3 Ağustos 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6

8— VAKIT —3 AĞUSTOS 1939 Figaro gazetesinin memleketi- mize dair neşrettiği .. Mustafa Kemal'in ha- rikulâde şahsiyeti Figaro gazetesinde Kont Şambrön'ü 'Türkiyenin yeniden hayat buluşu fevkalâde bir Insan olan Mustafa Kemal'in eseridir, Ben beş sene onun muhitin. de, onun dostluğu ile muhat o- larak yaşadım.. Onu tetkik e- der, bazan düşünceli, tefekküre dalmış, ihtiyarına sahip, bazan da çok gen, hoşsohbet, hayatına karşı müsrif, arzularına müştak ve projelerinde etlo İtidalli olduğunu görürdüm.. Hâdise şahsi ile izah olunur.. Şahsı da eseriyle aydınlanır.. Mustafa Kemal hem yeni 'Türkiyeyi tasarlayan zekâ, hem de öonu meydana getiren eldir, O yeni Türkiyenin yaratıcısı, hürriyete kavuşturan kılıcı ve dâhi Iİnkrlâpçısı oldu.. Mustafa Kemal 1880 de Se- Jânik civarında, İnkenderin dünyaya gelmiş olduğu mınta- ka olvarında doğdu.. Bir gün bu tesadüften kendi. sine bahsederken, bana: *“Mukayese burada durur. de- mişti. İskender bütün dünyayı fethetti.. Halbuki ben böyle bir fetihte bulunmuş değilim.. Bu fetihlerde bulunurken İsken- der, bizzat kendi vlanımı unut- ta.. Bönse vatanmmı asla unut- mıyacağım,." Küçük Mustafanın ince, yü- muşak elleri, küçük ayakları vardı. Gözleri o kadar parlak ve zekâsr o kadar canlı idi ki, hocalarından biri ona arapçada “tekemmül” manasına gelmek: te olan “Kemal” mahlasını ver- miş idi., Dövlşten dövüşe koşan Muz- tama Kemalin bütün hayatı bir muharebedir.. Suriyeda Dürzü. lere karşı harbetti, Malgmuı Şevket paşanın ihtilâl! ordusuy- la İstanbul üzerine yürüdü.. Sor kaklarda silâhlar patlayor, kan- Jar akıyordu.. Saray kuşatılmış, tehdit altında — bulunuyordu.. Abdülhamit geceleyin kaldırıl-| * mıişti.. 1911 de Mustafa Kemal Trab. lussarba giderek İtalyanlar ile harbetti.. 1912 den 1914 senelerine ka- dar her yerde dövüştü, Balkan- Jarda vuruştu. Düşmanlarının tabiyelerinden desise ve in- eeliklerinden milletterin psiko. lojisini öğrendi. 1915 de Çanak: Okale harbinde Anafartaların eşsiz müdafil! oldu.. Güneşin yakrecı harareti, öl. dürücü sıtma nöbetleri, Erme- nistanın kar fırtrmnaları bu âs- kero ne tesir yapacak?.. Ona bütün bu elemanlar uygun ge- lir.. İhtilâlden maneviyatları harap olan Ruslar da hudutla. rına doğru çekilmişlerdi.. Harbin sonunda Mustafa Ke: mal Suriyede yedinci orduya kumanda efliyor, General Alan. dinin orduları şısında geri- Teyen Türk kuvvetlerini koru- yordu.. Mütareko onu Hulebin şimu- linde Katmada yakaladı. Os. Mmanlı imparatorluğunun razı tahmin olunabilen bir âkı- inke| n makalesi 19 Mayıs 1919 da Karaâdeniz sahillerinde Samsuna çıklı.. Ne yapmak istiyordu? Ferağati nefsi fedakârlık derecesine var- |ediran kiymetli milletini bu fe- lüketten kurtaracaktı., Sarsılmaz enerjisi, zekâsının çok geniş bir saha Üzerinde ileri Ü ile yepyeni bit millet meydana getirecekti.. Bütün diktatörlüklerde oldu- ğu gibi bir millet kurmak İçin