14 Nisan 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

KA A Ma ie ME yi be DEM e © değildir. gi © © Fakat bu eiddiyette fazla m © karışıklık deni - Yerinde binlerce — bütün şiddetine rağmen, buhran, 1 - - Ye muavenet kabil olm — 2 VAKTT 14 Nisan 1932 na yanj bir piyasa teşkil etmek mec - buriyeti hâsıl oldu. (Bu vaziyet de fiatlarda ihtikâra, hayat pahallı - ğına, memurların maaşlarının kesil - mesine, ücretlerin azalmasına, kira- Jarın, eşyalarm, yiyecek ve şeylerin mecburi tenezzülüne sebep oldu, ve bü fevkalâde vaziyetten be İni tam doğrultacığı bir zamanda, dünya bulranmın ilk eserleri İtalya da belirmiye basladı. (Bir keli le dünya iktısadi buhranı, ilk İtalya buhranmın halefi oldu, o kadar ki, memleket, bu saatte, pek ağır bir tec| rübe geçirmektedir. İtalya iptidai madde hususunda gengin değildir. İtalyanın kuvvetli mali teşkilâtı yoktur, büyük ve faz-| Ja sermayelere sahip değildir. Vakıa, en büyük tehlike olan milli paranm istikrarı meselesi, şimdilik bertaraf ,edilmitşir. Mösyö Mussolini, hiç bir maniayı dinlemeden çok şiddeti; mü- dahalesiyle (bu tehlikeyle mücadele iti ve mnvaffak oldu. İkt Tüketle mali felâketten birisini inti etmek zarureti karşısında kalmca Mösyö Mussolini bunlardı İime'en az fenalık get İni inti - hap etti, liretin altın kıymtinde İstik yar peyda etmesi için her şeyi feda etti, Ru siyasetin neticesi şu oldu ki memleket, pek az memleketin uğradı ğı iktısadi bir felâkete uğradı. Bu va "ziyetin eserleri pek harizdir. Bir ta- raftan devletin (o varidat: azalmakta, Bteki taraftan da protestoların, tas- fiye ve iflâslarm sayıları artmak “dır. Bütün tüccarlar © ve sanayi: Ter şik'yet etmektedirler, Halkm bü İyük bir kısmı büyük bir sıkımtı için - İdedir. Bir çok kimseler de işsizdir. (İstatistikler (o bir milyon işsiz oldu- ğunu gösteriyor, Fakat istatistikle « rin göstermediği (bir çok İtalyanlar yardır ki, bunlar en son raddeye gel mişlerdir. Bunun için vaktiyle ha - yatın pek neşeli ve eğlenceli olduğu bu ormmadada şimdi hayat hazin, cidi ve yeknasaktır. Faşizmin başlangıcında gelini, bir Fransız gazeteci: cid - di bir İtalya yapmak istediğinden hahsediyordu. o İtalya devletinin re isi, bir çok noktala oldağu gibi hu.noktada da muvaffak olmustur. ö Mu hüzün ve trap Ta beraber, yörülüyor. mlekette asi i bir şer yoktur. £ gibi açlar yürü r. oÇalışmıyan nda elleri cep amele beklemiyor. Vaziyet şudur ki, iktısadi buhranın Vaşingtonda ol yös yapmamakta. fabrikaların kars talyada içtimal bir karışıklık yapma mıstır, Bumun sebeplerinden birisi de hükümetin, memurların, faşistlerin| buhranı hafifletmek İçin Fevaiğde| mesai sarfetmeleridir. Bir misal: 1. talyada da buhran en başlıcası İş- Bizliktir. e Hükümet bu belâyla nasıl mücadele ediyor? Buhran baş göste- 'rir göstermez İşsizlere yardım için hemen teşkilât yapıldı. Bu yardım ga "yet mütevazıdır. Her işsize günde "üç Wiret veriliyor, bu parayı ameleyle patrondân mecburen