem arkadaşlar, devlet ve milletimizla insani ve medeniyotim asil bedeflerine doğru durmadan ilerİryip yükseleceğine — kati İnancan vardır. Büyük ve kalıramnan bir milletin hizmetinde bulunuyoruz: Türk var tasımın bölüzmee, hiçbir tecavüzo tahaamüd! olmPa, hiçbir zor karşısında mülli haklarından varyoçmez mahiyeti, her zamandan ziyada taze ve sanlıdır. Türk milleti devlet kurmak, vatan korumak kadrotinde, kendi cev- berladeki kıymet ve faziletlere istinat eden yaptcı ve yaratıcı bir millet tir, Sulh ve terakki yoluna bütün gayrotlerini asil bir surette vakfetmiş olan milletimiz mecbur olursa, kendisi ve şanlı ordusu geçmiş kahraman darın hayranlığını celbedecek yeni kahramanlarla dolu olan fodakâr göğ #ünü en parlak vazifelerle süslemeğe hazırdır. Türk mülletini ax zamanda büyük bir madeniyot seviyesine yükselt- mliş, Türk millctine ca kısa yoldan tamiz cemiyet hayatını, foylali terak- Ki yollarını açımış olan inlaılâplar, kalb ve viodanımızzın ea azlz var- Hldarıdır. Arkadaşlarım, Millet hizmelinde vazifelerin işi ifa elunmasını emel edinmek bay İoa kaygımızdır. Baküm, İstikrar ve samilyet içiyide çatışmaktan başka arzusu olmayan maliletimdizi anazyiden ve cobürdan uzar, bütün vatandaşlar için müsavi bir emnlyet havası içinde bulundurmağı, cümhuriyelin en kaymetli mi- Vatandaçlar arasııda muhabbeti genişletmek ve derimleştirmeği. cw gerelli vazife sayıyorum, Arkıadaşlar, Türk millotimin ea feyizli hazinasi: Büyük Milirt Moclisidir. WJn&mmüwınn—mu Mei, gelccekte do büyük saadetlerin, zaler ve muvaffakiyetlörüü başklıan kaynaığı uacalılır. Türk - Romen ticaret anlaşma- sı görüşmelerine başlandı Ankara, 10 (AA J) — Türk . Romen ticaret anlaşması gö rüşmelerine bugün hariciye ve. kületinde başlanmış ve bu Üük toplantı, Harlciye Vakâleti u- maumi kâtibi Numan Menemen. «ioğlu İle Romanya olçisi Tele - :ızııln söylevleriyle — açılmış. ret umum müdürü Cahit Za, mangil ile Hasan Sururdan mü- rekkep olan Türk ticaret heya, tine Hariciye umum! kâtib mu- avini birinci sınıf orta elçi Co. vat Mıl.ı!ın riyaset eylemekte ve al, dilvr vekâletlerden de müşavirler bulunmaktadır. Romen murahhas heyetine de | eski nazırlardan orta elçi Chris tu riyaset etmektedir. Cörçi''in nu!ku (Baş taratı 1 wectdej) | Birleşik devletler donanması, a«n büyük bir kaamı gimdi müş- terek hasma karşt hareket ha. ündedir. Akdenizde, bizim kendi iaşe kafilelerimizin bu denizden ge- çişi İtalyan donanmaamin ma. neviyatımın kaırılışı, bütün bun- lar bizim hâlâ bu denizde hâ. kim olduğumuzu gösteriyor. Lüzumu takdirinde Hint ok- yanusuna Pasifiğe büyük deniz uvvetleri ki i gönderecek — kadar kendimizi kuvvetli hissediyo. rTuz, Bugün Alman hava kuvvetle. rine vüs'at ve adetçe en aşağı müsavi-hava kuvvetlerine ma. Jlk bulunuyoruz, Kaliteden bahis dahi etmiyo- rum, Pasifikte sulhun idamesi için Birleşik devletlerce sarfe, dilen gayetlerin muvaffak olup | olmryacağını bilmiyoruz, Fakat, , eğer bu gayretler muvaffak ol- | mazsa, bu vesile ile söylüyorum ve bunu söylemeği kendime bir vazile biliyorum — ki, Birleşik Devletler Japonya ile bit bar. be girerse, İngilterenin harp i- llııı bir saat bile gecikmiyocek. Puınku:. nüfusları insan ır. kının hemen hemen dörtle üçü. ne muadil devletlerle kargı kar şıya bulunabileceği bir dünya Mücadelesine tamamile lüzum- suz yere girmeği, an— mille, ti için neticesi çok şüpheli roacera olacak gibidir. Eğer modern harbin - temeli çelikse, yıllık çelik istihsali ye- di milyon ton kadar olan Ja. ponya için, Britanya imparator | luğu istihsalini hesaba dahi katmadan, yıllık çelik istihesli | seksen milyon ton olan Birleşik Devletlerle flilen mücadele aç- m.