6 Nisan 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

ı ÇSARARAAA POLİi ÇARRAARARARAARADA Yazık o 6 NİSAN Bu harp nası! bitecek?.. Bunu yüzde yüz kestirmek mümkün değildir. Fakat harpsonrası dün. yasmın kendisinden nefrelle ve korku iHe bahsedeceği tek şey sanıryorum ki propaganda ola- caktır. Bu kin propaganda ne. zaretlerini lâğvettirebilir. Pro. paganda — nazırlarmı sürgüne gönderebilir. Hulâsa harpsonra. sı melünları arasında propagan- dayı görürsek hiç hayret etme. meliyiz! aganda yeni icat edilmiş bir sey değildir. Nasıl mühen- disler yökken yine köprüler in. şa ediliyorsa propaganda neza- retleri, proparanda organları yöokken de propaganda yapıl makta idi. Propaganda hitap eden ve hitap edilen kütleler a- rasmdaki münasebetlere göre bir sürü şekiller almıştır. Fakat harp başladığı günden. beri propagandayı bilhassa na- zi relimi bir nişangâhsız endaht vasıtası suymaya başlamıştır. Esasen — totaliter biğd rejimde propagandanın tek hedefi mev. kil iktidarm her yaptığı şeyi methüsena etmek, ortada tenki- de manevf sahada bile pay bı. rakmamaktır. Dahilde bu gekilde biz nevi prestij tamircisi rolünü oyna- yan propaganda hariçte de bir nevi cete baskımı yavarak efkâ, rrumumiyeyi dağıtmak, sindir: mek, panik vermek maksadını takip etmektedir. Dahilde organlze bir dalka. vukluk, hariçte efkârrumunliye geteciliği halini alan bir mevzu- un ne dahilde, ne hariçte sevim. H olmasma imkân yoktur. Dün: yanm en iptidaf memleketinde dalkavuk ve haydut dalma nef., ret ve kinle, lânetle karşılanmış- trr. Bu harp başlıyalı propaganda en kısa zamanda bu iki, biribi- rinden daha kötü kıyafete bü. ründü. Ve mahiyetini yavaş, ya. vaş mevkii iktidar dalkavuklu- le"l_ umumi w luğuna tahvil etti. Butygrl menfur Banat yalnız köndi halinde in- Almanyadaki Harp dolayısile Almanyada ka- lan üç tane 5300 ve bir tane 3500 tonluk yolcu vapurlarının nihayet memleketimize gelmesi temin e- dilmiştir. Hükümetimizle Alman hükümeti arasında uzun zaman- danberi yapılan müzakereler sor nunda eskiden vapurların geri kalarn son takşsitlerini kredi dö vizile istiyen Almanlar bu para- Tarı kliring yolile almağı kabul etmişlerdir. Yalnız aramızda bşnüz kliring anlaşması olmadı bu hu. susta Ankarada yapılan ticaret görüşmelerinin neticelenmesi bek lenmektedir. Yeni kliring muka- velesi İmzalanınca derhal vapur" Yirmi yıl evvelki Vakıt sereereesereRAARAAEEALALARAAARAALEALELAELECAALA 6 Nisan 1920 Pariste mühim bir içtima Alman mühiümmat ve — toplarının tahribini —müzakere için İngilirz ve Fransız kumandanlarından mürekkep bir beyet Pariste içtima otmiştir. İngiliz bahriye nazırı Çörçil ile Fran. srz harbiye nazırı arasında aktedilen içtimada. “Maregal (Taş) — Genernml! (Veygand) hazır bulunmuştardır. Pazar | ; 7 Nisan ğ 97 Seter & Seler — Kasım 151 | Kasım 152 | Akşamı 18 89 12 00 18 40 12 00 Yata 2012 13420183 134 iİmsak 352 913 350 910 M pagandaya! 1940 ARARARARAA pro- ubali hattâ haşarı fakat kalbin- de beşeri küçük bir hia taşıyan insanlar için bile menfur birer hayaletten - başka bir şey de. ğildir. Propaganda inandırmak, kalp- lerde yer tutmak ganatıdır. Bu ne dalkavukluk, ne de haydut. lukla temin edilir. Dalkavuğa insan kalbini değil kesesini a-. çar, Namuslu adamlar haydut. lardan ya kaçarlar, yahut ön- larla kahramanca boğuşurlar. Hulâsa, propaganda bu dalkavuk haydut hüviyeti ile insanlar a, rasında sempati yerine nefret dağıtmaktadır. Yabanet radyolardan neşriyat dinleyen bazı alleler tanırım, harbin