2 Temmuz 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

— 2 — . VAKII 2 Temmuz 193) Aralarında yeni bir mukavele imza ! aralarında mevcut mukavele me- | edilmiş, Bu tarihe kadar (Kadri) Bey Celâl Nuri Beyi (Yılmaz) gazetesinin zararlarına ve borç- larma iştirak ettirmek istiye- cektir. Ancak iş bundan ibaret kal- mıyor, (Yılmaz) gazetesi sahibi imtiyazı (Ahmet Kadri) Bey (Ce- lâl Nuri) Bey ile aktettiği ikinci mukavelede: gizli bir madde keş- fetmiş,. Bı met Kadri) Beye tekmil hu- devreden (Celâl Nuri) Bey '6 nisân tarihinden sonra da iştirakini -muhafaza ediyor- muş. (Ahmet Kadri) Bey Celâl Nuri Beyin iştirakinin devamını | gösteren bu maddeyi görünce yeri kapatmağa karar ver- mişi Bir taraftan da vaziyeti tasfiye için Celâl Nuri Beye Protesto çekmiş! (Abmet Kadri) Bey şunu de- | mek “istiyor: Mademki Celâl Nu- ri Bey ikinci mukaveleye kendi malâmatı “haricinde gizli kini muhafaza etmek istemiştir. Demek ki bir gün eye müracaat edip iştirak hakkına istinaden kârdan hisse alacakmış! Halbuki gazete bugün kâr değil, zarar vaziyetindedir. Binaenaleyh ga- zetenin müştakbel kârına iştirak &tmek için kendisini aldatmak istiyen «Celâl Nuri Bey şimdi bu Zarâra iştirak etmelidir! Maamafih Ahmet Kadri B. bu fikrini sarahaten söylemiyor. O yaldız “Celâl Nuri, B.in gazete- de iştirakini teyit ettiğini ikinci mukavele üzerinde yaptırdığım bukuki tetkikat neticesinde öğ- rendim. Onun için şirketi tasfi- ye etmek için gazeteyi tatil et- | meğe karar verdim,, diyor. Ayni gazetenin tatiline sebep olarak zarar vaziyetinde olmasını değil, ! Celâl Mari B. in. iştirakini teyit eder Sürcite ikinci mukavelede bir madde bulunmasını gösleri- yor. 6 Nisan tarihinden düne ka- | dar hemen her gün (Yılmaz)ın | başmakalelerinde etrafına yalan- cılık; “taklit “cürmü isnat eden (Ahmet Kadri) B.in bu sözle- rinden dâba açık taklit nümüne- si olamiyacağını ispat etmek için ,bu nokta üzerinde biraz muha- keme yürütelim. Eğer Ahmet Kadri B. açık kalp' ve açık vicdanla görüşmek 1 hissetmiş bir muharrir olsaydı sadece “Gazete zarar © “yordu. Onun için kapattım. ,, “<<İş ovakit Celâl Nuri B. ile YAKITın Tefrikası : 20 Gazal pa «5 OYAZAN REŞAT NUR Kız birkaç kere başmı sallıya rak “evst aldım,, dedi. İstihtak - bitmişti. Feridün Bey bir sual daha sordu: çaldın? Gülsüm “nasıl?,, suslini işitme) miş gibi göründü. Fakat (niçin) e gayet cevap verdi: İsmâile gönderecektim! İsmai çok fıkara... İsmail sözü ona bütün cesare tini iade etmiş gibi artık söylerken gözleri yaşarıyordu. Hâkikateri artık Gülsümle kw nuşulacak'bir şey kalmamıştı. Fa Kat binbaşı hiç mukaddemesiz ve lala oldu. Çocuklar nasıl Bu. madde mucebince | bir madde koyarak gazetede iştira- azete kâr edince Maamafihi Bunları nasıl çaldın? niçin zabitin yüzüne korkmadan bakıyor, söz — —— — selesi tamamen bususi bir mahi- yet alırdı... Bu suretle bâkikatin İ kendisini ifade etmiş olurdu. Halbuki Ahmet Kadri B. pek görmiyeceğini zannedecek kadar kısa düşüncelidir. Onun için ga- zetenin tatiline Celâl