14 Ağustos 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 5

' İN , k Üü »'e | 'a kanunu değişiyor! w:'h:i’if_kıl kanunu projesi üzerinde çalışıldığın: Ankâ: n Buk, miz bildiriyor. Tamamlayıcı malümat: Proje “md« üre Sük tekniğinin bütün icapları,, nı gözönüne alıyor ve d p Sanunu tetkik eden bir İsviçreli mütehassisın rapo- , Em“"kerelere esas alınıyor. İtuk * l iera kanunu 6 - 7 yaşındadır. Onu da “Modern W'ümy, Piginin bütün icapları,, nı gözönüne alarak hazırla. ihtimal ki, ben bile yazmış, söylemişimdir; inkılâbın : buoü biten bu yemiş çoğumuzun-ağzımı sulandırmış. ü > Sün o kanunun varlığı pek tabii görülecek potlarını b “Yoruz. Meclise yepyeni bir kanun projesi sevkedilc. , pit öre bu proje, eski kanunu muşambaya sarıyor demek- t:%.î" bilirsiniz: Yanlış yerlerine balmumu yapıştırılma. tüz 'Yle genç bir heveskârın getirdiği şiir delterini, şöyle &ezdirdikten sonra, balmumundan işaret koymakla Ü fYacağını anlayan üstat, olduğu gibi bir muşama Sit öyle geri vermiştir! İ mn ile yeni proje arasında geçen zamanda, bir kanu. , 'liljlnda veya teferruatının maddeleri — bırakıp bir ö -nae"“îmwe koymada bizi haklı gösterecek kadar çoğu AM Uğraşmayı zaruri kılan bir mesafe duraklığı yok.. 5 İi AA çinde Türk cemiyeti bünyesinin bir kanun mevhi. " yt ” ada Biatacak bir değişiklik kaydetmediği” muhakkak... 'ügün geniş ölçüde yeni hükümler bize kendilerini &î:d-"-' bu, bu hâkimlerin doğumları gayri tabii saik- ? olur k_“nlmiı olduğuna delâlet eder ve bir kere daha sa. İ hi C tercüme edilmiş bir kanun metnini doğduğu mu- ğ Mmlh'lu!ü halin mütalea etmemelidir. İçine karışıp ma. Öi n bir içtimai münasebet üzerinde vücuda getireceği beş Olür, onu tesbite savaşmalıdır. Yeni projeyi böyle bir Orumak isteriz. B' ğ ... ;.m'“ku kanunun temin edemediği nedir? Alacaklının t deyi İtimadını kökünden söküp atmasıdır. Bizim icra ka huj Vetle nafaka sahipleri müstesna, on liralık bir borç &decek alacaklıya: (Sen borçlunun ödeme teminatı then Pdece malmı karşılık hesap edebilirsin!) diyor. Bir öğ- Rediy) liralık veresiye bir kitap almak istiyor. Onun ma- , [[ taş bual!kı geliri var mı? Haciz altında mı, değil mi? ” v I.ho’;l—în taraf taraf tahkik edip de müzsbet bir netice n Tazı ç) Unmak da, yahut tahkik etmeden veresiye verme, l Ç (l hdı'ı taşsa, hal dilile: (Kendi düşen ağlamaz) denil. EçE ! buv:'ıbll bir lâf: Kendi düşen ağlamaz! Fakat işte bu ku. v Rörüş bütün memlekette yarı sermaye olan insan Bür İ Uulsan Aiyiacu üüü Uiz Kalemde Silira YUVarlam N“i'—'e w irveş e AT gözönünde: Sermaye sahibi itibar vermekten, D Aryr Paktan kaçınıyor, sermayesini işletemiyor: Bu bir H VYet, Sermaye istiyen, kredi istiyen namuslu, çalış. % b:"lndıy. haklı bir korkunun kurbanr oluyor, aradığı | İ '*'m):or. sâini işletemiyor, bu bir mahrumiyet. NS yödan iş hacmini milyonlarla ifade olunacak Bir va. / Ka y—nklmm fh borçlu kadar himaye edilmesi, yine İN MG!?IMR' zıfm_renin bir himayesi olacağını düşünme. | —"'Y—in*ekdm ıh.nyac_qıı_d"_ ünmemiştir, borçlunun ah- ) %h“ :.nc olabileceğini diışunmemi;!ir. Borçlunun ma« hnıç ü Ymennıı' lfk yglu"dıı ya rehm.