29 Mart 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

L ö e A a 5 AUALMI ) y p K Ş İ ! Alıyor. Ve ı N .N"ık:;îri'“i'de Mteejr &N bah, K "_ky:,î'h:.km?!' | ma onun gibi olmayı düşünür; bu | var, hürmet ve takdirlerle | askerlik ödevini yapmamış edi Fransezi O tikbal Nitizden bir rica Stimize ücretsiz “temin etmelidir | hâkimiyetidir. Hangi memlekette bulunsanız “biz Komedi Franseze yaklaşıyoruz, ona benzemeye ça. lşıyoruz” dedirtir; tiyatro — âle. minin vahidi kıyasisidir. Her sah. | me ona nisbetle ölçülür; ve dai. hedef asırların gözleri çektiği bir hedetftir, Ben aşağı yukarı otuz senelik Avrupa hayatımda bunu gördüm ve nereye gittims ya, İngiltere, Almanya, Belçika, Suriye, Mısir... yine bana hep böyle söylediler. Yarın, öbür gün şehrimize ge. lecek “Komedi Franser” de - biz yalnız o sanat cihanının sasatkâr. | larını değil, aymı zamanda da müttefikimiz olan Fransız milleti. ni temsil eden simalar göreceğiz İstanbul, ne yazık ki bu bedil”| zZiyaretten daha geniş mikyasta istifade edemiyecekti: Tiyatro. larımız küçük, temsil sayısı mah. duttur. Bu ziyaret bize yeni ti. | yatro binâasının bir lüks değil, bir zaruri iyaç olduğunu yat ile kabule sevkederse bu Komedi Fransezin —ebedi bir — hatırası | olur. Bu bir tatlr istikbal hayali. dir; fakat bu gelişte, hiç olmazsa, halkevlerimizin temsil kollarında ve mekteplerimizin edebiyat sı. nıflarında çalışan gençlerimize, meselâ ücretsiz bir (matine) te. mir ettirilmesini muhterem Vali. Mmizden temenni edersem, imanım tanı. dığım gençlerimizden bir kısmına tercüman olmuş olurum. Semih Mümtaz S. Şubeye Davet Fatih Askerlik Şubesindenz 1 — 1939 ve daha evvelki yıl. larda mezun oldukları ve asker. liklerine karar verildiği halde her hangi bir sebeple, diye kadar böyle olan | yüksek ehliyetnamelilerin. 2 — Geçen sene yedek — subay okuluna geç iltihak ettiklerinden dolayı okulca geri çevrilenlerin. 3 — Yedek subay ökulu devre. sinin üçte birinden fazlasına de. vam edemedikleri icin terhis edi. lip müteakıp devreye bırakılan. ların. 4 — Askerliklerini tam hizmet. N olarak yaptıktan sonra tahsille. rini lise ve daha yukarı dereceye çıkaranlardan yedek subay olmak istiyenlerin 1 Mayıs 1940 - tari. | hinde yedek subay okulu ile Gül. | hane veteriner tatbikat mektep. | lerine gönderileceklerdir. Bunla. rin nüfus cürdanlariyle mezuni. | yet, ehliyetname gibi vesikaları birlikte olduğu halde hemen $u- beye müracaatla muamelelerini ikmal ettirmeleri lâzımdır. Aksi | takdirde haklarında askerlik ka. | nununun ceza maddeleri tatbik olunur. ve Türkiye İngiliz hava kuvvetlerine ait Gizli işler kadın- | lara tevdi ediliyor Britanya hava nerareti en mah. rem şübelerinden birini kadınla, rın eline teslim etmiştir. Onları gizli parola, işaret ve emirlerin tesbit ve tayinine memur etmiş. tir, Bu meseleden bahseden Dey. li Meyli gazetesi: — Bu bir ihtiyatsızlık değildir, bilâkis kadımların ketümiyetine karşı gösterilen bir hürmettir; di. yor. R. A, F. nin şefle işin sebebini şöyle i tir: — Kadınlar, doğuştan sır verler; fakat bu hiç bir şey söyle. memek içindir. En gevezeleri en ziyade — $ir saklayanlarıdır. Bir sürü lâf altında onlar bildikleri şeyi saklarlar. Bunun için de on. Jara mantıksır cing denilir. Ken. dilerine sorulan suale