3 Şubat 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

- ŞAT AM 2—VAKIT 3 ŞUBAT 1940 Jikir ve Sanat : arasındaki fark 1328 senesinden 1918 e kadar ürki; ir milliyet e 0 da Türk cumhuriyetinin esas teşkilât ka. nununda milliyetçilik vatandaz. Tarın kanunl vaslıdır. 928 veyahtt umümi barp mil. liyetçiliği ile buyütkü milliyetçi. lik arasında bir fark var mıdır? Bazan bu iki cereyanı biribiri. nin müteradifi sananlar vardır. Fakat böyle bir hüküm vermek yanlıştır. İki cereyan da mahiyet itibariyle tetkik edilecek olursar aradaki büyük fark, idrük tarzın. daki değişmeler derhal göze çar. par. 928 milliyetçiliği Ziya Gökal. ptn tarifi ile şuurlanmış — üçüzlü bir bareketti. Ziya Gökalpa göre milliyetçiliğin gtarı "Türk msille. tinderim, İslâm ümmetindenim, Avrupa medeniyetindi idi. Aynı mütefekkir milleti tarif ederken “Dili dilime, dini dinime uyan" diyordu. Ziya Gökalpa gö. re Türk milliyetçiliği bir yandan Avrupa, bir yandan İslâm çembe. ri içindeydi. 'Türk milliyetçiliği bu suretle bir yandan İslâm kültürü, bir yandan Avrupa medeniyeti nüfu, Zu altında taksim edilmiş oluyor. du, Bu devrin telâkkisine çöre, 'Türk milliyetçisi bir yandan İs. lâm kardeşlerinin tefekkürüne, bir tefekkürüne iştirak et. mew;ınhv tekniğine müşteri Telâm tefekkürü, hâkim bir unsurdu. Hattâ ilmi ta, birleri Arap - Acem beynelmilel T&y—nu göre tayin ediyor. u. Avrupa sadece bir teknik dün. ya idi. Onun kültürü hudutlarda tasfiyeye tâbi tutulacaktı. ludur” mısralarında e Bu tarif ilmi mi idi? Milli; tarif eden ve ilmi olduğunu süren birçok iddi. alar vardır. Biribirlerinin tam zıd. dıdır. Çünkü henüz sosyal me. selenin felsefeden, politikadan u. zak tam mülsbet tarifleri çide e. dilmiş değildir. Vaziyete, şart. Jara, hayatı idare eden prensiple. re nazaran milliyetin — tarifi çok ilmi —mahiyette — görü. kenler de bile kabul edilmiş . yasi, içtima! prensiplerin bir nevi izah ve tefsiridir. Sosyal meselelerde benliz il. min varifesi hâdiseyi mahallinde tesbit eden müstantiğin işine ben. zemektedir. Ziya Gökalp hilâfet ve saltanat müessesesile modern bilgiyi birleştirmek ihtiyacında idi. Zamanın politik hâkim şart. Tart böyle bir emrivaki İhdas et. mişti. Tarihten gelen şartlara da. yanan bu hâdisz önünde akli se. Hmin ve mantığın kabul edeceği izah, Ziya Gökalpın izaht idi. Halbuki bugün bayat ve şart. lar bize yeni prensipleri kabule icbar eeti ve milliyetçilik bugün. Kü hâkim şartlar altında şöyle bir izaha maliktir: Türk milletinin kültür hususi. yetini muhafarza etmek, onu mua. tir çemiyetler seviyesine çıkâr. mak." Türk cemiyetinde milliyetçili. Şin bu şekilde i “Lüyik” Hk ezaşlarını kabul ettikten ,ve in- kılâpçı bir hamle ile Türk mille. tinİ muasır cemiyetler seviyesine çıkarmayı gaye ettikten ve halk. çılığı gısr baline koyduktan son. ra hayatın en sistemli bir surette ifadesinden başlea bir tey değil. dir, Kendi şartları içinde teza. da düşmeden