21 Ekim 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

ıı 1 — VARIT 21 BİRİNCİTEŞRİN ,i Vergi meseleleri: Anlatışa göre fetva | Dün tabah arkadaşlarımızdan | birinin verdiği malümata göre v- zün zamandır halledilmemesi mat- baacıları bihuzür eden vergi mese- leterinden — biri halledilmiş, fakat matbaacılar aleyhine! Bu mesels “a'ltr sabite,, mesa- Tenil Bina vergisi binanm — gayrisafi iradma göre hesap olunduğu Kthane” ize “sabit âletleri” le bir kül olarak ele almır; yani hir fi- rın, bir un fabrikası, bir garap Jâthanesi. Fırm, fabrika, ima- | üthane olarak kullanılıp kiraya ve- | rülmek mutat olduğu için bunlarda kanun mel sahibinden: (Sabit â- lotleri binadan ayırmız da dört duvarla bir çatısmm — vücude ge- tirdiği anbar haline kiymet biçi- niz) dömek bakkını nezzediyor. Bizalarda hüusüsi bir inşa ve taksimat doğuran — tesisata sebep olan sabit ületlerini binadan cüzü' sayıyor: Mosele hu kadar bazsitken “man faati hazine,, adına bir gayretkeş- liktir başlamış: Öyle ki birer mo- törü hamil bulunduğu — ve hittahi bir yere “tesbit" edildiği için bir buz dolabint bile “sabit” âlet ve içinda buz dolabt tembhit edilen bir dükkânı 'İmalâthane” saymışlar, ve hattâ kanun bina vergisinin mükelefi ve alâtr sabite- Kin ancak hir fabrikaya irad tah- mininde nazarı itibara almacağını apaçık söyleyip dururken - bina veArgimini ayırıp Sahibine, alktı sa- bite için bir verziyi de miletecirine tarhetmişler! Buz imal eden dolap, içine gir- diği binaya “imalâthane” vaafı verdikten sonra küçük büyük bir matbaa makinesinin gurada bura- da yerleştirildiği dükkân veya han adalarını veya — depolara munzam tesisat hükmünü — alacağında el- bette şüphe otmemsiniz. İşte belediyenin maliyeden de- vir aldığı müuamele Bbu ve bizim Ankara caddesinin mili? davalara vakfettiği santlerini kemiren dett- lerden biri de bugün budar: Ve makinelerinin fanliyetinden dolayı kazanç vergisi ile mükellef tutulan bu teşebbüs erbahı Bir lerine göre vYermek mükelefiyeti e karşılaş- maktadır. Bina zeçtiği iş gââş :?Şğ i f H İ ğ | R vüar S Cx sedteğiiliy ae el ae . di eğer bina değirmen, fabrika, “ims- d 18540 , “Büyük Diktatör,, filminin müellifi Şarlo diyor ki: Totaliter sistem Avrupada geçicidir Löndra, 20 (AAJ) — Deyli Meyl gazetesi, Nevyorkta büyük beyecan uyandıran “Büyük Dik- tatör, fılminin müellili Şarli Şap. İimle telefonla yaptığı bir mülakâ- t neşretmektedir. Film Amerika- harbin başındanberi İngiliz da. lehine yapılan propaganda hareketlerinin gı mühimi telâkki edilmektedir. , Şaplin, Deyli Meyl gazetesine demiştir ki; KN ingiliz milletine ve büyük cesa. retine karşı duyduğum derin hay- ranlığı bildiririm. Londra çocukla. rının parmaklariyle havayı işaret etmeleri ve Londralıların tüten ha. rabeler arasında gülebildiklerini gösteren aktüalite filmlerini gör- mek dünya için ne büyük bir ham kaynağıdır. Filmne başladığım zaman harbin önüne geçilmez ol. duğuna emin değildim. Fakat