Nuri beyin gazetede alâkasının devam etti- ğini sebep olarak göstermiştir. Çelâl Nuri Bey, Ahmet Kadri Beyin iddia ettiği gibi kendisini aldatmak teşebbüsünde bulun- muş olabilir. Zahiren (Yılmaz) gazetesindeki bütün hukukunu Ahmet Kadri Beye bir muka- vele ile devrettiği halde bu mukavelenin içerisine gizli veya kapalı bir madde koyarak alâ- kasının 've iştirakinin devamını teyit edebilir, Ahmet Kadri Bey de gafletle veyahut cehaletle bünun farkina varmamış olabilir. Fakat bütün bu iddiaların doğru olması (Yılmaz) gazetesinin ta- tiline sebep teşkil edebilir mi, eğer bu gazete kârda ise...? Hakikaten eğer (Yılmaz) kârda idise Ahmet Kadri Bey gazeteyi omeşretmekte (devam ederdi. Ayrca Celâl Nuri Beyin alâkasını kesmek için mahke- meye müracaat ederdi. Muka- velede gizli veya kapalı madde- ler varsa muhakeme tarikile bunların kaldırılmasını temin eylerdi. Nihayet etenin nısıf ve sülüs kârını Celâl Nuri Beye verse bile geri kalan kârını elinden kaybetmezdi. Abmet Kadri Bey ( Yılmaz) gazetesinin zararda oluduğunu, bundan dolayı kapandığını ne- dense bir türlü itiraf etmek istemiyor. Bununla beraber işin bakikatı böyle olduğunu bundan yirmi, yirmi beş gün evvel eski şeriki (Bali) B. bize telefonla gözlemişi. (Bali) B.. kendisinin hasta olduğunu, (Yilmaz)ın ida- resi ile meşgul olamadığını söy- ler iken bu gazetenin tesisine ait bir tarihçe de yapmış idi. (Bali) B. şöyle demişti: «Yılmazı Celâl Nuri, Kadri B. lerile beraber müştereken te- sis ettik, Fakat işler fena gitti. Zârar gittikçe arttı. Neticenin | tehlikeli bir şekil almaması için Celâl Nuri B.ile ben 6 nisanda çekildik, Yeni mukavele yapıldı. Ahmet Kadri B, gazetenin tek- mil hakukunu Üzerine aldı. Ga- zeteyi kendi başına çıkarmakta devama karar verdi., Kadri Beyin şeriki (Balı) Be- yin şu ifadeside ispat eder ki Celâl Nuri bey ile kendisinin İ gazeteden çekilmesi sırf gazete- ladı. Değnekler evvelâ çok gevşek iniyor, kız kendini müdafaa etme- diği için Şakir Bey bir türlü kızışa mıyordu. Bir kaza çıkarmaktan korktuğu için emanetullahı değnek siz elile havaya kaldırarak, tavuk muayene eder gibi, evirip çeviri- yor, kanayıp kırılmıyan sızlıyacak eli yerlerini arıyordu. Bu esnada kulağına sofanın bir tarafmdan gülme sesine benzer bir ses geldi: Demek hanımlar bu oyuna benziyen hafif dayakla eğ- leniyorlardı. Bu ses binbaşıyı çıl- dırttı. Şaka gibi başlıyan © dayak git gide kızışıyor, zabit artık dur- mak lâzımgeldiğini hissettiği halde bir türlü kendini O tutamıyordu. Hanımefendinin bir köşede eli a- yağı titremeğe başlamıştı. Derin ne fesler alarak “Ah hap kabahat be- nim.. Hep kabahatim.. ne diye böy le soysuzları evlât etmeğe kalkar- #ın...,, diye kendi kendini yiyordu. Değneğin sesi hanımların da sinir- etli yerlerini arıyordu. Fakat ilk evvel feryadı veren yukarı açık olan bir hakikati âlemin | nin zararına tahammül yeceklerini anlamış olmaların- dandır.Fakat buna rağmen Kadri Bey gazeteyi çıkarmakta devama karar veriyor! Ne cüretle ve ne hesapla? Bu sual pek