29 Temmuz 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

ÖL a ae n T b B Politika: Yarınki Avrupanın A İman İktısat Nazırı Funk "_"P Sonrası dünyasının M""","“" manzarası —hakkanda * mur a plânlar hazırlamağa me ı-ı.,'.—'“'- İstatistik — umunu “müdürü Celâl hihd.wu,'" iktisat plânları | Aybar 20 ilkteşrin pazar günü ya, at nazırı A Butuk söyliyen iktır | pılzcak Büfus sayımı hakkında şu Ybeğ vrupanm yarınki bün | beyanalta bulunmuştur: hakkında oldukça — Bütün memlekette mül € sarih bazı u':""_. ileri sürmüştür. İar sistematik bir şekilde kontrol "lirhl.'w“h' kismen — teknik | ediliyor, bu kontrol birincl derece, Beraber 'N Mmaskelenmiş olmakla | de sayımın esasını teşkil eden bi. .e 'Azizmin hala davasına | Halar sümerotajının ve binalar "_?*'wd. sadık bulunduğunu, | €ctvellerinin iyi yapılıp yapılmadı. ilen, bir arazi parçası içinde | Bına aittir. İkinci derecede sayım dogan bir ideolojinin siyasi | memurları tedariki ve bizzat sayıra Soğrafya şartları değiştikten soav | #Meliyesinin organizasyonu gelir. hazırtık- ra da âaynen ipkasını — istediğini | — Bu iki noklayı temin etmek üze. Zöstermektedir. Te memurlarımızdan en liyakatlile, Ekonomi şahsi fikirlere, şahsi | T Memleketi dolaşmaya başlamış- ;'lıu]ın değil, bir takım objektif | lardır. Bu dolaşmalar — her vilâye, diselere, sebeblere göre inkişaf tin bötün kazalarını, <xaman ve eder, B yoların müsaadesi — nisbetinde bir Hatta rehber ü kısım köylere de şamil olacaktır. rınl;-h bu rolü md: Bu kontrollerin iki aydan fazla de- #il, neti, Bir neticenin for- | Y3 edeceğini tahmin ediyoruz. mül İ—"ı*,_ man kafasında, in” Büyük şehirlerde xayım Işinin san iradesinde bir şekil almasıdır. | 'O*ilâl umlmiyetle büyük müşkü- tât arzetmektedir. Sayımı yapmak için en mebzul elemanlar olmakla eraber organizasyon İyi olmazsa sayım çok fene olabilir. Onun için da ifade edecektir. Fakat Kompiyende bir harbi ta- mamlamış olan Almanya yarınki Avrupa mizsemıne bu gibi yerlerde nüfux daireleri niz realitelerin ıııhı:i:;w::ny-.l teşkilâliyle bu işi çevirmeye im, gal kudretini ee v Bu sebeple İstanbulda bugün Nihat Pepel'nin ve. harila — müdürü Galip, nüfüs müdürü Faik, meclisi tmtum! başkâtibi Zühtü ve mektup- gu Osmandan ve 12 memurdan mü, rekkep bir sayım bürosu teşkil ©. lunmuşltur. Bü zevat Tstanbul şeh- rini en iyl tanıyan memurlardır ve Beçen sayımda gene bu işte çalış. mıaşlardır. İstanbulda nümerofajı bilen yer. Avrupanın ekonömik nizamı : ! — Milli ünitelerin kapitalist nizama göre iş bölümü hududu '.