bir. imparatorluk yıkıyordu.., Kuvret mi?.. Onu da kendiszine muzafferiyetler temin eden A. nadolunun kurak toprakların- da bulacaktır.. Kendisi de bunu şöyle ifa etmektedir: *“Memleketi sabır. ve sebat Ho fethettim, Sonra da birinci- sinden daha müşkül olan hal Onun düşüncesi gayetle ba- sittir.. Plr tek gayesi yardır ve| Bay Suat Davaz'ın beyanatı Son Türk . Fransız anlaşması eserinde vazilesini hakkiyle ba . şarmış olan sabık Paris sefiri. miz Suat Davaz, yeni vazifesine müteveccihen Paristen ayrılmaz. dan evvel Le Figaro gazetesine şu beyanatta bulunmuştur: Ankara ve Pariste imzalanmış olan Türk - Fransiz anlaşmasının çift gayesi vardır: Bir yandan Hatay meselesi hMalledilmiş, bu 'Türk toprağı beynelmilel meşru. iyetlere uyarak anavatana bağ. Tanmışlır. Diğer taraftan da Ak. | deniz ve Balkanlarda sulh ve sükünun temini yolunda müessir bir teşrikimesai eserleri iki cum | huriyetin. dostluğuna vesile ol. müuştur. 'Türkiyenin harici siyaseli her fırsatta blzzat reisicumhur İsmet İnönü tarafımdan bütün açıklığı. le bildirilmiştir. Ayni zamanda başvekilimiz doktor Refik Say . | dam ve hariciye vekilimiz Şükrü | Saraçoğlunun beyanatları da hü. kümetimizin niyetleri üzerinde hiçbir gşüphe ve tereddüt brrak . | mâamıştır, | Türkiye kimseyi tehdit etme.| mekte ve kimsenin topraklarına | göz dikmemektedir. Türkiye, hakları ve emniyetin bütünlüğü üzerinde azami dere .| | |şt besledikleri |sonra, cedo titizdir, fakat ayni zamanda yakın şarkta sulh ve nizamı mu. |hafaza etmek gayesine matuf o . lan bütün hüsnlül niyet sahipleri. ?!c de teşrikimesai etmeğe hazır. | dır. betti.. Türk , Fransız dostluğu da, bu siyasetin başlıca unsurların . Figaro İqıı:r!r. örün K sayfasından ir parça hiç bir şey onu bundan döndü.|teşkilâtir ve eski İmparatorluk- remexz.. Tarihçiler, Erzurum, kongreleri programı, Ankara itilâfnamesi ve Lozan anlaşma- a1 üzerinde farklar araştırabi-| Hirl fakat Mustafa Kemalin Sivas Bay Masiglinin beyanatı Fransanın Ankaradaki elçisi Mösyö Massigli de çikaro ilâve. sine Türk . Fransız yakmlaşma. sı ve dostlüğü hakkında şu beya natla bulunmuştur: 'Size son üç hafta zarfında Türkiye başvekil ve hariciye na. zırları tarafından söylenmiş olan şayanı dikkat nutukları tetkik el menizi tavsiye ederim, Bu nutuklar Türkiyeyi kavu . ran sülh arzusunu, eenubu şarki Avrupa ile Akdenizin sü. kün içinde bulunmasından garbi Avrupa ile paylaştıkları büyük ve jman olarak Türkler vardı. menfaati ve Türkiyenin Fransa ve İngiltere ile bağlılığını çok be. Liğ bir şekilde ifade etmektedir. Bu nutuklar Türk — milletinin Fransa ve Fransız kültürüne kar- ananovi sempa. tiyi de Aaksettirmektedir. Ben, Türkiyede bulunduğum müddetçe muhtelif vesilelerle bir çok ke. reler bu sempatinin tezahüratını gördüm. Bizzat ben de bunun şahidi olabilirim.., *“Geçenlerde halk partisi kon . gresinde söylemi: u nutuk. ta Türkiye rejisicumhuru Hatay meselesi bir keve - halledi artık