12 Ağustos 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4
12 Ağeste 2 Sahife 4 VAKIT 1 unda İAlman a Hi a a4) Avrupada rar yolunda (Almanyada Hitlerciler etrafa dehşet * wv (Baş tarafı 1 nci sayfamızda) ziyan eder, Amerikada yüzlerce banka kapanır ve milyonlarca kişi işsiz kalırken İstanbul tram vay şirketinin kazancı bilâ inkr- ta artmıştır. Bu artmanın, ne kadar büyük | olduğunu anlamak için şu iki ra kama bakmak kifayet eder: Tramvay şirketi 1915 senesin de 15 milyon yolcu taşımış iken 1930 senesinde yolcu adedi tam 30 milyona yani iki misline çık- mıştır. Yolcunun © çıkması tabii kazancın da artması demektir. Çünkü bu on beş sene arasında yalnız yolcu değil, bilet fiatları da artmıştır. Halbuki buna mukabil İstan- bul şehri ahalisi çok azalmıştır. 1915 senesi ki, harbi ikinci senesi demektir, İstanbul- da lâakal 1 milyon 200 bin kişi vardr. 1930 da bu rakam 700 bi- ne inmiştir. Bu böyle olduğu gibi harbi u mumiyi takip eden senelerin buh ranını da ilâve ediniz, tramvay şirketinin ne büyük bir tali sa- hibi olduğunu anlarsınız. Safi kazanca gelince 924 se- nesinde tramvay şirketi senede 347,345 lira kazanmış, Altı sene sonra, yani 930 da bu kazancı 465060 liraya çıkmış, Senede 118 bin lira fazla kazanç. umuminin Kimsenin kazancında gözü - müz yok. Ancak bu kazancın halkın cebinden çıktığını ve bil hassa Fuzuli olarak çıktığını bik mesek ses çıkarmıyacağız, Fa » kat dünyanın hiçbir o tarafında tramvay biletleri İstanbul tram vayı kadar pahalı değildir. Tram vay şirketi bu çok pahalı bilet- lere bir de birinci mevki araba- ları daha çok sürerek | istifade yolunu bulmuştur. Vakıa mese lâ 930 senesinde günde 149 ikin- ci mevki arabaya mukabil 100 bi rinci mevki araba işlemiş. Fakat bu nispet kâfi mi? İkinci mevki arabaların bricinlern hiç olmaz sa iki misli işlemesi lâzımdır. Nitekim elde bu nispette araba vardır. Diğer taraftan altı sene- de birinci mevki O yolcuları 13 milyondan 16 milyona çıkmışken ayni müddette ikinci mevki yol cularının adedi iki milyon ek$il- miştr. Bunun sebebi de ikinci sı- nıf vagonların kasten az kulla » nılmâsıdır. Yani bugün yalnız İstanbu - Jun değil, belki birçok memleket» lerin yegâne kazanan şirketi bu kazancını nahak yere bizim ce- bimizden temin ediyor. Kömür ucuzluyor, elektrik O ucuzluyor, her şey biraz iniyor, fakat tram vay şirketinin biletleri hâlâ oldu ğu yerde... Fransada suikastçi- ler yakalandı Renne, 11 (A. A.) — Rennes | de vücuda karşı tevkif edilmiştir. Bunlardan iki- si, bazı itiraflarda bülunmuşlar- dır. getirilen © abideye Zubkof, dansör! Varşova, 11 (A. A) — Leh gazeteleri, ikinci Cilhelm'in hem | şiresinin eski kocası, Aleksandr Zubkofun Varşovanm büyük lo kantalarından birisine asri dan- sör olarak girmiş olduğunu ha - ber vermektedirler. | Neurath da Londra sefiri olacak- suikastte bulunan 4 kişi | saçarak mevkie geçiyorlar ... Hitler; ya Başvekit olacağım, yahut mevkideki her kabine ile amansız mücadele edeceğim diyor (Baş tarafı 1 nci sayfamızda) | ğunu beyan etmiştir. Bu tahavvülün istinat etmekte | olduğu delil, Nasyonal - Sosya- lizmin “bir fırka,, olmayıp “Mil li bir hareket,, olduğudur. En esasli nokta, Nazilerin Hit- ler başvekil olduğu takdirde mu- maileyhin kendi teşkilâtlarının mümessili olmaktan ziyade reisi- cümhurun itimadını kazanmış olduğundan dolayı bu makamı İ ihraz edeceğini kabul ve teslim | etmekte olmalarıdır. | Hitlercilerin bu hareketleri, İ siyasi mahafilde kuvvetli bir akis husule getirilmiş ve başvekil von Papenin tedafii vaziyeti bu yüz- | den mühim surette zaafa İ mıştır, | uğra- Diğer taraftan milli müdafaa | mahafili; Hitlerin iktidar mevki- | inde muhalefet saflarında oldu- ğundan daha az tehlikeli olaca- | ğmı, çünkü başvekil srfatile rei- sicümhur tarafndan sevk ve i- dare edileceğini ve jeneral von Sehleicher'in müdafaa nezare- tinde ipka edilmesinin şüpheden azade bulunduğunu beyan eyle- mektedir. İstikbalde. neler olacağı hak- | kında kehanete kalkışmamakla beraber dün tezahüralını göster. | miş olan mükavemet arazının pek çabuk zail olduğunu tebyin ve -— oki siyasi mahafite Kete rin önümüzdeki hafta başvekil olacağı beyan edilmek derecesin- de ileri gidilmekte bulunduğunu | kaydeylemek icap eder. Hitler kabinesine ait tahminler BERLİN, 11 (A.A.) — Dün akşamki Alman gazetelerinin müttefikan beyan ettikleri veç- hile yeni Alman kabinesini teş- kile Hitler memur edilecektir. Yeni kabinede Naziler, başve- | kâletten başka dahiliye nazırlı- ğı ile münakalât nazırlığını da ! deruhte edeceklerdir. Dahiliye nezaretine M, Gregor Strasser ve münakalât nazırlığına da M. Go- chring getirilecektir. M. von Papen, hariciye nazır- lığını deruhte edecek, M. con tır, Jeneral von Schleicher, milli müdafaa nazırlığında kalacak- tır. Diğer nazırlar, vazifelerinde ipka olunacaktır. M. Gregor Strasser, Prusya başvekili intihap edilmek sureti- ls Almanya ile Prusya arasında şahsi bir vahdet vücude getirile- cektir, Bu kombinezonun vücude ge- tirilmesi hakkında son kararsız- lıklar pek yakında müzakeratta bulunulacaktır. r Almanyada gönüllü çalışanlar BERLİN, 11 (A.A.) — “Gö- nüllü olarak çalışma servisinde,, çalışan takımlara Naziler kuman- da edeceklerdir. Filvaki, grupla» | rın şeflerini seçmeğe memur 0©- lan büro, 850 namzetten 150 namzedi seçmiştir. Bu yüz elli kişiden 148 i Hitler hücum kıta- atı mensuplarından ve yalnız i- kisi Çelik miğferlilerdendir. Tethişçilerin Suikastleri BERLİN, 11 (A.A.) — Yeni tecziye tedbirlerinin ilânı, bir suretle tenkis etmemiştir. Son 24 saat zarfında, 20 ka- i dar cinayet kaydolmuş olup bun ların bir takımı çok ağırdır. Koeningaberg'de sosyalist fır- kası binasında bir bomba patla- mıştır. Hemen hemen bütün pen- cerelerin camları kırılmıştır. Müc- rimler, firar olmuşlardır. Buna mümasil bir suikast te Dresde'deki bir sosyalist matha- âsina karşı yapılmıştır. Bina ta- etmeğe muvaffak mamen yağma edilmiştir. Goerlitz'de bir kooperatif bi- nasına humbaralar atılmıştır. Hamburgta “Kızıl cephe, is- mindeki teşkilâtının eski binasında yapılan yat neticesinde bir müsadere edilmiştir. komünist taharri- çok vesaik Bu vesaik iki sene evvel feshedilmiş olan bu cemiyetin gayri kanuni bir şekil altında hâlâ mevcut bulun- duğunu ve