tabii olarak ha- tıra gelir. Bu suale verilecek cevabı gazetenin ondan sonra tuttuğu meslekte aramakdır. Fil- hakika Ahmet Kadri Bey (Yıl- mazı münhasıran Üzerine alâ- rak neşretmeğe başlar başlamaz mesleği de birdenbire hükümete muvafakatten muhalefete geçmiş- tir. Hemde Derviş Vahdeti usu- lü en galiz ifadelerle bu muhs- lefetin rengi süslenmiştir. Kar- şısına çıkarak itidal ve mantık tavsiye oeden hücumlarda bulunmuştur. Bunun manası şudur ki Ahmet Kadri B. gazetesinin satışını te- min için taliini birde bu yolda tecrübe etmek istemiştir. Hakikatin bu çıplak çebresini görenler Ahmet Kadri B. hak- kında ne hüküm verirler. Mua- melâtında zarar eden bir ticaret- hanenin sahibi tarafından yük- sek bir para ile sigorta edildik- ten sonra yakılması zaman 2a- man görülmüş hadiselerdendir. Bu tarzda hareket eden müc- rimler şahsi zararlarını bir si- gorta şirketine yükletmek istiyen betbahtlardır. Ahmet Kadri be- yin hareketine gelince, onunda son tahlilde şahsi gazete zara- rmı efkâri umumiyeyi teşviş ede- rek halka memleket hakkında çok zararlı bir heyecan vermek suretile çıkarmak teşebbüsünden başka birşey midir? Bu tarzda bir teşebbüse girişebilen en hafif bir tabirle gazete zararını çıkar- mak için irade ve ihtiyarını, mantıkını, aklını, müvazenesini Ky pe bir betbaht değil miz ir: Hakikat bundan ibaret olunca irade ve ihtiyarını, mantıkını, ve aklını kaybeden bir adamın devlet ve millet işlerini selâmet ile muhakeme (ederek makul tenkitler yapması kabil midir? Görülüyor ki (Yılmaz) gazele. sinin bugünkü şekil ve şeraiti dairesinde neşriyatını tatil etme- si bir müddettenberi mubalif kı- yafetine bürünerek ortalığı vel. veleye veren, efkârı umumiyeyi tağlit ve teşviş eden gazetelerin mahiyeti ve maksatları hakkın- daki mutalâatımızın o isabetini göstermektedir. Bunun içindir ki bu hadise hakkında bu teşriha- ta İözum gördük. arakiyesi, çıplak ayakları ile yuka- rı koşmuştu, Merdiven kapısmın ö nünde yere çömelmiş muşambanın soğuğu böbreklerine işliyor, ayağı” nım biri üşüdükçe kaldırıp avuçlar rınm içine alarak ördek gibi ayak üstünde duruyordu. Adamca öz tasavvur edilmez bir heyecan içindeydi. Değneğin her ( inişinde yavaşça “aman,, diye inliyor, biri- İni zeklenir gibi durmadan kaşın, gözünü, burnunu çarpitiyor, ağ- zında yakıcı bir yemeği soğutan bir adam bali ile çenesini oynat. yordu. Hemşerisinin, küçük müttefik ve arkadaşının başına gelenlere ko nakta en ziyade o acımağa müsle- itti. Fakat ne çare ki zaman o za- man değildi. Lalanın kendi başın- da da bir büyük tehlike dolaşıyor- du. Ya kız can acısı ile ağzmdan İbir şey kaçırır, lala vasıtası ile gi- den posta paketlerini, konakta ya- pılan gizli ticareti haber verirse.. Tabir ağa Gülsümü kurtarmak için zabitin ayaklarına kapanmayı, lâkırdısız dayağa başlamağa, kız- kat merdivenin camekânına üşüş “Aman beyim... 6 etti sen etme.. dan ve etraftakilerden, utanarak: müşlerse hizmetçiler de aşağıdan yeter gayri,, diye yalvarmayı düşü —Sen buryaşta hırsızlığa başlarsm.