12 Mart 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3
Radyodaki konferans Türkiyedetiyatro ha- yatı nasıl başladı Dün akşam Istanbul radyosun- da Refik Abmet B. tarafından ürkiyede tiyatro hayatı nasıl başladı?,, Mevzulu bir konferans verilmiştir. Refik Ahmet B. üçün- cü Selim zamanından devlet idaresinde yapılmasına Vözum görülen siyasi ıslahat te- sebbüslerini, siyasi hayattaki de- Zişiklikten sonra içtimai hayat- | taki değişikliği ve nibayet bu- | Dun neticesi olarak zevkimizdeki | değişikliği kısaca işaret etmiş ve memleketimize Avrupa eğlencesi olarak tiyatronun ilk defa nasıl Ye ne zaman geldiğini anlatmış- tar. Konferansçı tanzimatı hayri- yeden sonra İstanbula gelen ec- | mebi tiyatro heyetlerinin faaliyet- lerini, Istanbulda yapılan ilk ti- Yatro binalarını ve memleketi- | mizdeki ilk mahalli tiyatro hare- katlerini kaydettikten sonra ilk | Oynanan Türkçe piyeslere geç- Miştir, Müteakiben Namık Kemal, Ahmet Mitat, Recaizade Ekrem, msetlin Sami, Ebuzziya Tev- fik beylerin yardımlariyle uzun | müddet faaliyette bulunan Ge- dikpaşa tiyatrosunun nasıl ve niçin kurulduğunu anlatmış, bu tiyatronun büyük san'at tezahur- larına sahne olduğunu, Namık Kemal ve arkadaşlarının burada temsil edilen piyesleri yüzünden tevkif edildiklerini ve tiyatronun istibdat idaresi tarafından yıktı- rldığını söylemiştir. Ticaret ve Iktısat Ithalat, ihracat tüc- carlarımız arasında tröstler Ankaradan alnan malümata re takas komisyonunun ithalâ- tn “Yâkididinden “sonra” ticaret âsasında hadis olan gerginliği aldırmak için düşündüğü ted- ilerden en mübimleri ihracat | Ve ithalât tüccarlarımız arasında röstler vücude getirmek ve ih- Tacat ofisinin Avrupada ihdas edeceği ajanslar vasıtasile ihra- Sat emteamıza müşteri temi Gülle; şteri temin Bu üç nokta, tüccarlar arasın. da büyük bir alâka uyandırmış- tr. Ihracat ve ithalât tröstleri ç edecekleri emtea kıyme- itibaren | Milh Türk talebe birliğinin | ihyasını görüşmek üzere darül- fünun hukuk talebesi cemiyeti muhtelif fakülte ve yüksek mek- tep talebelerinin mürahbaslarını dün bir toplanmıya çağırmıştı. Bu toplantı Halk evi salonun- da yapılmıştır. Kongre müteşebbis heyet na- mına Kadri İbrahim bey tara- fından açılmış ve salâhiyetlerin | tetkiki için riyaset divanı intiha- bı teklif (o edilmiştir. Yapılan seçme neticesinde birinci reisli- ğe mülkiyeden Hasan Şükrü, 2 inci reisliğe Ali ticaret mek- tebinden Şevket ve kâtipliklere de Dişci mektebinden Lemi ve | Kemal beyler getirilmişlerdir. Şimdiye kadar müşterek ola- rak birliğe iştirâk eden dişçi ve eczacı mekteplerinin ayrı ayrı iştirâklerinin nizamname muci- bince bir mahzuru olmadığı kong- reye bildirilmiş ve uzun zaman- danberi münakaşaları mucip olan bu mesele alkışlarla kabul edil- miştir. Müteakiben ruznameye, geçil- miş ve kongrede konuşulacak meseleler şu suretle tesbit edil- miştir: 1 — Nizamnamenin tadili 2 — Yeni idare heyeti inti- habı, Ruznamenin tesbitinden sonra kongrenin idare heyetine bir tinde