Faaliyetine devam et- mekte olduğunu göstermektedir. Müsadere edilen diğer vesika- lar, komünist fırkası Hamburg şubesini hiyaneti vataniye cür- maile ith ayri ema cak mahiyettedir. Mühim bir ihtimal BERLİN, 11 (A.A.) — M. von Papenin reisicümhurun yeni ka- binenin teşkiline Hitleri memur | İ edebilmesi için hatta bugün ka- binenin müşterek istifasını mü- şarünileyhe tevdi etmesi muhte- meldir. Bir Hitler - von Schleicher - von Papen kabinesi olması muh- temel bulunan bu kabinenin teş- kili maksadile yapılacak müşa- vere ve müzakerelere şimdiki başvekil ile merkez fırkasının mümessilleri arasında vukubula- cak bir mükâleme ile başlanıl. ması pek mubtemeldir. Merkez İ fırkası mümessillerinin Reichs- tagdaki merkez fırkası hizibinin muhalefet mevkiinde kendilerin- den o kadar çok emin görünen Nazilerin iş başında ehliyetleri- ni ispat etmelerinin zamanı gel- miş olduğunu ve lehinde rey ver- mekten istinkâf eylemek ve hak- kında büyük bir itimatsızlık iz- har etmek suretile Hitler kabine- sinin teşekkülüne müsaade ede- ceğini beyan etmeleri ihtimal da- hilindedir, Merkez fırkası, Bik hassa kendisini uzun müddet Al- man siyasetinde ciddi bir nüfuz ve tesir icra etmekten mahrum kılacak olan parlâmento teamül | leri haricinde bir maceraya gi- rişilmesinin önüne geçmek iste- mektedir, Merkez fırkası ile yapılacak müşaverelerden sonra diğer fır- | kalarla yapılacak #nüşavereler, alelâde merasimden ibaret ola- caktır. Çünkü Hitlerin tayinine muarız olan Hugenbergin fırka- sı, efradını azlığı dolayısile par- lâmento manevralarında mühim bir rol oynıyacak bir vaziyette bulunmamaktadır. | nin hafta nihayetinden evvel, AK | man cümhuriyetinin 21 inci ka- İ binesini teşkile memur etmek ü- tet- | hişçilerin suikast faaliyetini hiç | ! ihtimalinin şimdiki kabine tara- Binaenaleyh, 13 mart galibi- davet icap zere o zamanki rakibini etmesine intizar eylemek eder. Henüz zaman hulül etmemiş. BERLİN, 11 (A.A.) — Dün öğleden sonra toplanmış ve gece | geç vakte kadar devam etmiş o- İ lan kabine içtimamda başvekâ- letle sıkr münasebatta bulunan mahafilde deveran eden haber- ler, doğru ise, vaziyette gayet mühim bir tebeddül olmuştur. Bu haberlere nazaran hali ha- zırda artık bir Hitler kabinesinin teşkili değil, von Papen kabine- sinde tadilât icrasile bu kabine bazı milliyelperver unsurların it- bali mevzuu bahistir. M. von Papen, siyasi müzake- ratın idaresi vazifesini muhafa- za edecek ve “Vaziyetin merkez sikleti,, olarak kalacaktır. Bir Hitler kabinesi teşekkülü fından bertaraf edmiş ve fakat von Sehleicher'in henüz sarih bir vaziyet almamış olduğu beyan e- dilmektedir. M. von Papen, şimdiden siyasi müşaverelerine başlamıştir, mu- maileyh, dün akşam Nasyonal - Arman TEST WE TTusenber gi kabul etmiştir. Bugün, merkez fırkası rüesasını kabul edecektir. Hitler, von Papene ihtimal cuma günü mülâki olacaktır. Mumai- leyhin mareşal Hindenburg tara- fından kabul edilmesi de muhte- meldir. Başvekil ile temas ve münase- beti bulunan mahafil, vaziyetin bu şekilde inkişaf edeceği müta- leasındadır. M. von Papenin Al | man kabinesini tadil etmek