| çıkan merdivenin kapısına toplan- nüyor fakat buna bir türlü cesaret edemi- | herkese en ağır | SON HABERLE Meclisin paza Ankâra, 1 (Vakıt) — Vaktile yap İnn matbuat kanununun birçok madde. leri ceza kanunu yapılırken oraya geç- miş ve zaman ile de bazı (maddelerin Selânikte koyamet kopuyor! (Üst tarafı 1 inci sayıfada) valisini ziyaret ederek kendi ta- biiyetlerinde bulunan musevilere | vuku bulacak tecavüzlerden dola- yı kendisini mes'ul tutacaklarını tebliğ eylemişlerdir. Selânik va- lisi efkârı ve parlayan taassubu teskin için hükümetçe sarfedilen mesainin samimiyetinden dolayı şüphe izhar edilmesinden dolayı izhar hayret eylemiştir. Acil tedbirler alınıyor Atina, 1 (Hususi) — Dün ge- ce, adliye nazırı bükümetçe asa- yişi iade için ittihaz edilenteda- birin tatbikatına nazaret için ekspres trenile Selâniğe gitmiş” tir. Hava nazırıda ayni maksat- la tayyare ile acelen Selâniğe gitmiştir. Hükümet üçüncü kol ordu kumandanına sükün ve asayişi iade için icap eden kuv- vei askeriyeyi valinin emrine vermek için emir vermiştir. ... Selânik, 30 (A. A.) — Kala- marya mahallesinden 2 bin şahıs Campbelt “yahudi o mahallesini istila”ederele”“intileei “Avarer | ile yahudilere bücüm etmişlerdir. | Anarşist > unsurlar ve bir takım şüpheli şahıslar da nümayişçilere iltihak etmişlerdir. Bu esnada bir yangın - çıkmış ve 2 baraka yanmış veli barakada hasara uğramıştır. Bir kişi ölmüş ve 10 kişi de yaralanmıştır. Yahudiler evlerini terkederek kırlara kaç- mışlardır. Bir mektep ve bir havra tahrip olunmuştur. Zabıta- nın takibatına uğnyan müteca- vizler barikatlar yapmışlar ve zabıta kuvvetlerine karşı ateş açmışlardır. Asayiş © ancak saat 2 de iade olunmuştur. Bu- nun mubafazası için fevkelâde tedbirler alınmıştır. idare- nin ilânı derpis olunuyor. Onları ne yaptın?,, diye bağırınca Çok mühim ve heyeci münakaşalar olacakti “ Matbuatta mes'uliyet meselesi, bun basma kalıp şeklinden kurtarılacak... r celsesinde i İ tadili zaruret o halini almışt. Bu ge beple bu kanunun yeni baştan tanzimi düşünülmektedir. Geçen sene hazır. lanan fâyiha ile bu mesele Üzerinde *İyapılan tasavvurlar şimdi Dahiliye ye- kâletinde tetkik ediliyor. Bazıları mat. buat kanununun matbuata ait cezalar ve muhakeme usulleri ile birlikte toplu bir şekil verilmesi fikrindedir. Her halde gazete çıkaracakların evsafı iyi- ce tesbit edilecek, mes'uliyetlerin nrü- dürü mes'ul diye ısmarlama kimselere değil, asıl gazeteyi çıkaranlata, yazı- yı yazdırmak ve yazmak suretile su. çu işliyenlere yükletilmesi iltizam olu. nacaktır. Pazar günü mecliste ere. yan edecek olan istizah münakaşala- rında muhtelif hatiplerin bu #esele. lere temas etmeleri ve matbuat hürri. yetini muhafaza için onu SUİ İstimal. den kurtaracak tedbirler üzerinde söz söylemeleri e bekleniliyor. Müstakil meb'usların da söz söyliyecekleri tah- min edilmektedir. Şimdiden müzüke. relerin çok hararetli olacağı o anlaşıl maktadır. amam — Küçük samatlar ———— Kanunun mectisten bu devrede çıkması muhtemeldir Ankara, 