doğrudan doğruya cevap vermezler, Etraf. ta dolaşırlar. Kadınlara bi tevdi ediniz. Bundan büyük gu. rür duyarlar ve onu gayet iyi saklarlar. Akıllarından geçen het şeyi söylerler. fakat bunu söyle. r. İnsanları aldatmayı sev. çin bör sır saklamayı pek irler. Erkekler kendilerini daha çok beğendikleri gibi daha az ketüm. dürler. Sır - saklıyabileceklerini zannettikleri için sözlerini kon. trol etmez!) Kadın ket 2 yıf gördüğü dini kontrol etmektedir. Ağzın. dan Jâf kaçırımaz, İ İşte İngiliz hava kuvvetlerinin bu psikolojik tahlillerden kadınların — ketjimiyetini im etmiştir. Amiral Moren İsmir, £8 (Hususi ) — Fransız pasif korunma mütehassısı A- miral Muren bugün Nazilliden geldi. Yarın İstanbula gidecek. tir. çin her dakika ken. | 3-—VAKIT 29 MART 1840 vyolu BirFransız gazetesinin Balkanlar ve Boğazlar hakkında mütaleası Fransırzca Parisuvar gazetesi. nin askeri muharriri Almanya. nın petrol ihtiyacından bahset. tikten sonra, petrol nakliyat yol. larına yakın olan Balkan ve Bo. gazlar ile Kafkasya vaziyeti hak. kında aşığıdaki mütaleada bu. lunmaktadır: Bitaraf memleketler yoluyla Alman memhalarından gelen ha. berler, Almanyanın yakında garp cepheşs'inle taarruza geçeceğini bildiriyor. Sinir harbinin artık müstamel sayılan vasıtalarından biri olan bu taarruz gürültüleri petrol me. selesini yeniden aktüalite yapı. yor., Tekrar edelim ki, modern bir ordunun taarruz için petrol daima birnci şarttır. Almanya Polonya da dahil ol. mak üzere senevi 3.256.000 ton petrol ihsal — edebilmektedir. Senter usüliyle petrol elde etme. nin büyük bir inkişaf göstermiş olduğunu da kabul ederek bu mik tarı dört milyon tona iblâğ ede. Him, Almanya taarruz etmeye kalk. tığı takdirde senelik petro) ihti. yacı 12.15 milyon tona çıkacak. | tır. Böylece Almanya muazzam | harp malzemesini harekete geti. rebilmek için senevi 8.10 milyon ton petrole muhtaç olacak de. mektir. Sovyet Rusya en müsait şerait içinde Almanyaya senevi bir mil. | yon tondan fazla petrol ihraç e. dememiştir. Ramanya ise Alman. | yaya her sene 1.560,000 ton pet. tel vermeyi taahhüt etmiştir. Şu hesaplara göre Almanyanın ihtiyaçlarını karşılayabilmesi için en az 5.440.000 ton petrole daha ihtiyacı var demektir. Almanya Polonya harbinde ilç | hafta zarlında bir milyon ton pet. rol sarfetmeye mecbur kalmıştır. Bu şeralt d. de Alman er. kânıharbiyesinin müthiş tehlike. | leri göze almadan uzun sürecek bir taarruzu göze alamıyacağı muhakkak olarak görünmektedir. | Kaza kongrelerindeki dilekler O- Belediye icabının icrası için alâkadarlara emir verdi Cumhuriyet Halk Partisi ka - za köngrelerinde tesbit edilen halkın dileklesi biret liste ha. Lnde tesbit edilmis, gönderilmiştir. | Belediye bunları dün şube rlerine bildirmiş, gereğinin yapılmasını emretmistir. belediyeye ILKBAHAR MODASI 1940 senesi ilkbahar modası yine kendiü; Öfüy at Yarışlarında gösterdi. Bu moda her saman olduğu gibi yine bu- günkü —hâdiselerden — ilhamını laonya kalpakları, Balkan başlık Resmimiz modanın bu karak almıştır. Moda olan şeyler, Po. ları ve İskoçya kumaşlarıdır. teristiğini göstermektedir, , mezar tahtalarını | k Bvb erek Eyün mezarlıklarının | Bu dilekler arasında Fındıklı € temizletti- i, Kasımnaşa iskele me: tanzimi, Akaaray, Fa. İ yangın — yerlerindeki