19 Şubat 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

' | V ";an Casusları 4, *sıl | ' xçalışı_r? IŞyalinde Alman casusları Üyük rol oynanış * İi hç ülbiş silâh - | tik gösteriliyor, bana mukabil AL, M? MNN Ş, * tüphesiz ca. | man misalir her şeyden evvel nar Ş 'lş,__ zi düşünüşlerini birer mikrop gi- Çok işgalinde | vi etrala saçmağa bakıyordu. Bun B ©. * mülüm col - | dan sonra totaliter, rejim müda . B | dafaa olumuyor, Yabudilcce karşı | tatbik olunan harcket vazi idea - line göre, mal taksimi düşünüş- - |leri bir muzur fikir olarak ertaya i . (atlıyordu. Bu ziyaretçiler kısmi | #traflıca | olsun bir muvaffalayet temin et. | İ meğe mefsurdular. Bu faaliyetin ilk kısmını teşkil ediyordu. Bir de bunun en mühim ktsmı olan istihbarat mescelesi vardır. Baş eylül tarihinde Varşova dı- | şında bulumıyıoıdnn. Berabar bu- ç kunduğumuz İngiliz askeri heyet. TerilAN. “tea yüzbaşı kendizine 2 batarya lırdı.? temin etmemizi jstedi. Radyo mev n | celerini tetkik etmek, bulunduğu, muz ksabada gizli bir Alman is * q—hn.—:“;_"":! tasyonu bulunup - bulünmadığmı öğrenmek istiyordu. Arkadaşın hakleı varmış.. Hâdiseler bunu is- |bat etti. Aynı kasabada küçük S "H...,,._.,_ş_ | bir mekteba bir Leh vekâleti sı - işeret et. Güğüre | - | Gınmıştı. Ertesi günü bir Alman N '!ııı.;';?",ğ':_lğ:'_ tayyaresi havada göründü ve doğ İN? hh ağamağa ruca küçük mektebin üzerine gir mS * | Gpok bembalarını koyverdi. De - ilay ,ttti Tn? li alamekte - İmak Almanlar raiyo vasıtasile Ve llı—lmh | kendi postalarma haber veriyor . A %—ı:ıl:u * |larlı. Sonradan vaziyet an'aşıldı. li Ühdre Zizfridin | Meğerse evvelce bu mektepte K..'_ kitabın. | “İmanca — muallimliği yapan bir  N'“W';; Alman kısa dalga üzerinde çalı - L Dile (, şan bir istasyon vasıtasile vazi - ğ yeti haber vermiş. - Bu mücerred bir hjdise değil - | dir. Polomyanın her tarafında ca- susl e faaliyette bulunuyorlardı. Posta kutusu usulü ihdas olun - ua tbarrir, Po | muştu. Polonyadaki casuslar ma. Nmımıhiln-y'h'lıhdın'iüüvır tekrar | den mektupları bırakıyorlar, Al - Mmanların usta paraşütçüleri tay . V, V" evveldi.. | yarelerden incek bu bhaberleri G n Arşovaya Sit- ı.ım.g—. muvaffak oluyorlardı. u——l yolla - Polonyalı pol'e müdürü sözüne ei oldu - | çöyle devam cdiyor” F — Evvelce Polonyadaki Al - " ı::';_p':“;f*__uumaw.uıuy.nıuıı_ rğ | kabul edilmekteyd'ler. Vazifem Sırasında almış olduğum haberle- (re binaen Almanları tazyik et . | meğe mecbur olmuştum. Kültü - rel, meşru teşkilâtlarının gölgesi altında hainane bör darbe hazır - famakta olduklarını biliyordum. İdare ve zabita vaziyeti öğren. mişti. Polonyadaki Almanlarla naziler arasında gittikçe genişle- yen münasebetler mevcut oldu . ğunu, biliyorlardı. Milli emniyet toşkilüti — Gestapo — ajanlarının hapsini istedi. Fakat Varşova bü" kümeti Almanyanın harp mesu. liyetini kendi üzerlerine ataca - Bından çekiniyordu. Bütün hâdi - selmwe rağmnen polis vaziyetin va. ALMAN EKALLİYETLERİ- NİN SİYASİ ROLU Polonyadaki Alman ekalliveti nüfusun yüzde dördünü teşk') et- mekteydi. Bunl-cın arasında üç teşkilât mevcuttu. Biri Pelonya hü'sümetine