başındanberi onlar istas- yon istasvon dolaşırlar, ve ge. celerini dünya merkezlerini bir hoparlörün ağzı içinde seyr et. mekle geçirirlerdi. Son zamanlarda yine on. ları gördüm. Neşriyat takip edi- len istasyonlarda bi bir ten. kihat yapılmış sobebini sordum. Bir baba bana şu cevabı ver- [ıanlu için değil, patavatata, (â- di: “— Ben çoluk çocuk sahibi adamım.. Spikerin — söyledikle. rinden karımım yanında ben u- tanıyorum. Çocuğumun küfür. baz olmasını istemiyorum. Eğer küflr öğrenmek mukadderse onn yabancı bir Tadyodan öğrenme- gine hacet yoktur.., Bu ajle reisinin bana unlattı. | XI geyi bir çok yerlerde ufak to- | fek nüans farkları ile dinledim. | Bir propaganda âleti bu kadar itibarsız bir hale gelince onun ' gönya üzerinde yı.“ı:d. kalmaz. arpsonrast! dünyasında propa- | ganda nezaretlerinin kapıların- da birer kilit, üzerlerinde “ki. ralık hane,, levhaları görülürse bu neticenin n mâ- hiyetinden değil, onun dalka- vukluk ve haydutluk gibi iki kö. tü huyun kurbanı olmasından ileri geldiğini hatırlamak - SADRİ ERTEM vapurlarımızın A —TT İ AŞ Haai gelmesi temin edildi Son taksitler verilince vapurlar yola çıkacak İarın sgön kalan taksitleri de öde- necektir. Ayrıca Almanlar vapurlarımı. zt kendi mayn tarlalarının öbür tarafına kadar Alman kaptan ve mürettebatile çıkaracak ve ora: dâan Türk kaptan ve mürettebatı- na teslim edeceklerdir. Vapurlar bir iki ay içinde mMmemleketimize gelmiş olacaklardır. Hepsinin ins şaatı tamamlanmış bulunmakta - dır, Diğer taraftan İngiliz hükü. metile yapılan anlaşmalarda da uyuşulmuştur. İngilizler gemileri Almanyadan çıktığı halde koy- dukları ambargodan istisna ede- cekler ve müsadere etmiyecekler- dür. | Kamyon kazası Bir gencin bacağı koptu Ortaköyde Nar sokakta otu. ran Şoför Ahmet Bekir kullan- dığı 3799 mumaralr kamyonla dün saat 14 te Beşiktagta tram. vay caddesinden gaçerken Be- şiktaşta Nüzhetiye mahallesinde 95 numaralr evde oturan Malat. | Valı 328 doğumlu Hasan oğlu Hakkıya çarpmış, kâamyomun al- tmda kalan Hakkımın sağ baca. ği kopmuştur. Kamyon bu kazadan sonra yaya kaldırmma da çıkarak &- lektrik direğine çarpmıştır. E. lektrik direği hasara- uğramış, goförün yanmda oturan kamyon sahibi Hasan Fehmi de sademe- nin tesirile sol kaşının üzerin. den varalanmıştır. Her iki ya- ralı Beyoğlu hastanesine kaldı. rrlmış, soför yakalanmıstır. Köpek ısırması Kurtuluşta Bozkurt caddesin- de gazinocu Dimitrinin kurt kö. peği 9 yaşmda Ata Öztürk is- mindeki çocuğu bacağından ısır. mış, cocuk ve köpek kuduz te- davihanesine gönderilmişlerdir. Şehrin su sarfiyatı Seneden seneye artıyor Belediye sular idaresince 930 senesine ait olmak Üzere hazırla: | nan rapora göre, geçen sene ter- kos fabrikasında 8,495,4831 kilo kömür istihlâk edilmiş, 17,100 metre boru döşetimiştir. Bunun 11,642 metresi İstanbul, 5,458 metresi Beyoğlu cihetlerine dö- şenmiştir. Bundan başka geçen sene şehrin muhtelif yerlerine 21 | yangın musluğu koamuş, bu su. retle şehirdeki yangın muslukla- rımın adedi $60 1 bulmuştur. Belediye hesabına açılmış bu- Tunan terkos çeşmeleri 200 ü bulmuştur. Bunların bir senelik su sarfiyatı 445,246 metremikâ- bına baliğ olmaktadıir. 939 sene- sinde şehre 17,749,751 metremi- kâbı &u verilmiştir. Bu miktar 938 senesine nazaren 2,493,564 metremikâbı fazladır. Geçen sene aböne sayısı 25,367 yi bulmuştur. Bir sene evvelkine nazaren 1351 fazladır. 