7 Şubat 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

2 — VAKIT ÜPOLIİTİKA 7 ŞUBAT 1940 İmparatorluk için- de Hindistan Bir Anadolu ajansı haberine göre Hindistana İngiltere tarafın. dan dominyon hakkı verilt. Ingiltere imparatorluğu geniş bi âlemdir. Bu âlemde türlü, türlü idareler, cins cins hükümet tarz. ları mevcuttur. İngiliz imperator. | luğu bu mozayıkların — yekünu, dur, denebilir. İmparatorluğun tarihi, İspan. yol hâkimiyetinin, daha — sonra Felemenk — hükümranlığmın — ve nihayet Fransız satvetinin üstüne kurulmuş azametli bir devlet bün. yetine dayanıe, Tekâmülü nor. âsından sonra yeni - bir amamaya, kürunuvüs. için dünyanın sapa yolları üs. tünde bulunmasına medyun bu. lunatı İngiltere tekâmülünü kara Avrupasına nazaran dahı çabunk yapmış, şekli aristokratik olmak. la boraber, kara Avrupasıdan €. pey zaman evvel zaten zayıf olan derebeyliği tatfiye etmiş, aris. tokrasiyi orta sınıf haline koy. muş, Nablesden tüccar, ve ziraat. çi unsuclar Kalketmiş, tabil hu. dutları enu Avrupanm her zaman yüklenmeğe mocbur olduğu milli müdafaa masraflarından, — daimi ordu nizamından muaf bulundur. muştur. Bu imkânlarla İngiltere yeni zaman dünyasında Avrupanın piş. tart olmuş ve onu arkasından sü. rüklemiştir. 18 . 19 unc uasırlarda İngilte. retin Avrupa için bir öcnek mem. leket halini aldığımı — görüyoruz. Kapitalist nizam orada kemalini bulmuştur. Büyük harp sonrâsı dünyasın. da İngiltere türlü, türlü fikir ve tandans —hücumlarına — uğradı. [âuııkü kapitalist dünyarın kalbi idi. Hücum sınıfları şöyle hülâsa e. dilebilir: | — Liberalizmin antitezi olan sosyalizm, kapitalizmin son kale. sini İngiltere telâkki ediyordu. H — Milki kurtuluş haceketle. vi emperyalizmin en organize wn. suru farzediyorlardı. Hİ — Emperyalist hırslarını tatmin edemiyen devletler galip voya mağlüp İngiltereyi kendile. rine düşman sayıyorlardı. Bütün dinamik emperyalist cepheyi teş. kil eden devletlerin — karşısında malları taksim edilecek muazzam kuvvet İngiltere idi. Tngiltece yaşamak için bu küv. vetlerle kâh mücadele etti, kâh anlaşmalar yaptı. 939 harbine gelinceye kadar o. nun harp sonrası mücadelesi da. ha çok müslihane bir siyaset ta. kip etmekle bülâsa edilel Sosyalizme karşı aldığı cephe zaman zaman intihaplarda — sos. yalistlerin tezlerini muhafazakâr. Jara maletmek ve bazı islahat yap. mak suretiyle bir uyuşma yolunu tuttu, Dış politikada Milletler Cemiyeti prensipi tutarak orada tek sosyalist devlet olan Sovyet Rusya ile işbirliği yapmayı tec. rübe etti. Bu da bir nevi anlaşma sistemi idi, Mi kurtuluş hareketlerinin mahiyetini, harp sonrası yapılan tecrübelerle daha vazıh bir şekil. : tır. Her gün İtalyaya yüzlere de anlaşma oldu. Sosyalist âlemin milletleri 'bir tek şahsiyet hali ne sokmak İsteyon muazzam si. lindiri k: “milli kurtuluş” camiayı ayak. ı:ı tutmak için bir çare addolun. Müstemlekelerden dominyonla. ra, dominyonlardan anavatan hak. Tarına doğru görülen inkişafın se. bebi böylece izah olunabilir. Emperyalist iştahmın tatmini hususunda kendisine en büyük engel diye İngiltereyi gören ve bunun muharip safmı teşkil eden Almanya ile bugün filen harp | | sene İhtiyat halindedir. Almanya İngiltereyi yenmek i. çin bütün antitezlerden — istifade yolünü — tütmüştür. Almanyanm İngiltere aleyhindeki