Ş:"' birleşmeleri ile Bu hal Mirıı_.rcwnu ter ün ideal bir şekle sokularak, daha ideal bir ekono- l bünyeye sahip olmazr demek | Vühir Cdlen bir usulün yeniden myu Harptea eöare Mileiler İ yevi Blntro Fot vesilesini güne kuk-olmasına inhisar etti. İkte o e AAA sadi sahada ise “olarşi,, ler, infi- F Gikanll önrdz ratlar Avrupaya iktısadi bir orta Töğlalaninla karklmr ı"'."'l zaman manzarası verdi. t el Otarşi beynelmil bir iş birli | "iP'de müstemlekelerde olduğu gi- Zi vücüda gelmesine mani — oldu. | Pi *#nayileşmeden menolunacak- Hatta o kadar ki Avrupa devlet- leri bile aralarında bir tecanüs vücuda gel iler. , TP Avrupanin nizamı sosyar list bir plâna göre ve sınıf davası Nin tasfiyesi esasına göre tanzim edilebilir. 917 denberi Sovyet ik harer 'gu ;:;: tahakkuk edebilir mi? u plân iki sebepten dolayı tatbik kudeetirden mahrum kalar 1 — Almanya dost münasebet- ler idame etmak meeburiyetinde ŞN enldüni eli Ni leri â P Kat bunun / tatbikatından başka | ya, Çekoslovakya, Felemcek gibi bir şey değildir. Fakat bu hare- | istilâ edemiyeceği için. b sahar ket muayyen hudüdlar içinde | larda ekonomi tezini istediği gibi s ve kapitalist nizam | tatbik edemiyecektir. Yeni Avru- r h!ln türlü ölçülere sahip bu” | ba nizamı içinde Almanya hâkim h!'ndh:ıuıdıu kapitalist ve sosya- | kudret halinde tasavvur edildiği 3t nizamların tezadını için bu dost devletler de kendiler v’:l bir beşeri iş bölümü camlası | yini kuvvetli bulundurmaya çalı- 'cuda getirilememiştir. — şacaklar ve kendilerine göre ekor 4 anlaşmanın temin edileme" | nami rejimi kurmaya çalışacak- Mmesidir ki kapitalist ve sosyalist | lardır. Bu hal Alman tasavvuru” di eleleri — keskinleştirmekte- | yun tahakkuku demek değildir. 'r. Mücadele âzami haddine var” | Müstakil Rusya ve İtalya kendi Madıkça bir sükün devresinin ça | istiklâllerini tamamlayacak bir ik- ğini sanmak hatalı olur. — | tısadi bünye yaratmaya mecbur Yrupanım yarınki nizamı mev- | olacaklardır, u bahsolduğu bütün noksanlık- S NNN T nn ZS n Yoi ” ederasyonu için iki tip | üstenittir. İktısadi istismar an” cak bu zaviyeden tetkik olun- maktadı lr. İstilâ erasına dayanan hiçbir | ekanomi rejimi ayakta durama” tasavvur edilebilir. SADRI ERTEM B) Sovyet Rusya İttihadı. — | MAĞDA Üp sosyalist nizamm ihti- idenberi aldığı şekilleri realite A) Birleşik Amerikalar. ir ) Fakat Doktor Funkun ileri sür — Afyon ler merkesden — gönderilen di memurla inceden inceye kon' edilmekledir. Aynı şekilde koanirok- ler Ankarada da yapılıyor. Tesp e. derse İzmir ve Ankara için de hi- Aliler kavga etti Biri hapse mahküm oldu Kanlıcada Körfez caddesinde 52 tumarada oluran Osman oğlu Ali Erdem kendisini geçen xene yara- layan Aliye rastlamış öç atlmak Tüsile Kavgaya tuluşmuşlur. Kav - Ea neticetinde Ali, Ali Erdemi bı- çakla yaralamıştır. Vaka dün nöbetçi bulunan Sul, Yanahmnet 3 üncü sulh Mmahkemesi tarafından bakılmış Ali Erdem bir ay oa gün hapse mahküm — olmuş ve derhal tevkif edilmiştir, Polist -Bir araba devrildi Elmadağında Yedikuyular soka , ğinda 45 numarada oluran — Yorgi idaresindeki çift atlı araba ile Ye- niköye giderken Meeldiyeköy tram, vay deposu önünde araba birden . bire devrilmiş, yanında