30 Temmuz 1941 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

YAKRIT'IN ANSIKLÖPEDİSİ MALTA i gilizlerin resmi — tebl hücum elmişlör ve müşlerdir. | Malta Akdâenızde Sicilya ada n bir adadır. 250 ada olan bu | iki yüz elli bin nüfusu e. İdare merkesi La Valet 4 ginde — ve | fki Akdeniz havsasının met- de olan bu adada iklim mu- 1 ve sahittir. h yağan vağmurlar ve bu tedil iklim sayasinde adada | Afrika ve hem Avrupa ne ti yetişir. Hububat, porta patates ve pamuk adanın ca mahsülleridir. Fakat &-| nüfusu çok fazla oldugu—. (Maltada bir kilometre mtr üna bin nüfus düşer) bu | | | ül ada halkma yetişmez. bu den ada halkı balıkçılık yape & mecburiyetinde kalır veya eder, Çok ehbemmiyetli bir de- | üssüdür. Onun için Akdeniğe olan her millet bu adaya b olmak istemiş ve tarihin İk günlerindenberi Malta kıyıla w.ln Mmilcadelelere sahne ole » Akdenizin ilk gemiekleri | Finikeliler bu adâda bir | emleke kurmuşlardır. adası — Finikeliletden #ırasiyle Yunanlılara, Kar- dara. Romalılara, Vanda h Gotlara, Rizanslılara, —- ; Normanlara ve — Tapan» geçmiştir. iken adayı Sen Jan göval terketti. Bu tarihten govalyalarla Türk denizc> #i arasında siddetli mücadele- başladı. 1565 de Turgut Reis yI muhasara etti ve burada | nüş bilk Bit oldu. 1708 de Na Merra - gi d adayı ,:’ıılyuuınndc istilâ Ağdalılar bu (- e ettiler ve .» N"hvr 1810 da İn ve yerli kuvvetler Fransız hin oturduğu gebri iki sent aradan soönra — zaptettliler. üzler ada halkına yardım ©- ön harpton sönra burayr Sen Bovalyalarına terkedecekk - Yazdetmislerdi. Fakat #öz ine getirmediler. 1815 ödesiyle adayı İngiltereye uhmk burada sağlam bir ilz Üssü kurdular. “Fakı Amerikaya yeni Sovyet h subayları gidecek N ) 28 (AMA — DNEB.: dabsd Pross Ajansının Vaşing Baber ukdığma göre, Rürlegik aki “Söryet sekeri heyetini K Üğere mülteaddit Sove mm Vaşingtana muvasatatı ça numarası: 27 izmir Fuarına gidecekler için bu sene yapılan tenzilât Ankara, 29 (V ketin belli başlı her gün mutac ahrik edilecektir. Al îl*rwren Bandırma, gidece Iı-z*fı' ri verilecek v Yüşle xuklardan hilet 4lm- nisbetinde na kadar tarvacaktır. n. Karaköy, — Eğridir. istasvyonlarından — kalka n,k renlere vımie 75 nisbetinde | yapılacak ve beş yaşiınaâ cocuklardan bilet alınmıe alk ticaret biletle- sde 50 tensilât yapıla- biletler İzmir fuarmna üzere yurt dısından gelen arüs olacaktır. nderilecek — e#v ı!.ır sde 75 tenzilkt vapılacak carlar S0 kilova kadaz para vermni vecek ayı kumpartımanlarınd ceklerdir. Fiyat Murakabe kontrolörleri Ebedi | Şefin kabrini Ankara, 29 (ALA. Fiyat murakabe kursunu bitiren kon- trolörler, butün Atatürkün İngiliz tayyareleri şimali Fransa üzerinde Londra, 28 (A, A,) — Hava iş leri nezarati tebliğ ediyor: Bombardıman — tayyarelerimir'n barekâtı, fena havalar — yüründen tahdit edilmiştir. Maamafih ufak | bir hava teşekkülü, Dunhorge sev | kedilmiş ve oradaki dokları h cum edilmiştir. Tayyarelerimiz, düsman suları nâ birçok maynlar koymuşlardır. Tngiliz avcı tayyareleri, gece Fran sanm şimalinde kâln düşman tav. yare meydanlarına