10 Haziran 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2
10 HAZİRAN 2 — VAKIT |POLİTi 1940 '*ı"iKA ŞEr Harp uzarsa... inkişıf seyri ağır gidiyor. Bunun mânası mücadelenin şedid ve mu kavemetin çetin oluşudur. Bu va. ziyet, muhariplerden kimin işine ıvlı'r? Muhariplerden Almanya i:> Çin işleri süratle bitirmek gaye- dir, Müttefikler için ise işi uzat- mak! Meselâ hqüıki meydan muharebelerini mevzi — harpleri haline sokmak bir emeldir. Almanyayı bu nevi sürate ie - bar eden sebepler arasında bu. günkü harbin kalbini teşkil eden motörlü kıtaların petrol ve mü> rekkebatı ile beslenmiş olması birinci plânı işgal etmektedir, Almanyanın petcol — ihtiyacı sülh senelerindenberi malüm olan bir keyfiyettir. Filhakika harpten | evvel yaptığı bazı stoklar mev - cuttur. Buna ilâve olarak sente- tik petrol de istihsal —ıııhlcâir İşgal ettiği mmtakalardan müktarda olsa bile tabii ıntıol line geçen mentakalardan (vkıvr cağı sun'i petrol de 700 bin ıuıı- dan daha fazla değildir. Roman- ya senede 7 milyam ton petrol İs tihsal eder, Bunların hepsini Al . manyaya verse Almanyanm an - Faydalı bilgiler, Malta Malta adam Akdenizde Sicilya ile Alrika arasında kalan İngilizlere a. 1 mühim bir adadır. Nüfusu iki yöz elli bin kişi kadardır. Bunlar asıl Maltalıları teşkil ederler. Ay, Malta adası tarihte bir çok ellere ceçmiştir. Evvelâ Şariken bu adayı 1530 senesinde Rodos şövalyeleri, ne terketmişti. Multa adası uzun güddet Rodos şövalyeleri olinde kaldıklan sonra Osmanlılara geç- miş ve uzun bir müddet bu ada Ox. manlılarla Rodos - şövalyeleri ara- sında bir anlaşamamarzlık mevzını ol müuşlur, On altıncı asırdan ön seki. zincl asrım sonlarına kadar iki yüz elli seneden fazla bir müddet Öx. manlıların elinde kalmış olan Mal, la adası 1708 senesinde Napolyon larafından işgal olunmuş ve hemen bundan Iki sene sönra 1800 de Msl, la adası İngilizlere keçmiş ve ni- hayet 1815 senesinde tekmil pürüz- leri halloluni Malla bir İnzilir adası olmuşlur. Malta adası cilmmşümul bir şöh. rele taliktir. Buna sebep Maltanın raühim bir mevkide bulunmusıdır. llamın memleketimizdeki şöhre. € gelince, Osmanlı İmparatorlu, du zamanında ve bilhasca İstibda; devrinde Malla adası bir menla 0- larak tanınmakla bütün — Türklerin hafızasında yer etmiştir. Bugün Malta adası İngilizlerin e- lindedir. Yüz yirmi beş senedenbe. ri İngilizlerin elinde bulunan bu a. da bugün birinci plânda bir e- hemmiyeti haizdir. İtalyan iddisları arasında Malta adasının da bu. lanması bu adanın Akdenizdeki mühim stratelik mevkii dolayısile- dir, Malta adası şarki Akdeniz ile Zarbi Akdeniz bududu ortasında bt. Tunması ve bir yandan Trablus di, Her taraftan da Slcilya adasımı kon, trol etmesi bakımından büyük bir ebemmiyeti hnizdir.. Malta adatı mühim bir üstür. Bu- rada tesis olunacak deniz ve hava Üsleri sayesinde bütün Akdenizi kontro) etmek mümkündür. İngil tcre hükümeti Hindistan — yolunu Süveyş kanalı