28 Aralık 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 1

, öi | Tertib ' L TW Ekmek on para ucuzluyor danan narh komisyonu un fiyatlarını uş ön pa 1940 mali yılını Sar_sıııtısız geçiriyoruz Yazan: ASIM US Türkiye harp harici olmasına Fağmen iktısadi ve mali bakımdan harbin içindedir. Onun için 1940 yılında en büyük endişelerimizden biri devletin. mali muvazenesini Muhafara etmek meselesi idi. Nor- mal olarak devlet bütçemizin ma- Sarif yekünu 200—270 milyon lira Arasında iken fevkalâde vaziyetle- rin neticesi olarak bu yekünun hemen bir misli daha artması 22- Furi görülüyordu; devletin normal varidatını vergi yolu ile artırmak mümkün olduğuna göre bir misli artacak olan fevkalâde masraflara karşılık bulmak hakiki bir galle Zibi görünüyordu, İşto geçen haziranda başlıyan 1940 mali yılına bu tarzda endişe ler içerisinde girmiştik; 1940 büt- çesini hazırlarsen fazla masrafları karşılamak için bir. takım mali tedbirler almmckla beraber bunla- nt sahasında arzu edi- temin — edip etmiye- seğinde mütereddit bulunuyorduk, Artık büyle endişeler içinde gi yen mali yılım yarısını gecirmiş bu- Tunuyoruz, Geçen altı ayda alman neticclenden sonra gelecek altı ny* da almabilecek neticeler hakkımnda maddi ve ameli tocrübeye müste- Bit bir fildr edinmiş variyette bu- Tunuyoruz. Şimdi memnuniyetle söyleyebi Fiz ki geçen altı aylık tecrübeye göre 1940 yılında — devletin bütçe ihtiyaçları «sarsmtsiz bir surette temin olunabllecektir. Zira yılba> smda tahmin edilen varidatın altr aşlık tahsilâtinda — eksiklik değil, fazlalık vardır. Gelecek altı ay içinde tahsilatta bir miktar naksan olan bile norma) bültçede hiç bir a- gıklik olmryacaktır. Fevkalâde masraflar için kabul edilmiş olan fevkalâde tahsisata Kelince, tahmini olarak bunun ye- künu da 216 milyon lira derecesin- dedir, Merkez Bankasının 15 mil yon slerlin karşılığı olarak çıkar mak salühiyetini kanunen haiz bu- Tunduğu evrakı nakdiyeden ancak 70 milyonluk bir miktar almncak- tır. Buhran dolayısile memlekette İş ve mübadele hacminin eksilmesi bankalarda fazla miktarda para to- rakümünü mucip olduğundan c 5 falzli hazino banalarınm miktarmı 100 milyona kadar çıkarmak İnr Künı hasıl olacaktır. Bir de geçen 1939 yılmdan 1940 yılma devre- dilmiş olan 40 milyon Uralık bir hazine mevcudu vardır ki bu da bu Senenin fazla masraflarına karşılık Bösterilebilecektir, Bunlardan «0t- Ya fevkalâde masraf olarak karşı- Hhksız görünebilecek miktar ea çok 40—45 milyon arasında bir rakam Olacaktır Ki bunu da kısa avanslar, hesabı cariler ve salr mali muame- leler ve bütço tasarrufları ile kar patmak mümkün görünmektedir. Devletimizin —mali itibarınım de- Tecesi hakkımda bir fikir veretil- Mek için dahlii istikraz tahvillerine halk tarafından — gösterilen rağbe- fin günden güne artmaktla olması bir delil gösterilebilir: Hakikaten her biri 20 şer Hiralık 200,000 dahi- N ktikraz tahvilinin evvelce pek aZ miktarı halk elinde İdi, Son zar manlarda bu tahvillerden halk eli- Ne geçen miktar hemen yarısını bulmuştur. Avrupanım en mamur memleket- leri harp felâketi ile bir harabe baline girerken memleketimizin bir taraftan bir «alh adası halinde kal- ması, diğer taraftan İktesadi hur- bin sademelerine karşı asgari bir sarsıntı İle mükavemet gösterebil mesi, devletimizin gerek harice ve Kgörek dahile