9 Ekim 1929 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

VAKIT 9 İnevvel ŞEHİR VE MEMLEKET HABERLER Çalınan para 600 bin liradan bir kısmı bulundu Mardin, 7 (A.A) — Yeni evrakı nakdiyemizden 601 bin * küsur Hira bundan iki sene cve) Garzan yolunda eşkiyalar tarafından gaspolun- muştu. hadiseyi müteakip bu evraki”nakdiyenin numa- raları Jâzımgelen mahallere tebliğ “edildiği halde tütün inhisar Idaresi bundan haber- dar cd i. Bundan bilistitade Cizreli bagi Ali gade Emin namında Dir şahıs beheri yüzer Jiralk olmak üzere 22 adet evrakı mnakdiyeyi tütün inbisir ida tesinde tebdil. ettirmiştir. De- gişürilen: - yüzer Mralıkların Garzafi “yolunda gespediler paralardan» bulunduğu anla. Şılması üzerine zabıtiya- ma lâmat verilmiş ve Emin yas kalanarak çalınan evrakı nak» diyeden bin irası: daha üze- tinde bulunmuştur. - Tütün inhisar idaresi müfettişi Sami bey Mardine, gelerek mese- leve vaz'iyet etmiştir. Prag elçiliği ErcumentEkrem B. tayin “olundu Avikâra 8 (Vakıt) —Mat- buat umum müdürü Ercü. ment Ekrem B. Prağ elçi liğine tayin edilmiştir Bakkallar mallarını nasıl tartacaklar? Şehremeneti - bakkal, kasap ve bu gibi dükkânlarda #an- lan şeylerin kâğıdara konma: dan tartılmasını, kağıda son radan konmasını lâzım gelen- lere bildirmişie. Bu emri dinlemiyenler çeza yürecek- lerdir. Âli divanda Ankara, 8 (Yakıt) — Âli Divan dünkü celsesinde Mahmut Muhtar paşanın vekillerini dinledi. Pazar. | tekrar toplanacaktır. aş muallimlere makam maaşı Ankara, 8 (Vakıt) —Ma- arif vekâletince baş mual lim itibar edilen yahut baş muallim vazifesini de yapan tek muallimli (mektepler muallimlerine de maarif teş- kilâtı kanununun 13üncümad-; desine müsteniden makam tahsisatı verilmesi heyeti vekilece takarrur etmiştir. Gizli ittifak şüphe- leri için diyor ki. Londra, 8 (AA)— M. Makdonalt Amerika aya- nını ziyareti esnasında İra- dettiği nutukta demiştir ki “Ben Amerikaya bir İngi- liz.Amerikan ittifakı akdine gelmedim. Böyle birşey ne benim ve'ne de Reisreüm- hur Hooverin hatırından geçmemiştir, çünkü ikimiz de pek iyi biliyoruz ki an- tesi; İki vagon Yoldan çıktı Bir memur mecruh Dün Haydarpaşada şimendiler vey makamında vuku bulan bir be- zokluk yüzünden manevra osnanında iki vagon yölden okmştır. Bu es - mada manevracı Mehmet Ef. muh» tekf yerlerinden yaralanmış, &p takültesine yatırılmıştır. Rapor yakında gönderilecek Vilâyetle Emanetin tev » hidi meselesile meşgul olan komisyon işini bitirmiştir. Elyevm tali komisyon rapor tanzimi ile meğgül bülunu- yor. Rapor bitince komis - yon içtimaa davet edilecek ve rapor tasdik edilerek Ankaraya gönderilecektir. İskân işleri Hacı MehmetiB. Dün İzmirden geldi Bir müddettenberi İzmirde bulunan umum iskân müdü- rü Hacı Mehmet B. İzmirden şehrimize gelmiş ve dün vi: İâyette meşgul olmuştur Haber. aldığımızı göre, iskân ve teftiş muamelâtinin sür'atle intacı için yeni bazı tedabir Alınmasına © ihtiyaç görülmüştüğ. Hacj Mehmet B. (kl gün şönra Ankaraya avdet edecektir. Lehistan reji müdürü geldi Lehistan tütün inhisar ida resi müdürlerinden K. Ardroc- havlez ilc o Julan O Husarıkz bulunmak üzre dün şehrimize gelmişlerdir. Diğer