23 Ocak 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

TETA Kai ZER eN E. e ERE Mp5 — —4VAKIT 23 Kânunsani 193 7- Sütunlarda Seyahit Kelimelerin umacısı! “Myamping,, , dilimize yeni gi- ren bir kelimedir. Ve ma- nası ancak bir cümle ile anlatı- labiliyor. Daha ziyade iktisat bahislerinde geçmesi lâzımgelen bu lâf, son günlerde edebiyatın da pelesengi oldu. Edebi fıkra- | lara giriyor, san'at makalelerin- de yer alıyor, hatta hikâyelerde bile baş köşeye kuruluyor. Sözün kısası O“ Damping , günün meselesidir. Kelimelerin umacısı dediğim bu iki heceli lâ- kırdının manası şu imiş: Cihan © pazarlarına (buhran, bozgun yapacak kadar çok ve ucuz mal dökmek. Dünya, iktisadi, rekabet teme- line dayanır, Malın nefisliği, işin temizliği hep bu ticaret ya- rışından doğmüş hayırlı şeyler- dir. Piyasalardaki ölçü birliği bunlardan doğar, diye düşü- nürsek “Damping, ten niçin kuşkulandığımızı anlatmak kabil | olmaz. Evet, çünkü zibinleri- mizde rekabetin akla, ilme isti- | nat eder bir manası, bir takım | şartları var. Fakat, bugün dünyayı altüst | dolu ile karşılaşacaktır. Bu iki eden “Damping,, böyle bir hesap işi değildir. Ruslar işlettikleri zavallı insanların alın terinde kendi rejimine uymiyan ülkeleri boğmak kastı ile bu işe girişmişlermiş. Haklarında çok şey yazılmış iki ihtilâl vardır. Biri Fransız öteki Rus ibtilâli, Ikisi de pek kanlı, alev duman ve cinayet çerçevesinden seyredilir. Yazılanlara bakılırsa aradaki | zaman farkına rağmen Rus ibti- | lâli Fransanınkini gölgede bıra- | kacak kadar amansızdır. Dam- ping de bu insafsızlığın mahsu- lüdür. Ruslar geniş toprakları üstünde Mısır firavunları gibi demir kırbaçlarla halkı çalıştırı- yorlarmış. Verdikleri ücret te ıstırap imiş. Bu şartlar altında eşyaya konacak fiat mı kalır, rekabetten eser mi görünür? Peki bunu niçin yapıyorlar, mı diyeceksiniz. Cevabı bazır: Cihanda sefaleti artırmak, ço- ğalan ıstırap tazyikini başka memleketlerde bomba gibi kul- lanmak. Komünistliğin o zaferi için açlık lâzımmış. Gayeye var- mak için hiçbir şeyden çekin- miyen, en kirli silâhların kabza” larma o yapışmaktan utanmıyan ifsanlar vardır. Fakat bu sis- temi bir devletin kabul etmesi akla sığar şeylerden değildir. Başkalarını kazanmak uğrun- da kendi halkına işkence etmek. Bu ne biçim idealistlik, nasıl idaredir? Eğer bütün bu söyle- nenler sahi ise Rusya içten ve dıştan köpüren gayz dalgaları arasında demektir. Bir devlet makinesi bu kadar tehlikeli bir haa içinde uzun müddet işli- Kemez. Seyyah Bu hafta ETUVAL Sinemasında Büyük arrist Marsel Şan. tal tarafından temsil edilen Âlektendr Düma'nın şaheseri Kıraliçenin Gerdanlığı Fransızca sözlü ve şarkılı filmini her kes görmek ittiyecektir Bugün birinci marine saat 13 te çala kamçı | | spor | Bugünkü lik maçları Vefa ile tey«oz erasındaki meç Şayanı dikkattir Bugün Taksim stadyumunda futbol lik maçlarına devam edi- lecektir. Günün en mühim maçı ilk oynanacak olan Vefa-Beykoz karşılaşmasıdır. Beykoz şimdiye kadar yaptığı üç maçta Istanbul sporu, Süleymaniyeyi yenmiş Sü- leymaniye ile berabere kalmış bu suretle (8) puvana sahip ol muştur. Buna mukabil Vefanın (3) puvanı var. Çünkü Vefa şim- diye kadar Galatasaray, Fener, Beşiktaş gibi en kuvvetli rakip- lerle karşılaşmış ve her üçüne de mağlüp olarak bu suretle üç puvanla kalmıştı, Şimdi