30 Aralık 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

Nazire : Nasıl yazmalı ? üstadımız. Halid Ziya Uşaklıgi! (etti) yazmaz; (et. di) imlâsına taraftardır. Üsta- dm kendi imlâ sistemine göre dizilen bu yazılarında bir yan- lışlık olduğuna kaniiz: (Kurtu- lub ta) . Buradaki (ta), (tâ uzaklarda işte bir piyano) mısramdaki (ta) değildir. (İçinde) Mmanas- nı veren ek değildir. Müstakil kelimedir, ayrı lmak kaide- dir. O halde bu kelimeyi hiç bir vakit (ta) suretinde yazma- mak lâzım; kendinden evvelki kelimenin — sonu ç, k, p, $ gibi harflerden biri de olma... Aşi- kârdır ki (hiç de eyi olmadı) cümlesindeki de hem ıî'n Yür zılır, hem bayağı (de) gibi okunur; bunun okunuşu (işte) den farklıdır. Netekim (başı- ma bu iş de geldi) cümlesindeki (işde) böyle yazılır ve böyle, (işte 0!) cümlesindeki (işte) den farkir olarak okunur. (Kurtulub ta geldi) yazma- malı, (kurtulub da geldi) yaz- malı, e Ne demeli ? Başlkta bir gazeto, yine dün, bir muharririnin yazısını gü- lünç sıfatiyle takdim odiyordu. Gülünç, — kendisine — gülünen, maskara demektir. Bu gülünen < şeyde bir eksiklik, bir sakatlık, bir gaf bulunur. Bu böyle oldu- Sörrlüe he oymllra (gültnç inde bile oyunlara (gülünç. n ) diye reklâm yapar Jardı. Böyle yerde (gülünç bir yazı) dememeli, — (güldürücü) demeli. İtalyan -Yunan harbı farafı 1 imoide, hücum ve ileri hareketine muvaf. İ Y yı müttakip 5 zabit ve 65 nefer g- sir almışlardır. Bu hüdisede gaya. İ mr kayıt nokta, bunlarm $ muhter Hf cüzütama «it olması ordunun Üüç muhtolif smufina mensup bu - lunmaaıdır. Bu hal, İtalyan saf- afansınm hususf muhabiri — bildiri- yor: 2 — VAKIT 380 BİRİNCİKANUN 1910 Ruzvel Bu sabah nutkunu söylüyor Vaşington, 29 (A.A.) — Ameri- ka Birleşik devletlerinin her tara- fından Beyaz Saraya reis Ruzvel- tin nutkunda bahis mevzuu edito . cek maddeler hakkında tavsiyele- Ti ihtiva etmek Üzere binlerce tel graf gelmektedir. Beyaz Sarayın talgraf bürosu, hiç bir zaman bü derece çok telgraf şulmemiş oldu- Bunu bildirmektedir. B. Ruzvelt, bir çok kimsenin kanaatine göre, bir tarihi deklâras- ton mahiyetini halz olacak nutiru. nu, bu akşam mabhalli asatle sanat 21,830 da (yani Grenviç saatile sa- at 2.80 ve Türkiye yaz saatile asat 5,30 da) söyliyocektir. B. Ruzveltin nutku, Amerikada 500 dem fazla radyo istaayonu ta- rafmdan noşredilecek ve bundan başka 12 kısa dalga istasyonu da reisin nutkunu garp yarım küresi VO uzak şark için muhtelif —dilde ya tir, infirater grup, gimdiden — yarın akşam için radyolarda kendi toz- lerini müdafa bahsinde tertihat a. muştir, Yarın akşam — radyolarda infiratçı grupun tezini Ayan aza- #mdan B, Vhiler müdafaa eyliye - cektir. Arherika matbuatı £ (Baş tarafı 1 incide) Almanya muharebeler kazana- hilir, Fakat eğer kendisine hediye edilmezse, katl! saferi kazanmasıma imkân yoktur, Nofes almak için muhasamatı bir müddet tatlle uğ. ratmak Almanyanm beslediği bolli başlı bir ümittir. Fakat bu ümldin tahakkul etmesine bir büyük mani vardır ki o da, Hitlerin büyük de- hasma