hu- susundaki kararını cuma günü Hitlere bildireceği rivayet edil. | mektedir. Başvekil Hitlere reisiciimhu- run kendisini intihabat netayici- | ni göz öününde bulundurmak ve | hesaba katmakla beraber kabine- | nin “Riyaseti cümbur kabinesi,, mahiyetini muhafaza etmeğe me-! müur etmiş olduğunu söyliyecek- tir. M. von Papen, Hitlerden Na- zi fırkasınm nazır namzetlerini | göstermesini talep edecektir. Hitler, bu kombinezona i rakten imtina eylediği takdirde hükümet, Nasyonal - Almanlarla merkez fırkası mensuplarından bir parlâmento kabinesi vücude getirmek hususunda uzlaşmağa davet edecektir. Bu kabinenin riyasetini M. von Papen deruhte | edecektir. Bu ikinci teşebbüsün akamete uğraması takdirinde ka- bine, şimdiki şekilde parlâmen- to huzuruna çıkarak salâhiyeti tamme istiyecektir. Parlâmento, bu salâhiyeti vermekten istinkâf eylediği takdirde kabine, “riya- seti cümhur kabinesi,, olarak ik- tidar mevkiinde kalacaktır. Bu takdirde başvekâleti M. Schlei- cherin deruhte etmesi muhtemel- dir. Maamafih, Nazilerin almış ol- dukları vaziyette sabitikadem bulunmakta oldukları ehemmi- İ darülfüpuna (Baş tarafı | nci #8 Dünya güzellik tertip eden M. müsamerelerden bu suretle güzellerin ğı şehirlere gelen ? besi beled'yenin, desini temn cine fsdeden © hisse yevm büyük Kk we İ oan sahil şehirleri, ziro'arile güze leri için can atıyorlar. retle birçok zengi den, Belçikadan, Frans” mer ie telif verlerinden kalıP rin bu'undukları ş2b1€, yorlar. Geçenlerde b gazelesinin de yazdı zeller M. Valef ile vi dam Valefin adeta €9" dır. ve onlar merey6 isterlerse güzelleri $€ tedirler. Binaenaleyh bavımın bugünlerde me avdet, etmesi beklen? Eğer muhtelif gezinoli len davetlere icabet 1 riman banımın bir yi Istanbula dönmesi muh İ ğildir. Şu tafsilâttan # Keriman Hanım ve Bl bula ne zaman dönebi kendileri bile bilmezle! az badisata ve bir a7 ve Madam Valefin are bi ir, : Keriman Hanıma İzmir, 11 (Vakit) — bazı zengin mektup göndermişlerdi? MHaricdeki papas mezunları darültğne”.. bilirler mi7... Son YganleTUT mm nan papas mektepleri” sınıf talebelerini | götürdükleri ve orad# cakları şehadetnamele” imtihansız olarak Tür nununa girmelerini tef e tıkları o mevzuu bab Verilen malümat göre, haricindeki papas mekt zunlarmın Türk dar imtibavsız olarak gr bakkında bir teamül © ğildir. Bu mektepleri! evvela talebe olarak © ka çi ve ilk sömester zarda vermek şartile asıl el yanına idhal edile bil” Mamafi Maarif © den Nurullah Bey #* meselenin tahkikine il Erkek zan Bir kadın ! Fransız zabıtası yi ve yarı spor elbise$* pe İ şüpheli bir şabıs tevi ayi? Bozuk bir Fransızç© bu şahsın erkek ol larında Anna Kow* bir Alman kadını almıştır. kN Bu kadın bir Amed, tanın karsı olduğu” V sene evvel kendisi kocasını aramıys Sn den köye, kasabi ye yürüyerek dolaş ya / limanından Ame e çi ni söylemiştir. GeT söylediğine gör” gif Amerikalıy'e eW* için Almanyads vi gili” larını kaybetmiş b ai nl ire yetle kaydedilmek” ziyet şudur: “Ya hükümeti geçecek ve yahut bir cek başka herbani. te karşı amansıZ yapılacaktır.,» top ga zina'ari! pi aileleri! gil dünya güzeli Keriman ©