Vefa ilk | olarak karşısında Beykoz gibi e (Bahrisefit hekemonyası | İ | | şimdiye kadar karşılaştığı rakip- | lere nazaran zaif olan bir takım buluyor. Buna mukabil Beykozda çetin bir takımla karşı karşıya kalacak. Bu itibarla müsabaka hayli şayanı dikkattir. Bu maçtan sonra Galatasaray Süleymaniye ile Beşiktaş ta Ana- maçın sarı kırmızı ve beyaz si- yahlılara üçer galibiyet puvanı kazandırmaktan başka bir neti- ce vermiyeceği şüphesizdir. ARİ Mp4 gd ak EA Salih Murat Limonata sifondan nasıl çıkar? Limonata sathı hava tazyiki altındadır. Sifonu emdiğiniz za- man içindeki havayı çekersiniz ve orada halâ hasıl olur. Bina- enaleyh hariçteki hava tazyiki limonatayı sifona iter. Meşhur Galilenin zamanından evelki A- risto felsefesine göre bu şu su- retle izah edilirmiş. “Tabiat ha- lâdan nefret eder,.. Halbuki taz- yik farkını düşünmekle mesele daha kolay anlaşılır ve halledi- lir. Yazan Londra bahri konferansında uzlaşa- mıyan Fransa ve İtalyanın nihayet anlaşabilmeleri imkânının mevcut olup olmadığı yakında anlaşılacaktır. Fo- raym Offisin Japonyanm Londra sefiri Mösyö Maçüderaya olan tebligatına na! zaran ihtilâf sırf tahtelbahirler mese- lesine inhisar etmektedir. Harp gemileri ve tayyare sefineleri hakkında Fransa ve İtalyanın anlaş. mış olduğu tahmin edilmektedir. Fran sa Londrada 12 tane 10000 tonluk kru- vazör talep etmişti, İnşa edilmiş olan veya hali inşada bulunan yedi kruva- zörle iktifa edecekmiş. Buna mukabil Italya mevcut altı kruvazörü ve nazari! surette müsavat hakkı ile kalmağa rr za göstermiş. Muavin sefaine gelince İ- talya Fransanın eski gemileri ile ka- zanmış olduğu tefevruku kabul edi. yormuş. İhtilâfı mucip olan nokta tahtelba- hirler meselesidir. Fransa Londra kon feransında 95,000 ton talep etmişti. Şimdi 75,000 tona muvafakat edeceği zannolunuyor. Büyük Britanya İngil- tere, Amerika ve Japnoyâ için (52700 ton rakamını tesbit ettirmiş idi, Fran- saya 65,000 ton ve İtalyaya 45000 ton teklif etmektedir. Halbuki İtalya 52 bin yedi yüz ton talep ediyor. Müzakerat hakkında tereşşüh eden bu haberler Fransız matbuatını asla kuşkulandırmamaktadır. Farnsızla- rın iddiasınca mevzuu bahis eski vapür lar, büyük kruvazörlerdir. Muavin vapur noktai nazarından İltalya kü- çük kruvazörlerde ve Fransa muhrip- lerde mütefevvik bulunuyor. Fransız matbuatının en büyük endi- şesi İtalyanın Bahrisefitteki hegemon- yası olduğu halde bu endişeyi belli et memek için Almanyanın silâhlanması na mukabil tedabir alınması icap ede- ceği nazariyesini ileri sürüyorlar. Eğer! Fransa Vaşington itilâfı mucibince hakkı olan 70000 ton büyük kruvazörü inşa ettirmezse Almanyanın tehdidine maruz kaldığı Zaman bahren hiçbir ha- rekette bulunamazmış. Fransız matbuatınm bu asabiyeti! Fransız efkârı umumiyesinin henüz uzlaşmağa taraftar olmadığını göste- riyor. Diğer cihetten Bahrisefit hege- monyasını elde etmek hakkını kendin. de gören İtalya ısrarından vazgeçece- ğe benzemiyor. Böylece İngiltere ve Amerikanın şimdiye kadar olan tavas isutları henüz netice vermemiş bulunu- yor. Bu müşevveş halin daha ne kadar süreceği bilinemezse de cereyan ede cek olan Cinevre müzakeratı iki mille tin uzlaşmağa taraftar olup almadığı- na kâfi bir miyar vazifesini göreceği. ne muhakkak nazarile bakılabilir. Yarın z MAJiK siNEMASINDA Aleksandr Korda'nın eseri ve Marya Korda ile Milton Sil'sin temsili muhteşemleri Kanlı Sesli, şarkılı ve muzikalı Venedik mükemmel se muhteşem filim ile Seyircileri fevkaldda güldüren Kohen veKkelli tayyareci Emsalsiz kahkahalı komedisi büyük muvaffakiyet kazanmıştır. Cuma ve Pazar günleri saat 1045 te tenzildılı marineler: İkinci 25 - ve dört kişilik localar 200 kuruştur. 