vasıtasile — kısalttık. Yan sonra Malta adasının ehemmi, yeli bir kat daha artmıştır. Malta Cebelüttarık ile beraber — İngiltere, *İn Akdenizdeki en mühim sirate- Fik mevkilerinden — biridir. Dikkat edilecek olursa İngiltere Akdeniz- de keadisine Hindistan volunu a- çik Cutan montakaları - hükimiyeti altına almıştır. Mevelâ Cabolütta, | | buriyetindedir. Nitekim son de « | faki Som muharebesine iştirak € | ; derek Feansız kıtalarına esir dü- | şen Alman neferlerinin anlattık- ları hikâyoler dikkate lâyıktır. Almanya- içerlerinden ilk defa harp sahasıma nakledilen bu as | kerler yaya olarak hududa kadar ’ götirilmiş ve orada, istitahat et meden ateş hattına sokulmuşlarr d, Bu yaya seyahatin sebebi | petrol ihtiyatımı muhafaza gay » | retinden ileri gelmi; olduğuna şüphe yoktur. | Harp halinde Almanyanın se « mede 38 milyon ton petrol ve mü vekkebatına — ihtiyacı — olduğu kati bir rakam olarak ileri sürül . mektedir. Son taarruzlarda tah - mün edilebilir ki, hemen hemen l stokdarmnın mühim bir kısmı el - den çıkemıştır, Bu şartlar içinde “az petrolle çok büyük zaferleri kiza bir zamanda kazanma mec- buriyetindedir.? Müttefikler tur | müttefikler harbi bir noktasından mevzi muharebeleri haline sök - mak için çalışmaktadırlar, Müttefiklerin hesabı her halde reaya fevkalâde hâdiseler girme- dikçe, kuvvetler mütevazin bir halde kaldıkça barbi uzatmak e- | satında musırdırlar, Harbin uzaması — müttefikler zaferinin yüzde sekseni mârasım ifade eder. Fakat bütün bunun ilk meraklı şeyler adası a için — İngiltere Cebelüttarık kayasını mağlüp edil- mez bir müstalhikem — mevki baline #okmuş, Malta odası üzerinde bir asırdan fazla çolışarak burasını da her türlü tehlikeden masun bir ha- reket üssü baline getirmiştir. Bu- gün Maltada İngilizlerin mühim bir donanması ve mühtelif bava for, musyonları vardır. Bu kuvvetler hakkında kati bir rakam söylemek imkânı yoklur, Fa- kat şunu kaydedebiliriz. ki, Akde. nizdeki m alyanın her, | handi bir askeri ahalesi ile bo. | ba adadaki deniz ve hova | hareket cdecek — olan | ilk hamlede İsiyanın yi | mMürvasalasınmıt kes « rdır. Esa, | Mmeğe muvaffak — olacak j sen mühtemel bir '—ıı t ae lır ile mu eder, İşle bu mühüm- - stratejik mevki- dir ki bügün Malta odası sözünün sık sık movzuu bahsolmasına sebe- biyet vermektedir. tralyanların müslemlekelöri f stlalarımı — kesmeleri” icap | yet . ; .. Vinç teli başına düştü #amandırada hağlı Amerikan ban direlı vapurun ankarında çalışan tah, mi) tahliye amaelesinden AN oğlu Be kirin başma vizç teli düşmüş ve ya- yalamıştır. Yaralı tedavi aitına alın- mıştır. | Yirmi yıl evvelki Vakıt BAA Y GNUEERİ. Va leri: 10 Haziran 1930 Karakolların Teftişi Dün âıhhiye müdürü umumiz! Ab | Gullah Cevdet Bay polls ve fanduzma karakallarınma ahvali sihhiyesini tef. | tiğ etmiştir. Salı lll Hazi. ! Cema.evel hızir 37 Vukitler Vasati Krani Vasati Kzani Pu"kcıı 10 Hazı, Cemaevel S a ga ga a u 1213 