ı_iır. ya - ipotek... e: İülünwr h*. bını.. ün “senet,, ve “kıymet,, oldnğıı © bir budalalık ve safderunluk sayan bir zih- L[ b küSülleıı bir iera kanunu yalnız borçluyu himaye et. j B - VAKIM e 14 AĞUSTOS 18938 Romanyada Alman Büyük harp fiilen durduktan bir müddet sonra, memleketleri içten fethetmek maksadi- le propaganda faaliyetleri başladı. Bu faali- yetler; gittikçe artarak ciddi bir teşkilât haline getirildi. O kadar ki, bazı memleketlerde bil- hassa bu işle meşgul olmak üzere “nezaret,, ler ihdas olundu. Almanya, en çok gayret sarfe - den propaganda nezaretine maliktir. Bu neza- gayretleri başlamıştır. etmektedir. Fransız ve ecnebi memleket- ler matbuatı son günlerde Av- rupa devletleri veo Amerikada şiddetli Alman propagandası yapılmakta olduğuna dalr ha. berler neşrediyorlar. Bu bilâfa- sıla üzerinde durmamız icap e- den bir noktadır. Çünkü bu propaganda vasıtasiyle öyle şey- ler elde olunuyor ki artık hiçbir devlet bu emrivakilere karşı harekette bulunamıyor.. MÜBADELE MESELESİ Romanyâda bu propaganda hareketi her s#ahada ferkalâde ilerliyor. Bu propaganda iktısa- di, içtimat ve kültürel sahalar- da büyük tesirlerini göstermek- tedir. Malüm olduğu üÜzere Roman- ya en elverişll mübadole mun-, | melelerini Almanya ile yapmak- tadır. Almaaya ile ticaret yap- ması Romanyanın menfaatlerini korumaktâadır; çünkü Almanya- da Rumen parası kıymetlidir Bir mark, kırk bir buçuk ley kıymetindedir. İşte bu münasebetle Rumen: ler en elverişli alış verişlerini Almanya ile yapmaktadırlar. Meselâ bir Rumen tüccarının Fransa veya Almanyadan bir zi- râat Makinesi almak istediğini kabul edelim, Böyle bir makine Fransada on bin frank kıyme- l"ı:ılhn Mbeîi, bi_lfncrjı. )İıılı; mı? Yeni projede | Si İ aylık yiyeceği, giyeceği veya bir aylık yiyecek, , '.'hoık temin edilebilecek miktardaki parası haczo. t Arasına alınmaktadır. Yüzde yetmiş maaş veya Bi 'h_lle l:ir milyon köylü, bi iz masuniyeti|... | M 'ta kanunumuz karşıl borç veren alacaklıyı & _)ı (fi emân-il-lâh) hükmü ile o'.î.ı.nan; çünkü İ Slaa, SMaz; fakat karşılıksız borç alan - borçlu yalnız ht ""_l&İIbir şey almış değildir; ona biz bir de açık- 4 %_mamuinî vermişizdir. Rica ederim, "Neye ka: #i & in?,, “Neye parayı meydana koydun?,, diye ?l..'q'_h'rıızhk üzerine hep kendisini kusurlu çıkaran. | N ş“'"' Hocanın sorduğu gibi soralım : B€H'ı;luıııııı hiç kabahati yok mu? HASAN KUMÇAYI y X & 'a V© â. e dem & ZN İmüllerinin hiç birini muvafık |bulmamıştır. Binaenaleyh, mü. zakerelere yeniden devam olun. ması İcap ediyor. Kat'i bir an- * Ülan laşma zemini aratıp bulmast 1- Ü Si Belen haberlerc| A, “Tel, Y SA Yeni — güçlüklerie I.H"- Başvekfi Svet # Dar çe lAL Köylü — partisi MH, Maçek arasında A, İ.