2 Ocak 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

B 4| B Biz n yaplığımızı H <H | YA MEÇEALAETTTETATETEE E Ft Ki bi H | dünya bilir. - #MANLAR MN UN AU POLİTİKA; bili yoruz D. N. B. ajansı Röma menşgeli bir haberinde şöyle diyor: “Ankaradalı mahfillerinin kracat Ücareti ümet nezdinde leler'ne karşı leri almağa mü'errayil blurma. diği habce verilmektedir.” Bu haberin ne gibi rraksatlar © için imal edilmiş olduğunu an- | Jlatmıya bilmnem ki lüzum var mı dir? Cumhüriyet Türkiyesinir Akdınirde ve Balkanlarda ı.:î'ıı “ korumak için imzaladığı : dttilaka karşı alınan bi MmüÜtcaddit taarruz! de bu hâber teşkil etmektedir, Birkaç sdtırİrk havadisin Hadı etmek istediği noktalar — şunlar. dır: H — Tü Osularmda 'İngilir gemilerizin &- Taştırma yasmalarından — dolayı hiç bir teşzbbüs icra etmek niye. tinde değildir. Bu iki nokta etasen sureti mah. — Busada imal edilmiş bir yalandan başka bir şey değildir. Süureti mabhsusa*a imal edilen _,hu yalanlarlı Türkiyerin kara su- © larında İngiliz gemilerinin Türki- -yı-nhı hâkimiyetine taallük eden meselelere müdahale etmeleri ne İngilterenin, ne de Türkiye cum. | hüriy: gtarındandır. Türk O kara suları dahilinde bir kontrol yyapmıya lüzum yoktur, Çünkü nası! olsa gemiler birkaç mil son. — ra beynelmile! sahaya girmiş ola- | caklardır. Böylece kücük bir tek. nik esastan dolayı bir devletin ' hâkimiyetine müdahaleye meden | Jüzum görünstün Bilhassa bu — devlet hâkimiyet meselelerinde a- zami hassış bulunacak — olursa, “Türkiye cumhuriyetinin hüküm- yanlık hukukuna taallük eden me. Belelerde ne derece titiz olduğunu Bünları bir tarafa O biraktak bile hükümete iddia e. © dildiği veçhile Türk kara suların. ida yapılmış bir kontrolden şikâ. “yet edilmemiştir. l Vaki olmryan bu şikâyetin uy- Odurulmuş olması üçüzlü ittifakı, ' hükimiyetine karşı pok hasaas ©- | lan milizte kötü göstermek gay. | zetinden ileri getmektedir. Halbuki üçüzlü ittifakın gayesi /— gulhu ve hâkimiveti korumaktır.. — Biz yaptığımızı biliyoruz ve yolu. — Mmuzda emniyetle yürüyoruz. SADRİ ERTEM “Halk Opereti” nin elâketzedelere yardımı Halk Opereti, cuma gececi tekmil ylatı felâketzedelere ayrılmak ü . (Bere Taksim nahiyesi yardım komite. inin de nezareti aitında bir müsame- tartip etmiştir. Bu hususi teşekkü, felükele uğu-yan vatandaşlara O karşı gösterdiği alâka şehrimizde çok İyi Dir İntiba brrakmıştır. Opereti bu AF $i | di P î gillz gemileri hâkimdir, | | | L ! . F hmı işinden dolayı tebrik ederiz. irmi yıl evvelki Vakıt yeşeeseeeeamerereeeeeseaeeererereRcereneaRLA 3 Kânunusant 1810 Ekmeklerin ıslahı li | — Yaşe encümenince ekmeklerin mstarı etmiştir. Dün içtima eden p “laşe encümeni İstanbul ve Bayoğtu tinde bulunan fırınezları Cavet e ik bu babda ittibaz edilmesi tâzım bir hakkında konuşmuştur. İstan ve Beyoflu eihetlerinde bulunan lar Ayrı ayrı birer grup teşki olduklarından, ekmeklerin teta, bakkında bir karar vertlememiştir füzakerelere anir günü Gevam edile Salı — |Çarşamb.' 