yapılacak mllli. yet hareketi “Avrupalı - Türk” tipi ile kemalini bulacaktır. Avrupalı « Türk artık Avrupa medeniyet dünyası içinde iş bölü. müne girmiş. onun usulünü, şek- lini kabul etmiş, Türk * ruhbunun hususiyetlerini muhafara etmiş =r insan olarak telâkki edilebi. objektif görüşü, yerine bilgitin ikamesi, tablate ve insa. na doğru gidişin devamı ve bu ruhun halkettiği eserlerdir. Yok. sa AÂvrupe — medeniyeti — diye ne kliseden, ne de skolastik'den bahsediyoruz. Bu şartlar bizim tariht duru. mumuzu izah eder mahiyettedir. Bunun içindir ki iki milliyet tari. fi arasında bariz farklar görüyo. ruz ve bunları biribirlerinin mü, radifi saymıyorur. Nasil bu ce. reyanlar biribirlerinin —müradifi değilseler iki cereyanın edebi. yat ve sanat telâkkisi de tama. men biribirinden ayrıdır. Birinelsi hülyah romantik şark marisine dayanırdı, ikincisi ise bilâkis ölçülü, berrak zevkli, klâ. sik medeniyetin ebedt oluşuna katılmaktır. SADRI ERTEM istanbuldan yapılan|Kaza kurbanı itfa- yardımlar Araşıra kulağımıza çu tarrda bazı sözler geliyor: “İstanbulda felâketzedeler için toplanan yar. dım eşyası olduğu gibi yerlerinde Muruyormuş!...” Yardım eşyasını vermiş olanlar üzerinde elemli bir tesir yapan bu kabil şaylaların ası) ve osası olmadığını tahkikata müstenit bir kanat ile okuyucularımıza temin ederiz. İstanbulda yekâönu yüz bin parçayı bulan eşya toplanmış. tır. Bunlardan çoğu Anadolu. da felâket mımtakalarına varmış. tır. Bu arada Kadıköy - tarafında toplanan eşyanım miktarı 18 bin parçadır. Bunların 14 bini de fe. lâketzedelere tevzi edilmek Üze. re Erzincan ile Tokata gitmiştir. Yalnız Anadoludan İstanbula bin beş yüz felâketzede sevkedilmiş olduğundan burada muhtaç olan. lara verilmek Üzere 4 bini Kızıl. ay depolarında ihtiyat olarak bek. letilmektedir, Mubarrirlerimizden biri dün Erzincandan yeni gelen mahalli Kızılay başkanı Münir Atasel ile Erzincân merkez Kurtuluş ilk o. kul öğretmeni İrfan Kösebay ile konuşmuştur. İstaabula gelen fe. Kâketzedelerin yardım - teşkilâtı nezdinde Mmurahhaslığı vazifesini gören bu iki zat Muharririmize, felâketredelerin gerek halktan, gerek hükümetten — gördükleri yardımdan dolayı minnettarlıkla. fını temin etmişlerdir. İstanbula gelenlere şu — tarzda yardım yapılmaktadır: — Feliket, zede İstanbula gelip de yardım t gelleecast eder etmez, derhal bir. yerleştiriliyor ve aline bie hı'ıı'y“e vrım()'rınr. bu kar. ede felâketzedenin remi ve ismi, iyeci dün gömüldü Bostancıdan bir yangından gsirken devrilen — ilfalye oto- mobilinden — yaralananlardan Salâhaddin evvelki gün vefat etmişti İyileşmek üzere iken birdenbire vukubulan ölüm. şüphpeli görülmüş, cesedi mor- ga kaldırılmıştı. Morgdâa yapı- Tan otopsiden sonra dün cenâ- ze merasimle kaldırılmıştır. Cenazede vali muavini Ha lük Nihat, belediye reis mua- vini Rifat, itfalye mensupları vo arkadaşları hazır bulun- muş, itfaiye bandosu alayın Ö- nünde giderek matem havası çalmıştır. Cenaze namazı Beyazıt ca miinda kılrnmış, Edirnekapı- daki Sehitliğe götürülerek gö- mülmüştür, —— ——— İstanbulluların teberruu İstanbulluların felâketzedelere teberruu dün aksam 991545 li. rayı bulmuştur. Bir iki gün zar. fında teberroların bir milyonu â;:ılıcıb mubhaklkak görtülmekte. .  