22 Temmuz 1934 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 7

Şakire otomobil yiletakı 9ireksiyon atörleritatminetmiyor tün, kıdemli bir şoför meharetile motörün ârıza-! Ni tamir edebilen doktorlar,avukatlar görüyoruz Idui .din& Evvelâ motörü çalıştırmak eki, e. Benzin borusu üzerin- jik, Musluğu açacaksınız. Tebdi- | i <Kolunun ölü noktasında) dUğuna emniyet hâsıl ede- MZ. El frenini sıkacaksmız. cl ile iptidai hareket kolunu Yacaksımnız; kolu motöre iterek pençesini ana milinin ma dişlerine geçirecek, &0l z makas başlığını tutarak sağ -€welâ kendinize doğru çe- ii; Ye döndürmeğe başlıyacak- i Otomobil makinist (mektebi ürü Fikri Tevfik B. mektebin müdürü değil, hem de biri- Profesörüdür. Onun zamanla- Pek çoğunu, otomobil ama- hin direksiyon o talimleri * Kadın erkek, her yaşta bir- Amatör talebesi, Fikri Tevfik çift direksiyonlu arabasın- ili veya Büyükdere asfaltın “8 görürler, *i Tevfik Bey, çok genç, çok “ çalıştırlacağını anlatıyor. ör işledi. Muallim, şimdi Vin nasıl hareket ettirilece- nda izahat verdi: j b, reyi yapacağız; tebdili “Olun birinci sürat hanesi- iz, El frenini çözece- Afife gaz pedaline basaca- d Ni zamanda kavrama be- | ML ağır ağır bırakacağız. O- ilin tabii sürati dördüncü vir, Bayırlarda, fena yollar- diheü veyahut ikinci £ Biz #lere geçmek mecburiye- | i tinci süratten ikinciye geç- SİN söyle yapmak lâzımdır; t . line fazlaca basarak o- | SİN süratini arttırırız. Gaz- beğ kaldırarak debreyaj Zi Tebdili sürat kolunu İ- iy, yi hanesine geçirir, kav- ta, “Afifce bırakırız, tekrar Bi. #4 def r Yirmi dakikada bitti. e İN 2 Bey, talim arabası" deki garajına yerleştirirken Milatıyor, N üne idare tertibatını haiz ai P arabasmı Türkiye- ig tolârak vücuda geti:| ? ti, Şire idare tertibatı ile a, tehlike ve zaman kay | N aa zlar ortadan kal yan kolaylık, emniyet e m temin ediliyor. tin W 4 otomobil merakı iş em artıyormuş. | Vr için mektebe ij <n amatör talebenin 1 yokmuş, Bunların i- Yay, Yatların: bulan erkek- kadınla bile m e | em eba idaresini kadınlar Mel ü mi daha kolay ve zel i Gay eniyorlar?, | Dtir: Kadmlar erkek. Ye din Sok muvaffak oluyor. iş İyoz başında, mirimi. alünilaki karışık i kavisler çizdirmek; gazi; yolun kullanmak manivelâları, pedalleri daha sii- ratli kavrıyorlar. Otomobil idare- si her şeyden evvel bir sinir me- selesidir. Asabına hâkim . olanlar için muvaffakıyet daha seridir. Ben, direksiyon başına oturan ta- lebelerimin karakterini “lâhzada anlıyabilirim. Bir gün, genç bir delikanlıya ders veriyordum. Si- nirliydi. Fazla şaşırıyordu. Bir a- ralık kendisine damdan düşer gi- bi dedim ki: — Siz yemeklerinizi pek acele yersiniz, değil mi?, — Hayır! Demedi. — Nereden biliyorsunuz?. Diye hayret etti. Çok defa, yirmişer dakikalık 20 dersle bir amatöre otomobil i- daresini öğretmek kabil oluyor. Düz yolda otomobili idare ettir mek; vitesleri büyültmek, küçült mek; durmak; otomobile düz bir hat resmettirmek ve muntazam profiline göre, değişmiyen bir sü- rate ayarlamak; iniş inmek; yo- kuşta otomobili hareket ettirmek; çift debreyajla vites o büyültmek, küçültmek; dar biryolda yarım dönüşler yaplarmak ;, - otomobili, bir otomobil dizisi arasmdan di- şarı almak.. İşte bizim. programı- miZ., Son zamanlarda otomobil â * matörleri sadece arabanm idare- ğrenmeyi kendileri için kâ - fi bulmuyorlar. Motörü, otomobil lerinin bütün kısımlarını bilmek, herhangi bir ufak arızanm tami- rini bizzat kendileri yapmak isti- yorlar, Düşününüz: Ailenizle, çoluğu- nuz