4381213 4 88 $ 18 4 8241614 838 18 4011 6019 4118 60 İ 242 2org d3 360 | 200 629 2709 628 ı tik — Malta — Süveyş yoluna emz ; | bir kararmame çıkarmıştır. Veküâlet, | vastalarının sahildan çok açıkta geç ' Fiyat mürakabe komısyonl ri Kararname meriyete girdi ini rla olan mücadeleyi osaslı | be kamisyonları teşkili hakkında ha. zırlanan kararname dündenberi meri- yete girmiştir. Kısa bir zamanda koe mlisyonlar kurulmuş olacaktır. Bu komisyonlar Tatamnbul, İzmir gi. bi büyük — vilâyetlerde yedi kişiden mürekkep oinonk, Ulocürdan ve saza yicilerden birer mümeasi! bulunacak. tır. Komlayoa bütün maddelerin ma- |iyetlerini hasapinyarak satış fiyatla. yanı Leabit edecek ve bunları halka Dân ettikten sonra malların üzerleri. me de asılmasını mecburi Lutacaktır. Kşyaların Üzerindeki bu . fiyatlar polis ve Ucaret vekâleti müfettişleri tarafmdan koatrot edilecektir. Bütün | kaymakamlıklar mımtakıları dahilin de sıkı teflişler yapacaklardır. Şehrimizdeki ihlikâr konlayonu bir tüccar ve bir sanayici iştirakiyle fL yat mürakabe komisyonu halini ala- daktır. Bu husuata — bugün bir top hantı yapdacak — ve derhâal — tanliyete geçtlecektir. Komulsyonlar — vali veya | vali muarinlerinin retsliğinde sık #ık | toplantılar yapacaklardır. Bir evin sofası çöklü Bir kadın ağır yaralandı Alemdarda Mollasalâmi mahaljesin. de Tavukpazarı sokağında 18 numa. ralr evde otüran — Alinin karımı Dil. | bir şekle sokmak ve şiddetlendirmek için bütün vilâyetlerde fiyat müraza- | ber Gün sofada iş gürmekte iken dö. geme birdenbire çökmüş ve elt kata ıııv—l—ıındıı muhtelif yerterin- , Kadın tedavi alti. uıhtxmı—nnı—&ıım Gümrüklere gelip te ııaııııııe.ı beplerle çıkarılmayan malların Tica- ret vekületi taratndan çıkaymlabitme- sini temin için koordinasyon — beyet! Biküşsa memleketin müuhtaç olduğu maddeleri derhal çıkaracaktır, —e Maarif Vekili Ankaraya gitti | Masrif Vekili Hasan Âli Yilcel dün | akpam 7,10 treniyle Ankaraya gitmiş. uı Vekil Haydarpaşa — Yatasyonunda | ıııuupıııvıı dostları tara> Vekil, on ıoıı ıııın tokrar gelip Üniveraltenin diploma tevzij meraai. minde bulunacağı gexlindeki baberler da bir Muharririmizi demiştir bal Böyle bir Diyetlem yok. Hasan Âlt Yücetin Temmuz içinde gelmesi müuhtemeldir. | Liman idaresinde tasar- | ruf yapılıyor Devlet imman işletmeleri umum Tağ. dürlüğünün geçen seneki varid datı di | ger yıllara nisbetle yüzde 40 Kadar | noksandır. Harp yüzünden Hmana ge len ecaedi vepurların azalmazı vari. dazın eksilmerine mebep olmuştur. Bu nokaanlık harbin başladığı 9 #Y fik zamülı İçinde olmuştur. — Vaziyet böyle dGevam adaran önümüzdeki sene yarlidat nokasalığınma yürde elliyi bu- tacağı tahmin olunmaktadır, Bu se. beplerle idarenin yeni bütçesinde Mü. hira tasarruflar vardır, Yaplması düşünillen hirgek iaşaat ve tesisat içleri geriye birazılmıştır. Yalarz yapılması müstacet olan İr kanderin Hmanının islahiı için bir miktar tahsisat ayrılmıştır. v