taraftan Çekoslavakya rejisinden bir heyet dahi bir haftaya kadar İsapbula gele- cektir. NN İ cak İngiltere ve Amerika- nın dahil olacakları bir yel memleketlerden i al h vi vin faidebahş ol Eskiden iki millet yekdige- rile konuştukları zaman diğer bir veya bir kaç millet bu görüşmenin hafi bir maksat için vukua geldiği vehmine düşerdi. Bu vesveseye harp zihniyeti denir, Bu zihniyeti kökünden kazımak lâzımdır. Şimdi ise iki millet yekdi. geri ile konuştukları zaman onların bu görüşmeleri di- ğer milletlere bir emniyet ve ümit hissini vermelidir. Bahusus görüşen milletler di. r bir ve ya bir kaç mil te karşı bir ittifak akdi Ve zil olma- ğını cihanailân benim istihdaf ettiğimiz yes güne şey yalnız Amerika ve İngiltere arasında de- gil bütün milletler arasında hakiki bir iştiraki mesainin ve mümkün mertebe sâmi- mâns ve dostane münaseba- tın tesisidir. , Başvekil İsmet Paşa Hiz. nin Apkoreya #muvaseletlerinden bir intiba Yako Şat Meselesi o hakkındaki raporun tanzimi mek üzeredir Avunduk zadelerin İstan. bul ikinci ticaret mahkeme sinde iflâsını mütehkip aktine teşebbüs etikleri konkordato imzalanmak üzere iken aklim kalmış bu'davada alacaklı an vekili atile hareket eden avukat E£. nin vekâlet si haricine - çıktığı, bu vaziyeti İhdas ettiği yazılmış: tı. Baro, meseleye vazıyet ederek bu husustaki neşri yatımızı oalika ile tetkik etmiş, ometicede meselenin esaslı sürette tetkikile rapor tanzimini. muvafık - gören inabat: meclisi, azadan - Ali Galip, Asım, Nazım İzzet B. lerden mürekkep bir komis- yon teşekil etmiş, komisyon alâkadarları dinlemiştir. Bü husustaki mesal bitmek üzeredir. Bağı noktalar hali kında alâkaderlardan — tabciri izahat istenilmiştir. Bu izahat göndetilince, fabrikalarının Şaul komisyon, ra- porunu tenzim ederek inzibat lisine” verecektir.” İnzızat , bundan sonra Yako Vi. hakkındaki kararını sesbit edecektir. Meselenin bu ay İntâcı muhtemeldir. Gazetelerin davası Gazeteler © aleyhinde irtişa meselesine ait yazılardan dolayı açılan musanna ve o müheyyiç neşriyat — davasının — rü'yetine bugün on dörtte İstanbul ikinci ceza > mahkemesinde devam olunacaktır. Muhakeme, bu ( tehkiketş sit Karer süretinin yedinci i- tintak o dalresinden ocelbi ve « Son Sasi » refikimiz aleyhi ne açilan müddel umumiliği tahkir davasından dolayı mes ul müdür Selim Ragıp B. in Wievabı için bogüne bırakıl Hayat Ucuzluyor! Ticaret odasının yeni bir istatistiki Ticaret odası her ay yap- makta olduğu hayat paha- hlığı o istatistiğinin eylül ayına ait olanını neşretmiş- tir. Bu istatistikte 1914 senesinin temmuz ayındaki bayat nisbeti 100 itibar edildiğine o nazaran eylül ayındaki hayat nispeti 1412 dir, ağustos ayında bu nis- pet 1419, temmuz ayında 1421 olduğuna göre eylül ayında biraz daha ucuzluk nazari dikkate çarpmakta- dır. Eylül ayında ucuzluk gıda maddelerindedir. Mah- rukatta biraz tereffü görül- mektedir. Ev kiraları ve giyecekte değişiklik yoktur. Edgar Kine yarın geliyor Fransız behriye zabitanını hâmil bulunan - Edger Kine zırhlisi yarın akşam geç vakıt limanımıza muyasalet edecek. tr, Fransız zırhlısı İstanbulda Iki gün kalacak ve bir tetkik