bulunan kardeşi Koço ağır surette yaralana mıştır. Yara i hastanesine kal, dırılmıştır. YOKUŞTA DÜŞEN ÇOCUK — Nişantaşında Yaylâ caddesinde 8 numarada oturan Necdet oğlu Gö. nÜl Fındıklıya inerken yokuştan Aşağıya yuvarlanmış, vücudünün muhtelif yerlerinden yaralanmış « tır. DUVARDAN DÜŞÜP YARALAN, DI — Beşiktaşta Yenimahallede o. türan Talibin 3 yaşındaki kızı Su- na ismindeki küçük yavrı 15 met, re yükseklikteki düvardan düşerek Ağır surete yaralanmıştır. Kısa haberler: * Evvelki gün — geceyarısından sonra Ankarada Samanpazarında bir yangın olmuş, Koyunpazarı cad. desinde Iki hırdavalçı, bir bakkal, iki ayakkabıcı, bir boyacı ve bir de tuhafiyeci dükkânı yanmıştır. * Dahiliye müsteşa tayin edilen İzmir — valisi Aykut dün İzminden Ankaraya — haroket etmiştir. * Türk hava kurumu İstanbulda da bir paraşüt kulesi — Şaptırmaya karar vermiştir. a v * Hava kurumuna mensup layya- rTeler Antalyadan İspartaya gilmiş- lerdir. Orada paraşüt gösterileri ya- pacaklardır. * İktisat Vekâleti haliharzır vazis yet dolayısile teşkilâtmdaki bütün izinleri kaldırmış ve ancak sıhhi sebepler ve fevrkalâde mazeretlerle izin verilmesini alâkadarlara bil. dirmiştir. İzinli olanlar da derhal vazifeleri başına döneceklerdir. * Adliye Vekâleti tarafından ha. sırlanan yeni kadastro kanun pro- jesi meclise verilmiştir. * Ba sene pamuk rekoltemiz ge- çen seneden 100 bin balya farla « dir. Geçen seneki Tekolte 300 bin balya idi. Nüfus sayımı iktisadi nzamı istatistik umum müdürü . izahat veriyor : rer sayım bürosu teşkil olunacak. UF Sayımıda — kullanılacak — evrakı Matbua azaml tasarralla tertip e. dilmiş olmasın arağmen 40 tonu mütecariz kâğıda —ihtiyaç göster. miştir. İstanbulda tesis edilen di- ğer bir servis bunların vilâyetlere sevkine başlamışlır. Diğer taraftan — hazırlıkların ek, sizsiz olması ve sayım Künü gerek sayım memurlarının, gerek halkin vazifelerini tereddütsüz ve noksan. sız yapabilmeleri için — başlanmış bulunan radyo — propakandası git- tikçe arttırılacak ve bu - vasıtadan başka şekillerde de istifnde edile, cektir. Sayım günü, sayım işinde çalışacak memurların 200 bine ya, kın olacağı tahmin edilmektedir. Bu memurlara zsayımdan evvel, yu- pacakları iş hakkında —merkezden rTadyo ile koönferanslarla izahet ve, rilecektir. Bu konferansların teetibi için merelerde, hangi saatlerde iyi radyo dinlenilebildiği bir anketle tosbit edilmiştir. Bu anketten aldığımız netlcelere Eöre memleketimizde, gece ve gün. düz elektrik cereyanı olan şehirler.. de 1783 umumi radyo vardır. Bun. larla90dbinkişi radyo dinleyebilmek tedir. Yalnız gece elekirik cereyanı ©lan — yerlerde 823 umümi radyo mevcullur, bunlardan da 173 bin kişi istifade edebilmektedir. Akü- mülâtörlü radyo kullanan yerlerde 969 ümum? radyo vardır. Bunları da 135 bin kişi dinliyebilmektedir. Yani mernlekette bir milyohdan faz, Ja