17 Temmuz 1929 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

İrtişa Meselesinde dünkü safha İrtişa tahkikatının dünkü safhasında öğleden evvel » mevkuflardan Nesim Mazil- yah Ef, öğleden sonra Leon Fresko Ef., isticvap olunmuştur. Leon Fresko Ef. nin is- ticvadı dört saat sürmüştür. Mevkuflârın tecdit edilen ihtilâttan memnuiyâtleri de- yan etmektedir. Bazılarının evinde yeniden taharriyat yapıldığı şeklindeki neşri - yat, Adliyece teyit edil - memektedir. Barut inhisarını alırken masraf diye gösterilen he- saplar arı mobil, piyano kayıtları bu- lunduğu ve bu işi yaptır- mak için verilmiş gösteri - lân bu hediyelerin filhakika verilip verilmediğinin, veril. mişse kimlere verildiğinin maznunlara sorulduğu söy- lenilmektedir Hesaplar arasında sarfe- dildiği cihetler gösterilmi - yen bazı paraların da tâs- bit edildiği ve bunların da Ayrıca nereye sarfolundu - ğunun sorulduğu anlaşıl » maktadır. Neticede dunların, bisse- darlar tarafından biribirle - rinden Fazla para koparmak için uydarulmuş olup olma- dığı kat'iyetle tesbit edile- cektir, Ma. Lüzanın beraati Bir müddet ercel, çirridi Erzurum polis müdürü bulunan sabık ikinci gebe müdürü Fak B Men. Lira isminde bir kadın aley- hine, hakkında tahakkuk oetmiyen ihbaratın bolunduğu için iftira da - tarahından vam açıkmış Birinci cezada, dün muhakeme bilmir, iftira kasti e hareket sabit olmadığından, Man, Lizanın beraat karrlaytırılmaştır. —— Borçların tasdiki Müfts dür girelim taidiki dü - Şün manmeleri birmişir. Mekke - melerin tatibaden sonra alacakblara tahakkuk eden alacaklarının miktar bildirilecektir. — , Sanasaryan davası Sinirden"? cil diyeti etrafında bir müddet evvel Ermeni baş popslığı trafından vi liyet aleyhine bir dara açılmış, ikinci hukuk mahkemesinde dava 16'ye kin, reddedilmişti. be * husumaki katarı hanının Temyiz, pakzelmiştir. —e— Teftiş Ağustosten Mibazen adliyede tef- Tehtiş, fevkalâde bir mahiyeti haiz değildir. Her tip yapılacaktır. da ziyafet, oto | | | | İ gibi, Ada çamları Ada çamlarının kiraya verilmesi, - Mah- kemenin avlusundaki karlar nasıl'kaldırtılır? - Asırlanmış o bir görecek kadar Gazetelerde © görmüşsü- nüzdür: Evkaf Ada çamla- rını ayda iki yüz li İstanbul Şehremanetinâ ki- raya vermiş... Bu haber bendenize, es- ki zaman kadılarından bi- rinin hikâyesini hatırlattı, Bir kara kış gününde mah- kemenin avlusuna kar yı- Zılmış, kadı efendi karı en az masrafla kaldırtmak için çare düşünürken | içeriye bir adam girer davasını anlatır ve davayı kazanırsa kadı efendinin tensip ede- ceği “ hediyei behiye, yi takdimde kusur etmiyece- ğini ilâve eder. Dava hak- lı da olsa, haksız da olsa kadı efendi hediye almakta bir fenalık görmediğinden davacı ilg iki yüz pazarlik ederler. Hüküm verirler, paralar sayı dı efendinin aldığı parayı belâl kılmak için onu kita- ba uydurmak © meselesi kalır, Bunun için de mahkeme- nin avlusundaki (karların iki yüz lira bedel ile o dama satılması kararlaştı nlır. Adam bu alış verişin sırf işi kitaba uydurmak maksadile yapılan bir mu- ameleden ibaret olduğunu zannederek, gitmeğe davra- Bır; fakat kadı : — Yo... derbey'in tam olması satın alnan