19 Haziran 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

— 2? -— VAKIT 19 Haziran 1931 evrakı mevcut olduktan başka devlete kimselerden mürekkep ayni ME âit diğer müesseselerin, bebüyeleişirk tarihine ve şark lisanlarına rin ve vilâyetlerin de ayrı olarak ha- Jyazılara vakıf kimseler ölelim zineleri mevcuttur. Evrak hazinele.İve evrak bunlara tasnif ettirilir. Bun- rinde bulunan vesikalar, eski ve tabı-|lara hazinei evrak memuru denir. Baş nâmelerdeki, kitaplardaki zikredilen|ka mesleğe intisap etmiş başka işi olan malümatltan tabii mevsuk olduğu İlar bu işi yapamaz. Bu ayrıca bir ih- için şimdi her müellif evel beevel bun-| tisüs işidir. Jara Omüracaat ederek eserine mal: (Avrupada bunun İçin ayrıca mek zeme hazırlamaktadır. £ Ben Pariste-tepler vardır. Meselâ Pariste Sorbon ki milli hazinei evrakta epeyce meşgul|medresesi dahilinde (Fransız hafız! oldum. - Bu hazinei evrakın ihtiva et-ikütüplerini, (o hazinei (evrak me tiği mana şayan: ohayrettir. (OVe'mürlarını içinde yüzlerce erbabı ilim sabahtan'tarih âlimlerini (yetiştiren © mües-| akşama kadar tetkikat ve İetebbualia seseler vardır. Bence bizde (böyle bulunuyor. Keza Pariste bulunan di- yüksek bir mektep tesis etmek lâzım- ğer evrak hazineleri de bu şekilde vel dır. o Bu mektepte şark lisanları, hat- saikle malamâldır. ta lâtince, yunanca ve muteaddit tarih Bize gelince maalesef vesaikin âsa- İdersleri, âsarı atika, eski yazılar ilmi rı atika nevinden olanları bile muha-|ve saire öğrenilmelidir. Bu suretle ye faza edilmemiştir. Yazılı kitaplar bi- tişecek olan hakiki mütahassıslar hem le muntazaman toplanıp tasnif olun-bu evrak ve kitapları tasnif edebilir mamıştır. Bittabi evrak haninelerine|ler ve hem de kendileri için şerefli bi: de lüzum görülmemiş, ötedenberi devl mesleğe (geçmiş olurlar. Bunlardan lete ait vesaik öteye © beriye en büyük müverrihler yetişir. gâyri muntazam bir şekilde yığıl. (Her şeyden evel mektep açmalı ön- mış, bir kısmı çürümüş, bittabi ken-dan sonra tasnifi yapmalıdır. Bu ol dilerinden istifade edilmesi imkânı ha- madığı müddetçe tasnifi yarım adam sıl olmamıştır. larla yani ulümu şarkiyeye vakıf f& Devletlerin hiç birinin evrak ha.lkat tarihin yeni usul ve telâkkileri zinesi şimdiye kadar ele geçmemiştir.İne, tasnifine agâh olmıyan (bundan Her hanedan diğer hanedanı islihlâf|başka muhtelif ve müteaddit meslek- ettikçe kendine takaddüm eden ailenin/lerde bulunarak ihtisas (ve melekesi hatıratına hürmet (etmemiş ya kas- teşekkül edemiyen kimselerin eline ten ve yahut ihmal edilerek bu hatıratteslim etmek manasız ve faydasızdır. mahvedilmiştir. Müstesna olorak islânı| ( Binanealeyh Maarif vekâleti veya devletleri içinde Osmanlı devletine ait| Başvekâlet alâkadar olmalı, Tahsisat mebzul ve belki de milyonlara baliğikoymalı, mektebi açmalıdır. . Avrupa: olâtak kıymette vesaik kalmıştır. Buldan hoca getirilmelidir. vesaik dört büyük