çocuğunuzla hususi arabanı za bindiniz. Büyükdereye gidi - yorsunuz. Kırm tam ortasında motörünüz “Rap!.,, dedi, durdu. Ne yapacaksmız? Motörden anla- mıyorsünuz kil... Mutlaka ora . dan bir şoförün geçmesini bekle- meğe mecbursunuz. Artuk bu şansa tabi... Bazan saatlerce bek- lediğiniz, akşamı ettiğiniz halde, arabanızdaki arızayı tamir ettire cek bir söför bulamazsmız. Sıkın- tıdan Kan ter içinde kaltrsınız,. Eğer motörden anlamış olsaydı - nız, minnet edecek kimse aramaz-| dmız. Kollarınızı sıvar, işe giri şirdiniz, Şimdi amatörlerin çoğu bu sı kıntılı ve gülünç mevkie düşmek istemiyorlar. Motö için ayrıca dersler gün, motörün en W rmu kolaylıkla tamir en kıdemli bir goförden daha ma hir doktörlar, avukatlar vardır. Hanımlar henüz bu kısma merak etmiyorlar, belki de hiç etmiye- cekler... Hakları da yok değ Hangi şöför, motörlerindeki arı -| Zayi tamir için saatlerini uğurla | rma harcamıyacak kadar Kabada | yıdır!?, | Radyo i Radyo derslerine devam eder - ken, çok basit bir ihtizaz mesele- sinden ibaret olan radyolu gra - mofon makineleri hakkında kari- lere izahat vermeği düşündüm. Bu sayıfadaki resimde görülen ve ismine “Pikap,, denilen bir ih- tizaz âletinden istifade ederek gramofon ile radyoyu birleştirip daha kuvvetli ve daha temiz bir ses almak imkânının mevcut oldu ğunu öğrenelim. Bundan evvelki nüshalarımızda çikan “şema: 10 — şema: 9 bize Z: bu işiçin mükemmel surette yar - | grisine ve nihayet te plâktan çı - dım edebilir. Evvelâ makareler den alacağımız bu “Pakap,, ai, mahiyetini öğrenelim: Gramofon plâğı üzerine koydu- ğumuz söyleyici ile telefon mikro- fonu arasında, yani her ikisine de benziyen bu pikapın ayni söyle - yici gibi iğne takılacak bir yeri vardır ve o deliğe bir gramofon iğnesi takılarak zenbereği kuru - lan bir gramofonun plâğı üzerine konulur. Bu âletin üç ucundan birisi “resirn: 17,, detektör lâm » basının grisine, diğer ikisi de top- rağa bağlanır. Maamafih resim- de görüldüğü üzere üç uçlu olan bu pikabın iki uçluları da vardır. Bu şekildeki pikapların bir ucu detektör lâmbasının grisine, diğer ucu da doğtudan doğruya topra - ğa. bağlanır... » dai Şimdi pikabın nasıl çalıştığını öğrenelim: Hepimiz biliyoruz ki; bir gra - mofon plâğı şarj edilirken, şarj âletinin plâk üzerine çizdiği çiz » giler aldığı sesin tonu miktermda ufak çukurcuklar ve sivrilikler bırakır ve gramofon söyleyicisi - nin iğnesi bu çukur ve sivriciklere temas ettikçe ihtizaz eder. Ve bu ihtizaz söyleyici üzerindeki mika ya çarparak daha kuvvetli titrer ve gittikçe kuvvetleşen bu titre - meler gramofon borusundan kuv « vetli bir ses halinde çıkar. Çünkü plâk üzerine yapılan şarjın baş- langıcı her hangi bir muzik veya sesin tonu miktarındaki çizgilerle vücuda gelmiş olduğundan gayet tabit olarak bir sesin ihtizazı zabt edildiği takdirde gene ayni sesi verecektir. Şimdi bir şarkr ile doldurulan bir plâğın üzerine pikabımızı ko- yalım ve radyomuza cereyan ve » rerek çalıştıralım. derhal hopar- lörden plâktaki şarkıyı dinlemeğe başlarız. Çünkü nihayet bir gra- mofon söyleyicisinden başka bir şey olmıyan pikabın iğnesi plâk üzerindeki çizgilere sürünüp ihti» zaz ederek ve bağlı olduğu — gra mofon söyleyicisinin mikası gi - bi — bir plâğı titretir. Bu plâk ta karşısında bulduğu bir miknatis üzerine sarılan bobinde bir dalga husule getirir, bu dalga da irsal mevcelerinde olduğu gibi detek - tör lâmbasının gerisine gider ve evveldenberi öğrendiğimiz şekil » de flamanlardan çıkan atomların tazyikiyle