çir- kin hareket eden totaliter devlet. lerin yenilmesine yardım etmek te. şebbüsü ile filmi bitirdim,. Naziler aleyhine duyduğum şiddetli hissi- yattan ilham filmleri yaratarak hürriyet ve istiklâl için mücadeleyi gaye edinmiştim. Filmin sonunda- Ki nutuk harbin ilânımdan sonra yazılmıştır. Totaliter sistem hiç bir süretle devam edemez. Bu sistem Ayrupada geçicidir. Devam ede. mez ve etmiyecektir. Diktatörlere karşı aldığı cesura- »e ve İaal vaziyetten sonra bir çok değildir. Yıldırım harbine muka- vemet ederken İngilizlerin yaptık. burada ne süretle vergizi | larg harikaların Etüdyolarımızın birinde çalışan ibtiyar bir marangoz, B. Çörçilin nutkunu dinledikten sonra “Bu İn- gilizler bizimle ayni ailedendir, ” | Onlara yardım etmek için elimiz. den geleni Bu tarzda düşünmiyenler utanmalıdırlar,, de. miştir. Amerikan millet ve hükü. meti, kendi müdafaamızın muar- zam esaslarını tahakkuk ettirmek. tedirler, Amerikan milleti, su!h zamanında ilk defa olarak, mocbu- Ruzvelt Kanada valisile görüşecek Vaşinglon, 20 (A-A.) — fani ajanamdan: Payıtahtım siyasi mahafili, bu- Bto- Wıı:ı maddenin tefei. Birleşik Amerikada yapılan'bir tocrübe gösteriyor ki: Ruzvelt Büyük bir ekseri- yetle reisicumhur saçılecek Nevyork, 20 (A-A.) — Röyter ağansının — muhabirleri — vasrtasile Rirleşik Amorikanın 48 devletinde yapmış olduğu tecrübe mahiyetin- deki intihap yoklamasında Ruz - veltin 5 ikinciteşrinde büyük bir ında | *kseriyetle intihap edileceği taz bit edilmiştir. Bu tecrübenin neticesinde, Ruz- veltin 366 reyi olan 34 devlette, Vilki de 165 reyi olan 14 devlette kazanacakları sabit olmuştur. Röyter ajansının 1936 da Reisi- eumhur intihabatr hakkında yap- maş olduğu yoklamanın, Ruzveltin intihabını katiyetle bildirmiş oldu- ğu hatırlardadır. Bu #efer elde odilen ekseriyet, 1032 ve 1936 da Ruzveltin kazan- mtş olduğu ekseriyet kadar büyük olmamakla beraber, Vilki taraf- tarlarının göstermek iatediklerin- den bariz derecede yüksektir. Alman - Yugoslav ticaret anlaşması £Baş tarafı 1 incide) başka, bu protokol, halen mer't tercih haklı sistemi ilga etmek. te, önümüzdeki seneki Yugoslav ihracat ve ithalât kontenjanları. nı tesbit eylemekte ve birçok di- ğer meseleleri halletmektedir. Protokol, karşılıklı ticaret mü. badelesinde hâlen mer'i prensip. leri ehemmiyetli surette değiş. tirmektedir. Belgrad, 20 (AA.) — Yugoslav i | hariciye nazırı Cincar - Markoviç, Alman - Yugoslav - ekonomik gö. rüşmelerinin neticelenmesi müna- sebetiyle, matbuat mümessillerine beyanatta bulunmuş — ve ezcümle demiştir ki: — Yugoslavyarın Almanya ile bir ticaret ve seyrüselalr anlaşma. st imza etmesindenberi on sene m=ı. Bu İ TNETTİİ ATASTOCAKİ .'J birliği, eşya mübadelesi sağ sas üzerine iptina ettirilmiştir. Bu süretle, Almanya, senelik konten. danlar ile ve müsait fatlarla, bü- tün esaslı Yugoslav mallarına mmu- azzam piyasasında anüemmen bir sürüm temin eylemiştir. Daha 1934 