karşı «iyast sahada olduğu kadar Kctısadi ve mali sa- hada dahi tWibarmı moehafaza ede bilmesi sükranlarla karşıdanacuk bir hâdisedir, Amerika 44. yeni şilebin İngiltereye dev- rine müsaade etti (Yazısı 4 üncüde) Bu kuponu kesib saklayınız Inın on para ucuzlatılma. n gabahtan itibaren ek.. ya satılacaktır. HERYERDE 3 KURUŞ VAKIT CUMARTESİ 28.1. KANUN 1940 İDARE EVİ:; Ankara Csd. İSTANBUL *Tolgraf: VAKTT* Posta kutusu: 46* 'Telefaon: 214153 (Yazı) . M3TO (Tümrey Atatürk koşusu Dün bütün yurdda heye- canlı bir şekilde yapıldı Ankarada yüzlerce genç Atatürkün 19 yıl önce geçtiği yollarda yarıştılar y aa ü - ğ Cemli Taner Ameı;ikulı bir tayyare yüzbaşısı diyor ki: Ankara, 97 (AMA.) — Buglı Ankarada Atatürk — koşutu yapıl- miştir, Bu koşu bundan beş yil ev- vel Ankara halkevi tarafından ter tip edilmiştir. Ebedi Şef Atatür kün 19 yıl evvel Ankaraya ilk de fa ayak bastıkları günden hazırla. nan ve geçen ne Ankaradı ve menle yüksek olullar, lise kız talebelerile de iştirak lerdir. Ankara halkevi ayrıca — Kocaeli, Eakişohir, Bursa, İstanbul ve Ma- latya ve bunlardan da dörder ki gilik birer atlet takımı müsabaka- lara davet etmiş bulunuyordu. Gençliğin 19 yıl evvel Atatlirk'ün (Devamı 4 tüncüde) Bardiy etmiş- Yaza Amarika - Önünde harbe girecektir t eden ümümi har- kuvve lecek yaz Almanyaya karşi gidecektir.,, — Yunanlılar Lin'e girdiler Şiddetli soğuklara rağmen Yunan. ilerleyişi durmuyor Atina, 8T (A.A.) — Elen or- duları başkumandanlığının dün akşam neşredilen Ğİ numaralı tebliği: Mesut mahalli hareküt, kıta- larrmızın ilerlemesini ve düş- man mevzilerinin işgalini müm- kün kılmıştır. Esirler aldık ve miktarda harp malzeme- nam ettik. Atina, £7 (A.A.) — Elen or- dusu başkumandanı General Pa- pagos, Noecl münasebetiyle kıta (Devams 4 üncüde) SN si (AA) — Mekti. Vaziyette bir değişiklik yokil İngilizlere durmadan takviye kıtaları geliyor Kahire, 27 (A.A.) — Orta şark İngiliz hava kuvvetleri kumandan- lığı tarafından dün resmi tebliğ meşredilmemiştir. Noel günü İngi. liz kumandanlı; ı hücum yap. tırmadığı bildirilmektedir. İngiliz borhardıman ve avcı tayyareleri B9 keşif uçuşlarından — maada hiçbir | Memleketimizde şu veya bu noktadan ayrılık, hareket yapmamışlardır. Kakhire, 27 (AA.) — Bardiya önündeki vaziyette değişiklik yok- tur. (Devamt 4 üncüde) | | | | | | | * senedönberi bütün | yurda toşmil edilmiş koşuya bu se- | okulları, Türkkuşu men | supları ve Gazi terbiyo enstitüsü | K ae <3 Brme Vdi eeeatar Öyaketme li b Parti reisinin basın mensuplarına ziyafeti Reşat Mimaroğlu nutsunaa şöyle dedi: » BAy rılık tahayyül edenler varsa bu nurlu ve şuurlu birlik ve âhenk onların gözlerini kamaştıracaktır (Yazıst 2 noide) İki zata verilen biner lira yüzünden Deniz Bank erkânı ye- niden sorguya çekildi İstanbul Müddeilumumiliği, sa- Çep, avukat Suat Şatır, Neşet bık Denizbank erkânmı, Deniz- bankm faaliyeti esnasında muhte. Nf ve mütevali yolsuzluklarından dolayı yeniden sorgu hâkimliğine vermiştir. Maznunlar sırasiyle şunlardır: Denizbank hukuk müşavirle- rinden İsmail İsa Caniş, vazifesi- ni ihmal suçundan Hamdi Emin Bir Yatün makliye Kolu Akol, memuriyet vazifesini sulis- timalden eski Denizbank müdürü umumisi Yusuf Ziya Öniş, mua. vinlerinden Tahir Kevkep, Cemil Arıksan, vazifesini ihmal suçun- dan Murad Güney, vazifesini