malın tesellüm edilmesine bağlı- dır; sen kendi rızan ile sa tin aldığın karları derhal buradan götürmeğe mec- bursun... Mahkemenin böyle kat'i kararı üzerine adam karları taşıtmaya mecbur olur. Bu suretle kadı efendi hem | helilinden iki yüz bira ek | mış, hem de mahkeme, avlusundaki karlardan tulmuş olur, » Ada çamları da mahke- menin avlusundaki karlar Evkafın başına dert olmuştu. Senelerdenberi . duyarız, yahot gazetelerde okuruz: Ada çamlarınaftırtıl üşüşmüş, çamlar harap oluyormuş, bir taraftan da çamlara insanlar musallat olmuş, çamları kesip götürüyor- larınış, Adaların en büyük ziyneti, oralara kava tebdi- line gidenlerin ömidi mahv- oluyormuş. Çamlar Evkafın malı | olduğundan onun işine tal kimse karışmazdı; Evkaf ise Ada çawlarına baktır. maktan çok daha mühim büyük işlerle meşgul idi. Belediyenin vazifesi, olsa olsa, çamların yangın çıktığı vakit onu söndürmiye © koşmaktı. Bir de, arasında zerzavat yetiştirmek, galiba vakfın malını imar etmek kabilinden madut olacak ki Adalardan birinin önünden geçerken (görülen sebze bostanının — teşkil © ettiği zarif yelpazenin her sene biraz daha açıldığı görülü- yordu. Evkafta, sadece yıllanmış akıl bulunduğundan, sene- akıl. - Çamlar donanma. - Bu hayalin £ olsaydık, meselâ sokaklı İ dan geçerken lerden o beri (o kendisinin yapmıya vakit bulamadığı > yaptırmak icin çok akıllışa çare bul- arasında hakikat olduğunu ömürlü olunuz. Çamları büsbütün satma- Yıp ta yalnız yirmi sene için kiraya © vermesi de ikinci bir akıllılıkir; öyle ya, |“ Şimdiki (o halde (çamlar üzerlerindeki | tırtırllardan dolayı sahibinin başına bir dert sede, bir kerre tırtıl- lardan temizlenince, atide neksdar kâr getireceği şimdiden bilinmez. Şehremanetinin de çam- ları kiralamakla elbette bir düşündüğü vardır. Şimdi- lik yarısı zaten geçmiş olan 1929 bütçesine çamlar için 7500 lira tahsisat koymuş, çamları muhafaza için ko- rucu teşkilâtı yapacakmış, çam hastalıklarından anlı- yan mutahassıslar gelirte- cekmiş.. Bütün bu işler çok para ister, hele bir işte mutahassıs denilince, onu memnun etmek kim bilir ne kadar büyük bir meb- lâğa mütevakkıf olacaktır. Bu senenin yarısı için 7500 Kiraya lüzum gösteren bu işlere gelecek | senelerde şüphesiz bu miktarın bir kâç misli lâzım olacaklır. Şehremaneti bu kadar maâsrafa tabiidir ki, sadece çamların - güzel manzarası için katlanıyor. Emanet sa- de güzel manzaraya para verecek; olsaydı, bin; bir te- ne misal arasında farâza, Yenicami - binasıma 6 güğel manzarasını kapayan bina- ları kaldırtırdı; bilâkis o man- zarayı bir kat daha kapı- yan tramvay bekleme yeri: nin yapılmasına izin verdi. Zaten biz İstanbullular da güzel manzarayı sade tabi- alta ararız; güzel manzara için masrafa yahut biraz zahmete katlanmıya razı ir evlerimizin pöncerelerinde örümcekler görülmezdi. Emanetin çamlara edeceği i masraf onların güzel manzarası için olmayınca, acaba onların güzel kokusu için midir? Vakıa güzel koku her zaman makbul görülmüştür; o zamanımızda ise pek büyük moda halindedir, | insan sevdiğine bir güzel gişe lâvanla hediye ederse hem mu- habbetini hem de iyi bir zevki bulunduğunu ispat etmiş