bidayetinden 1938 sonuna kadar, yani Avusturya ve Bohemya hariç olmak üzere Yu. göslavyantn Aîmanyu'ı ihracatı, 500 milyon dinardan iki milyar di- nara, yâni yüzde 14 ten yüzde 36 ya çıkmıştı. Ayni zamanda, Yu- goslav zirat mallarının fiatları da mMühim miktarda yükselmişti. Büğgün, Almanya, Yugoslavya ihracatmım yüzde 6G0 şını bel et. mektedir. Bu sebeple, Almanya, Yugoslavya için yeri başka birisi taralından tutulamıyacak denecek kadar mühim bir iş ortağı olmuş.- tur. Ekonomisinin fevkalâde nisbet. lerde genişlemeğe müsait elefstiki istihsali sayesinde, Almanya, ayni zamanda hem müşteri hem bayi olarak, Yugoslav ekenomisinin bü- tün ihtiyaçlarına Cevap verecek | vaziyettedir. Yugoslavyanın Almanyaya ya- pacağı ihracat ile Almanyadan a. lacağı ithalât yeni kon tenjanların bu dela tesbiti, iki memleket Aarasında açık ve dosta- ne bir işbirliği havasını ve karşı- lrklr mecburiyet ve imkânların ta. termektedir. Bu müşahede, bügünkü — şerait içinde, hususf bir ehetmmiyet ikti- ” | sap etmektedir. Bu müşahede, Yu. wyaya» halde memnuniyet ve !ııîı:wde sükün verecektir. B. Cincar Markoviç, nihayet, Yugoslavya ve .Uman;'anıgı, , bül. tün imkânları ekonomik — işbirliği sahasında bitirmiş olmaktan uzak bulunduklarını tebarüz ettirmiş ve sözlerini şöyle bitirmiştir: — Şu ciheti mük le edebili. riz ki iki memleketi birbirine hağ- İryan samimt dostluk ve karşılıklı anlayış sayesinde, Yugoslavya ile Almarıya arasında semerelerini ve. ren yalnız ekonomik ışhı_rlıtı ©l- mamıştır. Bundan başka siyasi iş. birliği vardır ki, bu, alman netice. leri ile bizim mMemleketimiz . için harp yerine sulh ve muhtelif sar. atntılar yerine yapıcı faaliyet de. mek olduğunu göstermiştir. Bu_ıı_ birliği siyasetine devam edilmesine ve kuvvetlendirilmesine hiç bir şey rinf Son söz aahibi olan Millet | mani teekil etmemektedir. çünkü Meclisine sevk için neye — valtit göçirmektedirter? ç kargılıklı * bu, bugün iyi a Te etmel ir. | menlaatlere tekabü Çörçil Bugün Fransız milletine hitaben bir nutuk söyliyecek Londra, 20 ÇA.A.) — Çörçül, yarın Grenviç saatiyle 19.35 de Londra radyosunun fransızca neşriyatında Fransız milletine hitaben bir nutuk söyliyecektir. Çörçü, evyelâ ingilizce, mütea. kıben de fransızca söz. söyliye- cektir. Bu nutuk bütün kı:,:ılıd- ga istasyonları ile harice le. cektir, Nutkun Amerikada da neçredileceği zannedilmektedir . Mngiliz devlet nazırı Grenvud diyor ki: Japonyaya Pervasızca söz söyliyebilecek vaziyetteyiz Londra, 20 (A.A.) — Harp kabinesi azası ve devlet nazırı Grenvud Yorkehir eyaletinde Vakefield'de söylediği bir nu. tukta, şimdi İngilterenin Japon- yaya pervasızca söz söyliyebile. ceğini, ve fakat bunun dört ay *Vvel tehlikeli bir şey olabilece. ğini beyan etmiştir. Nazır sözlerine göyle devam etmiştir: “— Zannederim ki, Japonya harbe girmiyecek kadar aklıse. lim sahibidir. Bitaraf devletler, İngilterenin gimdi, ilk taarru. zun yapılmış olduğu tarihten