hiç bir kuvvetin 'Türkiye ile Fransayı ayıramıya « cağına büyük bir enerji ile işa. ot etmişti.,. “Bu sözleriyle reisicumhur İs. met İnönü en mütenevv? saha - larda bile Türk . Fransız i& hir. liğinin prensip itibariyle müm. kün olacağını tebarlz ettiriyor . dü, Derhal gunu ilâve edeyim - ki, O zaman Mustafa Kemal 39|dan biridir ve bütün sahalarda |Fransız hükümetinin kıymetini yasında bulunuyordu.. Neroy4 büyük bir muvalffakıyetle tatbik takdir ettiği bu ia birliği Ankara gidiyordu? Yıldızı Anadolu vi-|olunacağından da hiçbir şekilde |da olduğu kadar Pariste de te. — lâyetleri üzerinde yükseliyordu. şüphe edilmemektedir. menni olunmaktadır.,, tan daha kuvvetli bir Türk mil- letinin ana — getirilmesi prensipini teklif ettiği gün - fi- kirlerde (htilâl buşlamış idi... mey Türk mertliğine şahadet General Guro'nun yazısı Bir kolunu Çanakkalede kay- |betmiş olan Fransız (;ı_—ue.—ulıu-J vimALA TMNYA ' 'NOT KÜ düşzşman-olurak dövüştüğü Türk milletinin, Türk askerliğinin | mertliğine aşağıdaki birkaç sa- tırla gahadet etmektedir: * Ben Gelibolu yarım adasında | 'ngiliz kuvvetlerinin ıxııııl:ıı Fransız seleri kıtalarma ku> manda ederken karşımda düş- | He manki rane| dövüşen Türkler merdane bir hareketle hastahane gemlilerine ateş etmiyordu.. Her glln yara- lananlar b ekilde kolayca ge- milere Nite- kim ben do aynı mertlikten İs- tifade etmiştim İngiliz kılaları başkumanda. ni Sir Tan Wamlltonu tekrar gö- rüp de bu hâdiseyi anlattığım #aman bana şu cevabı verdi: “Türk ordusu benden de radyo vasıtas gibi © naklolunuyordu, kumandanı yar hastahanelerin, levazım am barlarının uzaklaştırılmalarını rloca etmiş Ç 1980 da eski Çanakkale mu- haripleri, hâarp sahalarına bir. seyahat yaptıkları zaman Frun- sanin en mükemmel sefirlerin- den biri olan Kont Şar) döü Şem- brün bana, Anka Gaziyi selâmla miş idi., ya giderek amı teklif et- amanında oöl- amanında da klâl ve hürri- ik vir vatandaş 4 olduğu mille- ak ka- Atatürk, harp » duğu gibi sulh memleketinin ıik bi gibi hizmet etn tinin kadir: yetine naslığına IRO (FİGARO) DAN, Tramvay çarptı Vatman Mehmedin Idaresinde, ki 127 numaralı tramvay dün Şisliye giderken yolun karşı ta. rafına geçmek istiyen TÜ yaşm. da Kalyopiye carparak ağır su. rette yaralanmasma — sebebiyet ;pmjektıirlr yapılmak üzere bir |futbal turnuvası tertip edilmiş -İnal maçında oyun taarruz JA mağlüp Yunanistanda gençler cemi- yeti menfaatine ve geceleri ve bu turnuvaya birçok klüpler girmişlerdi. Haftalardanberi devam eden bu müsabakaların filani geçen Pazar günü A. E. K. ile Olem- piyakos arasında yapılmıştır. Turnuvanın - finalistlere O. lempiyakos ve A. E. K. klüp- ler bu son müsabakada çok sert bir oyun tutturmuşlar ve maç cidden heyecanlı olmuştur. A. E. K. ekibi birinci kısımdaki at- tığı bir gole ikinci devrenin yir- minci dakikasında bir ikinci sa- yı daha ilâve etmiş ise de sert- likte de rakiplerinden daha ile- ri giderek Olempiyakosdan ve milli takım oyuncularından De- puntis'i yaralamışlardır. Arkadaşlarının — yaralanarak sahadan çıkarılması Olempiya- kasluları hüsbütün asabiyete sevketmiş onlar da tekmelere sal ümî harp meydanı halini almıştır. İşte bu hal devam ederken Ölempiyakostan bir oyuncu karşısındakine bir tekme daha Yeni bir rekor Berlin, 31 (A.A.) — Genç Alman atleti Sehulz 6,12 uzun atlamak suretiyle, dünya kadın rekorunu kırmıştır. 