propagan. dası ve politik faaliyeti sırf bu esasa dayanmaktadır. Sovyet - Alman nlüşması ka. pitalist ve antikapitâlist tezattan istfiade edilerek — canlandırılmış. tır. Berlin . Roma mihveri hâlâ m=:ı edilmemiş dinamik emper. yal n tisi ile teneffüs y sornpa Büyük koloni imparatorluğu. van, bedöni balklarma milli kur. tulaş — propagandası — yapılarak bağlağı çözülmek istenmektedir. Bu veriyet karşısmda — İngiltere ne düşünmektedir? İngiltere, on sekizinci ve oa dokuzuncu asırların pek mütena bir metar ölan ve fakat harp son. rasından itibaren iktisadi ve —si- | yasi mahiyetini yavaş yavaş kay.- beden koloniles de iftirakçı un. surların faaliyetine mani — olmak, onların düşman cephelere iltiha. kimı men için yani ne faşist, nc de soösyalist kamplorda yer al mamaları için onları büyük impa. ratorluk çemberi içinde şahsiyet sabibi yapmayı bir sosyalist ese. ri telâkki etti. Tebaa yerini va. tandaşa, himaye altındaki devlet yerimi müttefike terketmeği im. paratorluğun müdafaası ve mu. hafazası namına bu fedakârlığı hakkında verileceği söylenen deminyon hakkı da im. ptcatorluğun muhafarası için toc rübe edilen metotlardan — birisi dir. Büyük harp sonrası içinde Hin. distanın siyasi ve içtimai hayatı bu metodu zaruri kılmaktadır. — | Hindistan bir taraftan sanayileş. mekte ve sanayileşmenin doğur. duğu meseleler kendiliğinden or. taya çıkmaktadır. | Diğer taraftan Hindistanı bü. tün emperyalist tezlerin antitez. leri ile haceket etmek isteyenler için bir mevzu halini almıştır. İngiltere Hindistana dominyon hakkı vermekle tekâmülün bir merhalesini kendiliğinden kabul etmiş oluyor ve düşmanlarının c. lindeki silâhı şimdilik kırmış olu. yor. SADRİ ERTEM Zahire ihracatçı- ları dün toplandı Arpa ihracına müsaade edilmesi isteniyor Zahire ihracatçıları dün İktı. sat müdürlüğünde toplanmıs'ar, ihracı menedildikten sö yatı düşen arpanın vaziyeti ü. | zerinde gürüşmüşlerdir. Birden. bire 50 para gibi mühim bir dü. güklüğe sebep olan ihracatın men'i hakkında tüecarlar bazt tahminlerde bulunmuğlardır. Bilhassa bazı tüccarların Ana doludan ve Trakyadan harice sevketmek üzere — topladıkları mühim miktardaki arpa stok - tarmın ihracma müssade istenli. mektedir, Şimdilik yalnız evvel ce harice satışı yapılmış arpa larım ihracına müsaade olun , maktadır, Dünkü toplantıdan sotra elde edilen neticeler ve verilen ka rarlar Ticatet Vekâletine bildi. rilmiştir. Yumurta fiyatları yükseldi Son günlerde İtalya memle ketimizden çok mühim miktarda küçük baş hayvan derileri ve | yumurta çekmektedir. Yumurta fiyatları çak yükselmiştir. Ev . velce 15 Hraya kadar satılan sandıklar simdi 48 liradır. Bak. kallarda satılan perakende yu murta fiyatları da çok artmı sandık yumurta gönderilmek . tedir. Yirmi yıl evvelki Vakıt 1 Şabat 1980 Fransada askerlik müddeti Wrunsada dhzıaaker hakkındaki iâ. yiha verilmiştir. (102) madde olan bu Myihada aaker. Hik müddeti bir sene Olarak tekarrür etmiştir. Askeri hizmete elverişii bü- tün efrat erdu. encilmenine bir sene nizamiye, dokuz 18 vene Tedif olarak hizmet edecel Çarşamba Perşem5. 