daha çok kuvvetli olduğunu bil- mektedirler. Tun yüzü yaralarla doludur. Fa. kat maneviyatı değişmez ve ye- :ğlma bir veziyet arzetmekte. ir. Dinleyieilerine, daha tehlikeli ve kara günlerle karşılaşacakla. rmı haber verdikten sonra Gren, | vud: “Bugünkü şerajt dairesin. de, harbe kimlerin gireceğini ve ile, ikı | kimlerin bu harbin ka- İN ',lî' Piacağmr Yimse tahmin M D miştir. H İ (| ingiliz - Alman topları arasında düello (Baş tarajı 1 incide) nalvo gündermiştir. Tarrakalar » dan, bütün Kent kontluğu sahil - leri aarsılmıştır. Bombardrmar, 40 Gdakikadan fazla sürmütür. Bombar dıman Banasında, hava dafi batar yaları, İngiliz ağır toplarının mev- zilerini tesbit etmek istiyen bir Alman tayyaresi Üzerine mteş aç- miştir. Londra, 20 (A-A-) — Röyter: Alman topçusu, Tngiliz uzun menzilli toplarının bombardımanı- ma cevap vermiş ve Duvr mmtaka- sına obüsler düşmüştür. İngiliz ve Alman uzun menzilli topları ara- sımdaki düello, Iki aaat sürmüştür. Duvr mmmtakasına — düşen bir çok Alman obüsü, bir kaç mil uzunlu. Şunca sahili — sarsmiştır. İlk tah- minlere göre bir ölü ve iki yaralı vardır. Heyeti umumiyeti itiharile hasar, bombardımanın dehşetine nisbetla pek hafiftir. Geniş aaha- da camlar D Daha sonra, garı uclü ikt Mes- serşmit, Duvr limanı üzerindeki baraj balonların bir hücuma yek- tenmiş iso de hiç hir balona İaa- bet vaki olmamış ve hava dafi ba- taryalarının şiddetli ntegi Alman tayyarelerini kaçmağa mocdbur et- miştir. Lendra, 20 (A-A-) — Röytor: Alman uzun mensilli toplarının ba akşam gün batarken: yoniden Duvr mmntakasını bombardımana teşebbüs etmeleri üzerine, İngiliz bombardıman tayyareleri, Gris- Nez burmundak! urun — menzilli topların mevzilerinc çok giddetli bir taarruz yapmışlardır. Kent kontluğu Sahillerinden bu taarruzu seyredenlerin ifadelerine Röre, İngiliz bombardıman tayya - releri, dalkikmda yüz bamba ata - Tak movzlleri bir infilâk maddesi yağmuruna tutmuşlardır. İnfilâk - İnrm durmadan - birihirini takip e- dön tarrakaları, Mansta bir tara- fından öbür tarafma gök gürle - meleri gihl aksotmiştir. Manşm İngiltera — aahilindeki gobirlerde pencerelere ve kapılar #arsılmız- tır. Bombalarm ve fişeklerin tşık- larr, gökyüzünü nydmlatmıştır. —— — — — o —— Alman tayyareleri Dün İngiltereye hücumlarına devam ettiler 7 Alman tayyaresi düşürüldü Londra, 20 (A.A.) — Hava ve dahilt emniyet — nezaretlerinin tebliği: Büugün pazar günü şimdiye kadar faaliyeti, bil- haasa İngilterenin cenubu şarki mıntakası üzerinde vukua gel. ”'?)'