seyaheti yapmap üzere Ame- rikaya kadar gidecekiir. içinde bit: | Kasap meb'us Şehrimizde domuzdan sucuk - yapıp satacak Fransız meb'uslarından M. Sâbâtle “dün şehelmize gel- miştir. İstihbaratımıza naza Pariste mühim Kasap müesseselerini idare eden M. Sabâtle bilhassa memleketi: mizde domuz © yetiştirmek meselesi hakkında tetkikarta bulunmak üzere İstanbula gelmiştir. Mumalleyh geçen- lerde bir dela daha memle- ketimize gelmişti, M. Sabatle Türkiyede domuz yetiştir mek ve jambon Imal ederek Avrupaya ihracatta bulunmak gayesinde' olup, bu sefer al: kadât makamata müsbet tek- Hitler dermeyan o edecektir. MMS pale Ticaret odasına Meclis bugün toplanıyor Bir tütün müdürlüğü ihdası teklif ediliyor Ticaret odası medisi bugün mutat İğtimamı yapacaktır. Bu içtimada odanın altı aylık bilen çosu, oda» külüpanesinin talik matnameti müzakere edilecektir. Bunlardan başka dördüncü vakıf banu karşısında inşası takarrür eden ticaret. sarayının. süreli | İnşis ve bu husustaki faaliyet esâi larını tespit etek üzere meclis azalarindan bir komisyon İnli- hap edilecektir. Törün sarfiyatı," ihraç, işler” me Grzlannın aerileştirilmesi için İktsat vekâletine merbut olmak Gzete bir de tülün mü düriyeti Ahde teklif edilmek» tedir. i Mecliste bu teklifin vekâlete bildirilmesi meselesi de görü gölecektir. Mübadele Komisyon dünkü içti” mada ne konuştu? M. Holşfadın verdiği izahai ran, Muhtelit mübadele komiş. yonu dün sabah M. Holşta- dın riyaseti altinda umumi bir içima aktetmiştir. M. Holştat dürkü içtima hakkında bir mmubarririmize atideki beyanatıa bulunmuş - tur — Bu sabahki içtima bir sant kadar devam etti. Evvelâ bazı idari meseleler görüşüldü, bilâhara bitarafların muhtarası tetkik ve müzakere edildi. Vakit müsale olmadığı cihet le, perşembe günkü içtimaa tebir edildi. Yunanlılar tarafından inde edildiği iddia Olunan emlâk hakkında tahkikat yar pılması hususnda Türk heye- ri mürahhasası o tsralından komisyon nezdinde teşebbilsat- ta bulunulduğu doğru mudur? —Türk heyeti murahhasası komisyon o nezdinde böyle bir teşebbüste bulunmuştur. Ancak henüz müzakere edil- memiştir, Muhtelit mubadele komis- yonu yann . tekrar heyeti umumiye halinde taplanarak müzaketata devam edcektir. Bir ziyaret Dün polis Müdürü. Şerif B.' Vali Beyi ziyaret et miştir, İsterlin İngiliz. lira dün 1011 ku rugia açılmış; 1011 kuruş on parada > kapanmış; Öğleden sonra 1012,5 kuruşa kadar yükseldiği de olmuştur. 3 Uynatmamış Sevincinden zeybek oyunu oynamış! Son posta ile gelen İzmirli Hiz met relikimizde okuduk: « İskân işlerinden selâmetle kur- tulup çıkmak, müdediller ve muha- cirlerle diğer alâkadarlar için adeta bir mesele halini almağlır. Dün Sakız mübadillerinden * bir hanım, senelerdenberi iskân kort - dorlarınıla dolaşa— dolaşa © nihayet işini bitirmiş ve dün tapa dairesin den kendisine tahsis olunan evin tapusunu almağa muvaffak olmuş - ter, Kadıncağız tapuyu alınca kendi kendine söylenerek sevinçle oyna - mağa başlamış ve : — Acaba delirdi mi 9 Diye hayretle bakanlara; Kusura bakmayın, deli deği. lim, yalnız abdetmiştim: Bana tah “is olun evin tapuşunu alıyım hükünset avhanda bir