yanmış cami ve diğer binaların yıktırılması, fakir semtlerde İşe giden faktı çocuklarının ba- rındırılması için yurtlar tesisi, Yoralti. aptesaneleri yapılması E halkı bedeyiren - Eyüp mezarlıklarma hiç bakmadığımı, lerini ve dıklarını üdar mezarlıkları gibi ” zimi ve mezarcıların değişt mesini, İnzibat isire daha ehe viyet verilmesini istemişlerdir. Kadıköylüler, — Karacaahmet ve Sahravicedit mezarlıklarında “lü gömülecek ver kalmadığın - dan veniden bir mezarlık yeri tesbitini, Büyükdereliler kibrit fabrikası civarında bir mezar. lik vücuda getirilmesini, Sileli . ler kazanın turistik bir şehir o. larak İstanbul imâr plânma İt- halini istemektedirler. Fatih halkır da gayri sıhhi apartrman inşa&gınm meni, bu vyüzden gavrimesru ticarete kal. kışanların da çalısmalarına mü. saade edilmemesini, inşaatta hıfzıssıhha hükümlerinin tatbi. kine ehemmiyet verilmesini di - Jemişlerdir. edebilmesi | Petrol Yolu Almanya için petrol yolu Ro. manya ve Karadenizden geçmek. tedir. Bugünkü gayri kâfi petzol ithalâtını da hemen hemen yalnız bu iki yol vâsıtasiyle yapmakta. dır. İşte bu sebeple Doktor Klo. dius Bükreşteki müzakere ve teh. ditlerini teksif etmektedir, Nitekim arnyı sebep dolayısiyle Türkiyenin vaziyeti Berlini endi. şeye düşürmekte Filhakika Boğazların hüâkimi olan Türkiye Karadenizin anah. tarlarını elinde tutmaktadır. Tür. | kiye Boğazlar statütünü —muha. | fara ettikçe müttefiklerin petrol filoları Romen petrol koöntenjan. larını İngiltere ve Fransaya nak. | ledebilecek çaksi halde ticaretleri. ni durduracaklardır. Eğer Türkiye herhangi bir se. | bep tahtında müttefikler yanında harbe girmek meçburiyetinde ka. lırsa o zaman vaziyet Almanya için pek vahim olacaktır. Çanakkalenin İngiliz « Fransız harp filolarına açılması, Karade. nizdeki bütün nakliyatı bu filo. ların hâkimiyeti altına koyacak. tır. Bu mesele o kadar mühimdir ki Almanyanın Ankaradaki — sefiri Von Papen bütün gayretiyle çalı. garak, Montrö anlaşması hüküm. leri dolayısiyle İngilterenin — i. tabı halinde — Boğazlardan geç. mesine mani olmaya gayret et. mekte ve Türkiyetin tamamen bitara! kalması ve Boğazlar me. selesinde de 1936 dan evvelki va. ziyetin cari olması istenmekte. dir. Servetifünun Serveti Fünün mecmuası dün aşına ayak basmıştır. Ya. bir memleket hizmeti. nin şerefini taşıyan mecmuayı da, müecssisi üstad Ahmet İlisanı da tebrik ederiz. | let adami | hukuk mektebinde (İlm.i Servet) Eski sayfalar arasında: Münif paşanın bir sözü Münif (Paşa) yarım asır evvel. ki zamanın sayılı kültür ve dev. ından biridir. Vaktin okuturdu ki Mahmut Esat mer. hum da bu dersin takrirlerini kü. çük bir kitapta toplayıp neşret. mişti Münif (Paşa), (İlmüâ Ser. vet) in gayeti “bir memleket aha. lisinin, ve belki ümumen nev'i beşerin, refahı hali, maddi ve ma. nevi saadetin mümkün mertebe tamimi, medeniyetin neşri” ol. duğunu anlatan ders başlangıcını şöyle bitiriyor: “Kihasıl bu ilim devlet ilmidir; memleket idare eden memurların bu ilim mesailine muttali olmala. rı lâzımdır. Devlet memuriyeti sair sanatlara kıyas olunamaz; çünkü sair sanatlarda ol kimse yapamayacağını anlar, geri çeki. lir, çekilmiyecek olsa Tfenalığı derhal anlaşılır; lâkin devlet me. muriyetinde cahil bir memurun fenalığı pek geç zubur eder. Bu