â'ı;a... evvel ve öğleden son. ra, OkBerisi aver ve avcı . bom- bardıman tayyarelerinden mü. rekkep düşman teşekkülleri, bir. çok defa, Kent-kontluğu sahilini aşmışlar ve çok yüksekten u- garak Londraya ve Taymis man. sabına doğru ilerlemişlerdir. Bu tayyarelerden birkaçı, Londra mımntakastna varmaya muvaffak olmuşlardır. Landra üzerine ve Kent ve Pa. BEX kunüukkl:îm:ibmhılır atıl. mıştır. Fal imdiye kadar alman, raporlara göre, hasar 2- ğır değildir, kurbanlar da fazla Diğer yerlerde düşman faali. yeti çok hafif olmuş ve hiçbir bomba atılmamıştır. Yedi düşman tayyaresi düşü. rülmüştür. Londra, 20 (A.A.) — Hava ve dahilt emniyet nezaretlerinin tebliği: - ırmm Düşman dün geceki hava lekinden Üzerine tevcih edilmiştir. Son iki taarruz gece yarısı nihayet bulmuştur.Fakat Londraya kar. g1 yapılan hücumlar, sabahın ilk saatleri müstesna olmak ü- zere, bütün gece devam etmiştir. | ve binalar hasara uğramıştır. Birçok yangınlar da çıkmışsa da ; Süratle ya örlenmiş veyahut öan | dürülmüştür. Bu mmtakada ba. zı kimseler ölmüş ve yaralan. miştır. Merkezi İngilteredeki taarruz | başlıca bir şehir üzerine yapıl. Taştır. Bazı yangınlar çıkmış ve evler, mağazalar ve ticerethane- ler hasara uğramıştır. Şimalt Garbi mmtakasmda Mersey nehrinin kenarlarma ve bazı gehirlere bombalar düşmüş- tür, Şimdiye kadar bildirildiğine Röre, inganca zayiet azdır. Fa. k:: birkaç ölü kaydedilmekte. di ilterede ve Galles eyaletin- dtıı:ıâı!u—it noktalar üzerine ba. zi bombalar . Hasarat &z olduğu gibi ölü ve yaralı ade. di cüz'? bulunmaktadır. İNGİLİZ TAYYARELERİNİN AKINLARI Lomndra 20 (A.A.) — Hava ne, zaretinin bildirdiğine göre, İngiliz hava kuvvetlerinin 18/19 gecesi a. kmlarr, harp gemilerinin inşa edil. mekte olduğu malüm olan Ham. burgdaki Blohm ve Voss tezgihla. rt üzerine tevcih edilmiştir, Kapalı hava ve alçakta bulunan bulutlar harekâtı müşkülleştirmiş. tir. Maamafih buna rağmen, mün. feriden hareket eden tüyyareler. fasılalı olmak üzere tezgâhları üç Arazi üzerinde ::ı t;:k[:lsı ve al- çakta bulunanı bulutlar, Hamburg, Emden ve Lubek'deki - bombardı. manların neticesini Mmüşahede et. meğe imkân bırakmadıkları halde, hamburgdaki Germanila tezgâhları- van ciddi hasara uğradıkları zan- nedilmektedir. Londra, 20 (A.A.) — Hava yir. zaretinin tebliği: Havanın mühaleteli dolayısiyle 19/20 gecesi İngiliz bombardıman tayyarelerinin taarruzları pek kü- çük bir mikyas üzerinde icra edil- miştir. Almanyada bir vagon tevzi istasyonu ve Hollandanın şimalin. de işgal altında bulunan araride bir tayyare meydanı bombardıman edilmiştir. Aalman tebilği Nerlin, 30 (A-A-) — Alman or- duları başkumandanlığının tobliği: 10-20 gecesi Alman denizaltı ge- t İ satMr Erlne Tng.ik m ©- | Cümlesile sözlerine nihüyet ver, , bombaları atilmiş ve birçok ev Macaristanda yeni bir parti teşekkül etti . H Yahudilerin Macaristandan çıkarılması isteniyor Bupadeşle, 20 (A-A.) — DNR. “Macaristanı yeniden — taşkilât- landırma,, pu:auııı namında yeni bi etmiştir. V ni: :o.;îr:aı!::& Başvokil İmredi, eski nazırlardan Janos ile Aatz'dır. Partinin nüvesini, hükümet par- tisinden ayrılmış olan yirmi iki mebus teşkil etmöktedir. Partinin 15 maddeyi ihtiya eden programı, nasyonal sosyalist ve fagist Avru- pü ile sadoce bir menfaat birliği değil, bunların fikir, hareket ve gayeleri Üo da samim! bir İşbirli- #i talop