20 Temmuz 1941 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

S—VAKIT 20 TEMMUZ 1911 VAKIT'IN ANSZKLOPEDIS! Ve gı Libau Baltık denizi kt. n Alman kuvvet. | Libau gehrini zaptettikleri, ebirde bulunan tersaneyi olarak ele geçirdiklerini *uhıu (Lâbov — tolkffuz m.lu) — 7T0,000 nüfustu olan Lâbau $ n bir asil ismi Liepajadır, Leton gehri olan I.ıqıa'a fından zapte, csnssında gn 1915 de burayı Versay muahe ya terkodilmiştir. di Baltık kıyılarınm en ehemmi ya hur 4 liman aynı gehrin husus makine yapan fabrikaları, evcuttur, Fa- eti mükemmel barp Hmanı oluşunda ve zen , tersanelerinde aramak lâzım. iolrn vâ keton ı_Nımı y menba 1950 yay suk: zamanlarında keres. #hrac kükürtlü vardır Şehir ci di eytülüne kadar tine ait olan kıuşında Sovyet müstaki '« İltihak 4 İlmanır Baltık file ımın bir kıs, £ barmdırmak in kullanıyor . sli ekmek işiyle bizzat meşgul oluyor ve Belediye Rak Hehrin ekmek | olkmaktadır. Bi Lütfi Kır bizzat meş. 1 akşam Bo- tlerindeki ekmekçiler tine de tebliğat yapılmıştır. e Ğğamane nünde bir tram- — vay garı yapılacak ürellir mülehassızı — mimar dıktan sonız bura Yo kgar ct da vilcudo g Garin Sirkeci cihetin. Üşür l imektedir. Emm kapalı dura lara yer aranıyor çarçşımı karşısındaki kuş kaklırıtı #ka numarası: 18 İ Şark cephesi Soövyetler için ob | duğu kadar, mihver — havacılığı | için de birinci dnrcade ehemmi, yeti haiz olan bir cephedir. Mih. | ver cephesini açmadan ünce, & hemmiyetini idrâk ederek, garka ayrılmış bulunan — birliklerden | | « fazla olarak Suriye, Girit ve Bal. kanlardaki tayyareciliğini de ço. kerek gark cephesini tam mana. siyle güçlü ve iş başaracak bir ;uvy&c getirmiş — bulumuyor. ÇA Bazı Avrupa askeri muharrirle n'xe nazaran, mihver tayyarecili- ğinin garp cephesinden Mans üzerlerinde faaliyette bu. hman ve Britanya imparatorlu. Zuna karşı bir cenhe kurmuş bulunan tayyare - birliklerinden bazılarının da şarka kaydırılmış olduğu iılı"u ediliyordu.. Bu ht nlerin ne dereceye olduldarını - teyit ler henüz meydan, olmadığından — Almanyanın Britanya adalarını ve $ üzerlerini bog bırakmıya. cağı kanaati kuvvetliydi. Britanyalı arecilerin gün | gectikçe Almv ve işgal altın. daki Fransa ve bütün istilâ V- manlarına karşı şiddetini artı. ran akınlara mul Alman ha. | vacıları pek de mukabele edecek | vaziyette değillerdir. Bunu rar | kamlarla meydana koyan tebliğ. lerdir, Şark cephesi açılmadan öneeleri, mihver tayyarecilerinin büyük Britanya imparatorluk adalarına kargı yaptıkları hava akınlarında ayda dört. beş bin | kadar ölü ve hatt sekiz bin ka. | dar yaralı olduğunu çok defalar duyduk. Halbuki son gelen ajans larda görülen rakamlar, Britam | ya üzerine tevcih e Alman akmlarının hayli azaldığını ve şark cephesi kurulmadan önceki şiddetini kaybettiğini güster. Bir Sovyet tayyarecisi | yazdığı makalede diyor ki: Rus tayyareleri üstün olduklarını isbat ettiler Moskova, 19 (AA J — Pilli Bulunan — bir hava — flic danı