28 Ocak 1930 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

MAGNET NM ea me ğ Deliler artıyor mu, yoksa Elhamra pasajını alt eksiliyor mu ? Doktorlar artıyor diyorlar Fahrettin Kerim Beyin beyanatı Mütehassısların oyap- tıkları tetkikat lerine nazaran sön senelerde memle- ketimizde £ delilerin (artmakta olduğunu söylemiş (ve k. : : Bir refikimiz bu bavadisin doğru olmadığı iddiasında bulundu. | Bunun Üzerine dün asabiye mütehassıslarımızdan Fahrettin Kerim | beye müracaat ettik. Doktor şunları söyledi : a ” «.- Delilerin çoğaldığı bir bakikattir. Harbi umumiyi takip eden ilk senelerde hepimiz büyük harbe rağmen akıl hastalarının artma- dığını zannetmiştik. Fakat a tevlit ettiği hayati xaruretler, maişet buhranları, milletlerin cümlei asabiyesini sarsmıştır. Bütün dünya üzerinde bakikaten sinirliler ve psikonorozların arttığına şahit oluyoruz. Memleketimize gelince, hastane istatistikleri günden güne kaba- rıyor. İhtimal bunun bir sebebi de evvelce herkes hastalarını basta- neye vermek istemezken bugün bastalara evde bakamamak ustran ve Anadoludaki hastaların İstanbula gönderilmesidir. Geçen seneki tıp kongresinde okuduğum bir rapor için malâ- mat toplarken frengiden mütevellit deliliğin memleketimizde yüzde bulduğunu üm. e a yalana istatistiklere malik bulunan Münih #eririyatının 1929 senesine kadar olan istatistiklerini getirttim. Onlarda frengiden mütevellit deliliğin yüzde on beşten yüzde beşe kadar düştüğünü gördüm. Bizde ise son altı sene zarfında bu deliler muntazaman artmaktadır. Bu hastaları tetkik ettiğimizde Tes Adlinin istatistikl 3. VAKIT. — 28 Kânunsani üst eden tuha 1930 bir hadise: Bildiğini okuyan dükâncı Beyoğlunda Elhamra pasajı- da Hamo isminde çanta yapan bir adam vardır. Bu adam yeniden çanta yap- tığı gibi dikişleri sökülen, yırtı- lan, patlıyan çantaları da tamir eder, Birkaç gün evvel şık bir hanım, Hamonun O dükkânna gelerek çantasını tamir için bırakır. Bu çantayı hanım Paristen getirmiş- tir, açık renkli, zarif bir çanta dır. Aradan üç dört gün geçer, Hanım tamir edilen o çan- tayı almak üzere Hamonun dükkânma uğrar, fakat, tuhaf şey, açık renk olarak teslim et- f tiği çanta rengini tebdil etmiş, simsiyah, kömür gibi kara bir boya ile boyanmıştır. Tabii kadın çantasını boyat- mak için değil, söküklerini dik- tirmek üzere tamirciye getirdi ğini söyler ve çantasının siyaha boyanmış olduğundan şikâyet eder. Bu sözler, mahcup edip yü- zünü kızartacağı yerde, Hamoyu kızdırır, vay, hem çanta tamir ve telvin edilsin, hem de üstelik | bir de beğenmemezlik ba.. Ha- mo zevki seliminin takdir edil- memesinden müteessir olur, açar ağzını, yumar gözünü. Bir, bir, Düyunu u Bir kısmı eskiden frengi çektiklerini bilmiyorlar. Yalnız b harbi umumi senelerinde uyuz çektiklerini söylemişlerdir. B ıları uyuz dedikleri şey ihtimal frenginin ikinci devri idi. Bu artmasında medeniyetin ve harplerin rolü olmadığı aim Bu hastalar hiç tedavi görmedikleri için günün birinde e - deliliği çıkıyor. Memleketimizde İrengi deliliğinin artmasının sebebi nedir ? Bunu tetkik ediyoruz. Evvelce Avrupa müellifleri bu hastalığın Türkiyede az olmasmı birim içki içmediğimize ve zanın az olduğuna atfediyorlardı. Bugün ise çoğalmasın- daki sebep nedir ? Bu mesele tetkike şayandır. Diğer deliliklerç gelince, bir kısmı mühimi erken bunama, diğer kısmı da mani ve melânkoli gibi iyi olan hastalıklardır. Bilhassa keder, y üzünden melânkoli gibi hastalıkların artt ve maişet e sz şükrandir ki ba nevi hastalıklar kabili im > ml en çok girenler hiç şüphesiz bu iyi olan hap talardır ,» okuyup ya a > Marangozlar büyük bir koo- peratif kurdular ratif derhal faaliyete geçerek başlıca şu mühim ve yepyeni esasların tatbikine başlıyacaktır: 1 — Yedikulede bir tahta ku- rutma fırmı açmak. 2 —DBüyük bir fabrika tesis ederek hükümetin işlerine talip olmak. 3 — İktısada en mühim mania olan mütevassıtların ortadan kal- dırılması. 