2 1.Kân'3 11.Kân! 18 Zilkade ı Kasım 57 22 Zikade Kasım 58 Vakiller “"l ı“"' 1T26 225 720 25 1817 T 271218 T26 14 38 9471439 947 16 51 12 00 16 52 12 00 18 98 1281620 188 S2 d Bd dn| 'nın—n Ailçam Va Vakatı hastr Yasal) uei i 4 İ mataf tedbir- | iye hükümeti kara | Giresun ve Ordudan ilk yolcu dün geldi Felâketzedeler zelzele gecesi şehrin acıklı manzarasını anlatmakla bitiremiyorlar Rıhtımda dün biribirine kavuşan aileler arasında çok hazin sahneler geçti Dün akşam saat 17 de Karade nizlen limanımıza vası| olan De niz Yollarızım Cumhuriyet vapu. tahtibata k yolculer şehrimize r. Yolcuların catu bu iş bazı kimselerle tüc carlardır. Butlar büvük felâketin hâlâ t» siri altında bulu>uyorlardı. Bi çoklerını buradaki akraba ve ta nıdıkları gözyaşları arasında kar gelamışlar, rıhtımda acıklr sahne ler geçmiştir. Yolcular nde bulunan Hüseyin Rıfat ismind Giresunlu bir tüccar bir muhar ririmize şunları söylemiştir: Ne vakit ve zelzele nasıl oldu “— Zelzele GGerestn vilâyeti kaza ve köylerinde çok tahribat yapmıştır. Giresunda da yüzler. €e dükkân ve evin duvarları çat lamış, fakat mühim hasarat olma- mıştır. Yalnız birkaç çürük ev ta. mamen yılkılmıştır. Ölen ve yara- lananlar pek azdır. Zelzele gece yarısından sonra herkesin derin uykuda bulunduğu bir sırada ol- du, Saniyelerce devam eden ve yer altından gelen büyük gürül. tüler bütün şehri yerinden oynat. mış, evler sallanmağa, — duvarlar çatlamağa başlayınca halk giyim- meğe vakit bulamadan tokaklara dökülmüşlerdir. Bütün şehir so. kakları bir anda mahşer halini al- mıştır. Çıplak bir halde sokağa fırlayan halkın acı feryatları pek acıklı sahneler doğuruyordu. Ço cukları kucağında sokaklara fır. layan kadınlar, Üzerine fenalık gelen karısını kolları arasımda şehrin meydarnlarına götüren ko. calar şehirde büyük bir paniğe se- bep olmuştur. Birçok kadırl-r korkudan bayılmıştır. Netice iti. bariyle bütün Giresun hâlkı gece haliyle sokaklara dökülmüşler. şehir civarmda, meydanlara doğ ru kaçışmağa başlamışlardır. Resmi dairelerin derhal yerin- de tedbirleri halkın önüne gecil. mez korsumü bastırmış ve bit müddet.sonra yavaş yavaş evle. rine dönülmeğe başlamıslardır Fakat birçok kimseler sabahlara kadar sokakta kalmışlardır. Has'aların tedavitine koşuluyor Bu arada derhül hastalananla rın tedavisine girişilmiş, yıkılan €ev ve dükkânların temizlenmesine koşulmuştur. Zelzele aymı gece sabıha kadar muhtelif fasılâlarla hafif kafif devam etmiştir. Birçok dükkânlar harap oldu. ğundan kavaltdır. Zelzelenin ci- var köylerde ve kazalarda tahri- bat yapmış olması düşünülerek derhal muhabere edilmek — isten. miş, fakat teleraf hatlarının - bo. zulduğu görülmüştür.” Köy ve karalardan ilk haberler ancak ertesi günü gelebilmiştir. Ankara ile muhaberat da tama- men kesildiğinden hükümet mer. kerim: malümat verilememiş, bu- nun üzerine Giresundan bütün köylere yardım ve sıhhiye heyet leri pönderilmeğe baslanmıştır. Köy ve katsabtlırda çok tahri. bat ve telefat olduğu haber alın. mıştır. Fakat hakikt miktarı tes- bit etmek mümkün olamamrstır. Biz Girestindan hareket ettiğimiz dakikada bile henüz muhabere te. min edilememişti. Yalnız duyular haberlere göre birçok kövler ta mamen harab olmuş: tek bir. ev bile sağlam kalmamıştır. Çöken köylar olduğu gibi, toprağın ya- rılmasiyle birçok köy evleri de olduğu gibi ortadan kaybolarak toprağa gömülmüşlerdir. Civarda arazi üzerinde bireok varklar husule pelmiştir. Halk hAlâ korku içindedir. Geceleri bir. cok evlerde birer kişi nöbetçi ka. Tarak uyumaktadır. Gireşin vilüyetinin bilhasşa dahildeki kaza ve köylerinde fah. tibat büyüktür.” Ordudan gelen yolcunun salattıkları iğer taraftan Ordu'an bura iş aramak Üzere pelen Yaku; glu Mehmet isminde askerliğin' veni yapmış genç birisi de zelze 'enin Ordudaki tahribatını şöylr 'nlatmıştır: “— Ordu zelreleden büvük za sarlar #örmüstür. yıkılan ev ve mağaralar coktur Zelsele seces zehir çok acıklr bir manzara gös termiş. diğer bir mahalledeki ak. Ders kitaplarındaki terimler Muhtelif ders grupları öÖğ- retmenlerinden mürekkep komisyon İlk ve ortaokulların muhtelit ders kitaplarında iki yd evvel ko. yan terimleri tetkik etmek Üzere, maarit vekilliği, Anka: ders grupları öğretmenlerinden müteşekkil bir komisyon toplanmıştı Komisyon azaları kendilerine verilen kitapları büyük bir itina ile tet- çik ederek bazı terimleri değiştirmiş ve umum! olarak bir şekil kabul «mnrştir. Şimdiye kadar tetkik edilen terimlerin sayısı pek çoktur. Terim tetkikleri önümüzdeki derş seneşi başına kadar tamamla: sacaktır, 940 ders yılı kitapları tanzim edilen yeni terimlerle basıla: Caktır. Terimlerin büsbütün ortadan koldırdacağı hasderleri asılsızdır Yeni kabul edilen terimler okullara bildirilmiştir. İlkokul çocukları için sıhhi imdat merkezleri Bİ A merkezleri Hk okul çocuklarının sağlık vaziyetlerini korumak maksadile maarif idaresi ilk okul çocukları için “Sıhhi imdad” merkezleri te, Sis etmeğe karar vermiş, bu hususta hazırlıklara başlarımıştır. “Sıhhi İmdad” merkerleri okullardan ve ailelerdea urra ile ge. | lecek okul çocuklarını sıkı bir muayeneden geçirecek, icab eden ilk müdavamatı yapacaktır. Sılıhi İmdad merkerzleri aynı zamanda ani vakalarda müracaat edilecek sağlık mücssecscleri olacaktır. Şimdilik sıhhi imdad merkezleri Üsküdar kazalarında tesia edilecek, bilâhare diğer karalarda da ku. | *U ( GAUYCU ALRD G YA DA SDY M | büyük gayret sarfetmektedir. Te- rulacaktır, Zelzele mıntakasına gidecek profesörler rabasını bulmak için sokaklarda | şuursuzca koşan, kocasını, kartsı tmişlerdir. ş hir beş, on daki'ra bir kryamet manzarası ya şamıştı Bilhassa ertesi günü dahildek' | köylerde çök hasarat olduğunu duyan $ehir halkı derhal oralrra koşmuşlardır. Civardan hiç bir vardım gelmeyince vilâyet, köy. ve kaşabalara rcemurlar ve orlar göndermiştir. Güzel Ordu bugün hayli değismiş bir halfe btlunuyor. Geceleri evle işini bitirdi rada matelil uyor Fatih, Eminönü, Beyoğlu, | Errzintanda vukua gelen zelzele felâketi dolayısile İstanbul Üniversitesi profesör ve döçentlerden müteşekkil bir grup zelzele yapmak üzere Erzincana gideceklerdir. Heyete fen fakültesi profesörü Hâmid Nafiz başkanlık edecektir. mıntakasında tetkikler | | KISA HABERLER * Haber verildiğine göre, içktye karşı kurulmuş beynetmilei birliğin — ilmi büresu, Zürih'e yaplığı son kangrede Xomobil kazalarının bilhassa çoförle Fi sarboşluğu yüzündesn vukubuldu gunu tesbit etmiş, kazaları önteyici tadbirleri bütün Uünyaya teşmil et mek mevsuu üsorinde — çalışmalara girişilmişlir. Bu arada serhoş gelörlerin kanmı Lahlil tedbirinin memlşketimizde tat biki için teçebbüs yapılmış ve Adliye vekâeti bunu muvafık görerek İstan bulda bir tecrübe yapılmıştır. Müddetumumflik, Trbrcadi! ve poll Hin aldığı tortibatla, gece ssat ikide. Biri Şehzadebaşmda diğeri Karaköy. de sarhoş aWekları — yüpbe — edilen iki goför Çevrilmiş ve doğruca Tıbbı adliye götürülerek derhat — kanları ni edi'miştir. Bu tecrübe, bu Ümut esasm faydala- Y1 hakkımda bir fikir verscek mahi yettedir. Tecrübenin muvaffak olda du ve tatbdikine başlanılmca gaörle- vin sarhoş olmalarınm önüne, geçile rüeceği anlaşıtmaktadır. * Bir müddettenberi Elâzı?, Diyar- Dakır, Antep, Maraş, Nalatya, Af- v bayüğie Bir tetilelir İnkişafı mülgehede