ı__'""lnn anlaşabil- buy Tda birkaç — türtü ı.q—_u'l!nur. Fakat, ne- bu anlaşma — for- imüzakereler başlıyacaktır. Baş- vekilin İtalya seyahati müzake- relere başlanmasını ikl gün te hir etmiştir. — Zora, Sofya, l Gizli Egı_l_i_s__le_ıı_ | Dünkü posta ile gelen “Deyli Ç Bİ GAZ NE DİYOR. —- tindedir, Almanyada ise rTesmi fiyatı 660 marktır, Rümen alrcı muhakkak süret. te Alman malını tercih edecek: tir. Çünkü Fransız makinesi, kendisine 10,000X3,85 — 38600 leye, Alman makinesi iso: 660X41,56—27390 leye mal öla- caktır. ların Balkanlarda yaptığı propag: etmektedir. Fransanın yarı resmi Lö Tan gaze- tesinin Bükreşe gönderdiği hususi muhabiri ta rafından, mahallinde yapılmış tetkike istinat ret silâhiın kazanamıyacağını manen elde et- mek istiyor. Amerika ve merkezi Avrupanın muhtelif yerlerinde şiddetli mukavemet, hattâ teşkilâtı kökünden meydana çıkarıp tardetmek Bu sütunlarda okuyacağınız yazı, Alman- andayı izah dokuz miligram ağırlı Binda altın ilo müvazenet bul- durulmuştur. Yalnızca Almanya leyleri br kıymetten daha ucuza değiştir. moktedir. Bu da piyasalarının tinde, daha çok Rumen müşteri bul- masını İntaç ediyor. Rumen milli bankası bu niş betsizliğin önüne geçmek için yüksek dövizli memleketler ik Ücaret yapan tüccarlara prim- ler verdi ,fakat serbest ticaret. te yüksek dövizli memleketlerin hiç biri Almanyaya rekabet yap mak için malını yüzde 38 deb daha aşağı bir kıymet ile ödene- cek ley ile satmadı, Bu avantajlarını çok İyi takdir sdon Almanlar, halen Roman- yadakl 2500 ü mütecaviz ajan: larınt hop kendi ırklarından, Transilvanya — Saksonlarından veya Rüyş Almanlarından seç- tiler. Hattâ son nisan ayındaki Ber lin anlaşmasında Alıman hükü- meti Romanyada ticaret ajanla- rının hepsinin Rayş Almanı ol. ması şartını da koştu. Bu madde Rumenler tarafından reddedil- di, fakat Almanlar başka birçok maddeleri kabul ettirdiler ve buna da başka bir hal çaresi buldular, KREDİLER Diğer taraftan Almanya uzun vadeli krediler sistemini tatbik etmektedir, Almanyaya yapılan her siparişe mukabil yüzde otuz ile yüzde elli arasında mahsu- ben para verilmektedir. Rayşbank ihracatçılara — dal- ma ihraç edilen malın kıymeti- nin yüzde yotmiş beşini vermek- Bu vaziyet karşısında Rumen!tedir. Alman ticaret milessese. alrer haliyle Alman malını ter. cih edecektir, Rumenler tle ticaret yapmak" ta olan bütün memleketlerde teyin kıymetin yüzde 38 kıyme- e) ET ÇA ELE leri mümessilleri Almanya — ile ticarette bulunan bilâmum tica- ret miülesseselerini ziyaret et- mektedirler. Bilhassa bu mües- seselerin de Romanyada mümes- L Skeç,, gazetesi gizli mombalar .