binbaşı Grüzden Kr lik hite | züakalede yor ki Hitler en iyi tayyarelerini şark cep hesine göndermiştir. Buna — teğmen | hava kuvvetlerimiz, — cereyan — eden | Bava imuharebilerinde üstün oldukla, | Ti göslermişler Ta; düşmanla temas edince tmha etmeden İlertemiş yyureellerimiz haşmmlarını uktadırlar. Alman ta brrakma buluneanı maktadıı Alman kumandanlığı tay yurecileriDe cesaret aşılamak maksa, | dile anların paragütlerini almıştır. Yazan : Mütehassıs Tayyareci Te mektdeir. Geçen haziranda Britanyada 899 kişi ölmüştür. Bunların 175'i erkek, 160 1 kadım ve 64 ü ço. cuktur.. Hastahanedeki yaralıla- ran sayısı 461 dir. Bunların da 239 u erkek, 175 i kadın ve 67 si gocuktur. Bu rakamlar karşısında yakın zayiat listesi mayıs redilmiştir ki 5300 kişi ıfh. Bu mukayeseyi daha etraflı göste. rebilmek için son iki altı rakamlara da bir gelecektir. Bu senenin ilk altı a yında İngiliz zayiatı 18814, bir altı ay zarfında telefat Burlar da en langtema diığını ve şiddetini göstermektedir. a gösteriyor ki, şark cep. le Alman tay. havalarını unut- avsü kaybettiğini İrlanda Başvekili diyor ki: Bitaraflıktan ayrılmıya- cağız ! Her nereden gelirse gelsın Bir tecavüze karşı kendimizi müdafaa edeceğiz Nevyark, 19 (ALA.) — D.AN.B. Aasociataed Prasme Dubludan — vyerilen | bir bubere güre İrlunda taşvekiti De | Valera partörsentodü beyanatta- bülu. İrlandanın bitaraflığını terke. | derek İngiltera ve Amerika ile işbi yapacağını kati bir sürette yalktın Üdamış ve bir tecavdz vukuunda bu te. | savlin ne taraftan gelirse gelsin İre söylemiş. Fransıda yeni Dahiliye |. Nazırı V 19 (AA,) — Dün skşanı men bildiörüdiğine göre amiral Duar, lânın teklifi üzerine mareşal Peten sanayi masırı Pierre Puchün'in dahil'. ye nazırlığına tayin etmiştir. Puchen' | in yerine, sanayi nezaretine Le Hidö getirilmiştir. Almanyanın hava cepheleri)| |Manş ve Atlantik cepheleri, şark cephe- sinden çok kat'i netice sahasıdir mamış bile olsa tavsatmak mec. buriyeti kargısında kalmıştır-. Hakikatte bu cephe harbin kat'i neticesini tayin edecek bir savaş değildir. Asıt muharebe Manş cephesinde ve bunun tahakku. T mil olacak At muharebesinde, bı.."un için Alman havacılığını fazlasiyle işgal etmektedir. yle tahmin edilebilir ki; mih. tayyareciliği şark cephesine izumu olan ehemmiyefl verir | ken Manş cephesini de zayıf dü. şürmemiye dikkat etmiştir. Fa. ziyade taarruzi mahi- | yette kullanılacak ve işe yarrya. | ark — cophesine lf kıymeti olan | kırmak, etninden çok daht cephesinde ise, İngiliz h vacılarını bir buçuk senedir ziyade | işi | merların tesi gayesini güdeceği de tabil. Alman havacılığı bütün kuv. | vetini şark cephesine vermiş bur hanuyor. Mâanş havalarını o | yarak geçistirmekte akat bi arada, İngilterenin kuvvetlenme, sine yardım eden Atlantik yatr ihmal etmemektir. antik meydan muharebesi manya icir <iddi ve çetin bir sar vastır. Sınırları da nâmütena. hidir. Şark cephesine | F ' Yeni İtalyan