müzahirdi. Eski ne - sil'erin teşki) ettikleri bu klüp a. zaları genç nazilerin gittikçe ar * tan sert hareketl-rinden bizar ol- muşlardı. Diğer iki b'elik Hitler Almanyası hesabına çalışmaktay- dı. Fakat bunlar da zaman zaman Gertaponun tazyılıına maruz kal. dı'darından Polonva hükümetine Mmüracaat ed-cek havatlarının kor runmasını talep ederlerdi. (Sonu var) Yokusta çarpışan otomobiller Fatihten Horhor vokusu tari- kile Aksaraya inmekte olan şo. för Hüseyinin idaresindeki 2463 humaralı taksi otomobili Ordu eaddesinden gelen Akif Lüâtife Hit Kartal 30 blâkalı otomobil- le carptemış, iki otomobil de ha. Bara uğĞramıstır. Kısaca: ——— Sepetli motasikletle yolcu naklediliyor kat şimdi sepetli motosikletlerle yolcu nakle- ti taşıyan otomobilleri menetmişti. Sonra buna diüdiğinden acaba belediyenin haberi var mı? müsaade verdi. Bu işi bir tarafa bırakalım: fa. Belediye bir müddet evvel dolmuşa müşte. düri | Mahkemece 14 seneye mahküm edilen bir kadını 139 seneye mah- küm etli Nevyorktan yazıldığına gö- re Bebil mahkemesi genç bir kadını on dört sene hapte mahküm etmiştir. Yirmi yaşında olan bu kadı. nn Bsüçü katildir.. Kadın bir kavgadan muğber olarak u- yürken kocasını tabanca ile öldürmüştür. On dört yaşında Iken evlen. miş ve kocasiyle yedi seno be- raber yaşamıştı. Muhakemede halk mümessi- H 14 Beneyi çok 82 görmüş, ka- dinin 199 sene hapsini talep etmiştir. Ellerile hastaları İyileştirdiği bir gençle evlendi Fransada Andro Morel is- minde on altı yaşındaki bir genç kızın yalnız ellerinin te- masiyle birçok hastaları iyi ettiğini evvelce yazmıştık. Andre Morel'in bu anormal, daha doğrusu normal Üstün- deki kuvvetinin menbal öğre- vilememiş, ellerinde şifa te- siri bulunduğu muhakkak ol- masına rağmen Fransız polisi bu genç kızı böyle gayri tabli bir şekilde doktorluk yapma- tan menetmişti. Son gelen Fransız gazetele- rinden Üöğrendiğimize —göre Andro Morel evlenmiştir. Ko- caşının lami de Andredir. Normal üstünde gizli bir kuvvete malik olan”Andre Mo- rel bugün kocası olan -Andre Bote İsmindeki delikanlıyı da tedavi etmişti. Fakat bu izdivaç ile mühim bir mesele ortaya çıkıyor: Acaba Andre Morel evlen- mekle şayanı dikkat kudretini kaybedecek mi? Herkesin alâ- kasını okşayan bu suale balk: “Mubhakkak,, diyo cevap veri. yor. İlim bu bususta bir çey söy- liyemez, Acaba balkın bu noeti- ceye varmakta hbakkı yok mu? 'Tabiatin sırları balkça ma. lümdur. Bu tabaka kanunları wüzetmez, kaldeleri temelleş- Ürmez, fakat tablatin bütün sırlarını pratik olarak bilir. Şu halde Andre Morel de di- gerleri gibi alelâda bir kadın mı olacak? Hayatını kurtarmış olduğu erkek, genç kızın şöhret bul- gduğu esrarengiz kuvveti sıfıra indirecek mi? Bu bir peri mâ- salıdır. Fakat bütün güzel pe- ri masalları gibi izdivaçla ne- ücelenmiştir. ——— Kareli Cephesinde 70 tonluk tanklar Kareli cephesinden — bildirildi- ğine göre, bu cephede harp gün- den güne şiddet kesbetmektedir. Ruslar kuvvetlerini bu mıntaka da bir kat daha artırmışlar; bil. hassa hücum arabalarına ehem * miyet vermişlerdir. Bu mıntaka- da Rusların yetmiş ton ağırlığın- daki tanklarla hücuma geçmiş ol