1 (Telefon) — Memleket dahilinde o küçük san'atistn yalnız türklere hasrı için hazırlanan kanun lâyihasına yeniden bazı san'atlar daha ilâve edildi. Kanunun bu devrede çık. masına çalışılmaktadır. Kazanç vergisi Maliye encümeni tetkikatıns ğ devam ediyor Ankara, 1 (Telefon) — Maliye ew cümeni kazanç vergisi lâyihasınn tet. kikine devam etti. Bu arada İstanbul avukatlarının gönderdiği heyetin vergi hakkındaki fikrini de dinledi. ——— a — Faydalı yağmurlar Konya çiftçisinin yüzünü ü Konya, 1 (A.A, )— İki gündenberi * yağmur yağmaktadır. Yağmur buğ. day mahsulü için çok faydalı olmuş- tur. Akşehir ve Karamanda afyon ve vilâyetin her tarafında arpa hasadına başlanmıştır. Kâğıt ihtiyacı Fırka grupunun İçtimaında görüşülecek su İbrahim Alâattin Bey hükümetin ihtiyar adam dayanamadı, kendin- den geçmiş bir halde ortaya atıldı: — Aman beyim.. kulun kurba- nın olam.. çocuktur bana bağışla... tek! Dilersen onun yerine beni döv.. Hal nzmının, çocuklarınm üstünde bun ica yıllık hakkım var? diye ağlama” ğa başladı. Zabit hiddetle: — Çekil ayağı mın altından lala.. üstüne lâzım io şeye karışma, diye onu :1- ti Fakat ihtiyar adamın artık we| ne ğ ini sizla- tan soğuğa tahammülü kalmamış” İt. Hanrmlar eteklerini toplıyarak rek boşanır gibi oldu, gayri ihti- yari bacakları ayrıldı, sofanın or- tasma çöşme gibi (o işemeğe baş- ladı. Zabit önünde bomba patin- mış gibi iki adım geriye sıçramış- tı. hanımlar eteklerini toplıyarak çığlık çığlığa, öteye beriye kaçı işıyorlar, Büyük hanım “gözün kör! olsun bunak,, diye ( gürlüyor, ço- İcuklar “hürya Jala işiyor,, diye #- vaz avaz bağırarak © tepiniyorlar, iven camlarını kırıyorlardı. Gülsüme verilen (ahlâk ve fazilet kâğıt ihtiyacını nasıl temin etmesi :â. zım geldiğine dair frrka grupunda bir müzakere açılmasını istemektedir. Vekiller hey'etinde Ankara, 1 (Telefon) — Vekiller ve yeti bugün toplandı. Vekâletlere ait bazı meseleleri görüştü. iktısat bütçesi Ankara, 1 (Telefon) — Bütçe ene meni buğün Iktısat vekâletinin masraf bütçesini tetkik ve kabul etti, Celâl Nuri B, tekzip etti Ankara, 1 (Telefon) — Neşriyatı kendi kendine tatil eden (Yilmaz) g&- zelesinin sahibi Kadri Beyin gazetsler de çıkan mektubu üzerine Celal Nuri Bey Obu mektupta bahsedildiği gibi bir mukavele olmadığımı söylemiş, Kad ri Beyin ifadesini tekzip etmiştir. Musiki cemiyeti Ankara, 1 (Telefon) — Ankara mu- #iki cemiyeli cuma günü heyeti umu miye içtimar yapacaktır. Hüsevin Rağıp B. Moskova, 90 (A.A.) — Sovyet ittk i reisi M. Me ;-9 Ankara, 1 (Telefon) — Sinop meb'u. — Lil | dersi böyle bir komedi. ile bitmiş|htd! komiserler meclisi oldu. lotof, bugün Türkiye sefiri HMüseşin Ragıp Beyi kabul etmiştir, Seni (evlât) diye göğsüne basan ha/mışlardı. Bunlarm en önünde İalaledemiyordu. Nihayet Feridun Bey: nımefendinin ötesini berisini çalar-| vardı. Tahir ağa uykuya yatarken “Söyle bakayım yumurcak.. Sen el sn ha, diye bağırdı ve fasıl baş-| gürültüyü işitmiş, gecelik entarisi, bette daha başka şeyler de çaldın. (Bilmedi) mii z