40- Husust 50 Bugün görülecek filim CLIVE BROOK ve RICHARD ARLEN tarafından (temsil edilen muazzam ve müessir Namusum için filimidir. İlâveten: Foks Jurnal Ve Istanbul İtfaiyesinin talimleri Bu gün saat 10,30 da tenzi- lâtlı fiatla matine mütehassısı Doktor Hüseyin Naşit Türbe, eski Hilâliahmer binası No. 10 Tel, Istanbul: 2622 Birinci Bütün şehir ahalisi MELEK Sinemasına gidip dünvanm en meşhur ve parlak tenörü John Me. Kormackın İK arbimin Sesi filiminde tagannni ettiği şar- kıları dinliyecektir. liâveten: Foks halihazır dünya hava- disleri ve İstanbul İrfaiye alayının t- İmleri. Bugün sas 1045 ce tenzilâç h metine Üsküdar Hele sinemesi Milyonlar peşinde mümessili Albertini Hergün gündüz 3 te göcer9 da cuma günleri Sde 4 te gece 9 da gelek pröğtam Gece Ekspresi ülri son derece kalabalıktı. YAZAN: Ömer Rıza halesile ku — Ba kız hıristiyan bir validenin kızıdır. Babası da meçhul, Onun da hı ristiyan olduğunu anladım. Onun için| burada alıkoydum. l Vali Leylâya baktı; — Dinin nedir? — Müslümanım efendim. de öyle idi. Babam da! — O halde haşrahip efendi bühtan ediyorsunuz... Bu harekette sizin bir şerikiniz var mıdır? — Yoktur. Bunu kendi reyimle yap tım, — O halde senin mevkufen muha- ikemene lüzum görüyorum. Ve kilisede ayni şekilde mahpuslar bulunup bulun madığını ahlamak için kilisenin tahar. risini emrediyorum. Validem) İki zabit başpapası alıp götürmüş! ler, diğer zabitler kilisenin taharrisine başlamışlar ve vali Leylâyı yanma & larak hükümet konağına doğru yürü: müştü, Leylâ, kilise zindanımdan kurtuldu. Zu İçin son derece memnundu. Fakat şimdi de Muaviye hükümetinin eline kurtulursa mesele yoktu. Fakat vali işi derinden derine tahkik edecek ve| onunla uzun uzadıya meşgul o olacak olursa işte o zaman iş değişir ve müş- küller artardı. | Vali, hükümet konağına girdikten| sonra Leylâyı bizzat isticvap etti; o | — Kıztm, bana kim olduğunu anlat! — Ben Emevilerden Yezidin kızr| yım, | — Demek ki Emir Muaviye hazretle rinin hanedanına mensupsun. — Evet efendim. İ Buralarda ne işin vardı?. İ Validemin aslını öğrenmekti. Validen kimdi? f — Validem esir düşmüş ve müslü;| man olmuşta. i — Onun aslını öğrenmekten maksa- dm?. — Şamda bana bir şey bırakmışlar-| sa ona tevarüs etmek, —.Bunu kimden öğrenecektin. — Bunu Şam DAŞFMiee Merit bili) yordu. Marküs Şamdan Kudüse, ora) dan buraya gelmişti. Ben de onu Ku- düse kadar takip ettim. Sonra kara-| dan Antakyaya gittim. Tuttular beni! yakaladılar. Sonra onun öldüğünü söylediler, — Seni serbest bırakıyorum, kızım. em tam bir emniyet içindesin.