zeybek oyu sw ayayacağım demişim. Bugün bumdalann gvimin tapusuna aldım: Serinim budur. Demiştir Kadıncağız, elinde tapu olduğu halda sevine sevine hükümet ko- pusundan çıkıp gitmiştir. Çekoslovakya İzmirden 1 milyon kilo tütün alacak İzmirde © Çekoslovakya konsolosluğundan “* Ticaret odasina gönderilen bir tez- kereye nazaran yeniden temdit edilen Ticaret mu- kavelenamesi hakkında şu malümat verilmiştir. Mukavelename mucibin- ce hükümetçe Türkiyenin muvaredatına bilmukabele en ziyade mazharı müsa- ade millet muamelesi ya- pılmak ile beraber Çekos- lovakya Tütün inhisar ide- resi de 25 eylülden itiba- ren kendi ibtiyacatı için Türkiyedne lâakal bir mil yen kilo tütün alacaktır. Tevziat Ne zaman başlıyor? Gayri mübadiller cemiyeti heyeti idaresi dün bir içtima aktederek tevziat o meselesi hakkında müzakeraa bulul- muştur, İstihbaratımıza tevzlat İistesi bitmek Üzere olup, gelecik sali günü ya- pılacak içtimaa verilecektir. Aynı zamanda salıdan sonra tevziat başlıyacaktır, Ankara vali muavini Ankara veli muavini Ab. dülhak Hakkı B. mezunen şehrimize gelmiştir. Sabri BR. şehrimizde Lüizum görülen bazı tah kikat için Düzceye giden Mülkiye mülettişlerinden Sah» ri B tahkikatın ikmal ede tek avdet etmiştir. Frugi Han geliyor Cinevrede bulunan İran Hariciye nazırı Frugi Ha- nın. perşembe günü şehri- mize —wuvasalâtı o beklen- mektedir, Bir. su Ziraat murlarından birisinin zim- metine. 100 lira geçirdiği anlaşılmış ve tetkikata baş» lanmıştır, nazaran iel müdür! Maarif Vekili- mizin nutku ez | Ünaralı Birinci sayfamızdetpr | Cemal Hüsnü bey Darül. fünunda üst şattaki büyük salona alınmış, O burada profesörlerin ayrı ayrı “el lerini sıkmış, sonrâ ziyafet salonuna geçilmiştir. Ziyafette bütün müder- risler, meb'uslarımızdan Nu- rettin Ali, Mehmet Asım, Hakkı Tank, Necmettin Sadık Beylerle Maarif emi- ni Behçet Bey hazir bulun- muştur, Ziyaletin sonunda Darül. fünun- emini Dr. Neşet Ömer bey bir nutuk söy lemiştir. Neşet Ömer B. nutkun- da, Darülfünun heyeti ilmi: yesinin reisi tabilsi bulu nan vekil Beyi aralarında görmekle çok bahtiyar ol duklarını, müessesenin ya- rım. asra varan: teşekkülü- nün en büyük kuvvetini Cümhuriyet © idaresinden ye Onun banisi (olan büyük Odâhiden aldığın, Darülfünunur çalıştığını, iki: senedenberi yar tatille- rinde kurslar açmak sure- tile halk terbiyesile de çok yakından alâkâdar olduğu: nu, beynelmilel ilim sahas sinda da varlık göstermiya çalışmakta olduğunu söy- lemiştir. Darülfünun emininin nut. kuna Maarif vekilimiz çok mühim ve dikkate çok şa- yan olan bir nutukla cevap vermiştir. Vekil Bey bilhassa şun- ları söylemiştir: “Muhterem Darülfünunun emini beyfendi ve muhte rem efendiler, Hakkımda izbar buyur duğunuz hissiyata. bilhassa teşekkür ederim. Bu büyük ilim müeşse- semizin çok kıymetli rü. künleri arasında o bulun. maklığım benim için mu- gibi © mefharettir. Binaen- aleyh, bundan ; bilistifade inkılâpçı cumhuriyet maa- rifinin bazı mühim mese- lelerini mevzuu bahsetmek isterim, Darülfünunumuzun tekemmülü için eski devir- lerde yapılan teşebbüsler ve irdiği safhalar mizin gi e enini ilim müessesemizin ihraz etmesi lâzım