ve ruhf sahadaki pek çok tq_ybbhlı-rhı Tağmen kurgısma şimdiyo kadar hiç temas etmeğe ve anlaşmağa muvaffak olnmadığı bir düşmanın çıkmakta olmasıdır. O dilşman, Amerika ahalisinin is- tinat etmekte olduğu aklıselimdir, Bu aklmelinidir ki yalnız Hitlere değil, fakat Amorikada yaşayan ve zincir altındaki esirlere bahşedile- cek bir barış müstesna olmak Üze- ro hiç bir sulh ihtimali olmadığı halde sulh için yalvaran deli, kör ve sarsemlere cevap vermekte hiç mügkülât çakmiyecektir, #alnuğunadlre ahrdlu up up hrdl Yine Nevyork Hornald Tribun gazetesi, baş makalosinde de gu mütaleatr yürütmektedir: Almanya ilo sulhtan bahsetmek, enun, sirf bir hiyanet âleti olarak kullandığı zamanlar müstesna ol. mak Üzere kendi viedanımdan sil- miş olduğu bir gey hakkında kor nuşmak demektir. Hitler tarafından işgal altında bulundurulan milletlerin bugün m- trrabını çektikleri sulhtan gayri bir sulh ancak Hitlerin ve ont tem- sil eden felsefenin ortasından kalk- masile bahis mevzuu - olabilir. İn- gilizler bunu pok iyi biliyorlar, A- merika hükümetinin do variyeti tamamile idrak ettiği va sulh tok- liflerile uğraşma zamanmın he - nüz gelmediğine katiyetle kani bu. hunduğunu güsterecek ortada bin delil vardır. —H Romanyada petrol mıntakasında infilâklar ğ İ LH Teşri masuniyet üzerinde bir münakaşa (Baş tarafı 1 incide) Halbuki başka türlü munmale yap- maya pekâlâ ve kanuni imkâa vardır. Netekim Refik İnce ile A Riza Türel de “Encümenin devre sonuna talik tekillini heyeti umumiyenin ka: bul edip etmemekte aerbast olduğu,, mu ayrı ayrı izah etmişlerdir. Buna Tağmen beyeti umumiye, Üç meb'usa danad olunan auçu, bununla malrküm da olmalar, mebustluklarının zevalini mucib olamıyacağını anlayınca ada- let ve aiyaset icabın: yıllardır. devam edib gelen teamüle tAbI olmakta gör müş ve reyini öyle kullanmıştır. Bu heticenin “başka türlü muame- le yapmaya imkân olmadığı, ni söy- lyen Balüh Yargı'ya hak verdirdiği- ne dikkati celbetmek Mteriz: Yukarda işaret etmiğtik ki — vakıa Meolis takdir sahihidir; ancak bir Meclisin bu takdirini kullasırkan de *mümasll hüdisede falan — arkadaşa tatbik edilmiş karar,, 1 — gözününde tutmaktan — kendini - alamaması — da pek tabildir. İşte bunun içindir ki General Kara- bekirin encümene giden tetkik tekli- finden istifade etmelidir. Masuniyetinin kaldırılmamı bahain- Ge Hanad olunan suçları "meb'usluğun zevalini mucib olacak dörecede ağır midır, değil midir?.. diye — müta; etmeyi hâkim bir esas baline tiren tenmülün menşelsi ortadan kal dırmalıdır. Bu da dahili! nizamnamezin 160 Ih. et maddesini tadil etmekle olur. Va kın bu madde, dün de yazdığım gibi, ihzari enclüircen mazbatasından sonra ümiye- » ni söylemekle bu iki heyeti umuümiyenin serbest olduğunu söylemiş oluyor; fa- kat maddenin eğer sayılı suçlar lana- dına mahal gösleren bir vazlyet var- #a masuniyetin kaklırılmasına, — eğer kanad olunan suçlar sayılı olanlardan değlise —devre sonuna bırakılmasına dair mazbata yapılacağını — söyleme- G, dahili nizamnameyi — kabul