5,98 metre olan bundan ev- velki rekor bir Japon kadmı ta- rafından tesis edilmişti. Davis kupası tenis | maçları Nevyork, 2 (AA.) — A- merikanın Davis ekibini tecrü- | be etmek maksadiyle Searbrigt- | de yapılmakta olan enternasyo- | turnuvasına — devam edil- | miştir. Riggs, Cooke, Vood, Shilds, Cravford ve Ouist Elimine ol- duktan sonra, Mc Neill ile Par- | ker finale kalmıştır. Dömi fi-ly nalde, Mc Neili Gr nti 7, 3, 6,2, 6,1 i Parker Giblert Hunt'i | 3.6, 6,4, 1-6, 6-) yenmiştir. İsviçrede futbol | Bern, 2 (AA.) — İsviçre futbol federasyonu'nun neşret- tiği bir rapora göre İsviçrede ceman, 1050 ve 76.300 âzası olan 631 klüp vardır. Son yıl 200 ü hariçte olmak üzere 25.400 maç yapılmıştır. Edirnekapı - Cihangir arasında otobüs Edirnekapt . Cihangir afasın. da otobüs işletmesine müzaade edilmiş, otobüse Truhsatnameleri verilmiştir. Edirnekapıdan Tepebaşıma 10, Taksim ve Cihangire 12,5 kuruş Ücret tesbit edilmiştir. SeYT r Yaralı kadın Böyoğ. lu hastanesine kaldırı!mış, vat . Bir iki gün içinde — otobüsler işlemeye başlayacaktır. izde olduğu gibi Yunanistanda yapılan bir cular hake ettiler Fakat netice bizdekinin aksine © sayıldı $ aşketmiş, hakem def” ünin sahadan - çık! lemişse de göz'i dö cu bu defa da haket etmiştir. Bu vaziyet kat devam imkânını bu! kem (tıpkı bizde ol0 maçt tatil etmek me€ de kalmıştır. Fakat netice - bizdt gibi değildir; tetkik ve hakemi kontrol k bulunmadığı bu m suretle sona erince $' bulmak Yunanistan nu için hiç de zor oli çın yarıda kaldığı dâkÜ haya çıkan alâkadarl€ taarruz eden — tkımifi, mağlüp addedileceğit!, ri için mevut kupayt © he vermişlerdir. v © Bu maçtan evvel $j nistanda ilk defa ola?” zeteciler arasında * miî_ııbıkuı ya muharrirlerinin, diğef J siyasi muharrirlerin - tikleri bu gazeteciler f 4 muharrirleri takımını? siyle nihayetlenmiştir Almanyada at! hazırlık müsab Berlin, 2 (A.A.) viyadlara hazırlık olf burada yapılmakta tizm müsabakaları lardır: ğ 100 metre sürat kö) 1 — Meckermantı 200 metre koşu: P | — Sehuring 214 Pt 4x100 bayrak yarıff Pi | — Cenubi Almaft | saniye. 2 — İtalya 40,5 3 — Şimali Aln saniye, Cirid: , | — Serf 68,94 M 2 — Sule “Eston” metre, Gülle: f | — Volke, 16.45 77 2 — Krcek “Esti metre. 3 — Trippe l5.w_ d Uzun atlama: ı | — Dr. ong 73? ) Kadınlar arasında * — manialı: | — Dempe “yeni Almanya Te Yüksek atlama: | — Adam “İngi (dünya rekoru). 2 ee Solines | Kaun “Kicl", 1,63 Gülle: | — Gisela 13,87 metre. 2 — Trude 13,17 metre, Cirid: | — Gelins 45.! " Ü kort* | ai het Pa. Be