gelen mevkii doğrudan doğruya kendi tarafından p ettiğini sarahatle söyledi - ğiniz zaman Büyük Mi - let Meclisi (| Darülfünun muhtariyet kanununun tas- dik ve kabul © etinekte tereddüt etmedi. Cümhuriyet — hükümeti pek “eyi bilirsiniz ki bu prensipe sadık kalmıştır, Memlekette “ilk, orta ve yüksek tahsil, : hayat gibi bir küldür. Bu külün | herhangi birkısmı lâzım gelen şekilde işlemezse bundan © bugün maarif seviyemizin müteessir ola: cağı hakikati benim kadar sizin de malümunuzdur .. Darülfünun için kemmi: yel değil keyfiyet mevzuu baksolur. . Darülfünunda okutuk ması İözim gelen dersler hakikatte bu dersleri oku tabilenlerle bir mana alır, Bu suretledir ki darülfünün memlekette ilmi temsil ve tedvin eder, Darülfünun © profesörleri memleket hayatının tenevvü ve eşkâlini . lâbaratuvarlas || : Sayılı sağlan di Darülfününü amm arma | Üntarafı 1 nci yayfanazde Divan içtima sent 4 buçuğu kadar hararetle etmiş, uzum münakaşalar ae takat esaslı bir üelicö âbM8 mıştır. Yapılmak Wemen: şeye rüllununda © okutulan « esas kürsü » ve «mile dere » bsimlerile iki İİ tasnif etmektir. d Dersler bu swretle iki 88 ayrıldıktan — sonra bu def okutan © müderpislere | Bs usulünde verilecek olan mme9f) da ona göre tesbit edilecek Dünkü içtimeda bu hararetli müzakerelere ni yapılamamıştır. Divan öaü! deki cumutesi günü bir Ig” daha yapacak ve bu işe kafi netice vermiye çalışacaktır. rında ve irfanlarında bellür. ettirenler ve # edebilenlerdir. Darü odur ki bütün memlel dimağında ve ruhunda ve hakikat Heyecan” ve kını uyanık bulundu Bu münasebetle taribinin o muvaff, larını, “Türk © aklı sel ni ve Türk'köylüsünün cidi kuvvetli ve çok tereddül bilgisine medyun bulı ğumuzu huzurunuzda id” edeceğime Gi Alman vahdeti nun kürşülerinde yap! Bastilin zaptını tebrik ihtilâlin felsefesini yağı mutlakiyöte karşı isyan dıran, muhitlerinde neşti yapan darüllünün emini Türk tarihi için şeref olan dehanın yarat ve istikametini tayin yeni Türkiyede darülfün'| meşalesinin çok kuv parlaması, azamelli. ink bımızın pek tabii bir # retidir. Türkiye cümhüü yetini bugün şiddetle #i dar eden içtimai, ikti hassa ilmi meselelerde 2 fünunumuzu yanda değil ima önde görmek iste | İnkılâbımız her evel denebilir ki mf ve fikir inkilâbıdır. De” fünumun kuvvetli “ışık bütün vatandaşların i nında ve dimağlarında Öl vece derece bu mukaf inkılâp. heyecanını deldi! beslemeli ve daima Si tutmalıdır. - İlim ve haki) menbaı olan darülfünün İl) ni zamanda mili gaye mukaddes heycanlarını #1 âleminin — her tarafında ber Türkün kalbinde istikamete © tevcik ede” tir. İlmin vatan olmadi çoktan; biliyoruz, Ark iyoruz ki yatanımızık. ilmi, olsun. Taribümizin *” metli. inkılâbımızın bu # şerefli mükellefiyetin edi” nı sizden bekleriz.» Cemal Hüsnü Bey» 'ğ kunu bitirdikten sonr müddet istirahat otmif vedu ederek ayrılmış”. vvelai si d Yatı asr ai VAKIT 9 teşrinissael Mbazmize mahans Selyik, 28 Burada mehakim kilâtına başlanıldı. liye müfettişi re Mm l neşrile pezarettes © 5 buyurulan memuri#! bilâistisna her sınıf <2 adan (ehliyetli ist İl metli alınmak ahaliden talip imtihan ai davet etmiştir. şekbüsten emaiyet “.