kıtaları gönderildi Roma, 19 ÇALA.) — Şark cephezine İtajiyan ordumuna üller de harek t partlei um anmıp büşka tes | gekti | 1 kâtibi —n “h. teme | — Kaç millettan daha babtiyar yaşa- diğimizi dü metini bileki | tarat etmiyetim | Ulunal Bkononü | v | Arttırına Kurumu | ) Hopkina bugün Londrada | bulunarak de Hariçten imtihani gireceklere dair Maarif Vekâletinin kararı İki yıldanberi orta tedrisat mülesseselerinde tatbik edilen imtihan talimatnamesinde y | hariçten devlet orta okul ve li. se bitirme imtihanlarına gire. cekler için maddeler bulunmak- tadır- Hariçten imtihana girecekler, bu imtihana haziran devresinde gireceklerse, nisan ayında; eylül devresinde gireceklerse, temmuz ayında Maarif Vekâletine birer dilekçe ile müracaat etmeleri lâ. zımdır. 'Talip olanlar, evvelce tahsil etmiş oldukları sınıflardaki ar. kadaşlarının — mezuniytlerinden ancak bir yıl sonra imtihana alr nabileceklerdir. Bu iki isteklilerin arkadaşları S1 yılında mezun oluyorlarsı onlar da 942 yılında imtihana gi. rebileceklerdir. Mi | bir tahsil gönmiyen bu gibi talebeler, imtihana gir. miye başladıkları tarihten itiba- ren dört defa da bir yılda hazi. ran ve eylül olmak üzere iki de | fa imtihan yapıldığından iki se. nede bütün derslerden muvaf. | fak olmak mecburiyetindedirle! Ruzveltin İngiltereye gelen şahsi mümessili Hopkins Diyorki: Amerikada harp malzemesi istihsalâtı Kimsenin tahayyül edemiyeceği derecede arimakladır 19 (AA) Ruzveltin gşahal mümesatli Henry boyanatta Lamara, İngiltered siştir ki Amdrikada yeni bir çok büyük dah. rikalar fasilyete geçeceklerdir. Bun. bar bilhaasa dört motörlü — muszzam ağır bombardıman tayyareleri imal e. deceklerdir. Bu tayyarı ün en uzak gidedilecekler ve harp mâl eden fabrikaları kırmtı getireceklerdir. Amerika ila İngilterenin ken imal edecelderi bu manya müştere. tayyarelerin Vekâlet tatimatnamesinde İ tihana başlama tıu'îhl hakk da koyduğu kayda göre; imtil DA girme hakkı kendisine v len talebenin bu dört «mıf İf hana girmiye başladığı taf itibaren sayrlacaktır: Yani, © be vekâletten imtihana girfi Üzere aldığı emir tarihi del imihana başlama tarihi mll“I olacaktır. 841 haziran devresinde IU' sine imtihana girme hakkı V? len bir talebe 542 haziran resinde bu hakkını ııümn!!'! ladığı takdirde dört hak bü rihten itibaren hmlınaa” Hariçten lise bitirme Fı hanını tamamliryan talebelef #ihra olgunluk imtihanma f mek için her devrede M: kâletinden izin alacaklardır Diğer taraftan bariçten bitirme imtihanına girenler 10. 11 inci sınıfların derslefİ den toplu olarak imtihan larından ayrıca bir olgunluk # tihanma tâbi olmryanları, lâkadarlar tarafından istenmt tedir. Almanya tarafından ima! edilebilii tayyarelerden hem çak fazla heti © Hetün olacağına kani bulunuyorulk İngülere ve ortaşarka harp mar ve laşe meddeleri temini mi Bgörüşmek üzere bir hafta, 0€ sadar daha İngilterede kalacağll- Aymı zamanda Amerikada şimmdi kadar hiçbir. memleket — b yaptlmasma teşahtlm .wd'.'