ithalât, yapabileceklerdir. .suretle yapılacak ithalât kon- 'enjana itbal edilecektir, ML EAA EBA ERE LALA AAA SAA, Mahmut Nedim Bey 30 Senelik Siyasi Esrarı ifşa Ediyor ! A ee li 1 — Her iki taraftaki her tür- di Seraim eshabı affedilecekler- ir, 2 — Âşar ve ağnamdan başka bütün, tekâlifi miriye önülğyiler İ .,,3 — Sana'da ve Sana'ya tabi Mülhakatta hükküm imam tara» İmdan intihap olunacak, hükü bu intihabı tastik edecektir, e — Cibal kısmındaki evkaf ve memurlarıni imam tayin *Mdecektir. | e — Teamül veçhile öteden-| imamin Nezir suretile hedi-! © *dilen, ne olursa olsun hükü- m müdahalesinden âzade tell Mümen imama ait olacaktır. 6 — Sana'da 3 Zeydi ve isti- a Mahkemesi bulunacak, diğer va akimde kemafiissabık me- İerine devam edeceklerdir. 7 — Zeydilerle, Zeydi olmıs| Mİ vik faaliyet programı verilip veril- memesi etrafında münakaşalar cereyan etmiş ve neticede buna (Son Yemen valisi ) eman masum mumun Lata ea Tefrika: 5 Sınımm Tercüme ve iktibas hakkı mahfuz yanlar arasındaki © ceraim için muhtelif mahkemeler teşkil olu- nacaktır. 8 — Yerli Yahudiler Zeydi mahkemelerinde muhakeme edi- leceklerdir. 9 — Hudeydeden başlıyarak yapılacak demiryolu yalnız Te- hameye kadar uzayacak, orada kalacak, ancak onsene sonra Cibal kısmına, yâni Zeydi mınta-| kasma temdit olunabilecektir. 10 — Kısastan maâda bütün cezalar vali tarafından (derhal mevkii icraya konacaktır. Kısas hakkındaki ilâmlar İstanbula, bâ- bımeşhate gönderilecek ve dört ay müddet zarfında bir cevap &- lmamazsa imamın müracaati üze- rine vali tarafından infaz edile- cektir. 11 — İmama senede yirmi Dünk. toplantıda bulunan tâlebeden bir grup i ma bu vazifenin yeni seçilecek Günün Haberleri wo Türk talebe birliği Birliğin ihyası için dün talebe mu- rahhasları Halk evinde toplandılar | lamıştır. : hastahanesine yatırılmış ve şoför lüzum Olmadığına karar veril- miştir, Eski idare heyetinden köngre- ce hesap sorulup sorulmaması ve eski defterlerin yoklanıp yok- lanmaması meselesi müzakere edilerek kongrede sorulmaması- idare heyeti tarafından yapılma- sına karar verilmiştir. Nizamnamenin tadili için on kişilik bir heyet ayrılmış bu he- yet gelecek cumaya kadar nr zamnameyi hazırlayacak ve ci ma günü umumi heyete bildire- cektir, heyete seçilenler şunlardır: Hukuktan Kadir, dişçiden Ma- hir, eczacıdan Reşit, mimar Nec- mi, mühendisten Abidin, mülki- yeden Halük, fenden Naci, Tıb- bıyeden Mazaffer Canbulat, ede- biyattan Niyazi, ticaretten Zeki beyler. Kongre önümüzdeki cuma gü- nü tekrar toplanarak nizamna- meyi tetkik edecek ve yeni ida- re heyetini seçecektir. Cumhur riyaseti Umumi kâtipliği Ankaradan gelen haberlere göre Cumhur riyaseti umumi kâ- | tipliğine hiç bir zatın tayini mev- zuu bahs değildir. Bu vazife ha- len kalemi mahsus müddürü bu- lunan Hasan Riza bey tarafın- | oturan şoför Sıyam dün polise | | ziyan uğradığını iddia etmiş ve / Halki rahatsız eden bir sarhoş dan ifa edilecektir. Ve imam! tarafından talep vukuunda ken-! disine