hücum etmiş - lerdir, Bütün bu harekât — esnasında zz bir bombardıman tayyare miz hareket üssüne dönmemiştir Göğen gece İngiltereye — vap'lan akmlar esnasında — düşmanın Üüc bömburdsman tayyareni tahrin ee dülmiytir. Landra, “28 “VA, A,) — Hava nezaretinin tebtiği Dün öğleden sonra Pas üzerine yaptıkla rüz keşfinde av düşmanın — bir sv — teşel muharebeye — tutusmüuzlardı düsman tayyaresi tahrip — edilmis ve diğer mütenddit düsman tay. yüresi do ağir hazara uğrati'mde tir. Fakat bunların yere — düstoğü alçak bulutlar yüzünden görüle. memiş Ve binsenalayh harab ol dükları teyit edilememiştir. Av teyyarelerimizden biri kayıptır. latı ROMANYA KRALI Yaralılar arasında Bükreş, 28 (ALA.) — Kral Mihall ve aha kraliçe Heleme Moldana ve Bukogina cephelerinden gelen yaralıs | ları bulundukları hastanelerde miyaret etmişlerdir. | dir. Paraguayın siyasi veya ziyaret etliler vakkat kabrini ziyaret ederek mıenl koymuşlar , . Ebedi Şefin t taziz eylemişlerdir. Cenubi Amerikada Komünizm aleyhtarlığı Assaomtton, 40 (ALAL) — D.N, B Paraguay cumhuürrelsi devletin eme niyeti için bir emirmame imaalamın, tır.Bu emirname başlıca komünlatiide karşıdır. Banirnameye güre memleketi ecnebi bir devletin HAkimiyoti altıma koy « mak ve müli toprakları - parçalamak itiyenler Ölümle oczalandırıimcaktare içtimai Fejimini yabano: bir memleketin veya teşekkülüm müzaehretiyle devirmeğe çalışanlar da 28 söneye kadar haplale | seralandırılacaklardır. —HRMRKE Finlândiya, ingiltere ımılnasebatı kesildi | Kandra, YU ÇAZA.) — UMUKC.) Pinlikli ya hükükteti; İngiltere ile siyasi münasebetlerini kesmiştir. Fin iâandiya hârlölye gazın dün — İnglliz a Go birlik te harp ettiğtağen bugüükü vasiyetin güçlüklere sebeb olduğunu anlatmış. tir. Şimdiye kadar Britanyanın — Fine andiyaya karşı <ti etmemasi dostlüğündan ileri geli. yordu, Siyast münasebetler Kkesilmek. le berâber arada harp hali yoktur. Prem Associtiona göre Bulgaristan, Macartstan, Rumanyaya kargı yapıl. Ddiğa gibi İcabında Fin kredisi de mü, | sadöre ödilecektir. Ziraat Vekâleti müsteşarlığı Ankarna, 28 (Vahkat) — Ziraat Vekâleti müsteşarlığına — giraat | üumum müdürü Âbidin Ege tayin edilmiştir. münasebetlerini ta, | UZAK ŞARK MESELESİNE DAİR Amerika ! ile İngiltere 'Müsterek tedbir alacaklar Vaştügtos, 28 (MAJ) — — Bugün matbuat könferansında Amecika bhüe ( Ticiye müstaşarr Sumner Vele Amt. | rikanın ve Britanyanın — Usakgarkta | muvazi yollar takip — ettikderini ve r:ıoıınm hakkmdea bitibirtariyle isti, | İ Şate edecekleriki Ihzas stmiştir. Vela şuhu da Nâve etmiştir Amerika ve Britanya — Uzakşarkta manfaatleri olan diğer serbest millet lerle sak Bik grüş tentisi edeceklerdir. Vela, Rusveltin Amerikzdaki Ja « | pon alacaklarmın bloke eden kararın ihdas ottiği vaziye Yüya petroi gönderilmesi siya ne olacağımı aydınlatmaklâar — imtina | etmiştir. Vela Amerikanın bülün Mek. sika petroj istihanlâtımım almmüsı L gn herhangi bir anlaşina — olduğutu ifkâr elmiş, fakat iztilbalde Amerl» kh Ne Meksika arasmnda petrol mese. lesinin ve diğet masalelorin — halitne dülr