eden Meclls hoyeti umumiyasin! da bu nok: taya meylettirebilir; — netekim ettir. miş de.. Bir teşril masuniyetin kaldırılması istenildiği zaman bunda takdir hak- kanı kutlanacak Meclise, isnad olunun Suçun mahiyetini ve taanifteki mev” kdinl göstermekle söze başlamak ne için? Buna olsa olaa masuniyetin kal: darrlmamasını icabeden sgebeblerin so- nıhda bir yer verilebilir ki: “masuniye- tib kaldırılması istenen meb'yan lanad olunan eiç hâkkında vakra baz sü- BUt delilleri mevcud görünüyor; fakat bu meb'un Mecliste gu ve gü mesele- lerin üzerindadir. Mociisin hattâ tek bir arkadaşından mahrum olarak ça hışmaması lzım fevkalide günler ge- giriyoruz. İsnad olunan süç da ağır ve meb"- usluğun Revalini mucib bir suç değil- dir, Yapılacak İsticvab ile edüccek muhakeme fleride müshlt bir Birakılınalıdır.,, Buna benzer mucib sel güN vür Cüdünü takdir — Meclisin salfihiyetine girer; ancak mutlak surette takib ve muhakemeyi hele devre sonuna birak- tıracak bir hükmü Teşkilâl: Kaaniye. ye muhalif bile görmek mümkündür. 'Teşkilâtı Hsasiyenin 17 inci madı desize bakalım: Görüyoruz ki “bir mob'usun intiha- Bindan evvel veya socra aleyhine vür dir olmuş ceral bir hükmün — imfazı mob'usluk müddetinin hitamına ka- Gar tâlik olunur,, ken “gerek intihar Bindan evvel, gerek soora .alayhine #ürüm snad olunan bir meb'usun ie- Hevabı veya terkifi veyahul muhaker Mmesinin icrası heyeti umümiyenin ka> rarına bağlı tutulmuğtur.., Eğer sâdir. olan hüküm meb'uslu- Tamana Bun Zevalini — icabedecek kadar ağır değilee ana kanun onün infazını açık ve kesin olarak meb'usluk — müddeti- #üniyetinin — kaklırılmasını — Meclisin takdirine terketmiştir. Teşkilâtı Bansiyo, —eski fıkıh llsa- niyle, zarüretleri kendi mikdarlariyle tayin etmiş, demak millet, meb'uslu. Çun sevalini mucib olmiyacak derece- de ağır olmuyacak — bir cezanın infa> ziyte tatmin olunucak âmme bakkır mi, 6 meb'usun millet vekiiliğini Kuya dır, Petrol mmtakasmda bulunan komünistlerle Yahudiler sürülmüş- lerse de bozgaculuk vakaları de- vam etmektedir, | Çerkes No. 13 Büyük Tarihi Aşk di de içimde ölecekti. Halbuki gim- di., Her saniye onunla kargılaşı- cağım diye seviniyorum, Yemek bitmişti. Rojs bazan' baş- Kurnaz adam, işi pok kolayca pl- girmişti. Zaton esirei Kudret Bey bü köye gelinco ilk defa esir kiz- lardan haber sorardı. Yeni ve gü- zel kızlara sahip bir adamdan ba- ber alınca hemen: — Onunla görüşeyim.. domişti, Rolisle Kudret Beyin konuşma- larr kısa sürdü, Hasan hayretten #ağzı açılmış dinliyordu, — Demek kızlar çok güzel?, Arızasız devam edebilmesiyle çelecek faydadan Ustün görmemiştir. Bu mukayeseden çikacak — netice Talhimdir: Teşkilâtr Heasiye — millet vekilliği sifatını taşıyan — Dir şahal- yete mebusluk müddetince bir. imti- yaz vermiyor ve muhakemeyi mucib olan isnadın mahiyeti ağır olmasa bile onu Meclisin terekküp ve iştigal tarzma, Moctisi ihâta eden hâdişelere,; ianada uğrayanın şahsiyetire, Meclis- teki vaziyeline ve Moeolis mesalsinde, hariçte mucib olabileceği tesirlere