ettiğini. kaydeyle. mektedir. * Zonguldak ağzında kömür yük. leme ve böşaltma mahallt — olan üç yerden ilkisini kum kapadığı için İs- tanbula Sömikok sevkiyatı — ağırlaş- mıaştır. İleride kömür fiyatlarının yük Selmesine meydan - verilmemek — için tedbirler alımmağa başlanmıştır. * Narhtan farla para ile ekmek satan Bakkal'arın cezalandırılmaları ga devam edilmektedir. Bunların mü- hkime bir kımunm ekmek satma ruh satiyalori ellerinden almmaktadır. * Balediyenin aat alacağı otobüls lar bakkında hazırlanan gartnamalar Dahiliye ve Nafla vetâletlerince tas- Gik cöllerele gönderiimiştir. — Otobüs almu münakasaya konmuştur. Alma cak 40 otobüsün bedeli İngiliz tetikra zile ödenecektir. * İktanbultm bütün tamlarmda © mühitteki taltmif resmt dalna gübele Fini ihtiva edetek birer — “hükümet kanağı,. Inça eğilecektir. et eşhasım piyasadan ve hatta evlerden bile cam ve cam eşye top İsdeklarr hahber alrmmış tahictkı Tanmıştır. * Balkanlada buluman İnpon aa- | kart ataşosi Teteini gahrimiza — dön. müştür. * Dülğün ve nişam toplantıları te, kiriz oldukları takdirde ntat enlanla. rmda yapdahilecektir. rİnde yatmağa koarkan bircok kine seler şehir civarında tedarik et. İ cadırlar”a yatmaktad hassa civardaki kasaba ve : ölrn ve varalı-a-İsr cokter. Yalnız muntazam şekilde yardım ve çalışma yavnılamadı. n k İt etmek mümkün övler bir enkaz vığını balirdadir. Bu enkarların altın”aki cesetlerin erkarılm?sıma galışılmakta Fakat bu yolda tleri çolr azdır. sırada İs- ta nulıl_ı— ve Ankaradan imdat beklenmekteydi. Vilâvetlerde büyük binalar ve 2r birer hastahane haline getirilmişlerdir. Köylerden kur. tarılıbilen yaralıların ilk tedavi. leri derhal buralarda yapılmakta. dır, Felâketten sağ — kurtulanlar biribirlerinin yardımlarına koş- mafttadır. Köylerde bilhassa pek acıtlı sahnelerden bahsedilmek. tedir, Anasmın, babasının cesedire sarılmış küçük çocuklar , ölü yavrusunu bir türlü kucağından brrakamıyan şuurunu kaybetmiş kafınlar, sokatlarda bafıra bağı. | va biribirlerini arayan kadın ve erkekler pek çoktu." Yarallardan bir kısmı İstanbula getiriliyor Haber almdığıra pöre karzare. de mıntakalardan Ordu ve Gire- suna getirilen bazı yaralılar va. | burlarla gehrimizdeki hastahane. lere taşınacaktır. Karadenirden gelecek ilk va. purla birçok yaralılar geleceği anlaşılmaktadır. Şoförlerin teberrüü Şoförler de felâketzedelere yar- dim iİçin tebarrüde bulummnakta- dırlar, Cumârtesi günü 425 lira toplanmıştır. Cemiyet bu husurta berrü devam edecektir. İstandulluların te- teberruu — 133000 liryar buldu Felâketzedelere yardım kö. mitesi dün Vali ve Belediye Relsi Doktor Lütfi Kırdarın başkanlığında toplanmıştır. Bu toplantıda kaymakamlar, Hal, kevi, Kızılay şubeleri başkan * ları da bulunmuş, şubelerin çalışma vaziyeti etrafında gö - rüşülmüştür. Düne kadar İstanbulluların yardım teberrun 133.000 lirayı bulduğu anlaşılmıştır. Bundan başka on binlerce parça da eş. ya teberru edilmiştir. Otobüslerin yolu değiştirildi Emniyet altmer şube müdürlü. Rü tarafından yapdan tetkikler neticesinde otobüslerin Karaköy- den sonra Şisbane yokusunu ta- kip etmeyip Toshane, Fındıklı, Dolmadahce, Gümüsuyu yolunu takiben Taksime çıkmasına ka. rar verzmistir. Bu karar evvelki güriden itibaren tatbike başlan. rasştır. Karaköy, Şişhane yokuşu, 'Te. pobaşı, Tarlabaşı yolunun her ra- man ötomobillerin farzlaca gelip #ittiği bir yol oluşu, bundan baş- ka bu püzerrükta barzı sokakların