4 Kasım 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4
VAKIT âğıt ve cam fabrikası Amerikalı müflis kurulmak üzeredir Kâğıt mühendisi - Kimyager Mehmet AliBeyin yeni fabrika hakkında izahatı İş bankası tarafından bir kâ - ğıt ve cam fabrikası kurulmak ü- zere bulunduğunu memnuniyetle | haber vermiştik. Bu hususta salâ- hiyet sahibi olan ve senelerden - beri Türk kâğıtçılığının tesssüsü uğrunda çalışmakta bulunan kıy- metli mütehassısımız kâğıt mü - hendisi kimyager Mehmet Ali be yin fikirlerini öğrenmek istedik. Mehmet Ali bey Fransa kâğıt mü bendis mektebinden birincilikle mezun olmuş; Almanyada ve Fransada müteaddit kâğıt, kar - ton ve sellüloz fabrikalarında bil- fil çalışmış gayretli bir gencimiz dir. Kendisi elyevm Fransa sellü- loz cemiyetinin faal azasmdan « dır. İş bankası tarafından tesis ©- lunmak üzere bulunan fabrika hakkındaki düşüncelerini sordu - ğumuz zaman Mehmet Ali bey, senelerdenberi iştigalin aşk de recesine vardırdığı bir alâka ile cevap verdi: — Memleketimizde kâğıt fah- rikası kurmak teşebbüsü epeyce eskidir. İbrahim Müteferrikanm matbaasında Yalakabatta (Şim - diki Yalova) kurulan kâğıthane de imal olunan kâğrtlar kullanı yordu. Müderris o Ahmet Refik beyin son tetkikatına nazaran Fa tih zamanında İstanbulda bir kâ- ğrt imalâthanesi bulunuyordu. O | Yalovadaki kâğıthane, Yalova deresinin hem tarlaları sulamıy& hem de kâğıthaneye kâfi gelme- meşinden kapanmış ve Selimi sa- lis zamanında tekrar İstanbulda Kâğıthaneye (nakledilmiştir. O tarihten sonra muhtelif zamanlar da Suriyede, İzmirde ve nihayet Beykozda fabrikalar kurulmuş i- se de bir takım sebepler bunların işlemesine ve hatta harekete geç» meşine mâni olmuştur. Beykoz - 'da kurulan fabrika 1915 senesi - ne kadar işlemeden duruyordu. Makineleri de iyi idi. Bu müesse- senin acıklı hikâyesini 1928 se - nesinde Vakte yazmıştım. Artık tarihe karışmış bahisleri uzatmak istemiyorum. Hulâsaten diye. bilirim ki kâğıt sanayiinin kurul. ması lüzumu eskidenberi hisse - 'dilmiş ve memleketimizin kâğıt sanayiine fevkalâde elverişli ol- duğu nazarı dikkate almarak muhtelif zamanlarda teşebbüs - ler yapılmış ve muhtelif cesamet- te birkaç fabrika ve ya kâğıthane tesis edilmiştir. Bunları akim bırakan sebep * ler cümhuriyet idaresinin feyizli ve kudretli iradesile ref ve defe- | dilmiş bulunuyor. Her işi hüsnü neticeye isal eden İş bankasının kâğıt işini de muvaffakıyetle ba- | şaracağından eminim. — Memleketimizin kâğıt sarfi- yatı bir fabrikayı tatmin edecek derecede midir? — Kâğıt beşeri omuamelâtın | her safhasında mühim roller ifa ediyor. Medeniyetin inkişafile di- ğer ihtiyaçlar gibi kâğıt ihtiyacı da artmaktadır. Bu sebepten se - nevi, beher nüfusa isabet eden, kâğıt sarfiyatmın miktarı mede - ni ihtiyaç derecesini takdire ha - dim bir miyar gibi telâkki olun - maktadır. Meselâ Amerikada nüfus ba - şma isabet eden senelik kâğıt sarfiyatı 19,3 kilo; (İngilterede 17,2 kilo; Almanyada 14 kilo; Fransada 11,5 kilo; Avusturya - da 9,5 kilo; İtalyada 7,5 kilodur. Memleketimizde nüfus başıma se- nelik sarfiyat miktarı ise 1929 se nesi istatistiklerine nazaran 1,7 kilodur. Halbuki 1925 te bu mik- tar ancak 0,9 kilo idi. Görülüyor Mühendis Mehmet Ali B. deni ihtiyaç derecemiz ne zarfında hemen iki misli <' uştur. Bugünkü istihlâk miktarı her nevi kâğıt için harice verdiğimiz meblâğ (senevi 5,970,886 lira - dır.) Kâğıt sanayiini oOemniyelle tatmin edecek derecededir. Hat- ta medeni ihtiyâçlarımızın süratle inkişafı nazarı dikkate alınırsa; denebilir ki, bu şünkü' ihtiyaca göre kurulacak fabrikanın yakın bir atide tevsiine mecburiyet hâ- | sıl olacaktır. Memleketimiz kâğıt sanayii i- çin fevkalâde müsaittir. Bu ka - naatim senelerce devaın eden tet- kikatımın mahsulüdür. Türkiye - nin kâğıt sanayii noktai nazarın- dan tetkikine ait bir eser de noş- retmiştim. Ecnebi gruplar tara - fından yapılan tetkikat da buldu- ğum neticelere vâsıl olmuştur. Kâğrtçılık için çok müsait olan memleketimizde maalesef tesis tarihi maziye karışmış işler bir fabrika göremiyoruz. Bunun sebe bini arzettiğim gibi memleketin kabiliyetine taallük etmiyen saha | larda aramak icap eder. “Zara - rın neresinden dönülse kârdır.,, Bize düşen vazife; Türk kâğıtçı- i lığının bir an evvel kurulması ve yaşaması için azami gayretle ça- lrşmaktır. Komşularımız bu sahada bize takaddüm etmiş bulunuyorlar, Yu nanistanda üç fabrika mevcuttur. Bunlardan sonuncusu 1926 sene « sinde tesis edilmiştir. e Aigionda kâin olan bu müessesenin müdü - rü benim mezun olduğum kâğıt mühendis mektebinden neşet et » miştir. Aigion fabrikası senevi 3500 ton kâğıt ve 3500 ton da karton imal edecek kabiliyette - dir. Mısırda Lagoudakis ve şüre - kâsına ait bir ambalâj kâğıdı ve karton fabrikası vardır. Bundan maada Mısır bankası tarafından yeni bir fabrika daha kurulmak üzeredir. Bu fabrika bilhassa pa- muk artıklarını işliyecektir. Suri- yede Berut civarında kurulmuş o- Yunanistandan İki Amerikâ müddei umumisi alıp götürüyor ! Nevyork, 3 (A.A) — Banker Martin Inoullun Canada tarafın- i dan iadesi hakkındaki evrak tan- zim ve tevdi edilmiştir. Amerikaya gelirmek için dün Yunanistana giden iki müddei umumi, bu hususta lâzım gelen muameleleri bitirir bitirmez, mu- maileyhin iadesi için mahkeme riyaseti tarafından bir müzek- kere çıkarıp gönderilmesi muh- temeldir. Bir kulübede bir kadının katli Halkalıda karısı Mükerrem hanımı bir kavga neticesinde sapsız ekmek bıçağile öldürmek- ten mazmun Makidonyalr Salih oğlu Bekirin (o muhakemesine, dün İstanbul ağır ceza mahke- mesinde başlanmıştır, Bekir, bıçakla kasten öldür. mekten mazmundur. Kadıncağız, kulübeden yaralı o'arak çıkmış ve yol ortasında yere yuvarlan- mış. Kulübesinin kapısını kilitli. yen kacası, biraz sonra jandar- ma Kâzım çavuşa tes'im olmuş. Maznun, mahkemede, evve'c* cürmünü itiraf etliğini inkâr etti, Fakat, şabitler teyit ettiler. Muhakeme, başka (şahitlerin çağırılmasına kaldı. | | Matbaamıza gelen eserler | Çanakkale muha- Tere Ğ cencral resmi tari: vi C.F, Asşinalli Oglander tara- fından yazı'an bu mühim eseri gazeteci arkadaşlarımızdan Mu- Samuel Insullü muhakeme edil- | mek üzere Yunanistandan alip | | mayoti hanımla Müeyyelesde mahalle İ rads Aptullah efendi kerimesi Dilşat ha - hatrem Feyzi B. dilimiz: çev.r- miş ve kitap Kanaat kütüpha- nesi taralıadan güzel kâğıt üze- rine resimli olarak temiz bir şe- İ kilde bastırılmıştır. Tavsiye ede- riz. zaEASAS8 BANT EEE SSLEREE lan kâğıt fabrikası bali kazırda çalışmıyor. Yugoslavyada sekiz, Romanyada on üç kâğıt ve kar - ton