ık her halde tehlikeli olacak. Pa:ı!ıkoe sulhun, hâkim Japon devlet adamlarınm — malüm ar- zuları gibi, muhafaza — edilece, ğini hararetle ümit ediyorum, Fakat Uzak Şarktaki Britanya menfaatlerini ve bugün baehis mevzun olan müşterek. davayı müdafaa İÇin bütün hazırirklar yaprimıştir ve yapılmaktadır; Bir çok mahfillerde bize söy- lenildiğine göre, pek — yakımnda Berlinden “sulh — taarruzu,, de. nilen bir hareket beklemeliyiz, Bunun bütün işaret ve emare- leri gimdiden bitaraf — memle. ketlerde belirmektedir. Ve bü- tün bea işaretler bu — istikameti göstermektedir. Bunların hepsi diyor ki, dün Pyayı cebennem — haline sokan | suçlu insanlar, fani bir zaferle | vo haksız kazanılmış ganimet. ' dertle mukadderatın - üzerlerine kapanan ağından kurtulmağı ümit ediyorlar, Şunu açık ve mutlak — olarak bildirmek isterim ki, ister mü- zaheret görelim, ister tek başı. muza olalım, yol istediği kadar uzun ve vüazife istedifi kadar getin olsun, Britanya milleti ve milletin başında Britanya hü- kürneti, büyük dominyonlar hü. kümetiyle sıkı birlik halinde ha- roket ederek, hiç bir zaman Hitlerle veyahut — Almanyada nazi rejimini temsil eden ber. hangi bir parti ile müzakere- ler açmıyacaktır. Çörçil nutkunda Çinden de bahsetmiş ve demiştir ki: Eğer bütün Çin inkının isti. lâya kargı ve datismara karşi asil mukavemeti Çin milletinin bütün ocaklarının kurtuluşu ile neticelenmezse, bu, dünya mö- deniyeti için en büyük — ebem. miyette bir felâket — olacaktır., Bu., kalblerimizin ta derinliğin- den gelen bir histir, Fransada İki kadın kürek cezasına mahküm oldu Paris 10 ÇALA.) — Naney ve Do, mel hüsusi mahkemeleri, — komünist propagandası yaptıklarından — dolayı bir kadını 8 sene, diğer bir. — kadin! da 20 sene kürek cezaama mahküm etmiştir. Finlândiya cevabı hazırlanıyor Hotslaki, 10 ÇALAL) — VAKET w | Alman | Akdenizde | tebliği (Bas tarafı 1 Mmside) Alman hava kuvvetleri, Donetz Te Volga arasiında ve Moskova et- rafımdaki suhada külliyetli miktar. da Sovyet nakliye vasıtaları tah - rip etmiştir. Çok sayıda Alman sa İ yaş tayyare teşkilleri, Moskova ü- serine tahrip ve yangın bombaları İlmen ve Ladoga gölü etrafında cereyan Ve Volşor üzerinde devam eden harekât ecenzamda, piyade ve zırhlı tank teşkilleri, 8—0 sonteş rin gecesi baskım suretile mühim İnir müvassle merkezi olan Tikvi- | İni zaptetmişlerdir. Bu münssebet- le birçok esir ve mühim miktarda ganalm alınmıştır. Dördüncü Sov. İ yet erdusu kuürmayı, etomobilleri- Ni ve ehemmiyetli askeri vesika » lart terkederek estir — düşmekten 'hurtul:nuq'.ur. Cephenin bu kesimindeki muha- rebelerde 16 ilkteşrindenberi 120 'bin esir alınmıştır. 