'î T Şubat | 8 Subat | Zirnicce x Kasım v Gün, 706 1 Öğle ıt 28 635613 İkindi 185 W Ş AR S Akşam 17 82 13 00 17 Yata - 19 06 1 88 10 | İmsak —8 83 10 38 Ş 26 11 51 / “ I | n | Maarif Vekili dünde üniversitede meşğul oldu Derslere giren vekil notlar ve ders kitapları üzerinde tetkikler yaptı imizde bulunan Maarif Vekili Hasan Ali Yücel tetkil ine üniversitede dün de devam etmiştir Hasan ÂAli Yücel sabah saat 11 de Üniversiteye giderek rektör Cemil Bilselle birlikte, fakültel ri gezmiş, hukuk fakü rinci smuf nde hazır bulun. muştür Dersi, üniversite — doçentleri n (Âmme hu. hda vermek teydi. Vekil, dersi uzun müddet dikkatle dinlemiş. talebelerin alâ. Maarıfte âvlık toplantılar Dün ilkokul başöğret- menleri toplandı 1 iğinin — kararile ve orta e. de ktörleri ile ilk başöğretmenlerinin her av Ma. arif müdürünün başkanlığı al tında toplanarak umumi maarif meseleleri etrafında görüşmesi. ne karar verilmişti. Dün ilk okul başöğretmenleri f müdürü Tevfik Kutun | anlığı altında İstanbul bi. rinci okul salonunda toplanmış. lardır. Dünkü toplantıda malarda hangi mevzular üzerin. da görüşüleceği tesbit edilmiş ve bir ruzname hazırlanmastna karar verilmiştir. Orta tedrisat direktörlerinin içtima ruznamesi de hazırlan . mış olduğundan on gün sonra ilk toplantısını yapacaktır. İlkokul öğretmenleri için konferanslar İlk okul öğretmenlerinin mes: leki bilgilerini çoğaltmak mak. sadile tertip edien konlferans . ara bugün de devam edilecek . müdürlüğü tarafmdan tabettiri. lerek bütün öğretmenlere tevzi edilecektir, Okul doktorları için yeni kararlar Maarif Vekilliğinin kararile orta — tedrisat müesseselerinde okuyan talebenin sıhhi vaziyet. leri daha yakmdan kontrol edi. ilmek re okul doktorları a veni kayıtlar ilâve edilmiş. tir. Leyli okullarda okul dok. torlarının daimi surette sabah. | tan akşama kadar ve gece de o. kulda — bulunması — mocburiyeti kabul edilecektir. Buna sebep te bazı leyli okullarda son günler. de vukua gelen hâdiselerdir. Diğer nehari müecaseselerde doktorlar her glin en aşağı 23 .ıiın' mücesesede çalışacaklar . dır. —— 940 yol vergisi ©M0 senesi yol vergilerin!n ta. ha kuna başlanmıştır. Mart sonuna kadar cetveller tamam. lanmp belediyeye verilecektir, Husus? müesseselerde calısan ların yol paraları da bundan sönre olturdukları mahallere gö. re tahakkuk ettirilecektir. KISA HA Son yağmurlardan Gözende Ko. n yıklığı köprü, belediye tara, Dürdeügtir. — Uzun zuman zal ve dan danberi çt tarafa geçmektan köy $ bulunmaktadır. ada telediye sokağında evde feci bir vaka ol. müştür Demir oğlu Kavaf Sa'ih Demirgülle oğlunun İki yaşındaki oğlu Çetin, bü. | annesi bayan Zehranın kucağın mek yedirilirken K parçası zmA Tika inden . öl. vrucuk, inefes bar mamış, tıkanmış, baygın bir haldr ere düşerek evdekiler atele bir döktor çatırmış Tarea Am doktür gelinceye kadar yav. çırpınmağa başlamız tedrisat | aylık içti. | yık parası vecmek | , kalarını, not alma vaziyetleri ü. | | zerinde tetkiklerde bulunmuştur. | Ders sonunda talebenin not alma | | işine temas etmiş, üniversite ders | | kitabının noksanlığı üzerinde e. | | hemmiyetle durmuş, rektör, not | vaziyeti üzerinde izahat vermiş. Not işinde sınıfın kalabahğı da | dikkate alınmıştır. Gelecek — yıl. | larda fakülte dersbanelerinin ta. | limatname hükümlerine göre ala. bileceği talebe miktarına indir'ı.! lecek ve normal tedrisat yapılma | Vimkânları temin edilmii bir tır. Vekil bilâhare talebe ile de ko. nuşmuş, ders mevzuları - etralın. da bazı sorgular sormuş ve aldı. ğr cevaplardan memnun — olmuş. tur. Üniversite rektörü, profesör vâriyeti üzerinde de durmuştur. Açık bulunan — profesörlüklerin doldurulması ve yerli profesör yetiştirilmesi işine önümüzdeki yıllarda aha fazla ehemmiyet verilecektir. Vekil, şehrimizde birkaç gün daha kalacaktır. safhada Hâdiseden kimin mesul ol- duğu belli olmiyacak mı! 