dulkları görülmüştür. Ruslar, Mannerhaym hattını yarmak ve bilhassa Finlândiva Verdunü tesmiye ettikleri Vi - borgu düşürmek için Ümltsiz gavretler sarfetmektedirler. Finlândiya — mahafillerindeki kanaate göre, Mannerhaym hat- tına yapılan taarruzları — bizzat Voroşilof idare etmektedir, Ye.1 senelik Idare hayalırda Hitler neler yaptı? Hitler, 30 kânunusani 1933 ta- rihinde Otto Von Bismarkın kol. tuğunu işgâale davet olunmuştu. Hitler görünüşte sosyal bir program, fakat hakikatte 1918 geliplerine, Yahudilere, bütün Alman partilerine ve bilhassa Marksistlere karşı tatmin nlun * mak istenzn bir kinle mevkil ik - tidara gelmiş bulunuyordu. Mev- kli iktidara gelir gelmez Hitler derhal programını tatbika başla. dı. Bu programa göre, Hitler so- nunda bütün Avrupaya ve dün - lerini kırmakla işe başlamağa ka. rar verdi. Yedi senelik mücade - leden sonra da nihayet harbe lettirmişti. Bu yedi sene zarfında Hitler Alman milletinin refah ve saade- tinden kendi plânının hakikat olmasına gayret etmiş hattâ en ve en kıymnetli adam- dılımı bile bu uğura feda etmiş- Hitler, en yakın dostu Röhmi 30 haziran 1934 tarihinde kat - ltetirmişti. Röhn, Führerin muhafazası i- Çin teşkil edilmiş S. A nımn şefi Ve Hitlerin en çok sevdiği eski silâh arkadaşıydı. Hitler rejiminin en büyük yan ğim, Rayştağın oldu. Göring Alman parlâmentosunu ateşe verdirdikten sonra komü - nist partisini yangından mesul tutmak istedi ve Von der Lub i. dam ettirildi. Hitler Almanyasının en kud * retli kumandanı Von Friç 1939 eylülünde Varşova önünde öldü- rüldü. Alman ordusunun en kıymetli zabiti olan Von Friç yegâne ku. suru koyu nasyonal sosyalist olmayışı İdi. Von Priç, 2 şubat 1038 de teka ütlüğe sevkolunduğu halde harp patlayınca tekrar hizmete alın - mış ve Varşova önünde esraren- giz şerait içinde ölmüştü. Almanyanın en büyük sanayi erbabı Friç Tysen Hitler rejimi ne tahammül edemiyerek 1939 eylülünde — İsviçreye kaçtı. ve Hitlere yazdığı bir mektupta şöy” le dedi; “Ben milyoularımı Al - manyayı bolşevikleştirmek — için emrinize tahsis etmedim.” Filhakika Tysen nasyonal sos- yalist partisinin bütün mali 2 İuklarına göğüs germişti. Bug Tysenin serveti Almanyada İsi dat olunmuştur. Avusturyanın İstiklâlini koru. maktan başka suçu olmıyan baş vekil Dolfüs Hitlerin emri üzeri- ne Âvusturyalı nasyonal sosya - listler tarafından katlolunmuştu. Almrenyanın en büyük âlimi Alber Aynştayn aynı zamanda asrımızın en yüksek bir zekâsı olmasına rağmen yalnız Yahudi olduğu için Âmerikava hleret et meğe mecbur kalmıştı. Hitler rejiminin en büyük mu waflakıyetlerinden biri Himlerin idaresindeki Gestapodur. Gesta - po teştilâti sayesinde Hitler ser" bestçe hareket etmekte ve Al manyanın bütün vatandaşları Gex taponun tehdidi altında bulun - maktadır. Hitler, mevkil iktidara geldiği vakıt en büyük düşmanı bugünkü dostu Stalindi. Helbdki Hitler gayelerine ulaşmak için komüniz- mi âlet olarak kullanmaktan çe kinmedi. Fakat Hitler böylece sön kozunu oynamış oldu, Hitler Almanyasmın en büyük korsan gemisi Graf von $pe 17 kânunuevvel 1939 da intihar et . ti. İngiliz gemileri karşısında muvaffak