.mlyl'ı bahri inşaat programı tahakkuk rilmektedir. Diğer taraflan demokrasilerin Eİ lere kargı mücadela ettikleri mini kların hepsine günderilmesi K harp levazımımı nakletmeğe XAf * pur da inşa etmekteyiz. Bu vapurlöf rek buraya gelmelerini temin tir. Amarika, tankk, tank dafi topu, yare dafi topü ve mühimmat işti Tâtinı da çok büyük mikyasta at mıştır, Ve kimaenin tahayyül d yeceği Gerecede aydan aya daha de — arttırlacaktır. Mamlaketini? müştereken imal edeceğimiz harf ” zamesi ve mühimmat faşirt dikta' deri ezmeğe kâfi gelmeldir. Yegâne maksodımız bu — adat koğmaktır. * Hopkina, Amorikanım. Atlantik £ luyla sevkedilecek malzemeyi hi ye edip etmiyeeeği sualine yu ce$fi vermiştir: Retalcumhurumuz. matlarımızıs F| giltereye ulaştırılacağını beyan Size yalnız şunu — söyliyebilirim: V mun böyle olMAsı için tsabeden hef yi yapacağız. Maliarımızı sakled vapurları himaye edeceğiz, Fakaf hususta aize fazla bir gey — söylü mom. si zamanında Karadenize boyuna silâh, cep — Sıçrayıp zıplayan irili, ufaklı balrkların pulları, sırtları, kuyrukları lüks lâmbasının kuvvetli ışığı altmda boşlukta şimşekler çizi- Fordu. — Arslan reis memnundu: — — Neyse yine bukadar zahmete değdi, » Şöylece göz tahmini yedi sekiz yüz o hıhk var bu gece... Ahmet Dündar onun söylediklerini an- adı. Alamanadaki fosforlu yığından ge hqımh ölüm sesi hâlâ kulaklarında çar- nıp çırpınıyordu Ağ boşaltılmış, balıklar alınmış, örgü &r sahildeki mahkümlar - tarafından temiz- ek üzere suya brrakılmıştı. İçinde fos tlu koca bir dağ taşıyan alamana, hâlâ öl. iş olan balıkların vâhi gayretine aldır n İmralı iskelesine doğru yol almağa tı. Arslan Reis de alamanaya geç Ahmet Dündar, denizdeki bu müthiş sâmin neticesini tamamen görmüş ol- dçin alamanayı takip etmek istedi; kü- ük sandal da iskele istikametine doğruldu ç hekim, kürekte oturan mahküma sor —— — Bu balıklar şimdi ne olacak, Meh. & — — İskelede motöre boşaltılacak: gemi dir, yükünü alır almaz d İstanbula e edet sabah olmadan balıkhaneye ir bu meli. — Ahmet Dündar genç mahkümun farkı madan söy hu sözlerde ehemmi: müna buldu. Balıklar sudan ayrıl sonra, hattâ daha ölmeden, balıklık: Edebi roman tan çıkmış oluyorlardı. Onlar artık nefes al- mak, yüzmek, suyun içinde aşağı yukarı do- laşmak, yavrulamak, yaşamak — hakkını haiz “balık” değillerdir; onlar “mal” dır; insan, Gidtikteri bomna Gkiliği 'biçikmeğa bila ua maz bir bucuk — arşın topraktan — ibaret kıy" metsiz bir mahiyet alır; balık öldükten son- ra kıymetlendiriliyor ve muayyen bir fiyat ada edün mal oluğk viyaeıya sürülüyük. 