silâh ve İevazım da hediye edilecektir. İcabımda imama âs- ker kuvvetiyle müzaharet edilme si de hükümetçe kabul olunmuş” tur. bin altın verilecektir. Karşı karşıya .. İtilâfname esasatı bir suretle tesbit edildikten sonra imza edil- mesi lâzımdı. İmam Sanaya gel- miyordu, ne kadar olsa korkuyor- du, biz de biltabi kalkıp onun a- yağına gidemezdik. Amrandan on beş saat mesa-| fede Daanda buluşmak takarrür etti. Gün de tayin edildi. Ahmet İzzet Paşa karargâhile ben de hareket ettim. | İmam, bizden bir gün evvel! Dâana gelmiş, bizi istikbale ha-| ! zırlanmıştı. Karşıkarşıya gelin-! ce kucaklaşmalar, sarılışmalar, öpüşmeler | O ande maziyi unutmak lâ- zımdı..... İki bin metre irtifamdaki bu küçük kasabada üç gün kaldık, Yemen hesabı, aylar, yıllardır u- zayıp gitmiş olan çok karışık, çok kanlı bir hesabı burada iki daki- Poliste : Bir otomobil kazası | Evvelki akşam saat bir bu- çukta Beyoğlunda Hamalbaşında şoför Ibrahimin idaresindeki 2566 numaralı ahçı Hıristonun çırağı | ihsana çarpmış, başından ve vücu-| dunun muhtelif yerlerinden yara- Yrah Ihsan Beyoğlu Ibrahim de yakalanmıştır. Bir şoförün şikâyeti Beyoğlunda iâleli sokağında müracaat ederek Roznuvar ba- | rında çalgıcı Ahmet tarafından tarafından yaralandığını ve bu arada metresi Gülizarın yüz lira kıymetindeki çantasının da şikâyette bulunmuştur. Polis tah- kikata başlamıştır. Beyoğlunda iki zorba Evvelki akşam Beyoğlunda Is- tiklâl caddesinde Hüseyin ve Mahmut isminde iki kişinin kav- ga ettiğini gören polis kendile- rini merkeze çağırmış, fakat | bunlardan Hüseyin gitmek iste- mediği gibi karakola gitmelerini tavsiye eden postabaşı Akif ve inzibat memuru Necati EF. lerin de üzerine bücum etmiştir. Ya- kalanan Mehmet ve Hüseyin haklarında tahkikat yapılmak- tadır. Parasını çaldırdı Fatibte Çarşamba caddesinde | oturan Galip B. evvelki akşam saat bir buçukta Beyoğlu cadde- sinden geçerken cebindeki hu susi evrakile parasını yankesici- lile suretile çaldırmıştır. Evveki akşam Beyoğlunda Hayri B. isminde birisinin son | derece sarhoş olduğu halde hal- kı rahatsız ettiği görülerek ya- | kalanmıştır. Bir amele ağır surette yı andı Şişlide . tramvay o deposunda amele Mustafa bir neft yağı variline bir demir boruyla elek- trik kaynağı yaparken tazyik neticesi varilin kapağı çıkarak Mustafanın başına çarpmış ve ağır surette yaralamışrır. Mustafa ifade O veremiyecek bir halde Etfal hastahanesine kaldırılmıştır. ka içinde görülmüş, imzalanmış-| tr. Artık işimiz bitmiş Sanaya dönüyorduk, İmam Ahmet İzzet Paşanın elini sıkarken: — Bir işi yapmak kolay fakat onu idame ve muhafaza edebil- mek güçtür . Elhamdüllâh itilaf- name aktedildil, fakat bunu hüs- nü tatbik ederek yeni ihtilâflara| bâis olmadan Yemeni idare ede-| bilecek bir valiye ihtiyacımız var-| dır, — beni göstererek — oda iş- te Nedim Beyefendidir, Nedim Beyefendiyi yalnız ben değil, bü- tün Yemen, bütün Nehame ve Ci- bal her taraf serfuru ve kendisi-! ne hörmer eder, binaenaleyh siz- den rica