kısma (ayrılabilir. Birincisi .Babiâli ve divana ikin cisi odefterihakaniye, üçüncüsü dev Tet o muhasebatma, dördüncüsü mak keme sicillerineait oevraktır. Bun- lardan başka hariciye, harbiye, evkaf, bahriye dairelerinin evrakı da buna, ilâve edilirse nevi itibarile evrakı Tes- miye adedi sekize çıkar, te olan bu kâğıtları muntasaman mü hafaza etmek lâzım temizliği yaptıra» rak kokmalarına ve çürümelerine mâni olmaktır. Beyazıt umumi kütüpanesi müdürü İsmail Efendi de muharririmize şun- ları söylemiştir: — Sultanahmet, Ayasofya ve Babı ve binmetice en büyük| |... Şimdi yapacak iş elyevm ekme Mademki asri bir millet ve meden!'âlideki evrak mahzenlerinde tasnife bir cemiyet olmak istiyoruz bunun içindeğer kıymetli evrakın mevcudiyeti in maziden kâlan her nevi vesaik; muha- kâr olunamaz. Bu mahzenlerdeki evra faza etmek meçbüyiretindeyiz. Asarı|kın tasnifi, memleketin ilim ve irfan! mimariyeyi (tahrip etmemek, harabe-İnamına yapılması lâzım olan bir iştir. lerini temin. ettirmek mecburiyetinde zamanında Sultanahmet olduğumuz gibi diğer taraftan bizdeki yazma eserleri hep bir arayâ toplıyan'mış ve bir hayli iş yapılmıştı. Fakat mükemmel tasnif edilmiş, kütüpane- bilâhare, tahsisatsızlık yüzünden oldu ler o yapmak ve ayni zamanda evrakı'funu zannettiğim, bu hayırlı iş devam resmiyeyi de muntazaman tasnif etti-/ettirilemedi. Babıâli hazinel evrakı da rip hazinel evrak binaları vücuda ge-| mütareke zamanlarında Ali Emiri E- tirmek mecburiyetindeyiz. Bu mesele,|fendinin riyaset ettiği bir komisyon ta yani asarı kadimenin muhafazası velrafından tasnife başlanmıştı, Ali Emi tasnifi meselesi yalnız bizi değil, bü.'ri Efendinin vefatı üzerine de bu ko- tün medeniyet âlemini alikadar eden|misyon, elyevm evkaf müzesi müdürü bir meseledir. (Bilhassa esk; türk im-|ve tarih encümeni azasından bulunan paratorluğunun hâkim olduğu sahalar| Mahmut Kemal Beyin riyasetinde da- göz önüne getirilecek olursa bu vesa-|ha bir müddet faaliyetine devam ettik ikin ne kadar milletleri alâkadar ede-Jten sonra bü Üç hazinede mevcut ev- ceğini ve tetkikat © ve tetebbüat için|rakın miktarını tamamile tahmin ede binleret erbabı tetebbüü memleketimize| mediğim için tasnifin ne kadar müd- celbedeceğini tahmin etmek güç değil-İdet süreceğini kat'i olarak tayin ede- dir. mem. Bu, tasnif İçin istihdam edilecek Her şeyden evel büyük bir hazinel evlmemurların adedine de bağlı bir key- rak binası lâzımdır. Bundan o sonra|fiyettir. Şurası muhakkaktır ki mem- Avrupa hazinei evraklarını (o görmüş, leketimizde, bu evrakı tasnife mukte- onların tarzı tasnifini (anlamış olan/dir adamlarımız vardır. Bu iş için Av. AAKIT in Tefrikası « 7 düşürmüştü. Nadide Hanım bil: |r: hassa onların hesaplarına, muame- Kızılcık lerine akıl erdiremiyor, bu bata Mebörüe ei dehşetle gös! Dalları”......... alamı ayan İk haftaları Mi Ol manları aym i idi. O za YAZAN manlarda sevimli ve vergili bir ha- REŞAT NUR! (mmm efendi olur, ağzından bal, ma sum yeşil gözlerinden muhabbet a- 2 daş e m e o gidin esnasında iştersen tatbik edilmiş oldu. Maamafih ©9-İ ayn oni ar Min em le rr Sa kalabalık, idare yine güçtü: Kız- > büyük hanım da, tek» lar, oğullar, damatlar, gelinler, to-|”* ğa bırakılan ekmek runlar, süt nineler, evlâtlıklar, hiz.