fabrikası mevcuttur. — Kurulacak kâğıt fabrikası - nm sistemi hakkında malümatı - niz ver mı? — 10 senedenberi memleketi- mizde kâğıt sanayiinin kurulması için çalışıyorum. Bu zaman zar - fında yerli ve ecnebi müteaddit müteşebbis grupları teşekkül etti. Bunların hemen hepsi bana mü - racaat ettiler; kendilerine lâzım - gelen delâleti ifa ettim. Her işi ehline tevdi ederek muvaffakıye- te isal eden İş bankası bittabi be- ni çağırdı. Vaziyeti yeniden tet - kik ettim; fabrika mahalli ve bü- tün teferrüatı ile makinalar hak- kında hazırladığım projeyi tak - dim eyledim. Yukarda da arzeylediğim gibi mazideki teşebbüsleri akim bıra- kan engeller hükümetimizin çelik perçesile parçalanmıştır. Kâğıt işini de işi ehline gördüren ve mu vaffakıyetle neticeye isal eden İş bankası ele almıştır. Binaenaleyh senelerdenberi teessüsü uğrunda didindiğim kâğıt fabrikasının ma kineleri ve levazımı en son sis - tem ve memleketimizin şeraitine uygun bir tarzda tertip olunmuş- tur. Yakm zamanda teferrüatını mahallen görmek için ziyaretini - zi rica edebileceğimi ümit ede - rim. | 4 Tegriniseni r — İ Dünkü nösbamızda nünşir Artistik sormadı Karamazof KADEŞLER, Filmine ilâveten gösterilmekte olan FOX JURNAL i Havadinleri yerine sehven (Fox Fi mi) yazılmıf” Tashihi keyfiyet olu ur. / Istanbul Belediy” i Darlilbedayi Şehir Temsilleri: 4/11/1932 ISTANBUL > Cuma matine 15,30 da akşamı saat Evlenenler Beyoğlu Bslediye dairesinde bir hafta zarfında evlenen- lerin isimlerini aşağıya yazıyoruz : Galata Müeyyetzado o mahallesinde numaralı hanede Kosti efendi kerim 16 Pa- de 21,30 da 18 numarada Tunay oğlu makinist Pansyot | efendi 24 teşrinlerel ol de, ji (Bir ölü evi Bozkürt maballesiade 194 nuraaralı ha- nede Yani elendi kerimesi Katina hanımla Komedi 3 perde Bozkurt mahallesinde 144 numarada Tanı | Yazan: HiKMET oğlu şeksrlemeci Hristofo efendi 24 teşri- rievel 932 de Taksim Cihangir mahallesinde 11 huma» ralı hanede Hakkı efendi kerimesi -mibe ba nemla ayni hanede 11 mümaradı hafız Ah - met oğlu doktor Mehmet Halet efendi 24 tegrinlevel 932 de, Hasköy keçeri piri 67 numaralı kaneğe Nesim efendi kerimesi Sultana hanımin ay- ri hanede 87 numarada İsak oğlu müstak- dem Samuel efendi 24 teşrirlevel 9öZ de. Sahaf Muslihittin mezarik 5 numaralı bünele Muharrem çfendi kerimesi Ayşe hanımla ayni hanede 85 numarada Mustafa oğlu hammesl İbrahim efendi 24 teşrinlevel 1082 de. Beyoğlu şekersi sokağında 18 numaralı hünede Rosimo kerimesi Apa hazımla ayni hanede 18 numarada Kosti efendi oğlu gar- sn Kiryako efendi 24 teşrinlevel 932 da. Boyoğlu Haticemerçit sokağında 31 Bü- maralı hanede Dâvit efendi kertmesi Ça - rayda hanrmla ayni hanede 45 numarada İsrall oğlu kâtip İsak efendi 24 teşrinlevel 052 de, Beyoğlu Asmâlmesşit sokağında 68 nu- marelı hanede Dimitri efendi kerimesi Ka- Una hanımla ayni hanede 63 numarıda Pe- raşkova oğlu hakim £İztilyanos efendi 24 teşrinlevel 1092 de. Gümüşsuyu gasbileyola 6 kumarsda Ah met Faruk bey kerimesi Hatice hanımla ayni hanede 6 rumarada Özcer Lütfi bey oğlu Tanhasebe memuru Bekir Arif bey 24 teşrinisvel 182 de. Galatada Hoca Arif sokağında 4 muma- | zalı hanede Yako kerimeni Sultana hanımla ayni hanede 4 numarada Bohur efendi oğ- | lu seyyar Samvel 24 tegrinlerel 832 de. Hasköy