yatandaş radyo Ne BSözleri umunl yerlerden — dinleye. bilmektedir. Evlerdeki radyolar bu ysakamdan hariçtir. Merkezden verilecek konferans- Tarı dinleyenlerin gene tereddülleri olursa bu müşküllerini — şeflerine nol ellirecek ve bu yolla bize bildi. teceklerdir. Kendilerine müteakip konforanslarda bu tereddütlü nok . falara cevap verilecek, hulâsa hiç bir müşkül kalmamasına — çalışıla- Caklır.n BU SAYIMDAKİ KOLAYLIKLAR Bu defaki sayımın bilhassa mu, vasala bakımından cok — kolaylıkla yapılabileceğini anlamaktayız. Çün. kü 935 te İstanbula en uzak mesa- fe posta için 39 gün iken, şimdi bu mesafe 12 güne inmiştir. Evrak sevki bakımından bu nokla bizim “| için çok mühimdir. Maahaza gönde rilen sayım defterlerinin kâfi gel. memesi ihtimaline binsen Alyon, Erzarum, Diyarbakır, Adana ve An- karada slok merkezleri tesis edile, ccktir. Boracağımık sualler geçen sayım. da sorduklarımızı mmen AyNı- dır. Yalnız meslek hakkındaki aual iki tali susle ayrılarak meslek sa, | ——— | T Günün akisleri hiplerinin mesleklerini hangt! nevi mücsseseler dahilinde (sınaf, tica- Tİ, zirci gibi...) yaptıkları ve. mes- dekteki — vaziyetlerinin ne olduğu (batron mu, İşçi mi, usta mı?) so. Tulmaktadır.. Sayımın cüzütam — bakunmdan prensipi katiyen değişmemiştir. Sa- yım günü yazılacak olan nüfüs her mevkide şahsan hazır bulunanlar- dır. Bir mevkiin ahalisinden olup ta o gün hangi bir sebeple başka yerde bulunanlar yazılmıyacaklar. dar, Çünkü onların oldukları yerde yazılmaları icap elmekledir.,, söylenecek | Berit şimdi bir Kitapta — olcuduğu Bir cümleyi hatırindı. Muharrir eski zamanların kırık ve gözleri yaşir A> nadolusundan — bahasderken — “Orada Heçe bile hüzündür.,, diyordu. Neşesi Ble büzün olan yer, Barlanın naza- rında şimdi bu konak idL Berta daldığı düşüncelerden zilkine- vek anneslne baktı ve kadının yü- zünde kendisini Ürkütmekten çekinen Bir gülüş buldu. — Giyineyim mi anne? Elbisem U. zerimde ya. Annesi kızmı tepedan tınağa kadar süzdü. Üstündeki siyah rop — insanın içine kasvet veriyor, bu genç kızı ol: duğundan çok yaşlı gösteriyordu. Yalnız sar: saçlar bu yasa iştirâk et- miyor, gülmiyen yüzüne geaçlik ifa- | dest veriyorlardı. Ahnesi: — Kızım, dedi. Nişatilinı ük defa Olarak eve davet ediyoruz. Birax ol- Bun kendine baksan iyi olur sanırım, Ne de olma nişanlın, Beria anneaine ektiz — Rica ederim anna! Şu kelimeyi Ağzına alma. Haer 4gittiğim vakit Tur- Budu hatırlıyorum. İçim yanıyor. Ben bir kere nişamlandım anne, Kocam © sSUSMASINI iğeret olabilirdi. Raşkası değil. $ Büheylâ dudakların: isındi, Berin devam etti: — Yine tekrar ediyorum anne bu bir evlenme değil. Bir oyun, bir ko- medi... Galiple karzşı kargeya bir ko, medi oynayan iki aktörden farkımız | yak.. Vakıa bu kömedi bir facinya 'GA benziyor ama zararı yok.. Onun için başka bir gey yapmama imkân yok.. Sen de beni olduğum