| hamuru gbi, için için bir maya- metçiler, iş takibi yahut hava teb- same ei birli? Ki Le? < dili i dışardı i i gun çöker, söylenilen in) için pelet lemiyerek derin derin düşünürdü. Daha sonra şakaklarında, ellerinde! tal mor damarlar peyda olur, güzel ye! mamile kapanmış il ve bütün bu değirmen Nadide Hanrs| bi deli deli parıldar, burnu, ağzı mın başında dönüyordu. takallüs ederdi. O vakit en ebemmi Kadmcağıza paşadan kalan ay- yetsiz bir söz ve hareket onu çile lık — her yeni devlet £ ıslahatın.| den çıkarmağa kâfi gelirdi. da — kırpılıp küçülüyor, kadınca- Ayın yirmi beşinden sonra ko- ğrzm üç beş parça iradı ve mücev-|nak halkı onun birçok defalar: herleri seneden seneye eriyordu. “O Allah yabuay sonunu Fazla olarak wfak tefek borçlar dajevden çikarsın ya beni,, diye avaz yapmış, aylık cüzdanını sarraf eli-javaz bağırdığını işitir, azgınlık sı Reşit £, vini Salih Bey,.Istenbul, asliye teki hazinei evrakın tasnifine başlan-| rupa 'mütehassıslarına ziyetini bilmediğim için çürümekte 0- şil gözler ürkmüş hayvan gözleri gi, İİ yeni elbiseleri: meselesi Darülfünun emin vekilliğini ilâhiyat fakültesi müderrislerin- den izmirli ismail Hakkı B. yap- maktadır. Muammer Raşit B.in iki vekili Mustafa Hakkı ve Ta hir B.ler elyevm Ankarada bü lunmaktadırlar. ismail Hakkı B. dün demiştir “Mustafa Hakkı ve Tabir B. ler Ankarada Darülfünunun baremi hakkındavekâletle temas etmek- tedirler. iki güne kadar gelecek- lerini ümit ediyorum.,, Tütün İnhisarında yeni kadro Tütün inhisar idaresi kadro- sunun kat'i şekli umumi bütçe ile anlaşılabilecektir. Yalnız 38 baş müdürlüğün 20 ye indirildiği tahakkuk etmektedir. Bundan başka yeni kadroda idare mat- baası, levazım müdürlüğü emrine, neşriyat şubesi, fen müdürlüğü emrine verilmiş, imalât şubesi ile mübayaat şubesi birleştiril- miştir. Yeni bütçede yeniden merkez depo müdürlüğü teşkil edilecektir. Bursadan Istanbula Bursa memurları Istanbula bir gezinti tertip etmektedirler. Önü- imüzdeki perşembe akşamı Mu- danyadan bir vapurla İstanbula gelecekler, geceyi ve cumayı burada geçirdikten sonra cumar- tesi sabahı işlerinin başında bu- lunmak üzere döneceklerdir. Yeni bir tayin Adliye zat işleri müdür mua- mahkemesi âzalığına tayin olun- muştur. müracaattan Hayli bir para sarfını is tilzam edeceği tabil olan tasnif işine bugün için ne miktar bir tahsisat ayır mak kabil olursa bu para ile de yavaş yavaş tasnife devam edilmesi, İhmal etmekten her halde daha hayırlı olur. Mahzenlerdeki evrakın bugünkü va lup olmadıklarına dair bir şey söyli- yemem, Eğer bu evrakın