| Himayeye muhtaç isen bana haber ve rirsin. Şama avdet edeceğin zaman sana muhafızlar terfik edebilirim. — Çok teşekkür ederim. Beni kur- tardığınızdan dolayı size minnettarım. İ — Vazifemi yaptım kızım! | Leylâ serbest kaldıktan sonra doğ- İrudan doğruya hana koştu. Hizmetçisi ini buldu. Ona hemen emir verdi: — Yola çıkmağa hazırlan, Leyli, hükümet konağına bir daha girmek ve orada isticvap edilmek iste- miyordu. Leylâ Antakyadan hemen çıkmış, ve yola dökülmüştü. Ramazan ayma | Ülbir şey kalmamış gibi idi, Leylâ, (A- li) nin Küfeden kalkarak hakemleri toplanacağı Davmetül Cendele gelmesi ni ümit etmiş, onu orada görmek için oraya doğru gitmeğe karar vermişti. aDvmetül Cendel yolunu tutmuş, yavaş yavaş ve tam içtima (vaktinde oraya (muvasalat etmişti. OOnun muvasalatı zâmanında içtima ye- Ali, kendi hâkemile birlikte dört yüz asker zön- dermiş, Muaviye de ayni şekilde hare- ket etmişti. Bundan başka birçok as- (hap buraya gelmiş bulunuyorlardı. Bunlar arasında Ebubekirin oğlu Ahb-| dürrahman, Zübeyrin oğlu Aptullah,i ve daha birçok zevat bulunuyordu. İçtima, fevkalâde merasim içinde &- çılmıştı. Herkes neticeyi sabırsızlıkla bekliyordu. Eş'ari ile Amr her gün yor ve davayı münakaşa ediyorlardı! |Onların bütün müzakereleri mazbut) değildi. Fakat mazbut olan kısımdan içtimada üç esaslı noktanın mevzuuba| | içtima edi. Leylâ, hükümetin müessir mü rtulmuştu ! his olduğunu görüyoruz Birinci mesele, Osmanın mesele Mua reketin meşruiyet veya gü yeti, üçüncü mesele devlet Birinci nokta üzrinde # tefktiler, İkisi de Osmanın duğuna ve şehit edildiğine HİR Osmannı mazlum ve şehi kabul edildikten sonra onuğ istiyecekti? Amr bu meseleyi ileri hakkın Müaviyeye ait oldul di. Eş'ari buna muvafakat Amra göre Muaviyenin m& dan ibaret değildi. Muaviye 34 debbir, bi adamdı. Sonra ken) ti Peygamberin kalm biradeliği kül onun hemşiresi Ümmi ü reti Peygamberin zevcesi diğ berle arkadaşlığı vardı. BU devlet riyasetini Muaviyey& bir beis yoktu , gd Eş'ari bu fikirde değildi. Wğ isi olan adamın hasep, D yi ziyetleri haiz olması zar! yg düşmüştü. Valinin elinden kolaylıkla |Sonra bu devleti tesis eden lar duruyorken onları bıra viyeyi intihap etmek doğrü Fazıl ve fazilet kimde ise bulmak lâzımdı. Bu meseleler uzun uzadıY$. şa olunmuş, nihayet ihtilâf ve devlet reisliğinin yine $9' lesi takarrür etmişti. f Eş'ari bu esası müdafa8 güzel sözleri söylemişti: — Amr! millet döğüştükte döktükten sonra mukadder verdi. Milleti tekrâr harp ve “İğ de etmiyelim, — Hay hay. — Biz bu adamlar ikisini ve Muaviyeyi) de hal'edelim.i raya bırakalım, Ümmet kimi onu intihap etsin. — Rey hudur. bu (Biti Hava s<hrdefiği ikdıtel setçürü yapı Her sene 27 kânunussfi icrası mutat olan bava ihtifali önümüzdeki sal yapılacaktır. Merkez kut nının riyasetinde vilâyet * gi polis ve tayyare cemiyeti “ hasları dün biriçtima ak fi merasim proğramını ba 0, li lardır. Salı günü saat İ Fatih tayyare parkında “ nacaktır. Saat onbirde parkı, Beyazıt, Selimiye ve Mıçkadan atılacak merasim başlıy acaklır. Bunu müteakip merkef mandanı merasimi açacâ Zurunu hava şehitlerini mağa davet edecektir. razan tarafından çalnacık 4 Üzerine herkes selâm Çiğ alacak, her yerde bayrak nya indirilecektir. Bötön nakliye birer dakika “© yerde duracaklardır. Bun€ ra merasim yerinde ordü hava zabitlerinden, tayyar€ ' yetinden birer zat üç hiti edeceklerdir. Hitabelerir y kip muzıka matem hava bir manga havaya üç di edecek ve sonra geçit di başlıyacak, Abideye ç&“ nacak ve merasim bil ia e Esirgeme derneği © Dün gece Turkuvaz rında Türk kadınları derneği tarafından bir İ rilmiş, şehrimizin birço ailelerinin iştirak ettiği sabaha kadar samimi bir hava dahilinde geç” İ ler, kıt'alar, mektepiiler ci i