gibi ka- Bul etmelişin, — Peki dediğin gibi öisün, fakat oyuncular Bahnoye tuvaletle çıkarlar, Bunün için. -- Hayır anne, daha fazlasını yap- mama imkân yok. Beria baştnı tekrar dayamış olduğu camdan Kkalbrdı. Atnesine sert sert Baktı. Ruhundak! büütm isyan hisle- rini agığa vuran bir balışla! — Dinla anne, dedi, Bu aon süzüm. dür. Ben bu işe kendimi düşünerek değil, sizin için razt oldum. — Benden beklediğinizi yapmış olmak için peki a ödeceğimizi, belki de Be- eoeğimizi biliyordum, Alle Mizin isminin ve gerelinin bir poralık aolacağına inanmıştım. — Vakın benim felâket yanımda * bütün bunlar çok ekemmiyelaiz — kalıyordu #a Rizin için öyle olmıyabilirdi. Bu yüzden Galibin. teklifine evet dedim. — Pakat... — Fakati yok anne.. Bu adamın mervetimizi kurtaracak bir tek insan olduğunu siz söylediniz. — Fakat hariret öyle diyor.. Onun iş başma getirileceğini işiten alacak. hlar, bir müddet daha beklemeğe ra zi oluyorlar, Bu adam — alacakirlarla Konuşmasmı iyi biliyor. — Tabil. Ayni müuhitin Birbirine çabuk rsmırlar, Jasanları YAZAN : 4 MUZAFFER ESEN — Sitem yok Beriâ. Ben âana koca olacak bambaşka bir tip tahayyül e- derdim ama... Bu iy böyle oldu işte... Sana kargt çok mahcabum. Huyır anne, ne kendime aer, ne de bana. Mademki kuürtulmak için bu adamin evlenmem Üâzın, Ben de bu işi yapryorum. Bence buna - lüzum yoktu ama.... Yasıl lüsum yok Berim.. Galip yaziyetimisi kurtardıktan — sönra, e mek vererek, çabalayarak — kurduğu vu binadan atılmıyacağına bir garan. 'ti istiyor. Berla acı bir gülüşle: — Demek bu garanti ben olacağım, dedi. — Öyle görünüyor. O da senin le- balin kurtuluyor diye bu içe dört- elle aartlacak. Bu istikbel ikinize da nit, Sotra muhakkak olan bir nokta yar: Galip #eal seviyor. Berla bu sefer acı bir istihsa ile ce, vap verdi: — Çok mütehasais oldum doğrusu, Ben isea benden ziyade girketin para- larını seviyor asanmıştım. — Öyle de olsa yine makul.. — Tauhaf şey, doğrusu anne. Bu sözleri söyleyenin sen — olduğuna bir türlü inanamıyorum — doğrusu. Mariyi no kadar çabuk — unülüyor. sunuz. Beş sene evvel Galihin ba- bası beni istediği vakit “Bir uslaba. şının oğlana kır mi verilir?,, dive kayametleri koparan siz değil miy- diniz. Anlryorum anne insan para- sız kalmak ihtimalile karşı karşı. ya gelince her şey alt üst oluyor. — Hayır çocuğum. Ondan değil Tİosan zamana uymak mecburiye. tindedir. Eskiden şöyle düşünür- lermiş böyle yaparlarmış diye her işte çıkmaz hayallere saplamırsak o vakit hiç bir şeyin sonu gelmez. — Hayır enne! rica öderim açık k&lpli ol... Bez sene evyel bü tek, Nf haşuma gidebilirdi. O vakit bu. nu ailemize bir — tahkir sayarak veddeden sirdiniz. Şimdi roller ve fikirler değişti. Zavallı Turgudun genç ölümü haris ihtiyarla paraya susamış Galibin elinde iyi bir si- Vüh oldu. Bugün Galipten nefret et. ç bir sebep olmasa bile — Beria bu sözleri