perişan bir vazi- yette atıldıkları yer rütubetli ise hiç şüphesiz çürürler. Bu vaziyet karşısın- 'da ilk yapılması lâzımgelen iş tasnif- ten evvel bu evrakı çürümekten kurtar mak ve maddi imkân buldukça tasnif- lerine şalışmaktır. Darülfünunda barem Telgraf Haberleri Kar yağıyor Erzuruma dün kar yağdı Erzurum, 18 (Vakıt) — gün burada havalar Sene soğudu ve bir müddet hafif su- rette kar yağdı. üzerindeki son kında izahat verdi. Nahiye ve köylerimizde telâfon Uşşak, 17 (A A.)—Şehrimize merbut Ulubey, Karaballı, Banaz pahiyelerile 17) köye ve bundan başka mücavir kazalarla muha- vere edebilmek üzere telefon verildi. Mektepi yı öğrenen sını istemişlerdir. dermiştir. şube açtı bankası şubesinin dir. mıştır. muams-|ren çocuklar bir köşeye siner, misa-|ladı. firler ayaklarının ucuna basarak 80 ifalardan kaçışırlardı. Gülüm amcasinin İseaail İlel beraber ki haber alınca köşkte bir kıyamettir koptu. Kız kendisini hamama sokmağa çalı- şan (Nevnihal) kalfaya bir tekme savurarak sokağa fırladı, Maltepe- ye giden cadde üzerinde Miş ğine koşmağa başladı, Bir yandan da avazı kadar hmmm İs- mail) diye bağırıp ağlıyordu. reket versin bir yerde im taşa takılarak yüz üstü yere burnundan şiddetli yaralı yaban domuzu gibi canavara yetişmek tık nefes la nm kârı değildi. Gülsümü, yüzü kanlı bir ça- ve sesle: — Pek âlâ, dedi, sen bizi istemezsen biz de seni istemeyiz... Dayın mıdır, amcan İsakallıya haber göndeririz... Gelir nx seni alır.. Şimdi sus. Fakat Gülsüm gurbete İbir adamın böyle çocuk Fakat kız (İsmail) ye (İsma- yolundan dönmiyeceğini — biliyor, kendini yerden yere çarpıyordu. murla sıvanmış, avuçları, diz ka pakları patlamış bir halde köşke getirdiler, Kalfa onun renk . renk ni önüne seriyor, bü- ©* yük hanım türlü dil dökerek onu Mm çalışıyordu. m e giy bu e yarasını) attı, yürüyen bir tabur! başka bir muhal çocuğu getirttiler. Nadide Hanım: Maliye vekili Ankara 18 (Telefon)— Mali- ye vekili Abdülhalik başvekili ziyazet © Uşak Millet mekti en 583 bade ve 1449 şim üze- erere 2032 kişiye şahadetname ere devam et- dikleri halde ok azma- Şir 150 kadın ve 200 erkek Maarif müdürlüğüne mü- racaatle imtihanlarmın yapılma» Bir tefsir talebi Ankara, 18 (A.A) — Milli müdafaa vekâleti tütün bey'iyye- sinin malüllere verilmesi hakkın. da ki kanunun bir maddesinin tefsirini lüzumlu bulmuş, bu hu- susta meclise bir tezkere gön- İş bankası e bir Glue 17 (AA) — iş bugün yapılmış ve banka, umumi müdür Celâl B, tarafından açıl- mıştır. Celâl B. bu münasebetle 300 kişilik bir ziyafet vermiştir. Tüccarlarımız bankanın sından çok memnundur. Muhafızgücü bisikletçileri Sarıkamış, 17 (A.A) — iki gündenberi avdet seyahatine de- vam etmekte olan Muhafızgücü bisikletçileri şehrimize gelmişler. Seyahat, halk tarafından alâka ile karşılanmış ve şark gençliğinde spor zevki ve hevesi uyandırmıştır. Bilhassa Erzurum, Sarıkamış, Kars, Ardahan genç- lerinde şimdiden bir