olur. Emanetin İstanbilulara çok mu- habbeti olduğuna hiç şüphem yoksa da, iyi zevki öldüğünü, bilhama çamların güzel kokusü- nun hatırı için masraf edeceğini tahmin © edemiyorum. Öyle ol saydı, Büyükada iskelesinin pek yakınında duran araba atlarının hasıl etikleri © pek fena ko- kuyu izale için gayet basit olan çareyi düşünürdü de, Ada çamlarını görmeye gidenlerin bütün gün gönüllerini bulandır- maktan kurtarırdı.. * Şu halde emanet çamlar için neden bu kadar masrafa katla katlanıyor: Çamlardan © elbette bir kür yolu olacak demektir. Ne gibi kâr yolu diyeceksiniz? Sekiz on sene oluyor, İs tanbulun o ö vakıt ve bu vakıt Avcılara temmuz ar behemehül merkezine cumartesi, pazartesi, perşenbe (günleri saat 17 den sonra müracaat Beyoğlun. ları tavsiye olunur. ulama- “man akallı bir. girket miştı. - Acaba şimdi şehremaneti İstanbulda mahrukatı ucuzlatmak için çamların o kozalaklarını m toplattıracak? Kozalakların mahrukat niye- yine nökader işe yaradığını pek iyi bilemiyorum; fakat kozalak toplatmak fikri hiç olmazsa bir see; mahrukatı “ ücüzles gerek tir. Ancak, kozalaklar; toplan- maya başlanılıca onları birer birer toplamaktamıa, üzerlerinde bulundukları > çamlarln birlikte götürmek daha kolay gelece- ğinden, ertesi seneye nekadar kozalak ve çam kalacağıni da bilemem. . Emanetin © çamlara masraf etmekle öyle kozalak toplattırmik (fikri O olmıyacağı şüphesizdir. Bendeniz İsime güre; Ema netin çamler için bukadar mas- rafa katlanması Adalarda her gece donanma Yapmak maks diledir. Bakınız, senelerden © beri halledilmiyen, Adaların elektrik ile tenviri mes'elesi | niliyayet halledilmişe benziyor; Kolomb'un yamuran gibi pek basit bir ş Adaların karnındaki bir kablo eliermekle bu kadar" basit O bir çarenin şimdiye kadar hatıra gelmedi- ğine işte hiç alikam olmadığı halde, ben bile © utanıyorum. Bundan sonra adalara bol bol elektrik. gelince, çamların ne olabileceğini tasavvur buyuru- huz: oçamlardan (her birine hayelinizde türlü türlü renklerde dektrik fanusları astirm Bu manzarayı içerisinden seyrede eekler hayran olacaklar; yükar- dan bakacak olan gök yüzü bile bu güzelliğe imrenecek.. Şair olsaydım bu hayali güzel liği tasvire çalırdım. Her halde Emanetin o gü- zellikten. edeceği büyük £ istife- deği İasayvur. içini şalr” olmaya hacet yoktür. Çamlar: bu. de- recede güzel olunca onları. scy- re gidecekleri şimdiki gibi her semtin attığı veski-zaman ( era- balarile “değil, (elektrik We iş ler (üniküler)le çıkarmak. için girketler müracaat edecek. Â- daların tepelerinde seri oleller yapılacak; Adaların karşısın- daki yakadan elekirik geldiği gibi boru içinda su da gelecek Adalarda böyle | güzellik ve konlor bulunduğunu — dayanlar dünyanı 'her tarafından “koşup İstanbula gelecekler ve şimdi ki gibi gündüzün İstanbulun antikalarım — seyrettikten sonra vapurlarinâi dönmiyecekler.. A- daların çamların ve gece de nanmalarım görmek İçin her tnraltanı ib kader seyyah ge- Hace şehri öbür eihetleride imifade iy E çamlar için o kadar masrafı gözüne aldırması, Ev- kalın da | Kur» derecede kiymet İkazan'ıcak ole malini satmayıp da yaltız yirmi senelik kiraya ver- mesi sehepleri