sebeptendir ki cahil bir şahsa sa. natın envat muhtelifesinden h gisi lif edilse bilmediğini e raf ile deruhte etmekten istinkâf eder; Tâkin bir devlet memuriyeti teklif edilse kabul etmekte asla tereddüt eylemez.” Osmanlı paşası doğru söylemi. yor mu? Bu hükümden âmeli bir fayda elde etmek istersek şu ola. bilir: Fenalıkları erken göstere. cek “mizan” ameliyelerini uya. pık, harekette bulundurmak! Haşhaş ekimi hakkın- daki nizamname Ankara, 28 (Hususi) — Haz. haş ekilmesine ve afyon i toplanmasına müsaade edilecek tesbitine ve mura rine dair nizamname Vekiller heyetince kabul edil - miştir. Buna göre haşhaş ekilecek we » Afyon sütü toplanacak mınta - kaların hudutları mülki taksi . mat hudutlarına uygun olacak ve afyon kalitı , Morfin de. | recelerinin ticari icaplara ve pi. | yasa taleplerine göre ıslahr tan- | zimi ve istenilen evsafta afyon yetiştirilmesi için Ziraat Vekâ- İetince tesbit edilecek fenni gart lara riayet etmiyen haşhaş zür. rat 5 liradan 100 liraya kadar hafif para cezasına carptırıla « cak mahsul henüz elde edilme. | mişse sökülüp imha olunacak, | elde edilmişse müsadere edile - cektir. Suçun tekerrürü halinde para cezasile birlikte bir hafta- dan iki aya kadar hapis cezası | da verilecektir. Görüp düşündükçe |[ Bu adamların hakkı yok mu? Dün, bir garsondan bir şikâyet mektubu aldım, Her sı- nf iş adamının haftada bir gün tatil yaplığı yalnız garsonların istifade edemediğini yana ya- hakkından kıla anlatıyor. Çok kere düşmüş:bir hak nı, bu dinlenme kı görmek, onu kaldırmağa ça- Tışmak için, sesinin bize kadar gelmesini bekleriz. Du garson- lar meselesi de öyle, Hepimiz onları biliriz. Memlekette gürsonlukla geçinen, çoluk çocük bak, berdarız. Onların , ev idare « da etten, k güvdeleri olduğuna göre dinlenmeleri Fakat bugün işte bu hak miştir. Herkesin dinlendiği, eğlendi. çok âzap çektikleri, en ziyade garsonların döktü günlerine denk tutulabilir: Diyelim, ki gazinolar, ku tün kazanç ümitleriyi, bu tatil tanın ancak bugünlerinde tüyle garsonların tatil ya termez, İnsafı elden bırakmazsuk, tasdikten çekinmeyiz. lara da teşmil edilirse, tronl yerlerin bütün kazanç ümitleri, alarına et bu döğrüdü eden bir sınıfın varlığımdan hn- emikten, sinirden örülmüş bir zaruridir. e getirilmiş, yok edil- tatil günleri, onlârın en yoruldukları gündür. Pazarları d ter, harcadığı emek haftanın bütün öteki hvehaneler, umumi bahçeler bü- günlerine bağlamışlardır. Haf- eri güler. Böyle olunca tabin- hiç bir patron riza gös- , bu di müşün haklı olduğunu Pazar tatili garson- duman olur. Bu gibi pazarlara münhasır olduğu ların hali için kapanamazlar da, Şu halde ikisinin ortasımı bulmak gerek. Gazinoları Pazarları kapamak madem, ki imkânsızdır ve yine madem, ki garsonların bugünlerde hafta tatilinden İsti- fadeleri İşin ruhuna uymamaktadır; o halde bu dinlenmeyi ya nöbetleşe yapmak, yahut haftanın — umumi kütüphaneler gi. bi — muayyen bir gününde garsonların tatil yapmalarını ka. bul etmek lâzım gelir. Tatil, bir kanun emridir. Hiç kimse vatandaşları bu hak- larından mahrum edemez. Garsonluğun, esirlik mAnasına gel- diğini yaşatılamaz- iddin edecek gaddar bir zihniyet, elbette bu devirde Garson marson deyip geçmiyelim. Onlar da insan ve yurddaştırlar. TU HAKKI SÜHA GEZGİN