939 senesinde işletme varidatı 938 yılından 151,702 Jira fazlasi- le 1,758,050 liraya baliğ olmuş. tur. Bunun 1,483,936 lirası ter- kos işletmesinden 265,835 lirası elmalı işletmesinden, 3228 Tirası da Ada işletmesinden temin olun- muştur. —.. Manifatura toptan fiyatları Her dükkâna liste halinde asılacak Belediye tarafından meyva ve sebzelerin toptan — fiyatlarını halka bildirmek için pazarlara ve diğer verlere levhalar asıl- mast hakkında karar verildikten sonra bu usulün diğer maddele, re de teşmili hakkımda alâka- darlar tarafımdan tetkiklere baş . Mmtaka ticaret mü. dürlüğü manifatura eşyalarına ilk olarak bu usulün tatbikini kararlaştırmıştır. 4 Bu karar valinin relsliğinde toplanacak olan İktısadi komia- yona bildirilecek ve kati şekilde takarrür ettikten sonra derhal tatbik odilecektir. Esasen ev. velce —manifatıma — eşyalarının toptan fiyatları Ticaret Vekâle- ti tarafımdan tesbit edilmişti. Buna göre bu fiyatlar yeniden tetkik edilecek ve bütün tilecar. lar bunları birer levha halinde dükkânlarma asmak mecburiye- tinde olacaklardır. son. ra yavaş vavaş bilbassa üzer « lerinde ihtikâr vyapılması müsalt olan biltün maddelere bu şekilde fiyat levhaları konulması işine devam edilecektir. İtalyaya pamuk sevki- yatına başlandı aldıklarından mühim miktarda tal, » pamuk ıi":ıukmind& iyaya sevkiyatma başlanmıştır. -— —— Kalb sektesinden öldü ustafapaşada — kasap Ceomi yanmda çalışan Nesim admda birisi, dün birdenbire üzerine fenalık gelerek, hasta - neye kaldırılmış, biraz sonra ölmüştür. Ölümün kalp sektesinden ileri geldiği anlasılarak defnine ruh. SAt verilmiştir. ——— Otelciler fiyatlara zam istiyor / Belediyenin ötel fiyatlarını in- dirmesi üzerine otelciler dün mımntaka ticaret müdürlüğünde bir toplantı yapmışlar ve fiyatla. rin te eski hadlerine yüksel. tilmesini istemişlerdir. Toplantı- da ticaret müdürü Avni Sakman ve belediye iktısat müdürü Saf- fet te bulunmuştur. — Ötelcilerin bu busustaki mutaleaları dinlen- miş ve bu hususta karar verilmek Üzere birkaç gün sonra tekrar toplarılması muvafık görülmüş. tür, OÖtelciler bilhassa gön zarranlar da işlerin azalmış olduğu ve harp dolayısile her malzemenin paha- hlaşmış bulunduğunu ileri sür - müşlerdir. | Elektrik ve Tramvay idaresi | Geçen sene 2,5 milyon lira kâr etti İstanbul belediyesine bağlı e. lektrik tramvay ve tünel işlet- meleri umum müdürlüğünün 939 Fılı faaliyet raporu Şehir Mec. | sine verilmiştir. Ranarda şöyle denmektedir: “Milessesemiz şehrin tenvir ve münakale ihtiyaçlarını aza- mi kudret sarfile temine muvaf- fak olarak yüksek belediyenize merbut bulunduğumuz ikinel al- tr ay zarfında 1.107.115,33 lira ve sene başından itibaren de 2.500,949,95 lira bir kâr elde et. miştir. 3645 numaralr kanunun 8 in- €i maddesinde; umum müdürlü. gümlüzlün istıfa edeceği her tür- İi varidattan idare, işletme ve sair bilâmum masraflar, bele. diye hissesi, mübayaa taksitle- ri, memur ve müstahdemin san. dıkları sermayelerine muhasses meblâğ, tocdit akçesi, © 10 ih- tiyat akçesi çıkarıldıktan sonra mütebakisi ıslah ve tevsi işleri. ne sarfolunacağından idaremiz 939 orogramma dahil bir kısım şebeke ihtivaçlarımı ıslah ve tev. sİ ettiği gibi Silâhtar fabrika mızda istihsalâtı genisletmek il- zere 1.000.000 lira sarfile 70.000 kilovat takatindeki kazanım in. lunmuştur. Gerek tramvay ve gerek elek trik şirketleri son senelerde ha- riçten Mmal getirtmediklerinden her iki şirketi tevarüs eden ida. Yemiz amıbarları kısmen boş bul müuş ve ahvali hazıranm isti! zam ettirdiği bir çok müşkülât- larla karsılaşmıştır. Travmay şebokemizin mlahı için