şimdi anlaşılıyor değil miz” Hel halde, tesevvuz ettiğim w öayâllerin bektkat olduğunu gurecek, » kadar © uğun ömürlü olmanızı temenni ederim. M Asarı atikayı böy- le mi. muhafaza edecegiz? konyadaki ince minare Belediye azasından bi- rine aif iki evin man- zarasını kapattığı içir: yıktırılıyor Yaşamış ve devrini tamamla. miş ceki madeniyetlerin orada burada kalan kıymetli eserlerini muhafaza etmek bugünkü me- deniyetin en birinci, üzerine en fazla düştüğü veziledir. Çünkü eski medeniyeti bugün bize te nılan © ve onun için şehadet eden ancak harap bir minare, bir kısmı yıkılmış bir kemer, yalniz. tuğlaları kalmış bir dıvar- dan başka bir şey değildir. İşte onun içindir ki bütün medeniyet âlemi, maziyi hatırlatan küçük bir tap parçası üzerine titriyor. Ve işte gene onun içindir ki dömhuriyet hükümeti, asan atikayı milli ve vicdani duyguları kale almiyanları (asa n atika), (muhafazat abidat) nizamnamelerile kanunun hük- mü altına tevdi etmiştir. Dün Konyadan aldığımız bir mektup, du vicdani ve kanuni kayıtların gene nazan itibara alınmadığını ve gene bir kaz- manın Türk mimari san'atının en kıymetli eserlerinden birine kıydığını haber veriyor, Mektupta deniliyor ki: Belediye azasından Turit zade Şükrü Bey yaptırdığı iki hane- nin Aldettin (o tepesine olan mazarasını tetnin için belediye mühendisi tarafından rapor alı- narak merkür tminorenin istinat duvarları: belediye reisi Halis B, tarfından © yıktırılmıştir. Halbuki bu duvarlar bir kaç iene evvel Konya Evkaf mü- dürlüğünün “gördüğü fenni lü- zum üzerine tetsim © edilmiştir. Şimdi. bu duvarlar ortada kalmadığı için bir kaç gün sonra minarede maili inhidam diye hedmedilecek ve en güzel eserlerimizden biri daha toprağa karışacaktır. Belediye riyaseti ve mühen- disleri elde mevcut nizamname- ler hilifina , Müze Müdürlü ğünden rapor. almıyarak, makama vilyete:de « haber. vermiyerek ne gibi bir sebebe istinaden bu temel duvarlarını yıktırmış- ur? Buna verilecek cevap, mesl- esel yukarda işaret (ettiğimiz sebepten başkasın — ifade etmi: yecektir 2, » Mektap bu hususta daha bir takım malömet ve izahatı ihtiva etmektedir ; Biz bubaklı. ve çok yerinde şikâyeti sahifeleri- mize geçirerek bu hususta alö- kadarların nazarı dikkatini cek betmeyi vazile bildik. Kemik pahalı- laşıyor?! Şehrimizde yeni bir teşkil edilerek ken ikler çıkarılmağa şirket yağ buşlanmıştır . Bu yüzden Kemik fiatları da paha- ilaşmiştir, Günde 10ton kemik sarfeden imalâthaneler 1 kilo kemikten 150 gram yağ çıkarmaktadır. Londradan . getirilen mütehâssıs Konservaluvrın Anadolu tür- İüler i plika aldırmak Jonüradan celbettiği mühendis göliriinize gelmiştir. Mühetidiş el Havaların plâslara Uoldurmuya için ti İe JAradolü ( Hatiti haberler” Sırp-Bulgar hudu- ,dundaki son ha- dise etrafında Wüsebbipler Sırpmış ama.. Belgrad, 15 (A.A) —Işüp sul kastı hakkında salâhiyettar muhafil mütecavizlerin aslen “Yogoselavyalı olup yaptıkları Cinayetler dolayıslle takibattan kurtulmak &zere bundan dokuz sene evel Bulgarisrana ilten etmiş kimseler duklarını beyan etmektedir. bunlar bulgaristanda iken maki- donya kömitecilerinin nüluzu altına girmişler ve onlara