ve dava edenlerin kast ve niyetine, tez- vir galbesi bulunup — bulunmadığına bakarak muhakeme zamanmmın tayinini Mecliain heyeti umümiyesine berakı- yor da bunu cezanm isfazi keyfiyeti- le birleştirmek mümkün iken birleşy tirmiyi Ana Xazunun bu işareti - büki kar dikça buzdan gü hülemü gıkarabiliri. niz: Dabil! nizamnamenin ikzart encü- aN t meb'usluğun — zevalini olmıyan hallerde muhbakemey' devre sonuna talik edan bir yazmayı öemretmesinde gö- rünen Kat'iyet ayni maddenin sonun da Gncümen — beyeti üumümiyosine “karar,, salâhiyeti vermesiyle yumtu vadığı gibi, teşkilâtr — esasiyenin ar- zettiğim maddesindeki müna ve run da o maddeye göre verilecek Kurarın islikametlerini Çizmekten maz. Zannodiyorum ki, General Karaber kir ve ayni fikirde olanların maksat- Jarı telkik geri dür- ve müzakere budullarını Bu söze Mazhar Mücid Kansu'nun Jâzım olan cevabi verdiğini okuduk, Nizamnameye devre sonu gibi bir tâbir girmesi, bir meb'usluğun devre sonlarında kanunl olarak — bitmiş ol- masındandır. Büu bakımdan (devre sonu) tAbiri Ganeralin teklif ettiği — Uiçtima yuı l Fazla kar yağdığından Romanyada Yolcu trenleri tahdit edildi l | ı Belgrat, 29 (ALA.) — Bükreş- ten gelen haberlere göre, Roman- ya gimendiferleri idaresal demir- ' yolları Üzerine bol miktarda kar yığılmış olmast — dölayısile — yolcu trenlerinin mühim nlsbetto tahdit edildiğini bildirmiştir, Bu tedbir, Macar gimendiferleri idaresi tarafından yapılan buna benzer bir jlâmı takip ötmektedir. Filhbakika Macar demiryolları idt- resi, hava çartiarı iyileşinceye ka- dar, pazar günü gece yarmısmdan itibaren başlamak üzere, dömiryol. lart nakliyatmın atkı bir surette tahdit edileceğini bildirmiştir. —Ö Balıkesirde Parti kongresi dün toplandı Balıktsir, 29 (Hasusi) — Parti vi | lüyet kongresi bugün İzmir meb'usu ve bölge müfettişi Doktor — Mustafa | Bengisu'nun riyasetinde işe — taşladı. | Ebedi Şefin müzevi —huzürunda ihti- - ram sükütü yapıldıklan sonra parti- ” | nin deyimsiz Genel Başkanı Mül Şete | ebadi bağlılık ve tüzüm arzı ve büyük- lere saygı telgrafı çekilmesi alkışlar- in tasvip edildi, İdaze heyetinin iki yıllık çalışma raporu takdirle kabul ve heyet teşek- kür editmesi tasvip olundu. | Köongrede hazır bulunan Vali Recai Güreli Parti Cllekleriyle kongrede pek | yakmdan slâkadar olmaktadır. Bütçe ve dilek encümenleri çalışmalarına Gevam edlliyor. İlinet umumt toplan- | t yarın öğleden evvel olacaktır. Kızları Yazan: NİYAZI AHMET — ve Macera Romanı biraz güc.. Muhafaza etmek bir dert, Ali paşanm takibinden kur. tulmak ikinci derttir, Hele şu Ali paşa, en büyük düşmanmmız, iş yaptırmıyor. Eğer bir sene daha kalırsa bu sanatı birakmaktan buşr a çare yok.. — Onun takibinden kurtulmak için ne masraflar yaptık, ne tehli- keler atlattık bilseniz.. — Öyledir. — Biirim., Nankör iştir bu esir ücareti.. Fakat bırak- mauryoruz işte,, Kaç defa karar var- dim,. No ise, bunları brrakalım bir tarafa, Kızları buraya getirecek misiniz? — Bayır.. Yarın Poti'ye götü. im.. |İspanyada müthiş