'Tırhan vapuru tahkikatt ka. rığık bir vaziyete girmiştir. Va. purun süvarisi Mahir Kaptan ide ikinci kaptanı Şükrü karaya oturma kabahatini biribiri üze. rine atmaktadırlar. Mahir Kap. | tan kaza sırasında gemiyi ikin. €i kaptanın idare ettiğini ve bu yüzden kabahatin onda olması lâzım geldiğini söylemektedir. İkinci kaptan Şükrü ise vardi. yayı saat 6 da süvariden aldı. ğını ve kazanm da altıyı çeyrek geçe olduğunu, geminin takip | ettiği rotayı süvarinin tayin et. tiğini kendisinin 15 dakika için. de rotayı kantrola vakit bulama, dığını söylemektedir. Memleke. timizde denizcilerin vazife ve mesuliyetlerine ait bir nizam . namo olmadığından işin içinden güç çıkılacağı tahmin olunmak. tadır. Esasen bu nizamname ol. mamast yüzünden İzmir körfe. zinde Üç sene evvel batan İne. bolu vapuru hâdisasinde de suç. luyu ak mümkün olama . mıştir. ” Sis hafifledi Dün öğleden sonra vapurlar yol- larına devam - edebildiler Dün sabah ta limanda sis ol. | müuştur. Fakat bu defaki sis ha. fif olduğundan vapurlar işleye . bilmiş, yalnız Büyükdereden yu. | karı olan iskelelerden ilk vapur. * |lar sisin buralarda çok kesif ol. | ması yüzünden Köprüye gele. memişlerdir. Kavaklardan ilk vapur ancak 9,30 da gelebilmiş. tir, Evvelki sabahtanberi Boğaz dışında bekleyerek sis yüzünden limana gelemiyen İzmir vapu. ru nihâyet dün öğle üzeri sis dağıldıktan sonra Boğazdan gir. miş ve akşam Üzeri rıhtıma ya. paşmıştır. İki gündenberi Bü. yükdere önünde ve Boğaz dışın. da bekliyen vapurlar dün öğ. leden itibaren yollarına devam | etmişlerdir. Evvelki gece Bandırmadan gelmesi beklenen Sus vapuru | ancak dün sabah gelebilmiştir. Evvelki sabah sis esnasında | Salıpazarı önlerinde bir yelken. liye çarparak parcalayan Öz. melek ambarına ait Coşkun mo. ; törü dün Haliçte yakalanmıştır. Coşkun motöründe su kesimin. den aşağı kısmında vara görün. | müştür, Motör kaptanı kendi. lerinin de batmak tehlikesi ge. gçirdiklerini ve bu vüzden derha! BERLER da hayata gözlerini yurumuştur. Hâdise tahkikatıma müddelumumilik. ge el konmuştur | * Bakişekirde bir kaç güne kadar tahrip hombaları tecrübeleri yapıta, | İ oaktır. Bü hususta ieabeden » bütün | tedbirler alınmaxtadır. Baz: ekiplerin | malzemeleri —henla Çamamlarmamış | ve fişek, tabrip kadı. kapeti ve fıtil | gibi noksanlar da — ikmal edilmemiş bulunduğundan tecrübelere bir hafta sonra başlanncaktır. | * M. Kemalpaşa ve Kazacabey ka. | | zalarında seylâptun zarar gören köy, lerte kışirk mezruatın sahası ve mik. tarı tesbit olunmaktadır. Bu günler- da tenbit neticesine göre: kışlık zari, İ yatı telâfi edecek gekilde yazlık ektm Türast Vekületi nezdinde teşebbideanta yapılabilmesi için vilâyet makammca girişiimiştir. ) malları diğer bir | Bul; motördeki motöre nak. Jettiklerini, böylelikle batmak . tan kurtulduklarını söylemiş . Bahile yanaşarak tir. Diğer yaralı Kırlangıç mo. İ törü ise dün Halice alınarak ta- | mire başlanmıştır. Sis yüzünden dün Köprüde