çok spor hareketleri bissedilmeğe başla- in yukardaki a nineye Mpa Şeker istih Ankara, 18 (4.4) — lâmata nazaran Uşak şeki sında 1930 senesinde 20.560000 ker istihsal edilmiştir. Ayni fabrikada 1929 3192125 kilogram beyaz ve 1 bugün bütçe logram sarı şeker elde edil hak» Trabzon » iran transit Ankara, 18 (Telefon) “ fia vekâleti bu sene me i 21 yaptırmaktadır. lik Balye -Çanakkale yolile, iran - Kızıldize - sit yolunda da tamirata mıştır. —— Sığır vebası Yalnız bir mıntakada olmuştur. Ankara, 18 (Telefon)— at kongresinde vale rın tatbiki için milli miyeti alâkadar ödüle masa BAŞA ie şat resmi Kâtane çayın çayır! da yeni bir ihtilâf çıkmış ve sele dahiliye ve maliye lerine aksetmiştir. açılma- kası yapmak istiyen bir esnada belediye bu mesel haberdar olmuş, mesire kanunen belediyeye ait nu, hatta burasını bile satamıyacağını bi iki daire arasındaki halledilememiş, nihayet Tasının hatimelerine geldiğini sö sın bu pisi? diye öylemi Siz larına koyarak heybetli bir yüşle çocuğa doğru bir betle kapatmak i-| verir gibi dik bir sesle: kes.. Şimdi seni çiğnerim. Kanındaki atalardan — Bak Gülsüm bu da senin bit korkusu Gülsümü bir an kardeşin. Biraz daha büyüsün bu-|taş gibi dondurdu. Artık ii nu sana vereceğiz. Sen onun da-|kalıyordu. Bir zerre muka' dısı, evin kızı olacaksın... Diye| görmeden ona ne istersen ağı uzattı, yaptırabilirdin. Fakat hayret! aa bu ağır) gözlüğünü taktı, kızı ö Be İâbani kundaklı, altın di melek yüzlü maşallah) terek saçlarını miş aralıy bebeği o vra- Jar içindi boa bek elk Zİ rad muayenesine başladı. bir ya boşan» kirli Bu başların bit sirke kuklaya tercih etmiyor, arm dohuda yoktu. dı. Yoksa bu tozu dumana katarak ia isterim) diye çakal gibi ulu e göphe kaçan|” akilere gizlice göz kırparak sertİmalitesi id mıdır nedir o ma sokarak Nihayet arkasına Seniyeni çıkmış . miş çamaşırlarından bir emi ETE (Evin kızı) na bütün bir üniforma hizmetini Nihayet Yorganlınm tavsiye ettiğillan beyaz önlüğünü de — Ka sen de durup durur-İçareye baş vurmak ken başına iş açarsın.. Ne yapacak-| Binbaşı Feridun Bey ellerini kalça” zım geldi.lâleti tamamlanmış oldu. Uşak fabrikası E, senede ne Yl ram şeker pancar! İşlenmiş v€ kilogram beysz ve 51.790 kile 22109000 kilogram pancar “ Yollar, köprüler tamirata başlanıldı. e kilomet” ka şosesi ikmal edilmiştir. Trabzon 4 Wi va VS Ew v4 m bin lira zarara sebep ©“ & Ankara, 18. (Telefon) 2? ğır vebası hiç kalmamıştır. Fi hastalık bu havalide bugü dar 680 bin liralık zarara Ziraat kongresi kararlar Belediye ile defterdarlık ihtilâfın sebebi şudur: Defterdarlık Kâathane ve burada bir balık yağı 45 iğne b” sanli ga Ge yi le müzakereye e alâkadar vekâletlere bild — Dur, diye e İki aym pen , konağın paran beri eketlerinden yeni gelmiş m Nihayet büyük hanım etrafın:lara, rlâtlıklara tatbik edil Kalfa İni ince saç öl “İni makasla kesti, sonra onu kaynar su ile salmış bir kırmızı entari i ül