adresi yazılıdır. Ne gibi eşyaya muhtaç ise hepsi temin olunduk. tan sonra bunlar karneye kaydo. Tunuyor. Odalarının sobatına, i. cabederse yatak ve yorganlarına. kömürlerine kadar ber şey verili. yor, Fazla olarak her gün büyük. Ter için otuz, küçükler için on beş kuruş yiyecek parası yevmiye ta. yin olunuyor. Defaten ellerine on sekiz, yirmi lira gibi toplu yardımda bulunuluyor bir Fikic ve Sanat : | Iki milliyetçilik | Bakırköyde yapı- lacak sayım tecrübesi Vali muavini Halüş iza- hat veriyor Bu sene sürfında yapılacak nü. fus yazımı münasebetiyle Bakır. köyünde daha evvel bir tecrübe sayımı yapılacağını — yazmıştık. Bir gazete bu sayımın geri bua. kılacağını yazmıştır. Vali muavi, ni Haluk Nihat Pepeyi dün bir muharririmize bu hususta şunla. Tı döylemiştir: — İlkbaharda Bakırköyde bir sayım tecrübesi yapılacaktır. Yal gız günü henüz malüm değildir Bakırköyünün birçok köyleri ih. tiva etmesi ve her nevi ga Mmüessesatı bulunmas; itibariyle sayım tecrübesinin bu kazada ya. pilmasaı istatistik umum müdür İüğünce tensip edilmiştir. Beş se ne evvel yapılan umumi nülur sayımında numarataj yeniden ya. pulmıştı. Bu teerübe için Bakır. köyündeki noksan nugpara lJevha, larının tamamlanması alâkadarla. ra bir an evvel tebliğ edilmişti. Geçen hafta Bakırköy merkezin. de ve köylerinde yaptığımız tet. kiklerde bazı 'dük. Bunların şehir dahilinde olanları. nın tamamlarmasını belediyedeki numarataj bürosuna ve köy hu. dudunda olanlar icin de kayma. kamlığa emir verdik. Tetkikatırmızda yeniden numa, ra Jevhalatı konulan bazı binalar üzerindeki levhaların ve —kırmızı yazıların inşaat sebebiyle kaybol. duğunu gördük. Bu gibl yerle. rin nurmarası büromuzca tamam. lanmış sayıldığından ve ikinci bir tetkikte gözden kaçmış olması ih. timali bulunduğundan sayım gü. nünde tahrire memur - olanların bu mahalleri bulmakta güclük çe. kecekleri muhakkaktır. Bu yüz. den hem vakit kaybolacak, hem z halkın vaktinden fazla evlerin. kalmalarına sebep — olacaktır. Halktan, binafara konuları Tevha. ların ve kırmızı rakamların hüsal muhafazasını rica ederim,” lliv: —donîılııı — Şişli Kızılay kongresi Bugün öğleden sonra saat 16 da Şişli Kızılay şubesinin senelik kongresi yapılacak ve bu müna. sebetle felâketrede kardeşlerimiz için subemizin faaliyetine iştirak ::mleıı bir simitli çay verilecek. B Ü ; Gümüşsuyu yolundaki çalışmalar Belediye R. muavini Lütfi Aksoy dün Gümüşaryıma giderek mü. hendis mektebi kargısındaki Bet lüzerindeki tesviye ve tanzim a. melivelerini gözden gecirmiş . tir. Yol inşaatı münasebetile bugün öğleden sonra yarın ak. Ayaspasa — Gü. Müssuyu yolundan naktl vasita. larınm germesi menedilmiştir. Yirmi yıl evvelki Vakıt #ezemneLeeeeeeRReKEREAlELERDEAEcAAEE YEnAn. $ Şubat 1980 Memurlara zeytinyağı tirilerek (75) ger kuruştan memurla. a tevzline başlanmıştır. İCumarte 35uba!1 4| İ Pazar 4 Sobat Zlbiçce $ Zilhicce Kasım wS Kasia BU Vuk Güneşin doğu: 710 148 T00 LlL Öğle — it2s 7T01 1228 700 İkindi 1510 SaBIBIL 048 Akgamı (7 27 12 00 17 28 12 d0 Yatu — 1850 13410901 3 88 İmrak 5281208 3281308 — ği li dan ; Cumhuriyet matbaa- ' sındaki vaka işinden çıkarılan bir işçi eski makine şefini bıçakladı - M min volunu beklemağe başlamız. Alman makine komisyoncusu avluva çıkar çıkmaz, tokrar Van u Mehmet Ali ile karsılaşmıştır Mehmet Ati, bu safer bir kat da. ba hiddetli görünmekte olması. ma rağmen ses çıkarmamız ve Vitli. tam İçeri girmek Üzere £ merdiven basma geldiği bir sıra, -) da ansızın arkasından hücum e. : devek elindekl bıçağı — küneğine Saplamıştır. Neve ufradığımın farkına va. ramıvan ViNi, vedi&i bıçak dar. besi altında can havlile besını - gevirince, Mehmet Ali, bu sefer de bıcağı zavallı adamım röğrü. iiblr V STER Z < Üne sokmuştur, Yaralı Alman hettukaneta Bu iki darbeden büsbütün ger. Semleşen VN merdiven avağın. da yere yuvarlanmış, ve gürül. tüye yetisen matbaa mensuvla. rı tarafından iceriki odava kal. dirilmiştir. Bit sırada, elleri ve vüzü kan İcinde “kelan carih Mehmet Ali de, telefomnla celhe. dilen bir nolis memurır marifeti. le karakola götürütmüştür. Villi Btümele dün bastanede, bir cerrahi ameliye vanılmıştır. Sıhhi vaziveti ağır isa de, haya, tımdan ümit kesilmis değildir. Vanlı Mehmet Ali, karakolda yapılan ilk soretıda, işlediği cl. nayeti olduğu eibi #tiraf etmiz. ;—ğı.ulhhmıt Alinin, matbaada Dün sabalı saat on bire doğru Cumhuriyet matbşasında maki. ne dairesi önünde Şşayanı tete. süf bir vaka olmuş, Vanlı Meh. met Âli isminde biri, Alman te, baasından makine komisyoncu. loğu ile meşgul Villi Blümel'i ::nhığııwm Villi Blümel matbaada maki. ne şefliği ) son zaman. larda ayrılmış, makine komis. yonculuğuna başlamıştır. Dün de, kendi vasıtasile sattığı ro. tatif makinesini kurarken, hiz. metindan memnun kalmadığı i. çin çıkarılan Vanlı Mehmet Ali içeri girmiştir. Mehmet Ali, o sırada arkadaşile konuşmakta o. | Fahriyi tesbit olunmuş. lan Villinin yanma yaklaşarak | tur. Fahri, matbaa . kendisinin tekrar işe almmasını | daki suiistimalini maydana çı . matbaada ceki. | karan işcidir. Tet ni söylem!ş, arkadaşile konuş — |.gün eyyel 3 Kİ yel satıp.. aldığını itiraf, BAzirafur A Elektrik malzemesinde ihtikâr devam ediyor Stok mallar ani baskın- larla tesbit olunacak İhtikâş komisyomu dün toplan. mış birçok müesseseler hakkın. pahalı satılmaktadır. daki tahkikatını tevstla — karar Bunun, gelen malların bazı vermiştir. Bütün alman tedbir. tarafından derhal ler üzerinde büyük farklarla iİhti. kâr yapıldığı görülmektedir. Bun tf <a him estoklar mevcut olduğu tica, ret müdürlüğüne iİhbar edilmiş. tir. 