ediyorum, bize Sanaya o| nu vali tayin ediniz! Bu, her iki| tarafın da menafii için elzemdir. | Ahmet İzzet Paşa zaten İma- mın bu ricasından evvel de bana bu memuriyeti münasip görmüş bulunuyordu, hattâ kendilerine birkaç dafa bu çok mesuliyetli,| nazik ve bilhassa bu zamanda ye rucu ve müşkül vazifeden beni af-| fetmesini istirham etmiştim. Ni- hayet ısrar buyurdular ve Sanaya| müyasalâtımızın ikinci günü Yi. | —3— VAKIT 12 MART 1932 —— GÜNÜN ———. 1 Paristen gelen iki ses Pariste bazı dostlarımız var dır. Vakit, vakit bizden bahse- derler. Zaman, zaman akıl öğre- tirler, bu hafta iki gedikli dos- ten biri maliyeden iklisattan bahsediyor. ( Poti Pariziyen ) o borçlar meselsi dolayısile baba nasihati ediyor. Türkiyeye, iktisadi menfaat- lerine sarfetmek isterse, borç para veririz diyor. Sonra sözü evirip çevirip şu meşhur reji meselesine nakledi- yor. Parisli akıl hocası Amerika- Frasız grubunun teklifini aman kaçırmayın diye baklayı ağzımdan çıkarıyor. ... Ikinci akıl hocası ( Tan) ga zetesidir. Ecnebi mekteplerinden me zun olanların Türk Darülfünununa kabul edilmiyeceğine dair aldığı bir tegraftan bahsederken, bu karardan dolayı Türk münev- verlerinin, Türk ırfan seviyesinin i hiraz daha alçalacağını söylüyor. Ve yanık, yanık içini çekiyor. Doğrusu baba dostu (Tan) bizler cahil kalacağız diye pek hayflan- mış! “s9 g Baba dostları ne istiyorlar biliyorsunuz, şüphesiz. İnsaniyet, ilim, filân, falan... değil mi? Ha- yır efendim, hayır... Baba dostları bizi mücerret Gİ işim fikirlerin öksesine bastırmak ısrar ediyorlar, Iktısadi menfaat ne demek- ! tir? İktisadi menfaât'diye #ücei- ret bir söz yoktur. Bu sözün hüvesi şudur: Türkiyeye göre iktisadi menfaat nedir? Fransaya göre iktisadi menfaat nedir? Bunlara cevap verdikten son- ! ra Paristeki dostun hayırhah tav- siyelerinin manalarını anlamak kolaylaşır. Borç verene göre iktisadi menfaat, fazla faiz almak, siyasi menfaatler temin etmek, girdiği yeri müstemlekeleştirmek başka türlü bir maksat, bir men- faat olabilir mi? Bugünkü Fransız bankerle- rinin, amcaları tanzimattan beri Türkiyeye gösterdikleri iktısadi menfaatleri hatırlarlar. Türkiye (Lütfen sayfayı çeviriniz) men vilâyetine tayinim iradesi de teleğrafla geldi. Mebus olarak geldiğim Sana“ da vali olarak kalryorum. İdrisin günden güne kuvvet- lenmesi, nüfuzunu arttırması ve böylece isyan sahasının genişle- mesi büyüyen bir tehlikeydi ki derhal önüne geçmek lâzımdı. Kuvvayi umumiye karargâhı Ferik Sait Paşa kumandasında bir kuvvayi mürettebe teşkil etti. Sait Paşa, karargâhı Cidede kurdu. Bu kuvvayi mürettebenin biri Nureddin Bey (*J diğeri Ki- raz Hamdi Bey (**) kumanda" sında iki fırkası vardı. Fakat bu iki kumandan ara- sında ilk günde başlıyan ihtilâf- lar, gün geçtikçe artıyordu. Hu- dud ve salâhiyet meseleleri bun ların o bir mümkün kılamıyordu. Ve bu yüz» den haraköt duruyor vakit —bey- hude yere — geçiyordu. (Bitmedi) (“1 Geçenlerde vefat eden Nureddin Paşa. |“ Hamdi. türlü anlaşmalarmı ğ