bir kaza Silivri Timanma bağlı Recep kaptanın idatesindeki 17 ton. luk Hızlı isimli motör köprünün Haliç tarafında cemiyetin bir mavnasına çarpmış, kismen par. çalamıştır. Batmak Üzere olan mavna romorkörlerle sahile çe. kilmiştir. Vali cumarlesi gelecek Vali va belediye reisimiz Dok. tor Lütfi Kırdar Ankaradaki I, kametini bir kaç gün daha uza, sabah ta olmuştur. tacak, ancak cumartesi gilnü | | şehrimize dönebilecekt Vali Ankarada belediye ile Malive arasındaki alacak ve ve. | recek hesaplarının tasfiyesi işi ile de meşgul olacaktır. Umu . mi Harptenberi beled!ye maliye. den üç bucuk milyon liraya ya . km para almış bir kısmı öden. miştir. Buna mukabil belediye nin maliyeden *'acakları var . dır. Bunların ibrası için bir ka. $ &1 hazırlanarak M listan geçccektir. — Dün de limana birçok eşya geldi Dün limanımıza — Amerikan bandıralı Eksirva vapurile ma. den? yağ, gliserin, demir, çelik eşya, radyo aksamı, kalay, mum, kimyevi ecza, alminyum eğya, r bandıralı Rodina vapu. rTu iİle sinamenki, ham deri, pa. mük ipliği, yün, kakao, manganez, kimyevi bandıralı Süli. imyevi ecza İtal. Albano vapuru ile Adyatör, toz mer. mer, kimyevi ecza ve demir eşya gelmiştir. pamuk mensucat, | Hayatta isteliii üç şey netl” Yazan: Hikmel O îoh:ulcr:zı;ııızllın- Voyvoda caddes lemeğe maşladığını * ggi ğ yoruz. Yol daha W ta geyredilecek — MAt zengin, mütenevvİ-. yi ııtiıl:(ımeue ıevrüd' * ları daha bol uıduğudg ş dendir; kontrol dâ ğ kün ve iyi... ü Lâkin bu hal uzuf ÜNi vam — etmeyecekmif' | W dün sabah İstanbul& li yü takiben K.ınılıö)'“ j tıkı makam gelmiş Şt istikametine — d05T 5y üzereyken, birdenbirt run ihtar;_na marus Füpi el, bize Tophane $ | gösterdi. Haydi © tarsf dik. Fakat bu küçlik fena olmadı. Hatti gören yol arkada$ j lundu: Bemen öni 4 |peda bir delikanli U | Fındıklı taraflarındâ Öj inebileceğini ümit zıltan — emniyetle binmiş ve ıslık y reden dükkân ubell’" rediyordu. ) Vakit ki bi!nu:i_dcn £ mak zamanı ıeıdı.nu’ ) F 0307 gf mini söyleyince, bi Uraz! — Aman efendim: *i ki gün var, Fındıkli ö gitmiyoruz; 'Tepebasi' ça P IB yoruz. İsterseniz o j Plet keseyim. Biz insanlar da pik dir. Pndikli yolund" Ş Topebaşım isteriz dör başından gidecek bi ındıklı!” w Her ne hal ise, FDi Bp delikanlı: C — Bana Karsköy :;,, K, başka bir şeye bini ü uysallık göstererek * lığını tekrar çalmağ$ ti Vakit ki Karakölü | Findıklilr delikanlı, atlamağa hmı—ıınırigf yolu değiştirmez M W İstikametli yolculard$ hasıl oldu. Bilc'.cldx;/ Hattâ biletçi bu disine sakluııçıv:P "';! yüzünden buram bt kahkahasile: — Beyefendi, dedizi başka bir şey istaseydıydi Hemen gu dakikadâ Keşke piyango vi seydin. Delikanlı bu sıradik, irfanıma bir darbe bi birdenbire irkilip doğru yarım dönelt? eda ile: — Bir insanın, d’dln’ piyangosundan dahf | yeceği şeyler bulun! Biletçi yaptığı yanbiiğiği dı. Kısa bilgisi ve P g rayışından müteessi” g gösteren mnhıuıı:[fd # kutusundaki - bilet başladı. Delikaniı bu vaği n cesaret alarak, WT cerbeze ile ü UN — Benim için tâtŞ gosu, hayatta ü—udw İ ancak üçüncüsünü diyerek kısaca — KOĞi od , dıklıya gelmeden F” Fakat o genç ı&“g/ ten İnmesinden Bl. düşünüyor gibiydik” pi f delikanlmın U)'"::y( mükâfatını, hayatti” g | gularının üçünü iren diğer iki & M SIf T4 Fikirlerini 138000 4 lan - karilerimin memnuni'yatle