Vişiaeki salâhiyetli mahfiller Alman - Fransız müna- sebatı hakkında Enternasyonel haberleri manevra telâkki ediyor Vişi, 29 (A.A.) — Havas bil- diriyor: Salâhiyettar mahfiller, Fran- sız - Alman münasebetleri hak- kındaki enternasyonal haberle - ri manevra olarak telâkki et- mektedir. Amiral Darlanın nor el arifesinde işgal altındaki a- raziye seyahati, — Almanya ile Fransa arasmdaki fikir - teati- leri çerçevesi — dahilinde cere- yan etmiştir. Yabancı haberlerin hilâfma olarak B. Brinon hâlâ Pariste bulunmaktadır. Bazılarınm san saayonel kararlar beklediği cu. martesi nazırlar — içtimar, nor- mal surette cereyan etmiştir. Vişi, 29 (A.A.) — Havas: Kabine dün akşam 17,30 da toplanmıştır. Bu — içtimada bir çok projeler tetkik — olunmuş ve bu husustaki tetkikatm ger lecek içtimalarda da devam etmesi takarrür ettirilmiştir. Kabine bugün öğleden sonra tekrar toplanacaktır. Londra, 29 (A.LA.) — Vişi rad- yocunun verdiğ malümata naza. ran Amiral Darlan dün akşam Vi. giye avdet etmiştir. Zürik, 29 (A.A.) — Röyter: Vişiden gelen gazete haberlerine nazaran Almanya tarafından Vişi hükümeti üzerine yapılmakta olan tazyik, Noel yortuları esnasında bile, azalmamıştır. Amiral Darla. nın Parisi ziyareti esnasında Ma. reşal Peten tarafından Hitlere hi- taben yazılmış bir mektubu tevdi etmiş bulunduğunu La Suisse ga- zetesinin Vişi muhabiri bildirmek. tedir. Mi tin Fransa tarafın dan yapılan tekliflere ve Almazn. yanm mukabil tekliller - projesine istinaden devam etmekte olduğu. na dair Vişinin salâhiyettar maha- fili tarafından evvelce yıpıln_uı ©- lan beyanata ilâye olarak hiç bir yeni malümat elde edilemiyeceği umumiyetle zannedilmektedir. Fransız milletinin — yaj olan müzakerattan haberdar edil. memesi üzerine Frossard, le Jurnal gazetesinde bir makale neşrederek Bsonu) tâbirinden elbette Gaha yerin- dedir. ve bizim Moeclisimiz milstemir olduğu için (içtimin yılı soaüy demek istemek kendi maksadına daha aykırı Kgitmektir. Ben muhakemenin cezaamı takdir hususunda — Büyük Millat Meclisinin her zaman ve her hâdisede menfi dav- ranmMASI için elddi bir lcab olmuyabi: deceğine — inananlardanım, — Aylarla Mmezan gezebilen bir meb'us, haflalar- Ja tatil yapan ve 426 kişinin tamamı Bir fırkaya mal olan bir Mocllş tevkif için oimasa bile mahkeme celselür rinde hazır bulünimak için müsaade almak (mkânlarından mahbrum farzo- lunamaz; bu müşaadeden — münferid bir. meb'usluk sıfatının kaybettiğini adalet küvveti kazanır. Fakat Büyük Moclisin yüksek takdiri buna lüzüm görmediği zamanlarda da, ne içtima, ne devre gonu, vu tâbirlerin Teşkilâtı Bi uymadığını İddin etmek mümkündür. Bunların yerinde (meb'uzluk müd- detinin hitamma kadar) diyen Teşki- JAt? Fisasiyenin nasıl bir İncelik dü- şündüğünü izah lâzım mu? Bedihidir Ki meb'usluk müddetleri devre müd- detlerinden evvel de bilebilir! Şu balde 180 inci maddenin ve ona dlinaden çıktığı muhakkak olan ka- rarların (devre sonuna tâlik) hüküm- lerini (meb'usluk müddetinin sonuna tâlIk) diye anlamak, fakat Mecliz