lâmbanın plâğma at « lar ve oradan transformotöre ve transformotörden ikinci lâm! EM er vu kıp hoparlöre girerek plâğa şarj edilmiş olan bir sesi radyomuz! vasıtasiyle hoparlörden dinletir. Yalnız her hangi bir pikaptan istifade ederek radyolu gramofon Radyoile şramofon nasıl çalışır? ikinci toprak uçlarını ayırmalıdır- lar. Maamafih iki uçlu olan pi - kaplarda buna hemen hemen lü. zum yoktur. Çünkü uçlardan bi- rini detektör lâmbasının gerisine İ diğerini de toprağa bağlamak çalmak istiyen kariler mağazalar-! gramofonu pikap vasıtasiyle çalış dan pikapı alırken geri ve birinci, | Herşeyi Radyo şirke- tırmağa kifayet eder. tinden beklemiyelim! Bundan bir hafta evvel neşret « tiğimiz. <statistiğe göre İstanbul radyo şirketinin sekiz bin abonesi vardır. Ben öyle tahmin ediyo - rum ki memleketimizde ufak ve- ya büyük ikinci bir sekiz bin abo- ne daha toplıyabilecek bir istek; var, Şu bale göre 16.000 rakamı gibi büyük bir yeküna ve beherin- den 10 lira almak suretiyle 160 bin liraya baliğ olması lâzım ge- len şirket varidatının masarifini koruyaacağı,, her meraklının şir » ketten daha güzel program lar, daha uzun neşriyat saati iste- meğe hakkı olacağı gayet tabii - dir. Fakat 160.000 liraya baliğ olan bu yekündan şirketin alma - dığı meblâğı çıkaralım. Evvelâ bu yekünun 8000 i kaçaktır. Yani 160.000 liradan 8000 lirayı çıkar- mak lâzımdır. Geri kalan 8000 abonenin yüzde kaçı mukavelele- rine riayet ederler?. Ben şahsen bu işte yüzde elli, yüzde altmış - tan fazla tahmin edemiyorum. Radyonuzdan Radyo amatörleri için açtığı- muz derslere devam ediyoruz. Karilerimizin ellerindeki maki neye ait arızaları, akıllarndan geçip tatbik etmek istedikleri tecrübeleri ve müşkülleri elden geldiği kadar halletmeğe gay- ret edeceğiz. Yalnız muhterem karilerimizin müşküllerini s0 - rarken elerindeki makinelerin lâmba adedini, antenlerin şekil ve tulünü, arızanın ne şekilde başladığını ve nasıl devam etti- ğini nihayet makinenin çalıştığı vaziyetini açık bir ifade ile yaz maları lâzımdır. Yalnız yol arr- zaların için makine tetkiki ve açılarak bakılması * lâzımdır. A EVA Ayyy bize bildiriniz yerin elektrik tesirlerine karşı | Haydi aldanayım da yüzde yetmiş olsun. 8000 abonesi olan ve bu sekiz binin de yüzde yirmi beşi muka - velesine riayetetmiyen bir şirke - tin — ve bizim için mühim ve masraflı olan bir şirketin “-“dahst * muntazam ve daha uzun neşriyat” İa çalışmasına imkân var mıdır « Bugün 6.000.000 gibi mühüm bir yeküna baliğ olan İngiltere radyo şirketi aboneleri, şirketin her han- gi bir hatasmı ertesi gün resmen protesto hakkına maliktir. Fakat hiç unutmamalıdır ki her sene muntazaman taahüdatını şirkete veren o abone, bir kaç gün evvel de memnun kaldığı bir neşriyatın tesiriyle şirkete şu kadar bin lira- lık bir teberru yapmıştır. Biz şir- kete verdiğimiz 10 lirayı, yani günde 2.4 kuruşu ihmal ederken neşriyatının daha muntazam ve daha kuvvetli olmasını hangi hak» la isteriz bilmem. Nebil Vasıf şikâyetlerinizi e Bunun için de Perşembe gün $ leri saat 13 ten 18 e kadar mat-£ baamızda “Radyo sayıfası,, mu £ harririni aramanız lâzımdır. Istanbul Radyosunda neler dinlemek isti- yorsunuz ? Okuyucularımız o âtasmda faydalı olur düşüncesiyle bir anket de açıyor ve soruyoruz: İstanbul radyosunda neler din. lemek istiyorsunuz, fazla veya eksik bulduklarmız nelerdir? Aya lyyy v yyl yl Gönderilecek Oo cevaplarınz mümkün olduğu nisbette kısa olmasını ve kâğıdın yalnız birz tarafma yazılmasmı rica ederi MAM yg yy rin Lr