tahsil edilen pa Talarin yapılmış olan içtimai gözerin! "lar sandıkları temin ediyor. » Pakat 1980 senesinde bu kandikler| rm kâfi yelmiyeceği anlaşıldı. O za - man sanayi sandıkları umumi fede - Tasyonu vilâyet sandıkları teşkil etti. Yer, Bu sandıklara patron ve amelele- rin kend; arzulariyle verdikleri para- ılmıştı. o Patronlar, alelü - mum, bu sandıklara, her ay, dıkları amele miktarınca on Ter gündeliğine tekabül eden meblâğı yeriyorlardı. Diğer taraftan da amele sandık » Yarı muhtelif sistemlerle ameleleri bu sandıklara yardıma sevkediyorlar » dı. Meselâ, bir amele, ayda, bir saatlik mesaisinin ücretini veriyordu. Bu ma venet sandıklarına banka, sanayi ve ti <aret memurları, diğer serbest mes - Tek eshabı yardım ediyorlardı. Tabii bu maavenetten siyasi tesirle Tinhisselerinide ayırmak doğru olmaz. Bu milli tesanüt faşist fırkalarmın! tesirleriyle yapılmıstır, Bu da, Duçe-| hin yaptığı teşkilâtın İsabet ve kat'i yetini gösterir. Faşist teşkilâtı sayesinde İşsizle « tur. eti Devletin mali muka de nz| içecek | ;i Yeni meb'us li ——şğ— m aa Şili zelzelesi Boensayrese yağan kül yâğmuru durdu Buenos-Aires, 13 (A.A) Şehre yağan kül yağmuru dur- muştur. Maamafih kesif sis de. vam etmektedir. Mendozadan gelen haberler daha emniyet verici olmakla be- | raber Malargue kasabasından ge- len telgraflar havanın kükürtle işba haline gelmiş olduğunu bil dirmektedir. Küllerin mebzuliyeti yardıma giden kamyonların zelzele ma- helline yetişmelerini menetmiştir. Namzetlerimiz Münhal olan Gazi Antep meb usluğuna sabık Kütahya mebusu Nuri, Urfa mebusluğuna da sa- bik Oo Şibinkarahisar (o meb'usu Mehmet Emin beyler fırka nam- zedi olarak tesbit edilmiştir. In- tihap bu cuma yapılacaktır. Da- hiliye vekâleti bu husunta ma- hallerine emir vermiştir. lerinde kullanmak © suretiyle oluyor.| Bugün, nafia işlerinde 300,000 amele çalışmaktadır. Bu usulün son zamanlarda Alman- ya ve İngilterede tatbik edilen usul- | lerle alâkası yoktur. İtalyada bu! yenj usul bir takım şikâyetlere de s€- bepolmamış değildir. Zira, bir ta. kım mutavassıtlarm, müteahhitlerin | kazançlarına ket vurmuştur. Maama- fih rejim bunlara aldırış etmemek - tedir. o Zira hem işsizlere iş, hem de memlekete bir çok yeni inşaat temin edilmekle beraber İçtimai hayatın İn- tizamı bozulmamış oluyor. İşsizlik için alınmış olan fetbirler sadece bunlara inhisar etmiş değildir. Patronlar, memurlar ve amele “i nü - betleşe çalışmıya avdet edilmiştir. Bu suretle bir hafta çalışmış olan « lara, üç tamgündelik veriliyor. Diğer| taraftan, patronlar, bir muvazayla!