Kararlarını Teşkilâti Haasiye ile V- fızca da âAhenktar kıdlmak — ve arada: ki farktan Meclla kararıdır diye isti- fade imkâsmı da selbetmek için ni- zamnamedeki bu Ibareyi değiştirmek zarurt olur. Fakat sade bü ibareyi... Zira millet bâkimdir; mahküm olduğunu bildiği bir kimseyi —meb'usluğu bitmeksi- zin— yeniden meb'us seçiyar da cezta- Kının İnfazına zaman vermiyorsa mll- detin kullandığı takdir hakkı kargı" sında yapılacak hareket ferdin de, mecilsin de hürmetle eğilmesinden İbaretlir, hakkaı tarık 05 soğuklar Fasta da kasırgadan 17 kişi öldü Madrit, 29 (A.A.) — İspan- ya üzerinde giddetli bir soğuk hüküm sürmektedir. Barselona- da soğuktan iki kişi ölmüştür. Alicantede hiç bir zaman sı- fırdan aşağı immiyen derece sı- fırm altında 4 dü göstermek- tedir. Cordonda da aynı derece kaydedilmiştir. Rabat, 29 ÇA.A.) — Fas ©- zerinden geçön kasırga 17 kisi- nin ölümlüne sebebiyet vermiş- tir, Büyük bir çiftlik — binasiyle yerlilere ait bazı evler hasara uğramıştır. Bazı kasır ga ağaçları köklünden söküp at- mıaştir, Zeriyatın maruz kaldı - ı zarar mülhimdir. ——— bu müzakereleri kapayan perdenin Tanca kaldırılmasını talep etmiştir. müzakereleri Korsan gemisi (Baş tarafı 1 incide) düşman harp gemisi şimali At- lantikte seyreden kafilelerimiz- den birine hücum teşebbüstinde bulunmuştur. İngiltere ile İspanya arasında devam ediyor Madrit, 29 (A.4.) — İngiliz büyük elçisi Sir Samuel Hoare ile İspanya hariciye nazırı Su- ner arasında Tancadaki Vaziyet uğramıştır. Kafileve harp ger milerinin refakat etmekte ol- duğunun farkma varan düşman süratle çekilmiştir. Refakat — kuvvetlerimiz der- hal düşman gemisini takip &- derek uzak bir mesafeden ateğ açmağa muvaffak olmuşlardır. Durmadan değişen rüyet kabi * Hyeti birdenbire Aazalarak ge- milerimizin soyri yarrm mile bir tarzda ilerlediği zannedi- mektedir, Bununla beraber halledilmesi lcap eden — bir çok — noktalar vardır, Madritte bulunan Tanca baş konsolosu Gascoigne bu mesele hakkında Hora lâzım — gelen |- zahatı vermiştir. —- hiç birini feda edomiyecektim, A- ma no yapalım, ki biz de bu işle geçiniyorur. — Öyle is6 kızlarr görelim. Po- tide birdön başkası almtyacak.. — Demek siz. tladı LA - ı:u atğ;ln ;::i.ı“ilm.ngmr ııuıatâîı- ehemmiyetini gemilerinden Ber. İ aft hati vğ harp gemisi asara ramışsa da donanmanm nm'ı'ığ $ metinde kalacaktır. Ölenlerin yakm akrabalarma haber veril- miştir. Düşman korsan gemisi fena rüyet şartları altında takip e- dilirken 8204 - tonilâtoluk Ba- den Alman vapuru yakalanmış, fakat mürettebatı ani bir su- rette ateşe verdizinden bu va- pur harp gemilerimiz tarafm- dan batırılmıştır. Baden vapurunun korsan ge- misinin — Jaşesini temin ettiği — Ne vakit görelim?, — İsterseniz çimdi gider, görü- rüz.. ramamıştı. Çünkü sormağa bile | muhtemel görülmektedir. AAA A Rels iki sant sonra geldi. Çok KURBAN BAYRAMINDA noşeli görünüyorndu. Fakat yüzün de derin bir mtırabın İzleri vandı. KİMSESİZ ÇOCUK Hasan bunu kolayeca Dünyanm harap olen — Ne var reds., Yorgun gibisin.,