olamıvadağını anlayın ca Führer geminin intihar etme sini kaptana emretti. Hitlerin menfi icraatından en mühimi de muhakkak ki bütün dünyayı ateşe sarmak tehlikesi . ni gösteren harp Hitlerin de mur kadderatını tayin edecektir. Bir Danimarkalı kaptan, Alman donanmasını dört kere atlatlı Danimarka bandıralı İnga va. purunun seksenlik kaptanı Kris, tian Holm Alman donanmasile şahsen barp ettikten sonra mu. vakkat bir mütareke yapmış ol. duğunu ilân etmektedir. Fiühakika yaman bir deniz kurdu olan Danimarkalı kaj bitaraf olmasma rağmen kânu. nusaninin başındanberi Alman donanmasını atlatmaktadır. Kaptan Kristian Holm mace. rasını göyle anlatıyor: Tnca isimli iki bin tonluk ge. mim ile gimal den'zinde İngil. tere sahilleri istikametinde sey. retmekte idim. Bir Alman kara, kol gemisi tarafından “dur!.. erari aldım. Gemivi! stop edece . #im) bildirdim, fakat durma. drm. bilâkis gzemive son sürat! verdim, bütün tarkları söndür. düm ve dümeni bizzat İdare e. derek Alman gemisinin Üzerine doğru gitmede başladım. Alman kaptan tehlikevi anlamıştı, ge. mis'ni tam vaktinde harekete getirerek felâketi atlattı. Bundan sonra tehlikesizce İn. giltereye geldim. Tekrar Dani. markava avdet ederken yolda tesadüf ettiğim bircok gemi'er Alman devriyelerinin beni ara . dıklarını haber verd'ler. Fakat yine Danimarkaya dönmeğe mu. vaffak oldum.e Şubat avı başmda ikinci de- fa olmak üzere İnsiltereve gi. derken şimal denizinde bir Al man denizaltı memisi ile karsı. laştım. Dur! emri verd!kter gsonra: "Ele gecmiyen meshur İnga g: misiniz?., diye sondu. — Bir kere daha — kaçma; tesahbüs edelim.. 5 Dive düşündüm ve çarkervr makinelere son süreati vermesi ni emrettim. Bir an sonra de :'z:ltmm üzerinde bulunuyor. luk.. Alman denizaltı vemisi radve vasıtasile bize şunu bulundu: Sular soğuk, dursanız daha iyi vapmış olursunuz.. Fakat gemimizin emre rinyet etmiverek kaçmakta olduğunu görünce bu defa tehdit etti: <— Kaçm, biz sizi yine bekler buluruz, İneiltereden —avdette İnra muhakkak yakalanacaktı. Bere. ket versin ki Alman deniraltı gemisi tarafından yolu kesilmis olan bir Danimarka vamuru va. ziveti tam vaktinde haber ver. tavsiyede 'Fınlândiya l harbinde İki Olimpiyad şampi- yonu daha öldü Rus - Fin harbi dünya sporcu- larımı ve bülün medeni insanları müteess'r eden hâdiseler doğur » dır. Yine Helsinkiden bil * ine göre, 1239 Berlin olim siyatlarında altın madalyı ğa muvaffak olan dünya şampi « yonu Kunar Holert cepheade öl . müştür. Bu elimpii i nuzun hemen yacıtaşında dövü- m Finlândiya yüksek atlama şampiyonu Bror Henrik von Vi- 'eldram da arlcadaşından bir müd det sonra vurulmuş ve ölmüştür. Almanyanın harp modası Cepsiz, astarsız, telâsız erkek elbiseleri Alman hududundan yazılıyor ? Birkaç gün evvel Berlinde çokk garip bir içtima yapılmıştır. Bu içtiman Almanyanın bütün şehir. lerindeki terziler iştcak etmiş ve barp iktıstdıma göre h inmaş yeni Alman modası tetkik olun * muştur. Hakiki dekuma kumaşar yeri « ne bir nevi sun'i kumaşlar ve bils hassa Ersatz kullanılması mese . lesi Alman terzileri tarafından diklatle tetkik edilmiştir. Terzilzr Ersatz ila