etmektodir. Program ay- rica parlâmentonun mlahri, #ya: nn ve siyasi partilerin iİlzasını it- temektedir. Liboral aâit sistemin milli ve m- ki noktal nazarlardan tadili de ta- Tep olunmaktadır. İş — teşkilâtma gelince, mecburi çalışma sistemi- nin ilidatı talep odiliyor. Program iktısadi kısmmda Ma - caristanın yeni Avrupa ekonamisi- ne intibak etmesi Jüszumu beyan #edilmektedir. Mall siyasetin, nas- yonal sosyalist mali prensiplerine istinat etmesi derpiş odiliyor. Yahudilerin Macaristandan ih- racı, yahudi servetlerinin konteol ve tasfiye edilmesi, ve bütün Av- Tüpaca yahudi meselesinde kabul #dümiş olan aureti hallin tathiki istenilmektedir. Pazartesi güpü İmredi mecliste "Macaristant yeniden — teşkilâtlan- dırma,, partisinin teşekkülünü res men ilân edecektir. ——— Samuel Hor Franko ile görüştü Madrid, 80 (A.AJ) — Röyter: İngiltere büyük elçisi Sir Sanmel Hor, Cumartesi sabahı general Franko ile çok samimi bir görüş >me yapmıştır. İngiltere ile Tspan- ya arasında muallâkta bulunan meseleler mevzunu bahsedilmiştir. Bükreş her gece karanlıkta kalacak Bükreş, 20 (A.A,) — D.N.B : Bugünden itibaren, Bükreş, her gece tamamiyle karanlık kala. caktır. Bütün evler ve nakil va. sıtaları, Saat 24 den şafaka Xa- dar ışıklarını siperliyeceklerdir. Tramvay #Servislerine, saat 24 de nihayet verilocektir. aa mileri yine büyük bir Muvaffakı- yetle bir İngiliz nakliyo gemi ko- Juna hücum etmişlerdir. Eyvelce, bildirilmiş olduğu gibi bu kafileden ve bir gece zarfında 110000 tona baliğ olan 17 düşman ticaret ge - Misi balırılmıştır. Bir denizaltı ge- misi bu 110 bin tonun 50 hin to- nunu yalnız başma batırmıştır. Bu tonaj sekiz gemiye tekabül etmek- tedir. Bu denizaltr gemisi batırdı- Bt tanilâto ziktarı 200 bini toca- vüz etmiş olan denizaltılardan bi - risidir. Sair denizaltı gemileri ceman 43 bin tonluk gemi batırılrar şolduğu- Nu kaber vermektedirler Bu suretle (xi gün zarfında tor- pillenmiş olan gemi tonajı 327 bin tona baliğ olmaktadır. Hava geraitinin müsa/lt olmamı- sına rağmen, Alman hava kuvvet- leri Londra va merkezi ve çaenubi İngiltere Üzerindeki mühim askdrt hedefler üzerine bomhardımanla- rma devam etmişlerdir Gece zarfında mühim teşekktll- ler Londraya hilcum ederek, kıs- men ea büyük çapta olmak lÜzere büyük müktarda bombalar atmış - lardın İsabetler vakl alan safr bir çok noktalar meyanmda, Vestin « da Dock'ün — şimalindeki Grenviç havazazı fabrikazı, Handhi park tayyare Malzemesi fabrikaar, bi - yük bir su tostsgtt ve müteaddit fatasyonlar bulenmaktadı” Bu istaa Yonlarda hir pek yangınlar çıkmış ve bin metreyo kadar çıkan alev- ler müşahede odilmiştir. Ağır muhareba toşokkülleri Li- Yorpud limarımn tesisalma, Co - Betry'deki mütimmat fabriksları- nn ve merkez! ve cenubi İngiltere de bulunan âalr aakeri hedefler ü- zerine hücumlar yaparak, iyi ina- bet eden bonübalar atmışlardır. Düşman Almaa arazisi üzerinde kdç bir &ktn togebbtsünde bulun - mamıştır.