gikbin olduğunu söylemiştir. ... Vuşlngton 20 (ALA.) — Stefani a İsasından: Ruzveli, bayas adraya dönmek İçin Haydparktaki ikameti müddetini ki- stltmıştır. Müşarünlleyi, bugün be. yâz sarayda Uzakşark meselesini tetm kik etmek ünere bağlisa mesai arkü. daşları ile gürüşmeler yapacaktır. Bahriye nazırına göre ' Tehlike Amerikaya yaklaştı Lamdra, 20 ÇALAL) — (BBC AMt tika bahtiye nazırı dün gece bir n tük söylüyerek momleketin karşılaştı. Bi tehlike önünde karar vermeli sae ( manı geldiğini, bu husüstü aödin #te mek TAmmageldiğini söytemiş ve demiş tir kiz “Almanya müyonlarca kuvvetlerini Huzyaya atarak tahakküm — ve kün | Gökmek hiramın şön müsalini göster . aniştir. Orada galip gelince Avrupanın her karış topruğmda istediği — idnre tarzımi küracağını Ümüt ediyor. Aynı | etaza Müsteniden Asyada bir devletle Japonya He) İttifak ştmiştir. Aaya. Has zan dökmek itiyen bir — otokrasi | Üe karsılaşıyoruz., Portekiz !Reisicumhuru Açorez adalarını iyaret elti Küzboa, 20 ÇALAL) —- D. N, Bi Relsicumlur “Öarmona,, Hin Aça, res adalarını asiyareti mühnasebetiyte büyük tezahtrat olmuştur. Pazar gü, n0 adalarda bülünan — (hraç kıtaları, Ponta Delgrada'da relmicumhurun şe. Beline bir geçit rosmi — yapmışlardır. Binlerce kist relsieumhurü. — Portekik ve Açoren birbirinden ayrılmazlar nes leriyle alkışlamıştır. Dün öğleden sonva General Carma, na, bir çok tezahüratin ve eğlencnlar rin vukubulduğu Sao Migurl adazımın bazt küçük gehir ve mıntakalarını da ziyaret etmiştir. BRelsicumbur Carimona, ayni akgam Ponta Delgar'daya dönmüştür. Pazartesi günü reisleumhirr mühte, Hf metlek sümreleri mümeesillerini ve Açores adalarında yaşıyah Pöotrta, kizlilerin bir heyeltini kabul etmiştir. Bunlar, ota, vatanlarma olan Bü. dükatlerini hitabelerle tebarliz ettir, mişlerdir. Fransada İngiliz tayyarelerine yol gösterenler idam edilecek Lamdra, £8 ÇALA.) — Almanlar ta, rafından kontrol edilen Paris radyo, sü, şu beyanatta bulunmuştur. — Pritanya tayyarelerine — jraçma imkânlârın: kolaylağlıran — veya her- hangi bir şekilde yardımda bulunan, Jâr derhal ankeri mahkemeye vevke, Allecek ve idam cezasma çarprlacak. lardır. Amerikada ilim ihtikârı mı var ? (Bas tarafı 1 inelde) Margot Binatein'in bu sözleri a- caba doğru mu? Bunda şüphe öt- meğe mahal yok. Yalnız bu hikâ- yede hayreti mucip olan cihet gu- dur: Eimatoin Amarikayla gitmez- den evtül-Almanyarla, Pranstda, İngilterode bulunmuş; Avrupa Ü- niversitelerinde büylük profesörle- re ne kadar ücret veya aylık ve- yildiğini bilir, Amerikada yapaca- Bi todrisata mukabil istediği ücre- tin miktarmı tayin etmek husu - sunda kendisi serbast - biralıtlinca Büphesirz Avrupanım mühtelif Üni- veraltelerindeki teamülii göz önlür he getirmle ve ona göre makul ad. dedilecek bir. rakam — İstemiştir. Fakat Amerikanın üniversite ida. resl bu rakami o kadar çok küçük, © kadar biçare bir miktar görmüş ki Kinstoin şöhretinde olan bir a. damı bu para İle kullanmak Ame- rika Glümlerini — ve profesörlerini vtasdımacak bir mesele şöklini al- masından çekinmiş ve yirmi