darlığı bu kararın verilmesina te- bep olmuştur. N N N HAŞ ASA S Reisicumhurun bi: yük tesellisi Yazan: Hikmet Münif - R tisicumhur Temet İnönük kar ve kış demeyip, zelzte lenin yıktığı vatan parçasıra kae dar gittiz felâket sahnesini gör dü; felâketzedeleri tatlr ve — kıyt met'i sörleriylr teselli etti. ; O fedakâr insasın, çok iyi bil” | diğimiz bu hareketleri, milletimi £n herkengi vaziyette, en büyü kuvvet ve metanet kaynağı antıştur. Şurasını bilhasya tebarlz ettir- mek isterim ki, şu dakikada çe" ğumüuz, zelzel- &fetini yalnız g#” zetelerden okumakta olmamuzü tüğmen, milletin Büyük Şefi Reİ* sicumhur İsmet İnönü, bizz>t mâ- hallinde tetlcikat yapmağa muval- fak ölkmüştur. Önen bu şahai tet- ki"ten altığı intiba, bütün diğef yüksek faaliyetimde olduğu gibl milletimiz ve memleketimiz - içit e) şifabahş tesirleri doğuracak” tır. fsmet İnönli, bu millet ve mem leketi meht:lif felâket hâdisele- ritr'e görmüş ve o felâketlerdeti çeki» almiş bir kahramandır. BU sefer Tabiat Kibi en “Lâ yüs'el” vvvetle karşılaşreakt- olmak- ”aber, vine vılmak bilmiyef da'na İlk beyanatırdi rdi: Uğradığımız pek a€f va*and>ş zavlatına kartı teesslife lerihi izhar ederten, — kaybrlafi malları ve harıbe haline gelmit sehirleri, çok gürmedin telkrer tt lâfi edin es'd-in'en deha girin BF rer mör-vre baline getirebileceği” Müli $-fe, — biç bir mihnet ve mesa'ikotten kaynmrkrızın ” ü&i bu yakm ve derin elâ* ynsivle duvduğumuz gitke asvn iki büvük vasfr var: Bif m'llet'n Başına olan hür—eti: bir evlâdın babasına olar, minneti! ” . * Malem ve iş eni yıla matemle girdik. Fakat bu hal, gelecek ot iki ayın bahtını karartmak — için değildir! Yılbaşı gecesinde kendimizi mutat eğlencelerden mahrum €- dişimiz, pek yerinde idi. Binlerce vatandaşımız, bir an içinde hef şeyden mahrum bir vaziyete gire misken, keyfimize bakamardık. Elim'zden gelen maddi yardımdâ bulunurken, o felâket kurbanları: nn İstirabin? da manen paylaş- mağja çalışra'dda mükelleftik. Fakat dediğim gibi, bu halimiz, gelecek yılımızın, — yıllarımızıt! bahtını karartmak. vese boğmak için değildir. Bilâkls, uğrafığı" mız felâket, bize yeni vazifeler tahmil etmektedir: İmşa edeceğir. imar edeceğiz; umumiyetle ka- yıplarımızı lelâfiye borçluyuz. Bunun için ise, nikbinlik, fü. tursuzluk; büyük işleri başare makta gösteregeldilimiz an'anevi gayret ve cesaret İâzım. Beyoğlu Halkevinde kitap sergisi Beyoğlu Halkevinden: 1 — Evimizin tertip eylediği ücüncü Türk kitap sergisi 15.1. 940 tarihinde açılacak, 30.1-940 tarihinde kapanacaktır. 2 — Bu sergide 1939 “ & cıııdıll neşriyat teşhir edilecek- : — Sergiye iştirak etmek işta yen neşriyat müesseselerile, eset. Jerini hususi surette tabettiren * zevatm 7-1.940 tarihine kadar Evimize müracaat eylemelerini rica ederiz, Acı bir kayıb Gülhane Asker! hastanesi tabık fizyoterapi profesörü e- mekli doktor Yarbay Şemsed. din Ateş, bir müddettenberi müptalâ olduğu — hastalıktan kurtulamıyarak dün irtihal et” miştir. Merhum Dr. Şemseddin Atet arkadaşımız letandbul mebusu Abidin Daverin bacanağı, & mekli Amirsl Hasan Alinif kayin biraderi, Toprak otisi ikinel müdürü Şakir Turalınmm kayinpederi ve Belediye Teb < hiryhanesi müdürü Dr. Falk Çepinin dayget 1di. Cenazesi bügün saat 11 d€ Gülhano hastanerinden kaJdi » rılarak namazy öğleylir Beys * gıd eamlinde ktlınacak, Edir » nekapı şahldöine defnedile * cektir.. Allesi erkâinma sami - taf taziyatlerimizi anmarır.