clai Bugünkü top ıh;lın Bu akşam sant 18 ila 17 arastıda Zeytinburnu sahillerinden denize do€. rTu bop atışları yapılacaktır, Deniz meleri bildirülmektedir. Diğer taraftan üç gündenberi Ye şükây e Bekirköy arasındaki sahih de yapdan tayyare bomba atış teeril. beleti de bu akşam nihayel bulacak. Ur. K Tei Kolunu motöre Galatada Perşembe — pazarında ma bun fabrikasamda çalışan — Asadar te- mizlik yapmakta iken sol kolunu mö- töre kaptırmıştır. Kolunun etleri sıy. tılan armmele Beyoğlu — hastahanesine kaldırılmıştır. Yük arabası çarptı Ayaspayada — İstanbulpalas apartı. manında oturan Borvay Tarlabaşı ceddesinden geçmekte iken Hızarın Jdaresindaki! yük arabasının sademe: Fine marur kalaralı başmndan yaralan. maş, tedavi altıma alromutır. Arıbacı yakalanarak talıkikata baştanmıştır. | ptobüse rasllamak — hemen Berlin ticaret ataşemizle Ham- — burg konsolosumuz geldi Belçikadaki talebemizin bir Kismi ve tüccarlarımız Holandada Berlin böüyük elçimizin refikner Lâmia Gerede ile Berlin tücaret a- taşemiz doktor Salt Sarper ve refi, kası dün sabah ekspresle şehrimize gelmiştir. Berlin elçimirin refikası | şunları söylemiştir: — Almanyanın her - tarafında Türklere karşı hürmet gösterilmek- tedir. Çocuklarım — için — İstanbula geldim. Bir ikl ay sonra Berline döneceğim. Almanyadaki talebele. rimiğ Munlazaman tahsillerine de. vam ediyorlar. Sefaretimiz kendi. lerile çok alAkadar — oluyar. Her hafta klüpte talebeler — sefirin y görüyüyorlar. gazeteleri mında — toplanarak Memleketimizden Kgelen okuyorlar, Talebelerin — gıda cihe- Hnden sıkınlıları yoktür. Hocafarı askere alınmış olan talebeler diğer mekteplere nakledilmişlerdir.,, Berlla ticarel ataşemiz, Belçika. nın İşgali üzecine Berlin eiçiliği. mize mektuplar gönderen bam ta- lebelerimizin mekteplarını Ankara, ya götürmektedir. Pu Mekluplar Belçikada kalmış olan talebelerimiz- den Nevzat Eratan, Adnan Etzin. çay, Memduta — Özkul, Hicri Za, manail, Abdülkadir Örencliğe nittir. Talebeler memlekete dönmek için | hükümetimizden yardım beklemek- tedirler. Talebelerimizin hepsi iyi vazi, yeltedir. Berlin — elçiliğimize gelen bazı mektuplara göre, Belçikşdaki vatandaşlarımızın — JHolandaya keç- Ükleri anlaşıtmaktadır. Bu suüretle harp sahasından uzaklaşasış bulun. maktadırlar, Holandadaki vatandaş. tarımız Almanya yoluyla memlekele | dönmek islemekledirler. Fakal şim- di askeri nakliyat yüzünden yollar kapalıdır. Berlin — sefarelimiz AlL manya hariciye nezareti nezdinde teşebbüslere girişmiştir. Avrapadaki talebelerimizden se- kiz kişilik bir grup dün konvansi. şonel irenile şehrimize gelmiştir. Bunlar arasında Belçikadan Fran, saya geçen maden mühendisi Fahri Gönüllü, Fethi Çorlaman vardır. Diğerleri İtalyadan doktor İshak, iklısat dokturu Tevfik Mananoğlu, Parizten Reşal Temizer, Sadi Elden, Hüseyin Ekicleğlu, Zeki Tolgaydır. Talebelerimizin yanında gaz m: keleri vardır, BuRün de talehe mizden bir kafile beklenmekte Hamburg — Konsolosumuz Ümer Lütfi de gelenler arasındadır. An- karaya gidecekti Şişli « Beyoğlu maçında 'Seyircilerle oyuncular biribirlerine girdiler İki kişi yaralandı, on kııı mahkemeye venldı Dün sabah Bazi dinda 10 GA Tü yirciler ve oyuncular hirbirlerina gir- mişlerdir. 