mle- H büyütmüş, O halde hatira şu #ai geliyor: Acaba Amerika âlimleri ve profe- sörleri memleketlerinde ilim ihti- kâri mü yapıyorlar? * sadile yeniden “italya Almanvi Arasında harp tanzim ediliyor Roma, 89 Ç(A.A.) — & ni ajansından: Mti iktisadi V i (l y Hariciye nezare be müdürü doktor Alman ve İtalyan sigorta | panyalarmın (*x.rıhyet.!er'lrli zim eden itilafnameyi lamak ve iki memleketin sanayiinin ihtiyacını ve © birliklerini tanzim etmek P noktavi z teatilerinde bulunmak üztft d gün öğleden sonra buraya mMmesi beklenilmektedir. . . , 4 iç Hindistand İngiliz ve Amerikâ alacakları bloke ed Kalgan, 29 ÇA.A.) — İÇ distan hükümeti husust Dif | rarname ile İngiliz ve AMt alacaklarının — bloke - edil emretmiştir. HBükümet İnciltere vı Amerika ile yapılan tü melâtın bundan sonr B nacağı takyidalı dı Kân tir. Moskovay? yeni bir. — baskın Möskova, 29 ÇALA.) — Of Resmi bir tebliğde d ki: 28 - 290 temmüz riben yüzelli kadar Alman j yaresi, Moskovaya karği halinde bir akın yapmmı gebbüs etmişlerse de dafli bataryalarımızın ateşiyle karşılanmışlar, avöf hirmaye tayyarelerimiz, bu maf tayyarelerinin pay' yaklaşmalarına müsaade €“ yerek Lunları dağıtmıslardi! Henfiz natamam olan malüâfif nazaran Almanların dokuğ bardıman tayyaresi düşürül tür. — Tayyarelerimizin yoktur. Almanların gelişi atmis oldukları böm , gcak binalara düşmüş ve bu dan yangınlar crkmresa dâ $ nüllü ekipler tarafından Ğ bastırılmıstır. Bir kişi ölmü VECİZELER Yakan: BU OKMİL PREKYİ * Düayanın pahalılık — aebi bilgraf govrodemediği bu karfül lik âlemi b'r trajedi sahnesi döRZ dir; Muharipler adavet fikirler!” çok ölümlü tatbikatını yapıyo Nutuklarmdaki — tehditlerin teriş olmadığ'nı birlbirlerin? töriyorlar. Muharipler birtbi nin evlerini tutuşturayım — def bütlün evlere kundak atmış olut Yar, Ne hakla? * Muharipler galiba x.rw!'-* dirler: “Dövüşüyoruz, binatfi, leyh şüphe — edilmemelidir. Kİ Ara sıra buna muvaffak da olmuş. İm getirildikten sonra açık havada plânlı hıîîyel programı ile hürriyet ve şefkat inde içkinin ve afyonun yokluğuna alış fa uğraşıyor. Bu hasreti bağrından tama- n koparıp attığı söylenemez. fıkndıılmı kavun karpuz tarlaları için- neş ulmıdıa ıkil:uklum alınlarınım teri c e çalıştıkları meyvaların kökleri- Ğımlnyıp toprağa karışarak — çapa çapa- de büyük çınar ağacının gölgesin ir, bir kolunu toprağa dayaya- — edor ve günesin altında b mbmzbb_kıdm RÖĞSÜ gibi açır n Marmaraya karşı hulyalara ı , esrar cekmiş, rakı iç ermest ve mııl—!âunh bir heyecan söyler. Senelere tağmen, bu kadar ayazda yatmağa, türlü zahmet ve me Here rağmen hâlâ bozulmamış olan ka: vudi ve tatlı sesile kim bilir ne za> an kalma, kim bilir hangi bektaşi tek- hangi mürsidden geçmiş olduğu eski hefesin hatırında kaları — mısralarını hac azin okur: Bu benim divâne gönlüm hübdan hüba düstü. hrcemalin şülesinde b Aha düştü. bmmdem Şeybim, '”d'm, n h_.