4 — Tutkal, vida gibi mevard- dı iptidaiyeyi bir elden almak. Kooperatifin hisse senetlerine | şimdiden büyük talepler vardır. Muhtelif guruplar da mevaddı iptidaiye teklif etmektedirler, Vilâyet bütçesi İdarei bususiye memurlarının maaşları bu sene Barem kanu- nuna göre verilecektir. Vilâyet encümeninde Bareme göre yeni vilâyet bütçesi hazirlanmaktadır. Yeni bütçenin müzakeresine 1 şubatta : m Haber 1za gebiri- Mizdeki ağam larında 0 liralık bir Koopereti ve” İS Getirmi ir. Yeni beren mizameımesi dön e edilmek üzere fktısat vekâ” m. “€ gönderilmiştir. Nizama” tasdikinden sonra koope” Hadisye solne elin yer bir daha, zavallı kadıncağızı adam akıllı donatır. atar, fakat Hamo bırakı mıya! o da arkasından... Elhamra pa | sajında bir kızıl kıyamet kopar, ! Hamo kadını bir türlü bırakmaz, hem çantanın tamirinden, hem de boyanmasındanı dolayı ücret ister. Kadının telâş ve heyecanı | son dereceyi bulmuştur, oracıkta ! düşer bayılır. Bayılan kadın derhal Hamoya komşu olan bir dükkâna nakle- belâ ayıltırlar. Kadın evine avdet eder, mumiyede Kıymetleri verilmiş kuponları tesellüm için bir heyet teşkil Bir müddetten beri şehrimiz- de bulunan Maliye © vekâleti muntazam borçlar müdürü Hilmi B. dün Ankarsya hareket et- miştir. Hilmi B. şebrimizdeki meş- guliyeti arasında Düyunu umu- miye idaresinde 20 memurdan mürekkep bir ekip teşkil etmiştir. Birkaç gündür ça lışmağa başlıyan bu ekipin vazifesi düyunu muvahhide ve emsalinin kıymeti verilmiş ku- ponlarını tesellüm etmektir. Bu gibi kuponlar 1335 senesinden beri tesellüm edilmemiştir. Bu kuponların içinde (zamanında Radyo şirketi Telsiz telefon şirketi neşriya- tına devam edememektedir. Şir- ketin 6 şubatta Ankarada yapr lacak olan bissedaran heyeti umumiyesinde bazır bulunmak üzere meclisi idare reisi Hamdi | edildi İ müracaat edilmemesi İ kıymetleri alınmamış ve hazine- ye intikal etmiş kuponların da mevcut olduğu tahmin ediliyor. Yeni bey'etin işlerinin iki ay dolayısile Kim? | Müşterisini dağa kaldıran şoför aranıyor Kadın ağır yaralı, hastanede yatıyor | wwelki gece Üsküdarda E bir vak'a olmuş, bir şo- för bir kadını tenha yer- ve şirket müdürü İHlamdi Beyler Ankaraya çağırılmışlardır. Şir- | ketin tekrar faaliyete geçip | geçmiyeceği bu ictimada karar- laşacaktır. ———— lere o kaçırmak Oo teşebbüsünde İ bulunmuştur. Üsküdarda Evliya- hoca mahallesinde Beyoğlu yo- İ kuşunda 3 numaralı evde oturan Behice Hanım isminde bir kadın Şemsipaşada bir ahpabının evin- BİR NASIHAT Bedelini 12 ayda ödemek şar- tile bir elektrik fırmı almak fır- satını kaçırmayınız. SATİE de rakı içmiş, saat ona doğru da evine gitmek üzere sokağa çıkmıştır. Behice Hanım Üsküdar çarşı- sında giderken başı fena halde METRO HAN BEYOĞLU ELEKTRİK EVİ İSTANBUL İ dönmiye başlamış, o esnada ge şen bir otomobile binmiştir. Şe- Kadın dükkândan kendini dar | derler, eterler, kolonyalarla güç | Fakat mesele bununla kapan- mış değildir. Kadın evine dö- ner dönmez, başından geçenlerin hepsini kocasına anlatır. Ertesi gün Hanımın zevci doğruca Elhamra pasajına gi- der, Hamoyu bulur Ove ken- disinden © zevcesine yaptığı kabalığın hesabını sorar. Hamoda ağız hiç değişme- miştir. Bu defa da bu zata çı- kışmıya başlar. Hammın zevci bu azgın adama haddini bildir mek için lâzım gelen muamelede bulunur. Tabii bu esnada gürültüyü işitenler Hamonun dükkânına ko- şar, Elhamra pasajı allak bullak olur. Polis yetişir. Elhamra pasajında çantacılık eden bu garip tabiatli adam, kendisini tanıyanların söyledik- lerine göre daima müşterisinin istediğini değil, kendi bildiğini yapmakla tanınmış bir Rustur. | Bu yüzden bundan evel de muh- telif defalar müşterilerile ara- sında ibtilâf çıkmış, müşterisi yaptığını beğenmeyince Hamo mutadı Üzere ağzını açıp kaba mukabelelerde bulunmuştur. Bu cümleden olmak üzere geçenler- de müşterisi olan bir bahriye zabitinin hanımına bürmetsizlikte bulunmuştur. — buz Lorentik — Transatlantiki ile bugün seyyah geliyor “Lorentik ,, transatlantik va- para ile bu akşam limanımıza birçok Amerikalı seyyah gele- cektir. Vapur yarın akşam ha- reket edecektir. Seyyahlar, ancak birgün şeh- rimizi gezebileceklerdir. Ame- rikalı seyyahlar, buradan evvel Yunanistana uğramışlardır. Bu- kadar süreceği zannedilmektedir. ! radan da Mısıra gideceklerdir. . Otomobilden karanlık- lara atılan kadın för genç kadmın biraz sarhoş olduğunu O görünce otomobili Bülbüldere caddesinden kırlara doğru sürmüştür. Evinden başka | bir yere götürülmekte olduğunu anlıyan Behice Hanım g'öre nereye götürüldüğünü sormuş, cevap alamayınca kapısını açarak kend sini sokağa atmıştır. Bu vaziyet üzerine $0- för karanlıkta otvmobili ile w- zaklaşmıştır. Muhtelif yerlerin den yaralanan kadın biraz sonra geçenler tarafından kaldırılmış, Tıp fakültesine . yatırılmıştır, Meçhul şoför aranmaktadır. otomobilin — zi e