10 kiyinin mahkemeye Bev- kedilmesi ve iki kişlain yaralanmasi. Je neticelenen bu zabita hidisesi göy. de olmuştur: Bu dedikodulu maçm biğmesine on dakika kala saha etrefimdaki seyirci- derin taşkınca haüreketlerine ve bas Birip çağırmalarına kizan ve keadisi kaybeden Reyofitspor KNIBU öyuncu- tarımdan Çiçeviç yerden bir teş âlarak fazla bağırıp çağıran Geyircilerin bu. Tunduğu yere Zırlatmıştır. — İçte bu, hüdisenin haşlamşınına — bir işaret ol- müş, ve ilk önce taşın atıddığı kzarm- da bulunan seyireiler ve ondan sonna otadda bulunan Eki üç hiz kişi #ahaya Bücum etmiştir Taşlar atdlmağa, yunıruklar ve to- Katdur şaklamafa haşlamış ve Lir an. GA spör sahası muharebe meydanına dönmüştür. Sahadak! pollaler böyle Hinlerce kişiyi ayırmağa kâfI gelme. | Güğinden derhal tmdat istenmiş ve dr şarıdan polis ve inzidat Kuvvetleri ye- Üğmiştir. Nihayet halz Ve oyrataf Şiğli 2 Beğoğ mrıvmw”wı—r* .-. . | futbol maçımda bir hidise olmuş, se- Şişli takrmı oyuncularından Hefanf bir taşla sot kaşı üzerinden ve bir âöe yirci de başından yaralanmıştır. Hafifoe yaralanazların sayısı teshit | sdilememiş ve birçök kimselerin ötesi berisi siyrilmiş ve kanamışlır, Polis sahaya ilk defa hücum ederek Anztbatın bozulmızama sebep olan ve polisin emrine itaat etmiyen Garpis Avadis, Zariton, Dimitri, Asayi, Vah. gam ve diğer dört kişi daha — derhal Deyoğlu cürinümeşhut müddelur'z. Üğine verümiderdir. Yalıız yaralılar şikâyetçi olmadık Jarından müddelurmumilik bu. 10 suçtu Bakkımda allküneti ihlâl dolayısiyle takibat yapmay ve bu saçu da çürmü, Braçkat kanusu dışında görerek mu, bakemenla umum! ahkâma göre ya, pilmasıni karazlaştırmıştır. Buçlular tahkikatın — bevali — ve ta mamnlaaması için Takalm karakolu. va iade edimişlerdir. Maç meticesin | dan evvel hakerz Larafından tntil edil. miştir. |İstanbulun kadro ha- rici otobüsleri İzmitte İzmit halkevi şube saçimleri yapıldı İzmit, B (İzsust) — Şehrimizde nakli vasılaları derdi, günün en ta. ze mevruudur. — Manlesef İzmitte, yeni ve sağlam bir otomobil ve o, hemen mümkün olmıyan bir şeydir. İs« tanbul piyasasında senelerce kulla, arlarak kadro barici çıkarılmış va- sıtaların İzmite akın — ettiği görül. mektedir. İyi bir tetkik ve kontrol. dan geçirilmediği anlaşıları bu va- sitalar sik sik kaza — yapmakta ve halkı muztarip etmektedir. Kayıp veznedar bulunamıyor On gündenberi —ortada olmayan tİzmit Gümrük veznedarı Hasan Ku, zay bütün araştırmalara — rağmen henüz bulunamamıştır. Veznedarın kasasında 1104 Dira açık bulunmüş- tur, Halkevinde intihabat Şehrimiz halkevini nşabe seçim. teri niheyel bulmuştur. Büyük bir alâka ile geçen bu