ih. mal suçundan Baha Değerdir. Tahkik olunan cihetlerden biri. si; iddiaya göre şöyledir: De- nizbankın teşekkülü — sıralarında Denizyollarına ait bir vapur kaza. ya uğramış ve 150 bin liralık bir zarar ika edilmiştir. Kaza hak- kında bir İspeç raporu hazırla. mak icap etmiş ve hakem olarak da hukuk fakültesi Deniz ticaret hukuku prolesörlerinden Ali Ke mal Elbir ile eski Istanbul Deniz tiearet müdürü Müfid Necdet Deniz tayin edilmiş ve rapor tan- sim olunmuştur. Bu sıralarda Denizbank teşek. |ül etmiş ve Denizbank müdür wavinlerinden Tahir Kevkebin mriyle bu iki zata 1000 er lira yakem ücreti Denizbank kasasın- len kargı hiçbir suretle pamrıyacaktır Gıda maddelerine İstanbul Fiyat Muraka- be komisyonunun koyacağı fiyat Bütün memlevette muteber olacık Ticaret Vekâleti, çok yerin - de bir karar almıştır. Bu kararp göte, İstanbul fi - yat murakabe komisyonu ' tara- fmdan tesbit edilen bilümum gıda maddeleri — fiyatları, bü- tün Türkiyeye samil olacaktır. Bundan maksat, İstanbulda konulan fiyatları şayet beğen - miyecek olan bulunursa bu gi- | bilerin. diğer — vilâyetlere mal kaçırmalarıma mani olmaktır. Böylelikle, cerek müstah gerekse müstehlik menfnatleri gözönünde tutularak kabul edi- | gıda maddeleri Bugün 6 Sayfa |-Parti vilâyet kongresi dün iki celse yaparak dağıldı Mektep talebelerimi alan kahvelerle sinemaların on beşer gün kapatılması, elek- trik ve havagazı ücretlerinin indirilmesi isteniyor Yeni idare heyeti ve kongre — delegeleri seçildi Parti vilâyet kangresi dün saat uıd;,mnc.'l: Ahl:l: ruznamenin relaliğinde toplana: müzakeresini tamamlıyarak dağıl- Celse açtiımca bir gün evvel vak- tin gecikmesi yüründen okunmamı geri brrakılan kaza dilekleri okun” muştur, (Devamı 2 nelde) —— Amerikanın maruf ilh' siyetlerinden 150 kişi Ruzvelte bir mektup gönderdiler Mihver dev- letlerinin mağlüp — edilmesi için Nasıl haroket lâzımsa öyle yapınız ! Vaşington, 27 (A.A.) — Be- yaz saraydan bildirildiğine gö - re, Ruzvelt, Amerikanımı maruf şahsiyetlerinden 150 — sinin im- zasinı taşıyan bir mektup a mıştır. Bu mektupla, mezkür zevat, Ruzveltten, artık müsta- kar bir hale gelmiş olan Ame- rikan politikasının, mihver dev letlerinin — mağlübiyetini intaç için nasıl hareket etmek icap (Devamı 4 tüncüdi) | Göünlerii derikbRi İtalyan - Yunan harbinqen alınacak bir ders İsviçreliler — Arnavutluktaki Htalyan - Yunan harbi ile çok alâkadar görünüyorlar. Bunun gebebin! buradaki - harhin 1000 ile 2000 motre — yüksekliğinde dağlarda cereyan etmekte ol masıdır. İsviçre tıpkt Epir ve Arnavutluk — gibi _dı' ık bir memleket olduğu için İsviçreli. ler Yunanlılarn — İtalyanlart mağlüp eden harp taktiklerini icabmda — düşmanlarma kargi tatbik etmek maksadiyle töt” kikler yapmışlar ve Yunanlıla « rın elde ettikleri zaferlerde eçek kolları ile katırların ve toplarının büyük bir rol oynar dığı neticesine varmışlar. Hakikaten — İtalyanların yıkı dırım harbi yapmak için Arna- vutluğa getirdikleri tanklar ve kamyonlardan istifade edilemö- miştir; eşek, katır gibi canlı nakliyat vasıtaları ise kamijon” | lardan çok hizmet etmiştir. Ce- bel topları da İtalyanların ağir | toplarından fazla İşe yaramış | tır. Anlaşılıyor ki. İtalyanların mağlübiyeti yalnız askerlerinin süngü harbina dayanamamala rından ibaret ildir; diğer büyük bir hata er lerinin harp