96 zırhir tank. 179 kanyon, bir zırhlı tren ve her ınm harp malzemesinden külliyet ü miktarda İğtnam edilmiştir. Şark muharebesinde şimdiye ka « dar ulman hâarp esirlerinin sayısı takriben 3.632.000 dir, İskocçyanmı şark sahili açığında Alman hava kuvvetleri, dün gece 2.000 tonluk bir yük gemisi batır. mişlardır. Diğer bir Ücaret gemiai de bombalarla hasara uğratılmış « tır. Stuka tayyareleri, Margate li - manı bölgesini bombalamıslardır. Büyük yangmlar ve şiddetli infi - lâklar, hücumun tesirli -olduğunu göstermiştir. Şimsli Afrikâda —Alman Bavaş Hıvymıi teşkilleri, Masraematrub elvarındaki İngiliz üslerine vo Tot | ruk yakımımdaki lstihkâmlara mus | vaffakryetle hücum etmişlerdir. Dün gece, düşman, bir gece eve ı velkinden daha az kalabalık teş - killerle, Almanyanın şimal! batısm daki bazı mevkilere, ezcümle Ham bargun jkametgâh — mahâllelerine bombalar atınışlardır. üD a Lonâra, 10 (A.A.) — (BB0.) Rua cephesinde yağmur ve kar fır, tınalarından dolayı, ehemmiyetli — bir dağişiklik vukuuna dair huber yoktur. *yütmiz Kırımda yidüelli Hüharebeler vukubulduğu bikdirilmektedir. Almane lar, Kirımda güyet dağerli muvaffaa kiyetler kazandıklarını ve Kerç llma, mina doğru akınağa devam ettiklerini bildiriyorlaran da bu iddialarını teyit edici haber gelmemiştir. Almanların Bivastopol ve Kerç önünde durdurule dufu zanmedilmektedir. Rua radyosu. aa göre Alınanlar, Moskova cephasine yeni kuvvotler yığıyorlar. Moskovaya karşı yeni büyük bir taarruz başla « mak üzerodir, Rus cephesinde vaziyet göyle kulâsa — edilebilir: Moskovanm gimallgarbisinde kâin Volokolamakda Almanlar, günlerce süren kablı müs harebelerdan sonra mühim bir. köyü zaptetmişlerdir. Mojalsk — kesiminde Ruslar, mevkilerini talıkim ile uğra, gıyorlar. Maloyaroslaveçte kuyda dös Ber bir tebeddül yoktur. Moakovanın çenubunda bir köyü geri alan Rustar düşman: tazyike devam ediyorlar. Lealngradda kanlı muharebeler dte vam elmektedir. Rutlar bir noktada Almanları püskürterek ilerlamişlerdir. Karelide Atlmanlar, yesi — kuvvetler toplamışlarsa da Herliyememişlerdir. Doneç havzasında Ruslar, mukabil tasrruzlarla Alman ilerleyişini dur durmuşlardır. Bu oephede bir Alman geherali, bir Rus tankı altında can vermiştir. General vavel asya müdafi Yeni Dehli, 10 (ALA.) — Hin> distan ordusu başkumandanı gene- Tal Vavel, bugün devlet meoünnııı toplantısında bulunmuştur. Mecl'a Telsi, son iki yıl zarfında Hindis- tanın ve diğer Asya memleketleri- nin emniyetlerinin general Vavelin Orta garktaki muvaffakıyetli hare- ketlerine sarsılmaz surette — bağlı olduğunun Asyanınm her tarafın- da anlaşılmış bulanduğunu ve Hin- General - cevabında, Hind'stanm orta şark hareketinde jinsan ve malzeme olan ehemmiyetli yardımı dâh tamamon malümattar olduğu- Bern Elçimiz Edirme, 10 (Vakıt) — Dün geceyi şehrimizde peçiren Bern sefirimiz Vasfi Menteş, “burün | Kapiküle — yolü ile hareket etmiştir. İsviçreye | 10 ltatyan gemisi batırıldı Lamdra, 10 (Radye bu sabul & de) İngiliz bahriye nezareti, Akdenizde İngidlz filosu tarafından — Kkazanılarn büyük bir muvaf'akiyeti — resmi bir giliz tayyaresi, torpido muhriplerinin refakatinde sekiz vapurdan mürekkep bulunan bir düşman vapur kafilesini, | Tarmıntonun cenubunda Libyaya giden ken görmüş ve Gerhal — İngiliz harp gemilerine kaber vermiştir. Her biri 5200 tonluk ve aitı pusruk ikiger tope da mücehhez olan Ürura — ve Penelopi Toghliz hafif kruvazörlerile ikişer bin tondan daha küçük Hacımda Lats ve Laygloğ namıncakı İki İngiltz torpi, do mulribi, bütün süratlerile düşmanı karşılamağa koşmuşlardır. Saatlarce süran hir seyirden sonra pazar gecesi sabaha karşı anat birde düşmanla çemas vukubutmuştur. Te mas vukubulduğu anda, sekiz vapur. huk iük düşman kafilesile, iki iaşe ge, mist ve iki torpido muhribile, $ pus. yuk taplarla mücohhez onar bin ton. hik iki ağır kruvazörden — mürekkep ikinci bir düşman kafilesi daha ilti hak etmişti. a İki bafif İngiliz kruvazörü düşma. | Na topça ve adetçe — üstün olmasına | rağmen derbal hilcum etmekte tered dÜt etmemiş ve gece karanlığımla | düşmana şiddetli bir ateş açmıştır. — | Toğgllir harp gemileri, 10 — düşman | vapurundan onunu ateşliyerek batır | mişlir. Bunlardan biri mühimmat ile | yüklÜ olduğu cihetle, havaya uçmüş. | tur. Petrol ila dolü 10 bin toaluk © nuncU düşman gemisi de alevler içine de kalmış ve on #at acara da — hâlâ yanmakta bulunduğu görülmüştür. Bir düşman muhribi batırtmış, bir | ilcincisi ağır hasara uğratılmış, üçün. gü bir düşman muliribinin de sonra dan yedeğe alındığı görülmüştür. İne Biliz barp gemileri biçbir hasara uğ. | ramaksızın, salimen üslerine dönmüş. | kerdir. İagiliz harp gemderine, dönüş | terinde düşman torpil tayyareleri ta. | rafından yapılan hücum, tamamen a» ı Kim kalmiştır. Gomartesi günü mörkezt Akdenizde İngiliz tayyareleri iki muhribin hima, | ateşlemişler ve gemi cankurtaran saadallarına — binerken görmüşler, refakatindeki İlalyan muhe riplerini de mitralyöz ateştne Culmuş tardır. İngüle başvekili Çörçü, amirniliğe Könderdiği tebrik mesajında bu mMüe vaffakiyetin fevkalâde ehemimiyetini tebarüz ettirerek bu darbenin düş manin Afrika le münakalâtına tam zamanında tadirildiğini kaydetmiştir. HTALYANLAR T GEMİYİ KABUL EDİYOR Roma, 10 (AA.) — Bir I- talyan gemi kafilesine karşi ya pilan ve bugünkü İtalyan ublı. ginde bildirilmiş olan İngiliz hücumları hakkında iyi haber alatı İtalyan — kaynaklarından bildirildiğine göre, — topyekün yedi İtalvan ticaret gemisi tah rip edilmiştir, Aynı salâhiyettar kaynak, İn- giliz amirallık — dairesinin iki kafilenin bahis mevzuu olduğu ve töpyekün 10 ticaret - gemisi tahrin edildiği hakkında verdiği haberleri yalanlamaktadır. Yine bildirildiğine göre, İngi. liz amirallık — dairesinin bir İ- talyan kruvazörünün de batırıl mış olduğu hakkındaki iİddiası da hakikate tevafuk etmemekte. dir, — Macar naibinin hastalığı devam ediyor Budapeşte 10 ÇALA.) — Nalp Aml ral Hortinin sihhati hakkında neşre, milen raportar ateşin düşmediğini ve amiralin bir müddet daha yatakta kalması iâzrmgeldiğini biklirmekte dir. CARY GRANT - | halk komiserliğinde de imsi edilmektedir. va hücumları, işçinlü ni olmamaktadır. M Litvinofun V: iği ilan ©| Moskova, 10 (A Âüy nofun Vaşingtona * diren reami tebl if“ fun selefi Um ı gl ııı' Buıqarısla a Rus paraşil (Baş da büyük bür çeta © düği, iayanın muhal halinin aabırsızlıkla * da verilmiştir. * Paraşütcülere ayrıdA 5 mat mucibince bunlar dikleri veya Türk t0 meğe mecbur kaldıklâti garistanda hazırtandi , garistan tarafından söyüyeceklerdir. ll Ve 28 ağfustoslu bir kısmı dentzaltı 1ft raklarınn çıkarılaaıştif niatlerinden mürekief * Rasyadan gelmi bir Kismı Öldürülmüş kalanmıştır. Bunlarin bir sulkast faal! Paraştltçüler büyük BÜT ramışlardır. Buntar, ? rma ayak basar a tçetbik rmw Ahnli kendilerize mü yerde — hükümete takiplerine ıuwıııııı'J ler, Dulgaristanda zamı, halkın Missiyatifii ketteki kültür ve eket ğ görünce hayrete d ANTANBUL Üz luıul.xr ıRENE D İLPATRiCK ve ROUDOLF gibi 4 büyük Yıldız'ın yarattıkları — ilk Göz Aorı Mevsimin n partak ve en ı—b—- Bir rkkek kanunen kaç zevseye malik olabilir. Aarl Nik.. Bu günün ev kadmları.. Sinemâcılık üleminde Vİf »decek olan bu güzel filim için yerlerinizi evveldet