takım elbise ve powdesü yapmak mümkün ol* dağunu, ancak bunların fevkalâ- de ağır çekeciklerini, binaena « leyh bu elbiselerin astar, telâ ve atkamasız olarak yapılınaları icap edeceğini bildirmişlerdir. Fakat mestle bu kadarla kapan miş değildir. Harp iktısadı fikrinden ilham almış olan terziler erkek elbise . lerinin çok cepli olduğuna ileri - ye eÖemüşler; burların faydasız olduklarını aynı zamanda fazla miktarda kumaş sarfına sebobiyet verliklerini, Ersatz ile imal olu - nan elbiseleri — ağırlaştırdıkdarını iddim etmişlerdir. Bu mütalâalar ileriye sürüldük ten sonra nihayet karar veril cek Alman harp iktısadivatının icap ettirdiği elbise modeli meydana çıkmıştır. Bu modaya göce elb'seler a$ . tarsız, telâsız, ve cepsiz olacalı, aynı zamanda kumaştan değil Ersatzdan imal olunacaklardır. nn — e —et di. Biz de istikametimizi değiş. tirdik ve Alman devrive gemisi ni bir kere daha atlattık.. Alman donanmasına sahset harp ilân etmiş olan Danimar. kalr kaptan bir müddet idin is. tFrahat edeceğini, fakat Sonra Alman donanmasile veniden mü cadeleye girişeceğini söylemiş. tir. örüp düşündükç Vürk tersaneleri Türk kıyılarının, Türk vapurlarına hasredildiği mübarek gündenberi, zihinleri kurcalayan bir şey vardı, İskolelerimizla çokluğunu, memleketin ihracatını düşünenleri — İyi, güzel ama, gemile: Diyorlardı, Şabsi sermayelerin birl r hani? eşmesinden doğan, vapurculuk şirketi, bu yolda ne türlü emekler harcadı, neleri — başardı? Bilmiyorum! Fakat şunu biliyorum, ki memleketin denizcilik derdi bitmiyor, Her gün bir başka ihtiyaç ile karşılaşıyoruz, Dışarıya ismarlanan vapurların dodikodusu daha bitme. den, bızları düştü, Karaya oturdular, kızaklara çekildiler, Bil. mem kaç türlü bozuklukları ortaya çıktı. Bir yandan da mâ- nevi varlığımızı lekeleyon lâflar söylendi. şŞimdi, dillerde başka bir rivayet daha dolaşıyor. Yeniden 60 milyotluk vapur ısmarlanacakmış. Alâkadarlardan bazıla. rı, besap etmişler vo görmüşler, ki bu on milyon lira ile mem- lekette son sistem bir tersane kurulabilir. Şimdi işte böyle blr tesisin Çareleri aranıyormuş, Bu, gazetelerin üstünde ısrarla durmaları ve yurdumu- zan mütehassıslarına kürsü vermeleri lâzım gelen çok ehem. miyetli blr meseledir. Artık Türkiye; kendi vapurlarını kendi yapmalıdır. Anadoludaki yollar, köprüler, tüneller, Türk zekâ vo Türk Iilminin şahitleri, hem de şanlı şahiteri gibi se- lâmlanabilir. Bunları başaranların, küçük bir himmetle, gemi mühen- disliğinde de yüksek değerlerimi ortaya koyacaklarından şüp- saye ne hakkımız var? ibris,, mn fatihi, Venedikli basmınaz — Siz, bizim donanmamızı yaklınız. Yanl sakalımızmı tıraş ettiniz. Bu sakal, yarın, daha gör çıkacak, Ama, biz sizin Kıb- rısınızı aldık, Yanj kolunuzu kestik, Kesilen kol ise bir daha yerine konmaz! Demlişti, Altı ay içinde Iki yüz parçalık bir donanma, muhteşem kalyonları, endamlı çektirmeleri, yay gibi gergin kadırgala. rile Türk kızaklarından Indirildi ve öç alındı. Dört yüz sene el yaptığımızı, buzün de pokAâlâ bazarabiliriz. Şu haldo *Türk Tersaneleri,, nin yakın bir zunanda kurulmasını bekle- mek hakkımızdır. HAKKI SUHA GEZGİN