ıdan'! Edebi Roman Kimi derviş, kimi sultan; Kimisi şâhımda mihman; Benim şâhım cüda dü Ah ben nidem, şeyhim, nidem? Yaralıyam.... İşi bırakan mahkümlar, onun tatlı sesi- ne, uzaklardan bir ışığa doğru — sürüklenip gelen pervaneler gibi, bir bir yaklaşıp gelir ler: — Ulan yine neler söylüyorsun?.. Ca- ni çıkmayası herif, her halde güzel güzel lâflar bunlar ama ne demek, ne mânâya ger liyor bu sözler? Bize anlatsana... Şehir kaldırımı çiğnemiş, okür yazar kimselerle düşüp kalkmış mahkümlar lâfa karışırlar: — Farisi beyit okuyor yahu, yor musunuz? — Nereden — öğrendin bunları, Dede? Ne zatman öğrendin, nasıl öğrendin? — Eaki, eski, evlât... Çok eskiden ha- tırda kalmış şeyler bunlar, Unutmak daha iyi ama işte unutulmuyor. Ve uyandırdığı alâkadan memnun, ö> teki mahkümlardan fazla bir sey bildiği mey- dana çıktığı icin ehemmiyeti artmış bir hab de, dı—vım eder: i zevk ü ııfl eyler: h i anlamır İMRALI Yazan: REFİK AHME SEVENGİL Şükür bize abâ düştü! Benim çektiğim sitemle! M Imralınm güzel — yerlerini dolaşırken merkrz'a Mî:ım:u arasındaki yolun ke- narı cectiği & ayazmayı da görmek Tâzım. Arırlarca önce burada — mevcut olduğu —alaşılan küçük kilisenin bugün ha Yabesi € Şil, fakat şuraya — buraya atılmış, topraklar. gömülmüş, kenarlarını ot bürü- müş kırık dökük taşlar üstünde bazı kitabe" leri görülür. Bir sathı mailde ağaçların ara- sında muntazam bir taş kapı — şeklindeki 6- yuktan girilen ol'ukca geniş ve aydınlık kor ridor, bir çeşme ile nihayet bulur: bu husu- #i surette, buraya kadar getirilmiş, borular- dan geçen ve bu müsluktan akıtılan bir su olmadığına göre çeşme demek pek doğru ol- mayacak. Bir pmar. Buz gibi su doğrudan doğruya burada topraktan çıkıyor; fakat ağ- zı geniş bir taşla ve muntazam — muslukla örtülerek çesme manzarası verilmiş. Çeşmeden önündeki genis yalağa şarıl arıl akan su, bü yalaktan sonra bir demir kayboluyor ve aşağıda biraz çukurda vücü” de getirilmiş bir metro yüksekliğinde havWf gibi, şadırvan gibi, fakat üstü açık, dört ho şe bir depoya doluyor ve onun — etrafın musluklardan etrafımndaki yalaklara akıyor: Ayazma mevkiü iki sırtın birleştiği gU” kur bir yâdidir. Ortadaki küçük düzlükt” ve iki sırtta aşağıdan yukarıya doğru bak! Hasaa Kumçayı riz,, mı demek istiyorlar? P. İca insana eflâke ser çekmiş hissini veret — kavaklar nazlı nazlı sallanırlar; dalların art” larında gezinen küçük rüzgür, yapraklarda!! sanatkârane bir musikiye benzeyen tatlı BİT — hışırti çıkarır, Buradan aşağılara inilmedik ce deniz görükmez ve insan isterse kendi$i” O ni buradan uzak, yolsus, varılması gü-, ©© kılması imkânsız, ucsuz bucaksız uımınllf dan birinde zannedebilir. Dört köşe havüzu — doldurup etı'ıf“kl yalağa taşan soğuk — suy şarıltıst, kav af — ağaçlarının dallarında bir piyanonun siyahif beyazlı tuşları üzerinden neş'eli bir gam VÜ cude getirerek geçiyormus gibi dolaşan rüf” gürm sesi ve nihayet nerelere saklandıkları bu ührevt âleme nereden — seslendikleri mlmeyfn yüzlerce, binlerce ceşit çeşit k! Bu musiki ayazma mevk'inin huzfr V sükünuna ıztırabını ıommrk için gelmis V bu ağaçların altında yerlere oturup dirle? mekte olan mübkümlara yukarıdan mün ”” rilmiş bir tesa'li almak icin: vücude qrhrİl, miştir zannedilebilir. V hit