| idare etmiştir. dan aldığı aşağıki havadisleri| —Bundan başka manevra esna . vermektedir: sında kral ve Mussolini, general İtalyan silâhle kuvvetleri u . |Grazyani, Pariani ve Di Bono'yu mum kumandanı Mareşal Badog. 'kabul ettiği halde mareşal Ba . maktadır. Son defa milli bir kuvvetin “Hırvat anlaşmanı Sİf Zağrep ve Belgratta yeni|lio'un gözden düştüğü anlaşı! - | doglio'yu kabul etmemiştir. Kendisinin şimdi resmen me. Balkanların bu propagandası! mühim memle- ketini içten kavramak için nasıl gayret sarfediliyor ? Ekalliyet muhitle- rinde gösterilen faaliyet| silleri Rumen müesseseluriyle | daim? temas halindedirler, Bu | mümessiller aynı zamanda bir raporla fanliyetlerini Alman ti- carot ataşesine bildirmeğe — de mecburdurlar, KÜLTÜREL PROPAĞANDA Kültürel ve sosyal bakımdan da Romanyada Alman propa- gândası şiddette hiasedilmekte. dir, Alman kitapları Romanyada vesmi fiyatlarından yüzde yir- mi beş nisbetinde dCaha ucuza amulmaktadırlar, Alman devleti mekteplerin - den herhangi birine kaydolan bir Rumen çocuğu her ay yüz şetmiş beş markı, mark — 41,0 ley hesabiyle değil bir mark yir- mi beş ley hesabiyle almakta- Jır. Bunun farkı Alman devle- t tarafından kabul olunmakta dir. Alman gençlik kampları sık sık Rumen gençlerini davet et- mektedirler. Alman hükümeti Rümen gençlerinin bütün mas- raflarımı seve seve kabul etmek tedir. * Rumen - Alman iktısat anlaş- ması yapıldığındanberi her Ba- hada faaliyette bulunan birçok Rüumen mühendisleri Almanya- ya akım etmişler ve memleketin zenginliklerini meydana çıkar- mak hüsuszunda rasyonel plân Jarını konferanslar ile halka bildirmektedirler.. Faaliyeti bilhassa muhtelit bir cemiyete tevdi edilmiş olan ziral anlaşma şimdiki halde başka bir gayeye ület olmamak- tadır. Son olarak Rumenlerin Mun- e« Si Voc Bima'daki soergilerine Almanlar çok büyük mikyasta İiştirak etmişlerdi. Alman pav- yonları tamamen Rumen pav- yonlariyle aynı genişlikte Idiler, En faal propaganda Transll- ya, Banat ve Basarabya'nın e- kalliyet muhitlerinde — yapıl- maktadır. Rumen gençleriyle dolu tren- ler sık sık Almanyaya gitmekte- dir.. Rumen gençleri Almanya, da bir ay müddetle misafir e- dilmekte, sonra yerlerini başka kafilelere terketmektedirler. Almanyayı ziyaret eden bu gençler için muhtelif şehirlerde konferanslar tertip olunuyor.. Almanyadan dönen bu gençler, artık tamamen Alman tesirini almış bulunuyorlar, Bundan ma&da bu ekalliyetlerin hare - ketlerin! idare eden adam da bir Almandır ve kendisine Bükreş, sofaretinde bir de vazifa veril- miş ve bu şekilde iki millet ara. sındaki dostluğu dahâ yakından temin! imkânları hazırlanmış - tır. Aslan Tsransiivanyalı bir Alman olan bu zat Romanyada kültüre! baktmdan Alman pro- bütün k.. . Cuzrualzle mücade- le etmemiz icap eden bir. bhata mahsulüdür. Fransa ve İngiltere de —hâlâ Romanyanınz birçok büyük işle- re, meselâ büyük sBanayi hare- ketlerda sermayoe istey' — iste- mediklerini