| olsun, şahsan olsun her hangi bir baş ka yerde işleri olanlara iş vermemek- tedirler. Bundan başka da duce va - xyeti kurtarmak için bir çok direk - tifler vermiştir. e Bütün faşist teş - kilâtmı, buhrana en çok maruz halk san'atlarma yardım için seferber et - miştir. Bu cümleden olarak parti merkez. lerj sabahm on birinden akşamın on birine kadar açık kalmakta ve her han gi bir ihtiyacı olan kimseye yardım et mektedirler, İhtiyaç halinde olanlar, fırka a - zası olsun, olmasın hattâ muhalif bi-| Te olsa bu yardımdan İstifade edebi- lirler, Yan; bu demektir ki, faşist partisi, bu kış bütün mânasiyle tam bir içti - mai muavenet müessesesi haline gel » miştir. Bununla beraber, İtalya halkının buhrana mukavemet © sırrın”, sadece faşist partisinin ve hükümetin mua - venetinde değildir. İtalyan halki, bir çok Avrupa halkmın malik olma - dığı cevherlere sahiptir. o Daha do - far doğmaz bir İtalyan şahsan, faz la nüfusu olan memleketinde, büyük! bir ferağat ve disipline (o marüzdur. Amele, çiftçi gibi meşakkate müte -| hammildir, az yemekle kifaf, nefse der, İkamet ve inşe için ihtiyaç mese- lâ Şiman Proletaryasının ihtiyaçların dan pek azdır. Bir kelimeyle, İtalyan halkı, fa - kirlik ve sefalete diğer memleket halk larından daha çok (o mütehammildir. Bu nokta, buhranla mücadelede pek esaslıdır, Duçe bunu bildiği için İtal yan halkından fedakârlık istemekten! Telgraf | fişek ve infilâk edici maddeler rin tamamile iktısadi vazıyet yü- çekinmiyor. Yalnız şunu da unutmamalı ki, #pi| çok çekmek doğru olmaz., Zira kopar.! Istikbal emin değildir. Şüphesiz bu! pek iyi bildiği için, M. Mussoli | n gayretini buhranın önüne ge çeceğinij ve emniyeti tesis (edeceğini zannettiği beynelmilel bir müvazene tesisine sarfetmektedir. Bu yardım onları nafia iş <P. Geüdizon | Haberleri Barut inhisarındaki yolsuz muameleler Mazhar Müfit Bey izahatı en selâhiyettar zattan âldım, di diyor Hükümete karşı olan taabhüt- lerini ifa edemiyecek bir vari- yete geldikleri için hükümetçe tasfiyelerine karar verilen barut, inhisarı şirketlerinin bazı yolsuz muameleleri hakkında Denizli meb'üsu Mazhar Müfit beyin tet- kikat yaptığı ve bunu meeliste mevzuu babsedeceğini yazmış ve bir makalemizde de verilen malümattan bahsetmiştik. Mefsuh şirketlerin yolsuz mu- ameleleri hakkında istinaden verilen bu malümata inhisar idaresinin salâhiyettar bir rakamlara memuru cevap vererek, şirketle- zünden acz haline düştüklerini, ortada yolsuz hiç bir iş olmadı- ğım söylemişti. | Ankara hukuk fakültesinde Ankara, 13 (Vakıt) — Bugün saat 18 de Ankara bukuk fakültesinde Ankara hnkuk fakültesi talebe cemiyetinin kurulu- şunu kutlulamak maksadiyle bir içtima yapılmış ve bu içtimada hazır bulunmuştur. Bu münasebetle Yusuf Kemal bey mühim bir nutuk irat etmiştir. bütün profesörler Apollon takımı izmir, 13 (Vakıt) — Apollon takımı 200 seyirciyle yarın Ege ile geliyor. istikbal programı ihzar edilmiştir. Merkez bankasına memurların iştirâki Ankara, 13 (Vakıt) — Memurların maaşlarından kesilmekte olan merkez ihraç bankası iştırâk hisseleri taksitleri hazirandan itibaren kesilmiyecektir. Vekâletlerin yeni bütçeleri Ankara, 13 (Vkıt) — Son karâra göre vekâletlere bütçelerinin yekünu bildirilmiştir. Vekâletler, bu yekünu fasıllara ayıracaklardır. Hitlerin ihtimalleri Paris, 13 (A, A.) — Berlinden ... diriliyor: Almanyayla bilfarz Alman arasında Lehistan | Lehistan toprağının | ordusu tarafmdan istilâsımı intaç e -| decek vâhim bir ihtilâf zuhuru takdi- rinde Hitlerin Almanya şark hudut. larının müdafnası için ihdas edilmiş olan RelehsWehr Alman hafi teşki «| lâtına mensup kendi o taraftarlarına İşbu teşkilât emrinde bulunan eslâha ve mühimmata (vaziyet etmeleri ve Acilen Berlin üzerine yürü; müfritler darbei hüküm emir vereceği söylenmektedir. Ba heyecanbalış hakikat, o son de fa Prusya polisi tarafmdan icra e - dilen taharriyat ve tahkikat netice - sinde subut bulmuştur. Bu hakikatın subutu Nasyonal — Sosyalist frka - sına karşı Leipzig imparatorluk âli divanı tarafından (o hiyaneti vataniye cürmüyle takibat açılmasını intaç et - miştir, Gene bu hakikatin vücudü, muh - temel Lehistan teşebbüs ve taarruzla. rına karşı Alman şark topraklarını yalnız başıma müdafaa edeceğini söy- liyen Hitlerin (o beyanatına mükabil parlak ve sarih bir tekzip teşkil et » mektedir. Bu vak'a, böyle bir milli tehlike vukuu takdirinde Hitlerin yeni vata- rını müdafaadan ziyade onü, kendi havesatına baziçe etmiye tercih ede - ceğini gösteriyor, “Hududun himayesi, teşekkülü, bütün Lehistan hududu imtidadmca devam etmek üzere Reiehswhr'ler ta- “Bu hususta takrir sahibi Maz- bar Müfit B, dün Ankara muhabi- rimize beyanatta bulunmuştur. Aldığımız telgraf şudur: Ankara, 13 (Valıt) — Ba- rut inbisarında yolsuz muame- leler olmadığı hakkında, in- bisar ideresinin en salâhiyettar memuruna atfen bazı gazeteler- de çıkan sözler üzerine takrir sahibi Denizli meb'usu Mazhar Müfit beyle görüştüm. Dediki: “— Ben lâzım gelen izahatı inhisar idaresinin en salâhiyettar olduğu söylenilen memurundaa değil, belki ondan daha salâhi- yettar olan vekilinden aldım. In- hisar idaresinde salâbiyettar ol- duğundan bahsedilen zat vekilin bu izahatından haberdar değilse verdiği izahatta mazur demek- tl İzmire geliyor ordusu dağıtılacak mı? — Almanyada darbei hükümet karsısında rafmdan ihdas edilmiş gizli bir te - ! ;/ 98 şekküldür. Bu gizli teşekkül, gayri kanuni ok duğu kadar muahedeler ahkâmına da münafidir. Diğer taraftan bazı Berlin gaze » teleri, oObu hafta nihayetinden evvel Hitlerin mahât hücum bölüklerini lağ vetmesi İhtimali olduğunu ve bu ka - dar büyük azemet ve kibirle geçit res- minde İsbatı vücut ettiği ve Reisicüm- bur olduğu takdirde 13 ve ya 14 mart irl ta bir darbeli hükümet yapmıya niyet- lendiği kuvvetlerini ortadan kaldır « mak istiyeceğini yazmaktadırlar. Prusya ve Bavyera (hükümetleri Almanya hükümetinden, Hitler or - dusunu menetmesini ve (şiddetli bir hareketle ba işe şimdiye kadar dün - yanm en inzibatir kıtası olan Alman memleketinde hayrete şayan böyle bir manzarafa nihayet vermesini talep et mişlerdir, Her iki hükümet, Hitler ordusu -|a nun milli ordunun iki misli olduğu ve memlekette tethiş usulünü hâkim kılarak açıkça bir darbei hükümet ie- râsına kıyam eden