vapılan teşebbüsler malze . me fıikdant münasebetile pok ba U ilerlemektedir. Hariçten cel- bi iktiza eden celik, demir, ba. kır ve sair bilcümle ihiyacları mızın her vVerden celbi kabil ola- madığı gibi celbi kabil mahal. ler için de döviz tedariki müşkü lâtr çekilmektedir: Maamafih bu hususta da hükümet nezdin- de müteaddit teşebbüslerde 'bu. hmduğumuz gib! takas "primini ödemek suretile de imkânm to min ve ifasma calışmaktayız, Münakalât noktai nazarından şehrin çoktiği müskülâtr tahdit için bir taraftan otobüs müba - yaasına ve diğer taraftan da tramvay güzercâhı şoselerinin beyderpey beton olarak yeni baştan tahkimine müteallik te dabire tevessül olunmaktadır. Iîiîylerde yeni 20 ilkmektep yapılıyor İlk okullara devam eden tale bina, 16 sı okul olmaya el- eaki Wın. 140 1 da alardır. Yapıları araştırmalar netice. sinde halen İstanbul şehrinin ilk okul binası ihtiyacı 48 dir. Bu 48 okulun vilâyetçe tecbit edi len dört tip üzerine inşası ka rarlaştırılmıştır. İstanbul vilâveti, çift todrisat ılan okulları bti vaziyetten ve bir kısım okulları kiralık bi- nalardan kurtarmak için, her yıl 200,000 lira tahsis etmek su. Feriköyündeki yaralama vakası İki suçlu dün tevkif edildi Evvelki gece Feriköyünde komşusu Kahramanı tabanca ve bıçakla ağır sürette yaralayan ve kı gelen bekçi Vey- seli de ölümle tehdit eden koltuk. çu Yaşar ile arkadaşı kunduracı Kemal, dün yedinci sulh ceza hâ- kimi tarafından tevkif edilmiş - lerdir. Kutduratı Kemal sorgusunda wakayı şöyle anlatmıştır: Dün göce aat on — sıralarında pencere önünde rakı içiyordum. Birdenbire pentere kırılarak ma: sanın Üzerine bir taş düştü. Ne oluyor, diye bakmak isterken, bir taş daha atıldı. “— Kim o9 taşı atan? diye seslendim. ğ tirdi... Onu da zorla dk. Biz Kahramanı yaralamış de- giliz. Olsa olsa, duvardan atlar . ken yaralanmıştır." Diğer suçlu Yaşar da aynı şey- leri söylemiştir. Neticede hâkim her İkisini de tevkif etmiş, evrar kf müddeiumumiliğe göndermiş - tir. Hastahanede olan Kahramanın 4 sıhhati tehlikelidir. | retile üç yıl içinde 600,000 bin Hirelık bir taahhüde girmeği ka- bul etmiştir. Bu suretle 11 ilk okul binası inşa edilmiş olacak. ttr, Şehir ilk okulları inşa edilir- ken köy okulları inşasma da yer verilecektir. Vilâyet köycülük bürosu ile maarif müdürlüğü inşaat büro. su müşterek bir çalışma. plünr hazırlamışlardır. Kövlerde tah- Sİ! çağına go'cı çocuklar teshit edilerek hangi Köylehde Raçat dersaneli okul âaçılacağı tayin e. dilmektedir. Köy okulları İnşaa- tma 4500 iraya kadar yardım | yapılacaktır. Şimdiye kadar 22 köy okulu inşa edilmiştir. Yeniden 65 köy okulu daha insa edilmektedir. İ Kısta bir zamanda bu İnşaat ta. ; mamlanacaktır. İ | Ankarada yaka- | lanan bonocular Yarın buraya 'or Evvelki gün yedi tanesi tevkif edilen bono sahtekârları dosyar larile hirlikte dördüncü gorgu hâ- kimliğine — toslim edilmişlerdir. Tahkikat: sorgu hâkimliği yapa- caktır. Ankarada tevkif edilen sahte- kârların — elel ndan Nihat Özkoyuncu ile arkadaşı da yarın buraya getirilecek ve vaka ma- halli İstanbul olduğundan mur hâkemeleri burada yapılacaktır. Gençlik mecmuası hakkındaki dava Afrodit — davamı — sırasında Gazetemiz Başmürettibi Hay- ri Şahinin kardeşi Necib dün vefat etmiştir. Cenazesi bu sa. bah Halıcıoğlundaki evinden kaldırılacaktır. Merhumun allesine vo arka- daşımız Hayri Şahine en derin taziyetlerimizi bildiririz. şasını ikmal etmek üzere bu - . U İ .AîKîJİ'S İ Şehir - TİYE L dair D n » y7 Ki fi Ki yeR ya — & |