düşünüyerlar. Hal- bukt Almanya aynı — hareketi Fransa ve lüzliteroden — evyel şapmaktadır. Hiçbir şey olmasa bile yalnır: €©â Tuna doltasında bile yapıla. cak birçok müşter-: tesisat em. salsiz menfaatler temin edebi'e. cek vaziyettedir. Meselâ teknik faaliyet, her tüz'” balık konser- vesi fabrikalar cam fabrika. ları, ayna fabrikaları, Kurmak, nakliyat kolaylıkları, — husust vapurlar İmali bu mıntakadan ekde edilebilecek menfaatler me, yanındadır.. Bu malların dışarıdaki müş- terileri Almanya. Polonya, Çek- ler, Fransanın Suriye — ordusu, Tİngilizlerin Filistin kuvvetleri. Misir, İngilterenin Akdoniz ve Malta filoları olacaklardır. ZİRAİ MEMBALAR Nehir mansabının temin et- Uği ziral membalar da sayısız- dır. Bilhassa pamuk ve pirin; fevkalâde mebzul bir sureti- yetişmektedir. Nebhir - kanarla rında saz ve kamiş fevkakid çoktur. Halk bunları yakmak. ta veyahunt da hasır ör'üler ve salre imal etmektedir.. Halbuki bu sazlar -- istifa- d& ederek çok ucuza kâğıt imali mümkündür.. Mikroskop ile ya- pılan tetkik ve ekspertizler çok tıibbi neticeler vermişzlerdir. Bu kâğıt tabrikalar bütün Ayru- pa piyasalarına hâkim olabilir ve hiçbir firma kendileriyle re- kabet edemez.. Çünkü bu Kkâğıt- Tarın maliyet fiyatları fevkalâ. de düşük olacaktır. Romanyada bu sanayiin kal- K masr için Paris ve Londra bankalarının müşterek yardım- ları beklenmektedir. Bu şekilde tesisat ve nakliyat imkânları temin edildiği takdir- de elde edilecek menfaatler her iki tarafr da tatmin edecektir, Sonra bu hareketlerden siya si bakımdan da menfaatler me- muldür. Çünkü bu — şekilde Almanların nüfuzu azaltılacak ve krediler, sermayeleri ile Ro- manyaya tesir edecek olan İn- Bgiltera ve Fransa hükümetleri Tuna vadisine yapacakları ser - mayeleriyle hem maddi men- faatler tomin edecekler hem Ro- manyayt kazanacaklar ve bem de Karadenizden Boğazlara açı- lan ve diğer taraftan yukarı Tu- naya çıkan yolları ellerinde tu tacaklardır. Vakıt Kitapevi Dün ve yarın tercü- me külliyatı züniyet yapmakta olduğu bildi , rilmektedir. Aylardanberi Bedoglio ile Kont müstevliyi mağlüp etmesile neti. gelenen İtalyan manevralarını Mareşal Badoglio'un idare etme. si mukarrerken, vaziyet böyle ol. / Ciano arasında ihtilâf olduğu | “et edemiyeceği kanaatidir, mamıstır. malâmdü. Konrt Ciano'nun hari. Önun yerine n.anevraları ordu | ci sİyaretine maresalin muarız ol. başkumandanı general Parlani | duğu anlaşılmaktadır. pagandasını idare etmektedir. :o. ılııı:ı:ı?n;ı:l:'d Kâ Bu müşterek ve metodik ha. 82 Metafizik 40 reketton, birçok bedbin ecnebi| 33 İskender 60 Muhitlerinde hüsule gelen en-| 34 Kadınm ve sosyalizm 100 dişe artık Romanyanın Alman-| 35 Demokrit S yaya karşı hiç bir şekilde hare- 36 Dinler tarihi 128 S Pi İNGİLTERR VE FRANSANIN 38 Etn?k:n ü :0: HATASI 39 Heraklit 25 Bu şekilde sorbest lnrıluıııi 40 Ruhi mucizeler 75