seçimleri yazı, yorum: Dil, Tarih, Edebiyat — şubesinde kazananlar: Asım Artman, Nüri Do- Ban, Nebahat Belgin, Saadet Çağıl, Esma Örlürk. Güzel sanatlar: İlisan Akköseoğ, tu, Kemal Selçuk, Ferit Aral, Faik, İbrabimi Çakmak. Köycüler şubesi: Osman Figen, Salih Kalemcloğlu, Dr, Orhan T! veteriner Süleyman Şirin, Ala A: tun. Müze sergi: Hayriye Onan, Fah. vi Sayrek, Halit Neşter. Spor şubesi: Neil Töre, Nazmi Oğuz, Kerim Oktay, Tahir - Düzgö, ten, Kemal Türel, Kütüphene ve neşriyat: Cevdet Baykal, Celâl Rvin, Cevat Tongay. Temsill şubesi: Yanus Nüzhet, Av- Bi Duysak, Nedinmi Erk, Suphi De, Mmirbilek, Halk dersaneleri: C"IOL Halit Gürol, Cemil Varal, Bu şubeler içinde bilhassa Temsil :: içtimal yardım şubeleri çok fa- Selulınlm yeni yapılmakta olan halkevi binası bitmek üreredir. Bu bina İzmitin en muhteşem ve gü zel yapılarından biri olacaktır. İz. mitin en mutena ve güzel yeri ol- mek ütere bulunün rıhtim boyun, | da inşa edilmiştir. Sokağa attığımız sigara ve tütün kutuları Yazan: Hikmet Mün! ÜYÜK mikyasta ziyan, gör l kutuyu ne düşündüm. Bir çöp sepetine atsam!? Saklasam mr!? w' ya cak olursam ne süretle - istifed edecektim? Fakat hıı— halde ! ymı süretle sigara W ıııııu diıuı&h. Pılııîıl' - sam mı, saklasam - mu?.. Saklıyt: cak olursam ne şekilde - istifi edebilirim!? Geçenlerde bir arkadaşımı sigara kutularının imali için #7 folunan sellüloz - nisbetini hestf ederek; zamanımızdaki kdğıt *j lığı önünde İnbisarleca, artık garaları baska bir şekilde ;(mık Tüzümunu tavsiye u. Biz ise, bugün hayli kayartel peyda etmekte olan bu mukav'i parçalarını atıyoruz... Kutalrt atıyoruz.., Bıınlırdııı fennen istifade T" kânı yok mu? Elbette vardır. Kömürden çorap yı’ılüh nekten yağ çıkarıldığı şu bu gibi kullanılmış aynen olsun istifade yollart bette mavcuttur. O halde ne yapmalı? Bana kalırsa, doğrudan ya İnhisarlar İdaresi, yarrut monfaatine — çalışacak — bir teşkilât, tütün ve sigara mrm, kullanıldıktan sonya buraya alılmayıp bir ttirilmasını ve sonra fennl — icaplara göre, ’":;dc larak, rıhıtt wh'l mat ol diğer kilde istifade edilmesini teraltt molidir. .,îa x_Ğ&&. x'x' aö değildir. vecmak suretile paket, | lamak yoluna gitmemelidir. sahada yeni bir fedakârlik sine girmiş ndyılı kemâlile idrak | mahfazaları idoceği yerde & Failli bir'idare macnfastine 000 | nuniyetle iade edebilir, S3YA < % E Z G İarını cemetmeğe — mahsus dıklar konulması da muvafık sanırım, oluf * * & Büyükada bisikletleri ÜN pazar olmak dolaytti şD biraz dinlernek içiz AĞN | gitmiştim, * Gerçi bir gazetecinin tatil V pi masrna imkân yoktur. Neredi (4 sa, iş omu takip eder, hayattır. Hayatm Mırü" ', renli cilvelerdir. Adıl" Sükün ve ııhıı'ııt_ çelim; tehlikeye hile düşmek ”” Umallerile başında bir olay bisikletlir #4 ç salına gezerek temiz ',_' cik keyfini çıkarmak — İStEYT Kallan arsıas bir fertğa FÜ enile sald sıyor. ı Ve herkeste bir kaçışma | Dabika “aşında ba, maartt” tekerrür edi:
