25 Aralık 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

? — VAKIT — 28 BİRİNCİKANUN 1539 POLİTİKA: M I Türk diplamasisi GCumhuriyet Türkiyesinin Av. rupa harbi önünde aldığı vazi. vet ve komşulari sebeti harpten evvelki ra nazaran değiğmiş Ce â ziyetini, — ve olduğu gibi muhalaza etmek da. ha -önceden almam tedbirlerin; ve hâdiselerin seyrini iyi tanı. manm neticesidir. i;ıırymm önce Avrupada müthiş bir paklamo. ni moda halimni ıımqnnx-n.n Mmerkezlerinde her gün sayıları. nt Allahın bile şağıracağı mua. | hedeler imza ediliyord Bu muahedeler bugün bir hiç. tir. ve unütülmüş! Niçin? Çünkü o6 muzhedelerin çoğu, ha. nen topüu birden denebilir ki “muahede için muahede,. olsun diye imza edilmişti. Bu kadar gekilden ibaret ka, lan ve hayatları kâğıt üzerine yazıldıkları zanian dostane ta. zahürlere vesile vermekten ileri geçmiyen dostluk muahedeleri, ademitecavüz muahbedeleri b ;:vi muahede enfilasyonu vü: getirmişti. Cumhuriyet Tür. kiyesinin imzaladığı myduıhadı. lar ruh ve muhteva bakımından vrupasmın Tari ila mukayese edilemez. nun izah etmek iste. diği zaman insan bir çok nokta, ları hesaba katmak mecburiye. tinde kalır. bu bakmıdan tamamen coğrafi ve tarihi şartlara mutabıktır. İttifaklarımızda hayatm yüz İcapları temeltaşmı teşkil etmektadir. Balkân ve Saadabât paktları biribirlerine muhtaç olan ve bu htiyaçları uzun zaman devam e. decek olan memleketler arasın. :ı hakikl iştiyakların — ifadesi. dir. tiyacın bu muahe, denin daha evvelki dostluk tı. Rhhütlerine aykıtt bir ciheti ih. tiva etmi ve sureti mahsu. sada kayıtlar konmuş olması Cumhuriyet harici siyasetinin ne kadar mantık? ve ne kadar maktil sebeplere istinat ettiğini, tezattan kaçmdığmı göstermek. Diğer taraftan Balkan An, tantı ve yabult Sasdabât Paktı. nın Cumhuriyet Türkiyesi Cum. huriyet Türkiyesinin bu pakt. ları mimıı eden devletler bakı. mımı manzarası & dir. Bu muııııdeı!.riı’ı—İııe ruhâ tetkik edenler Avrupanın inki. şaf ve genişleme tarihini bera. Varatakları netice güdüre Bt Bi lIr: kanlar ve Ön Asya bilyük kütle. İer arasındadır. Bu büyük kütle. ler yalnız, askeri, siyasi değil, sosyal, ekonomik akm yolların ilzerindedirler, Bu üzerin. de bulunan kütlelerin millet ola. Bi ER Ti gel üde getirme. leri, medeniyot eserlerine yeni eserler ilâve etmeleri ancak bir. âııüçr vücuda getirmekle mümkün. cud. getirmekle mümkündür. Bu öyle bir zarurettir ki, bu. nun aksini iddia edecek bir ha. :Jşku henüz elde mevcut değil. r. Böyle hakiki! ve derin gebep. Jere istinat ederek münasebet. ler tesis eden devletler dünya. ni tehlikeli -. geçirdiği endilerin! daha kuvvetli görmek mecbari. yetindedirler. Dünyanın bağları çözülür g:;ı l:dn“kdlnkı::x“.!î r imza î l karşıya hal halinde çıkarken oımhnrly?x' Türkiyesinin devlet münasebet, leri çevresi gittikce genişlemek. te ve kuvvetlenmektedir. SADRIİ ERTEM —— Parçalanmış iki sandal bulundu Dün birisi Büyükadada Yü. rükali plâjı önünde, diğeri de Kirecburaumda parcalanmış iki nn;_ıl bulunmuztur. * .Yürük Alide bulunan sandal bir tenezzülh, K!mbımınd.;ı da balıkçı kayığıdır. Her ikisinin de son fırtına &8. 'çindekller boğularak — karaya Çi urdukları sanılmaktadır. Ko ayesi roej bir ih. işe, K ĞÜN Çam dallarını keseıı' Tica çocuklar mahke- mece serbesi bırakılinca Bahçe sahibi hüngür, hüngür ağladı Dün öon yaşından küçük İki gocuk, Bakırköyünde bir bah. çeden iki cam dalı kezmişlerdir. Çoceklar taatere ile fazla gürül. tü yaptıklarından © bi ta. rafından görülerek ağaç Üzerin. de yakalanmışlardır. Çam dalları ile birlikte adliye. ye verilen — çocukların — yaşları küçük olduğundan baklarında takibat yapılamıyarak gerbest bırakılmışlardır. Çam dalları Babibine iade edilmiş, ancak a. Baçlarnır cant gfbi seven adam, kesik dallar karşısında kendisini | tatamanıs ve hüngür hüngür ağlamıştır. Kömür çarpmasından küçük bir kız öldü Dün Beşiktaşta kömür mast yüzünden küçük bir kız â müştür. Boşiktaşta — Valdeçeşmesinde Abacı Lâtif sokağında gama fabrikasında —çalışan - Hüseyin oğlu Osmaa evvelki gece ayrı oturduğu- karısının .a.nmdvırn misafir gelen kızı 12 yaşındaki Nerminle odasında ataş y Ttak yatmıştır.. Kömür iyice yanmadı; n çıkan gaz her İkisini birden zehirlemiş ve baba kız ertesi sabâah baygım bir hal, de hastaneye kaldırılmışlardır. Fakat Nermin - hastanede öl. müştür. Babası Osman da ko. nuşamıyacak derecede ağır has. tadır. Mahmîıâş—a dük- kânlarını soyan İki kız dün tevkif edildi Uzun zamandanberi Mahmut. paşa ve kapalı çarğı esnafma yaka silktiren 14 yaşında Hik. met ve 17 yaşında Fevziye a. dımda iki genç kız yakalanmış . Bunlat evvelki gün Mahmüt. paşaya ava çıkmışlar ve bir dük. kândan bir çift iskarpin ,diğer bir dükkündan da altr egzarp çal. muışlardır. Fakat genç kuzların böyle hiç bir dükkündan mal böğenmiyerek her yere girip çıkmalarından şüphelenen — bir Bivil memtır kendilerini karako. Ja götürmüş ve Üzerlerini ara. yınca da D Hikmet ile Fe dün adli. yeye teslim ve Üçün. cü sulh ceza hâkimi tarafmdan tevkif odilmişlerdir. — Nişan merasiminde - iki kışi ağır yaralandı Evvelki gece Hürrişet lepesiide İzzetpaşa çiftliğinde oturan Abdul- lah fsminde birinin nişan merasi. minde İti kişinin ağır surelte ya- ralanmasile —neticelenen kanlı bir vuka olmaştur. Nişana davetli bulunanlar arasın- da Arnavut Riza isminde birinin oğulları Salih ve Mithatla babtıvyan Karanfil! oğlu Niyarz! odinde üç kişi vardır. İki kardeşle Niyeziniu ara- & uzun müddettenberi açıktır. Gece kafalar çekildiktoen — ve vekit geca yarısını geçtikten sonra Niyâzi ile Salihin eski kinleri kalplerinde ateşlenmiş ve bunlar bir bahâne ile kavgaya tutuşmuşlardır. Müdabaleye vakit kalmadan Sa- lih tabancasına el atmış fakat Ni- yazi daha çabuk davranarak biçe- ğımı çekmiş ve Salihin kalbine döğ- rTu saplamıştır. Fakat bereket bıcak hedeli bulamamış ve Salihin sol kolunun altına girmiştir. Salıhin kanlar İçinde yere yu. varlandığını gören kardeşi Mithat da derhal Niyaerzinin ürzerine saldır- miş ve eline geçirdiği bir odunla Niyaziyi başından ağır sürette ya- ralamışlır. Ev halkı ancak bundan sonru bâdiseye müdahale edebil- mişler ve bir taraflen da feryada başlamışlardır. Bir müddet sonra vaka yerine polisler gelmiş ve ya- reliları hestahaneye — kaldırdıktan gonra tahkilyale başlamışlardır. | | | | ' l ı l ı',—;' DEŞYAR bulundumlacalş. Bir haltadanberi şehrimiz- de ithalât, ihracat ve ihtikdr mevzuları üzerinde mühim tetkikler yapan tcaret vekili reketimden kikleri etrafında bir muhar - ririmize şu beyanatta bulun- muştur; “—> Bir haftadanber! İstanbulda meşgul olduğam — İşler — hukkımda gazeleler, hergün parça' parça ma. lümat vtererek efkârı — umumiyeyi muntazaman haberdar ettiler. Gü- nün hassay mevruları araamna giren bu işler etrafında gösterdikleri w lâkadan ve yaptıkları — hizmetlen dolayı gazelelerimize teşekkür ©& derim. Gayritabil fiyat — yükeeltme ve spekülâsyon — hareketlerine — karşı aldığım kararltarın — tatbikine ait harıtlıkları yapmak ürere erkadaş. Tarımdan bazısını bir iki gün için burada bırakarak Ankaraya dönü- şorum. Bu münasebetla — vardığım neticeleri, efkârıımumiyeye — toplu bir surette tekrar arzetmeği fayda- l1 görüyorum. PAMUKLU MENSUCAT: Tik spekülkayon — hereketlerini, ptmuklu üserinde gördük, Ancak bir taraftan yerli fabrikalarım de- v&m eden islihsalleri, diğer taraf. tan gömrüklerde bulunan Alman, İtalyan ve Japon menşeli — maller normal talebin — cok üstünde bir miktar teşkil ettiği için fiyat yüke sellmeğe hicbir makul sebeb yök- tü. Bu vaziyet karşısında kararlar şunlar olmuştur: Söümerbank fabrikalarımız, tesbit edilen fiyat esası üzerinden asami randımanları ile çalışacaklar; harp len evvelki fiyata nazaran yüsde & ile yüzde 10 arasındaki fiyat zammı sgretile elde edilen yen! — fiyatlar, önümüzdeki pamuk reköltesi şart- larının teayyününe kadar ayni ka, laciktır. Bundan fazla Ihtiyacımız, ibhrec edeceğimir — pamuklarımız kerşıliği olarak mühtelif memleket lerden temin olunacak ve piyasa- mevcudu dâima talebin — fevrkinde tutolacaklır, Bu arada — ehesamiyet- Hi tedbirlerimirzden biri de — kaput beri üzerine mavru gümrük resmi- nin tensili olacaktır. DERİ: Kösele ve umtmiyetle mamul de. Ti üzerindeki fiyat tereffüleri, bil- aldığımız tet Makili Ankarâya İthalâtın ihtiyaç gösterdiği döviz tüccarların emrine amade B akreditif kolaylıklar gösterilecektir.. hassa hariçten ham derinin getiril- memesi ve imalâtte lâzım olan kim- yevi tonddelerin fıkdenıma veya fi. yatlarının yükselmiş olmasını mt- folunuyordu. Buna göre — aldığımız tedbirler şunlardır: Ham deri ithalini temin maksar dile deri fabrikaları emrine 75 bin İngille Tirahık akreditif İmkönt ve- rilmiştir. Dider kimyevi maddeler için Sıkratımız olmtyacaktır; cün. kü bu dele gümrükten çıkacak olah Alman menşeli mallar arasında bu maddeler mevcut olduğu &ibi. Ti giltere, Fransa, İsviçre, Belcika ve Holandadan celbedilecek — olanlar için Hüzimgelen akredili! emve a- madedir. Bu hususla diğer bir noklaya da ba işaret edeceğim; Mamul deriler üserindeki gümrük resimleri geniş bir nisbet dahilinde tenzil edilece. Gi gibi deri sanayil ile kundura se- nayji üzerindeki muamele - vergisi de yeniden tetkik olunacaktır. KAHVE: Bugün elimizde 4000 çuval kah- vemiz vardır; ikincikânunun birin- ©i haftasında yirmi bin,'şubatın on beşine kadar da ayrıca otuz bin çu. vel gelecektir. Bu miktar. memleke- Ün dokur aylık İhtiyacım karşılar. Bu kadar geniş bir stok esasen spe- külfsyona imkân vermiyecek dere- cede fazladır. N ditif, ithalâtçılerın emrine amade kılınmıştır. Yakın zamanda fiyatlı- tın tamamen normalleşeceği iabil- dir. DEMİR: Memlekette fevcudu azalmış bu- lanan demirin süratle ve ihtiyaç demircilerin eelbi için İstedikler! bütün koteyfıklar temin | edilmiştir. Bir taraftar — * kın sa. manda ithal edilecek detk ler icin akreditifler açılınış — hunuyor; diğer taraftan Karabük — .brikamı- zın piyasada lüzüm görülen hadde> lenmiş demiri marttan itibaren is- tihsale başlaması, demir - fiyatları. mın da yakında normalleşmesini te- min edecektir. Piyasadaki endişe- ler, şimdiden zall olmuş ve fiyat lar tenezzüle meyletmiştir. ÇUVAL: İhtiyacımızı karşılıyacak — kadar yeni mal celbi icin akreditifler a. IKISA HABERLERI SŞehirde: * Beyoğlunda * Yüksekkaldırımı- gdâki Tötonya Almatı Liğbünde tâ- bula Larafından araştırma yapılmış. tır. Emniyet müdürü, yapılan araş- tıtmanın, cemiyeller kanımumtn vi- düyete verdiği mutat mürekebe s8- Hhiyetini kullanmaktan iharel ol doğunu söylemiştir. * İki gün evvelki şiddedi ürte nanın sebeb olduğu kazalara — dair alâkadar makamlara yeni malümat gelmektledir. Kefken adasına — dört aat mesafede Ayastafanos - burnüa dökllen mevkide 28 tonlak bir yel- . Limanımızdan bas eden ve Marmara adasının mevkiinde karaya düşon Senerali. kiden isimli İtalyan balıkçı gemisi, Memlekette: ——— * Konyada vitrin müsahakasında birinciliği İzmir pazarı, — ikinciliği Mumcular, üçüncülüğü de Zivarlık- lar ticaretbanesi kazanmışlır. * Yenişehirde maden tetkik ve arama enstilüsü tarafından yapılan ler tesbit edilmektedir. Her köylü ailesine iİcabı kadar zeytinlik veri- Tecektir. * Ersirgm velisi Hüşim İşcan vekâletlerle temas etmek üzere ÂAn- karaya gelmiştir. 4 Natla Vekâleti Tekirdağında modera bir iskele yapmayea karar vermiştir. Bu iskele için 450 bin Tiva ayrılmıştır. * Vanda isşasına karar verilen mskerl hastahanenizn temeli atılmiş- ter. & İzmille gerzeteci Cevdet Yakup ile doklor Hasan Ümaer nrasındaki hakaret davasında — doklor Cevdet Yakuba larziye verimip, gareteci Cevdet de davasından feragat eyle- miştir. * Çangırı imar plânuttn tatbika- tında birtekım — müşkülât çıkmış, plünin bozuk olduğu görülmüyştür. Nafia Vekâletinden — bir heyel tel. kikler yapmak üzere Çangırıya git- miştir. 6 11 kişilik bir mebus kafilesi kömür havrasında tolkikat yapmık Ürere Yovguldağe gilmiştir. M döndü çılmış, sipürisler yapılmışlır. Diğer tarafları çuval ve kanaviçenin güm- rük gesinilerinde çok geniş nisbet- te tenzllüt larak fiyatların in dirilmesi gidilecektir. Mu, yakket & ulünü de kaldıraca- B BUGÜNKÜ — VAZİYETİN SEBEPLERİ: Bugün memleketimizin ,ithalât bakımından bir sıkmtı geçirmiş olduğu meydandadır; aacak bu Ral, ithalâtmızı karşılayacak te « diye vasıtalarımızın olmamasım gdan değil, ithalât — ticaretimizin eylüldenberi tahassül eden yeni waziyett kolaylıkla intibak ede- memesinden doğmuştur. Takas limitedin bugün elinde Tngilterede 500 bin, “İüterchâan- geable,, memleketlerden ithalât için 400 bin ve diğer memleket- Terde de takriben 100 bin ster- ling, ki bir milyon sterlinge ya- kın bir mevcudü vardır. Son tatbik mevküne giren kararname ile hububat ve canlı hayvân ih- racatı serbestişi, ihracatımıza ye cek bir şekle inkılâp etmiş bu- lunmaktadır. Bir kısım malların mevcudu tında en geniş kolaylıklar göste rilmek ve bugünkü imkânlarımız- la normalin biraz fevkinde mal getirtilmek suretile Tmemleket b ALINAN VE ALINACAK TEDBİRLER: Aldığımız ve bundan sonra salâhiyet kanunundan sonra da » ha şiddetlenmek üzere kuvvetli bir fiyat mürakabesi ve devamlı bir kontrol her zaman piyasada kendisini gösterecektir. 'Tuttuğumuz yolda neticeden emin olarak yürürken, maksadı - mızı ve hedeflerimizi çok Tpi kav- ramış olduklarını kabul — ettiğim ithalât tacirlerimirin ve ı:“' kendecilerin hükümetle iş birliği yapmağı arzu ve şiddetli tedbir- İere lüzum göstermiyecek şekil - de hareket edeceklerirtlen şüphe etmek istemiyorum.., Sevgisi kabul edil- miştir. İki gündür kacak gesen Galip dün yakalanmımatır. BZ | müş yanlış alıp vürümüştür. O kadar bi emivet, kendi hududuna di Filmler ve 'ahl ' Yazan: Hikmet Mü irsmıf halkm- - gençle biyik modeli, orta yaşlil rına hsereket mevzun ve yaği nema artisti banks'ın ölümü, şu tine tesadiif ettiği için, ad adı gürültüye gitti. Ü ufak. Yazılan mevzulâ çoğu harbe dair... Eği n bri nev'inden başlıyarak nm biçimine kadar bütün gı telerde sütun sütun tavsifler pılir, makaleler yazılırdı. Hatırlamaz mnmz; bir V kitler Rudolf Valentino adırı bir sinema artisti daha ölmü tü ki, Amı ada gazeteler | ei tabı çıkmıştı. Sonra bu B mamı — artırarak- — Valentli ya bir türbe yaptırdılar! Şınrmz dünyasının koen D beği Douglas Fairbanks bu # tafattan mahrum kaldı. Kend için pek bir şev diyemem bazı film artistlerine hu âkı ti lâyık görebilirim doğrüsu « Yetişemediğimiz rütbeleri (! barsız qı[mek gibi, kıymet Ğ gürücü bir gayrette bulunm istemiyorum, Fakat öyle” yör ki, âinema yıldızları, yirm ı €i âsır hayatma bir hayli nevvit, renk ve canlılık getirti olmasma rağman bir miktar fç—ı sokmuştur. O hayatın İ tizamımı bozmuş, ahlâk anand rini saramış, gençlerden birkıs nı bir nevi çılgma çevirmiş, tiyarları şaşırtmış veya kısdi mıştır. Hulâse bir rahatsyzirk V silesi olmuştur. Arada bi, bu marifetleri gö teren film kodamanlarından ri öldü mü, dünya altüst lerek bazan bir kıymetli ki veya bir büyük askerin görm Bi tebelle nail olmuş ve her şokilde olursa olsun “sire yıldızlığı,, nı, gençler — gözül her türlü ideslden ilnîîk: D mevkide göstermiştir. ı İyi bir ülm ve fen adamı o |rak cemiyete hizmet edilebild ği gibi, yüksek san'at kabiliy' tini temiz, insani ideallere h retmek suretile bir sinema art! ti olarak dahi beşeriyete Hü met mümkündür. Fakat bu ©| het maalesef çok sulistimal | dilmiş, “haksız yere iltifat göffü bir marifet,, halin DA n A A YA D K T DA N A DAUA ği bekciler ve merkezlerine kul düğü “sansür heyeve:ıînıîn =l;:âiıkleri filmleri halkm g üne koymadan önce, eak sinden ikj misli bir dikkatle m ayene ediyorlar,., Sinems, siyasetin de sinsi b âleti olarak kullanılabildiği iç bu dikkat dört misline çıkryork j 25/19/1918 Erzurum kadınlarının metingi Ersurümden Dahiliye n Belen bir telgratnamede — yenid yüzlerce Türk kadımınım bir ( akdettikleri, haksız bir içgal wit Ja hulunan Ayomna telgraf miştir. Tzmir için Ameril çektikleri bildi 146 Zilkade Kasım 48 ww gas ae w 0 Ğ 1820 T AD IR OB 1 5361251 5371251