Turuncu mahüllesinde 11 numa. | rada Mehmet efendi herimesi . Müzeyyen förmet Yedrettin ef. | Ğ Son neslin en kuvvetli ği i Etem İzzet beyin son "ui İ roman, Birkaç güne 4 kilap halinde çıkıyor. Halet oğlu W feh 25 teşrinievel 032 de Şişii Meşrutiyet mahallerinde 28 numa- Kuruş | 20 1. Fransa Wi yes i 210,—| 210— 1 Ma #3— | rımla ayri hanede 78 nümarnda Al Rıza öfendi: oğlu tramvay şirketinde Ahmet Ne- dim bey 27 tegrinleyel 952 de. gişil meşrutiyet mahallesinde 24 mura- rada Fehmi bey kerimesi Naciye hanımla &yni banada 26 numarada Huda oğlu des- iYi teşrinlevel 832 de yn sokağında 49 numara - lendi kerimesi Yatma (Hidayet hanımla Beyoğlu Cihangir 8 numarada Rı- zn efendi ollu takat Mustafa efendi 27 teşrizlevel 1982 de. Beyoğu Kemankeş mahallesinde 6 nu - | marada Mehmet Şakir efendi kerimesi Fe- | riba hanmla Gihangirde 70 pumardda Ab- dürrahman oğlu terzi mektebi müdürü Bur hanettin bey 27 tezrinlevel 932 da, Kartal mühacir mahoilesinde 11 numa- rada AN Riza efendi kerimesi Kadriye he- nımla Kartal muhacır mahailesinda 11 nü- marada İbrahim Safa oğlu Rıza efendi 27 teşrinlevet 1932 de, İ Beyoğlu Şahkulu o mahlleninde.46 mu- | marağı Ssit kerimesi Secide hanımla Şah Kulu 49 mümarada Adli oğlu maarif kalemi Nihat ef 27 teşrinlevel 1932 da, Şişli Feriköy 16 numaran Pandeli keri- mesi Armiyoni hanımla Kurtuluş büyük 8- karenin Yorgi oğlu marangoz Yani efen- di 27 teyrinlevel 1682 de; Amasra kum mahallesinde 84 numarada İsmail! Hakkı kerimesi Külizar o hanımla Meşrutiyet mahalleri 4 numaradı Hüneyin oğlu orman fen memuru Mustafa ef 27 teş rinlevel 832 de, Kocamustafapaşa mahallerinde 1 nüme- ralı hanede Rıza efendi kerimesi Fatma ha nımla Hasköy cami sokak â8 numarada Kerim oğlu kahveci Hamam 37 — tegrinirrel 033 de. Kasımpaşa Uzunyol 116 numarıda Kad- ri efenât kertmesi Şerife hancmla Kasımpa- | ga Uzunyol 116 numarada İzzet «fendi öğ- Yi marangoz Hasan 27 teşrinlevel 982 de. Beyoğlu mezarlık sokak 77 numarada Dimitri efendi kerimesi Eleni hanımla Be- yoğlu mezarlık sokak 2 numarada Yorgi oğlu bakkal Dimitri 27 teşrinlevel 982 de, Beğrettin Lâyemut 28 numarada Rafacl kerimesi Sara hanımla Bedrettin Lâyemut 95 numarada Yako oğlu seyyar Avram 27 teşrinlevel 082 de Samsun Salt bey sokak Rasim boy Keri- mesi Fatma hanımla Saman Salt bey v- xalk Hacı Ömer oğur doktor Ahmet Kemal bey 27 teşrinievel 522 de, Yerişehir kiliso sokak 40 numnrada Ni- kola efendi kerimesi Afrediti hanımla Ye - Dişehir kilise sokak 40 numarnda Haralam- bo oğlu sıvacı Mnmol 27 teşrinlevel 932 de Pangaltr İeadiyede 4 numarada Ciyogiti kerirzesi Yolonda hanımla Pangaltı İcadiye sokak 4 numarmda Kâni oğlu #ahrikacı Sar 1 Sterlin 1 Delar 20 Liret 20 £. Belçika 20 Drahmi 29 İsviçre 30 Lava m— 1 Feri» .5— 20 Kurun Çek (74— 1 Çer g e 1 Mecidiy€ 1 Banknöt 35718 | Varşova 41805 —t 24418 Dükreş 40,6) | Çimento Af 489 ! Ünyon De 1480 ! Şart Deyr 8,10 Italya tanpaşı mandıra sokak G9 yi memuru İsmali Mustate Si v vel 932 de. > Küçük Piyale Niyazi vee Ve vet hanımla piyale “e te marot İsmail Salâhatt0 b” PU 002 de Galata, müeyyetende Va. marada Avram ” pomja Galata Şahkulu ay 2 w tozgühlar Hayım mitçi Ahmet 23 m 27 teşrinlevel 933 Ez anoni İ “Teşriniavelin 24 © me “ | gününe kadar Beyoğs © akitleri ders kılmsn çe eğ