10 Balıkçı kolbaşısı Arslan Reis İmralınım en çok dikkate lâyık çahsiyetlerinden biridir; Ahmet Dünder, adada eskidikçe bircok' şey- ler öğrenmiş, birçok kimselerle yakmdan tanışma fırsatı bulmuştur. Arslan Reis, bu arada, Ahmet Dündarı bilhasan ! et- miş olan insanlardandır. Pek iri yarr olmamakla beraber dimdik duran, geniş omuzlu, dik başlı, heykel kılık. h bir adam. Yürzünün mânası, göz!' kışları, tavır ve hareketleri mış olduğunu — gösterivor edaya karser koymak kolay kolay kabil olma: malı ki bütün mahkümlar onu hattâ İmralı memurları da ana nezaketle mua adada meşg nin ba emretmeğe alış Bu mütehakkim sayryorlar, daima Arslan Reis, kendisine verilen isi her zaman en iyi şekilde basarmın. tuttuğumu — koparır. bece rikli ve ustadır. Balıkçılık kolu onun idare: karsı ele ediyorlar. İMRALIİ Yazan: REFİK AHMET SEVENGİL sinde cezaevine en çok varidat getiren, en # çıkaran bir kol — olmuştur. leli ne Arslan Reisin, ne de onun idaresine verilen kimselerin en küçük bir fena hareketleri görülmemiştir. Disipline bukadar riayetkâr bir adam, cemiyetin ni zamlarına nasıl isyan etmiş de suç işlemiş, Ahmet Dündar bunu öğrenmek istediği za man kâtibin dosyalarına müracaat etmekten başka yapılacak iş olmadığını gördü; zira Arslan Reisin etrafımda daima kendisile bir* likte gezdirdiği sert ve yalçın bir manevt ha va var ki, onunla böyle bir bahsi konusşmak hiç kimseye cesaret vermediği gibi arka- arı da, ondan — korktukları için — olmalı, “ı_ bir TâAfa vyasrsamıyorlardı Ahmet Dündar, ada hizmetcisi Demire Arslan Reisin suçundan zaman genç mahküm: —- Aman, beyim. ydan kimse ona bahsettiği bizim ar- yaklasıp da suçunu Fırtma sibi bir insanla konu- demisti. , hatırmı bile soramaz! Aralarn Reia istera Ona sade cevap veririz. ı adam a. şur, biz Arkadaslar arasmda eski halini bi- k mu hir bu Arslan Reisin? — Var, Berber biliyor. Rumelikava- dalyanları varmış — eskiden. Zenzin adammıs reok balıkçı çalışır l;ıka.!a:'ı da varmış... İstiklâl muharebe- yanımı mış ö Di AĞ hane, adam taşırmış... Lâkin bunlardan hiç bahsetmez. Bir kere lâf açıldı, arkadaşlardan biri: “Muharebeden sonra mükâfat, ikrami: ye falan vermediler mi?”” diye soracak oldu, Arslan Reis herife boğacak gibi baktı baktr “Biz mükâfat, ikramiye için çalışanlar- dan değiliz!” diye lâfını ağzına tıkadı adam" cağızın... Ahmet Dündarım cezaevi kâtibinden öğrendiğine göre Arslan Reis iki kişiyi bir- den öldürmüş olduğu için hapishanede bu- lunuyor. hakkmdaki dosyanın mündericatı üdeta âdeta bir romana benzer. Ahmet Dündar Arslan Reisle balığa çıkmak ve saire gibi vesilelerle ahbaplığı hayli ilerletmişti. Demir gibi sağlam bünyeli adam, bir defa nasılsa hastalandı; o buna al* dırış etmiyor, yine rüzgâra yağmura bakma- dan geceleri işinin başında bulunmak isti- yordu; lâkin doktor bu fırsatı kaçırmak is- temediği için Arslan Reisi yeni açılan revire hemen hemen zorla yatırdı ve ona sade he- kim gibı değil, âdeta bir hastabakıcı gibi bak- tı. Zaten rahatsızlık da pek mühim olmadığı için Arslan Reis birkaç günde iyileşip ayağa kalktı; fakat Ahmet Dündarın gösterdiği ya- kın alâkaya karşı samimi bir minnet duya- rak ... Arslan Reis arkadaşlığına güvenilir. mert bir insandı; vatan hizmetine — karsılık beklemeden kaşmus temiz yürekli bir adam-