söylemeğe hiç hakkın yok setin... — Süş anne... Bu İşte sen olma. saydın bet yapacağımı bilirdim. — Yine yanlış düşünüyorsun kı- zem.. Bu bana ait bir iş değil.. Sen de düşeceğimiz — sefalet hayatına dayanamazsın. Bir kere nasıl ye. dştüğini, nasıl terbiye gördüğünü düşün.. Sonra içtindeki Tüks Ihti. yacını göz önüne getir. Güzel şey- leri sevdiğini, sonra sayısız pera sarfesmeğe alıştığını batırla... (Devamı var) ARARARARARAAA AARARARNAANAN 4 KAAARAARAY Türkiyede dahili turizm azetelerde okudum. Turing L klubün teşebbüsü ile bir İstanbulu Sevenler Teşekkülü,, M $ : İlk iş olarak grup şehir içinde gezintiler ter tibine başlanacak ve her gidilen yerde mütehassıs bir zat tarafın" dan tarihi malümat verilecek.. Bu sistem bize yeni görünmek- » Avrupanın müteaddid A Hİ - D PI Bk-ir memleketlerinde — muvaffakıyetle tatbik edilmiş ve halkın tarih ilgisi, güzellik telâkkisi, bir de böylece yükseltilmiştir. Lâkin bu kadarı kâfi değil, İs- tanbulu İstanbullulara gösterir- ken, İstanbullulara İzmiri, İzmir Hlere İstanbulu, Konyı.lılın_ A_Xn- karayı, Ankaralılara Edirneyi ilh. göstermeği istihdaf eden memle- ket mikyasında bir “Sevenler,, ı teşekkülü kurmak lâzımdır. — — Hatta bu vazifeyi her şehrin Belediyesinin Turizm Şubeleri üzerlerine alarak, mütehassıs eli- le bir “Dahili Turizm,, şebekesi başlar. Hayatta en çok gezip toz- mll.:.;uîlü milleti bile “evvelâ vatanı görmeli; sonra dışarıyı!,, öeümli kendilerine ip edin: HİKMET 30""* ! ) ——— — © Cema âhır l?l Tema âhır Bızır 88 aW 15 | vakitler Vanati Üzani Vasati tizani Afyon 26 (Hususi) — Afyön balkevi büyük bir fanliyet göstermektedir. Lozan günü hazırlanan zeagin bir programla kutlanmıştır. Geçen hafta bir de Xöy gezisi tertip edilmiştir. Halkeyl relisi Galip Demirin başkanlığında halkevi muhtelif meslek ve aanat sahibi zevatm teşkil eylediği kafile Eğret we Sincaplı nahiye merkezlerine gitmiştir. Bu nahiyelere civar köylerden yüz derce vatandaş gelmiş bulusuyordu. Toplanan küylülere halkevi başkanımız beyana! llet, part! . hükümet birliğimizü syrılık kabul etmez bütünlüğünü ve ve eski Aİİn BeSer y :ılfılî Barbi kargısnda bü birliğin memleket istiklâli ve Hetikbali bakımından Ülnezin doğuşe Öğle İkindi Akşamn Yatar İasak #hemmiyetini antatmıyöylülere öüşen vazifeniz islihaali artlırmak olduğur nA işaret etmiştir. Halkevi relsinin hitabeainden sanra dil edebiyat kolundan Zeki Elerin paraşlit ve beşinci kol mevzülu konteransı dinleniimiş, doktor arkadaşlar köylüleri muayene ederek AÇ dağıtmış, sirantçılar da yeni tevri | İ 58 9 4a4 9 a) 1220 4311120 612 1816 8471616 848 19 29 12 0019 28 17 00 21 21 1öL2119 180 349 Tz0 251 738 odilen makineler etrafında izahat vermişlerdir. Makinelerin kullanışı köytüye gözterilmiş, hunlurın süratli iş görmeleri köylüyü sevindirmiştir. a layı tid nahiyeden büyük tezahüratla uğurlanmıştır. Bit -—