'Bu yolda derhâl tetkikler ya. pılacaktır. Lüzum görüldüğü tak. dirde framalar da ya. pılacak ve stok malların miktarı tesbit edilecektir. malzemesi geldiği halde fiyatlar. da biraz olsun tenzilât yoktur. Bilâkiş en ufak bir elektrik mal, Beyanname dağıtan genç nasıl yakalandı Errurum lisesinin mn.ıkmdîıını arkadaş olarak kandı. rabildiği İstanbul Erkek lisesin. den Sinop'lu Faik ismindeki tate. be ile Üniversite Fen Fakültesi müdavimlerine bizzat tevzi et. mek isterken suçüstü yakalanarak tahkikat evrakr ve elde edilen suç delillerile birlikte mahkemeye tev di olunmuştur. lan mahküm oldu 'Yaşar adında birisi beş arkada. şı ile birlikte Sehzadebaşında leblebiel Halitin dükkünmdan yüz paralık leblebi alırken, leblebi u. nu tatlısı bulunan bir. kavanozu çalmıştır. Fakat dükkün çırağı görüp us. tasına söylemiş, o da malını geri işteyince Yaşar kızarak bıcağını çekmiş ve Halili yaralamıştır. İkinel sulh ceza mMahkemesi Yaşarı 17 gün müddetle hapls ce. sasına mahküm etmiştir. le büyük iş görmek ihtirasına ka. pılarak bazı hareketlere girişmek istediği haber alınıp takibine baş. lanmıştı. caat etmiş ve hareketlerindeki kuvveti göstermek için bir müd. dettenberi de gazetelerde mevzu. bahs edilen beyannameleri tertip ile öteye beriye göndermiş niha. yet ua aymın 24 üncü güü bunlardan bir kısmını da ee linmam nnn ÜĞNÜZİNeaİŞERDAEŞRR ae n n ee ÖÜRdüamennflime v Leblebi kavanozunu ça- . D Y A'îKıl'r—S'ıL' | li Yunus L0 Pi Yazan: Hikmet " Şi V -i bir edebiyat E Y——Bğ:rıı'yl atttf ği ah Emte, Yunus Emre K? şik Paşa'dır” diyorlar: * ıil=:. ln,- l N vasını hatırlatıyor. p bir Noi zi ) manda d j edilmiştir. F &l Şöyle ki: “Şekspir Si debi şahsiyet yoktur. ÇK lerini Beykın yazmışt k Bu iddia li uğraşan İngiliz s ye ayrılmıştır: Şekspif” z kıncılar... k Asrımızda ? daha VS Terek yine o devirde diğer $airin mezarını 4f ğ n dar varmışlardı. Hati v dığına göre bundan v da çuydur O vakitlerde " YA öldü mü muasır K Onun mezarıma « Y le” birer mersiye yazlfi g mış. Mezar andan ı"" A mış. Şimdi şöyle diyof” ği er Beyici Gzmeu z X İ % #Lı—(.&h'li:. y : F bir iş açacaksın! der. yf Sebebi sorulunca: biliriz!” cevabını Yine bir gün ateş ei Vör sohbet ederlerket, Ü gi 4 *erbe gelir. Kavuğu fi — Sen benim baştmlf ç) sa ben sana açayım! € Yın içine atar. 1 Yağlı kavuk ilk terfi, gi lar, alev alev mavi ı'""/ lar içinde, çatır çatır S sında yanar, gider. O yanar gider AM . ği vakasımı yine bıra! N u niçin ateşe attığrf bi | Bir iki düştindükten kit — Ben, büyük pesetiçiğİR N 4, DHSi L L LAT OY LLALALAEL Fd n İT CN TT K v G ÖL N A Bu kavuk onun imiş- 5 tabutuna hnulnll“du ğ ten sonra bekçinin & , ve gelmiş, Pı:ı"; “baba yadigârıdır na ukm:d'!'l mwf y giydi. Vefatında m“% b İ #a kadar teşyi etti. koltuğunda eve döf_*b ne olmadı; benim . Hal ve tavrından % diktiğini anladım. ben gi | | tenl götüreceğine dıra.”