siyasi bir müuharri kin emirlerine körkörüne itaat et - mekte bulunduğu (hususunda nazarı dikkati celbetmektedirler, Yalnız anlaşıldığına göre Alman hükümeti bu mesuliyeti kabulden çe kinmektedir. Maamafih, Almanyanın ik; büyük devlet tarafmdan kendi üzerinde İcra edilen tazyik o kadar büytiktir ki, h- timal Hitlercilere kendilerinin de başl kaları gibj birer vatandaş oldukları -, . » Yeni vergi lâyih ları hazırlanıy€ Ankara, 12 — Maliye vekâ yeni vergi lâyibalarını hazırla ya başlamıştır. Muvazene veri lâyihası 6 maddeden mürekk tir. Birinci maddede: “Maaş, ret, tahsisat, ikramiye, muha$ satı zatiye namlarıyle umumi, | susi mülhak ve belediye büt lerindeki tediyelerden ve müe$ sat ve ticarethanelerin ayninâ daki tediyatından umumi ve" savi olarak yüzde on muvak! muvazene vergisi alınır, det mektedir. Diğer maddelerde tahsilâ kazanç ve buhran vergilerini olduğu gibi doğrudan doğr daireler ve müesseseler tarafi dan tahakkuk ettirilerek şube re teslim olunacağı bildirilme tedir. Muamele vergisine ait lâyil iki maddeden ibarettir. Bu mâ delerde vergi nisbetinin yüzi altıdan ona çıkarıldığı bildiriliye Binalar vergisi kanununda y pılacak tadilât henüz kat'i şel lini almamıştır. Tevkifattan sonra Maaşların muvazene, bubri ve kazanç vergileri kesildikte sonra alacağı şekil tesbit edi miştir, İlk rakamlar asıl mas tırnak O içindekiler (tevkifattâ sonraki miktarı göstermektedi 600 (435,64), 500 (366,83) 400 (298,07) , 288 (217,21), 25 (194,64), 210 (15975), 16 (126,34), 126 (99,43), 108 (85,7: (78,93), 84 (68,15), 7 (61,13), 66 (5435), 60 (49,50) 56 (45,90) , 52 (43,20), 49 (40,50 45 (37,80), (40) (34,29). Lindbergin parasıni Çaldılar Nevyork, 13 (A.A) — Net york News gazetesi, Nevyo polisinin Lindberge, çocuğunu! kaçakçılarına vermek istediği bin dolar fidyei necatı bir hır sızlığa kurban gideceğini bild ğinden dolayı tesviye etmemey tavsiye ettiğini fakat mada Lindbergin (starı o karşısınd mümkün olan her şeyi yapmasın rağmen tediyeye mani olma dığını yazmaktadır. Polis şimdi serbest kalma arzusundadır. Fakat maruf ts yareci polisin butaharriyata mü hale etmemesinini talep etmişti Atinada tevkif edilenler Atina, 13 (A.A) — Devle kimya laboratvarı müdürüyle dil ğer birçok şahsiyetler ve bilhai sa şarap ve ispirtolu mevad Şi keti umum müdürü ve Atina ti caret ve sanayi odası reisi Charilaosla Prometheus şirk müdürü M. Makris tevkif mişlerdir. Mumaileyhin ispirtolu mevi imalâtında verilmesi icap ede! rüsum ve vergileri vermemek! maznun bulunmaktadırlar. nı « bildirecek ve Hitlerin bu kadar tihar ve Azamet hissettiği ordusu" dağıdılacağmı tebliğ eyliyecek ©! bir beyanname (o meşrine muvaffaği edecektir. Bu takdirde, aynı memnuniyet, "| şüphesiz Çelik mığferliler gibi $3' veliahtin, Prens Frederic - Guil de Prusse'ün emri altında bulaf nasyonalist teşekküle ve Hitlerin cum bölüklerine hiç bir suretle b zemiyeyen cümhuriyetçi Relehban teşekkülüne de teşmil olunacaktıf