alet bulun- olmuşlardır. bu sefer yogoselavyaya geçerek sul kast yap malürı da (aglebi ihtimal gene Makidonya komitecilerinin emrile olmuştur. Praydu güzetesi makalesinde diyor ki: Sofya bize müte- cavizier sevketmeğe yeniden başlamıştır. Fakat bu sefer hay- ret etmedik, çünkü Bulgar matbvatının son hücumları kom- Şuluk münasebetlerini bulandırmak ve Balkanları sokmak için yeni plânlar hazırlandığını kâfi miktarda gös tetiyordu. İştpte dün yapılan sul kast M. Radoslavofun af- file yeniden hayat bulan siyasetin uyanmasına delâlet eder. Belgrat, 16 (A.A.) — İştip taarruzunu tertip eden şaki- lerden ikincisi Bulgar hududu civarında sıkşurlmış, teslim endişeye olması için yapilan ihtarlara silâhla mükabele ettiği sırada telefolmuştur. Belgrat, 15 (A.A.)— İştip polisleri şüpheli iki ecnebi. tev- kif etmişlerdir. Biri kaçmıştır. Diğeri jandarmaları yaralamış fıkat o tepelenmiştir. Cesedi üzerinde Bulgar malı silâh ve bombalar bulunmuştur. İştip, 16 (AA)— Bulgar komitecileri tarafından cerhe- dilmiş olan iki jandatma ölmüştür. Sotya, 16 (A.A)— dün akşam M. Liyapçet Yunumistan ve İtalya sefirlerini kabul ederek onlarla Sırp-Bulgar hudu- dundaki vaziyete dalr görüşmüştür. Leh tayyarecisi pek feci surette ölmüş Paris, 15 (A.A)— Lehistan sefureti Kubaladan doğrudan doğruya bir telgraf almıştır; “14 temmuzda çekilmiş olan bu telgrafta şöyle denilmektedir. Tayyare yere meceği sırada motörü durmuştur. Tayyare yanıyor. İdzikoweskiyi & alevler içinde buluran iyyareden çekip çıkardık. Bacakları kömür haline gelmiştir. Vaziyeti son derecede vahimdir. kendisini kurtarmak ümidi pek azdır. Nevyork, 15 (AA)— Lizbondan Associated Presse ge len bir telgrafta Leh tayyarecisi İdzikowskinin cenaze -me- rasiminin dün öğleden sonra Graciosa adasında Icra edilmiş olduğu bildirmektedir. Mssır tahvillerinin son keşidesi Kahire, 15 (A.4.) — Yüzde üç fsizli ve ikramiyeli Me &r kredi fonsiye tahyillerinin 15-Temmuzda yapılan. keşi- desinde kazânan numaralar şunlardır. 1886'da 101.249 009... ş , 79117 ve 1911 de sw MEBT6 # Romanyada M. Manyuyu beğemiyorlar Bükseş, 16 (A.A) — Liberal"ve “Halk Lupu grupu M. Müriyunum siyasetini Romanya için zararlı gürdük- lerinden perlimentoyu terketmiştlerdir. İngiltere kıralı ameliyattan sonra iyicedir Londra, (9 (A.A) — Resımt bir tebliğde İngiliz Mhraç edilen uumara 50,000 frank 306040: , 100009“ fırkalarile kralının ameliyattan sonra iyi bir gece geçirdiği bildirilmektedir. 50 kadın enkaz altında kaldı Mönitgöneri (Alabâma) , 15 (A.A) — Ekserisi daktiloyraf vE kâtip olmak üzere kadınlardarı ibaret. olan elliden kimse, öğleye doğru Üç katlı akarım yıkılması üzerine erk kalınıştır. Biçareleri kurtarmak için her türlü tertibat al Yunan meclisi tatil devresine girdi Alina, ( A.A ) — Meclis sabahın dördüne kadar içtims” devam etmiş ve birinci teşrine kadar içtimalarını tatil eylemiştir” İranda yeniden hareketi arz oldu Tahran, 15 (A.A) — Son gönlerde vukubulan — zekeelele!* «shne olan Horasında © bugün yeniden şiddetli bir harekti oluştur. Bir çok köyler harap olmuştur. Nofus zaylalı azdır. İngilterenin Rusyayı tanıması niye bağlı ? Londra, 15 (A.A) — M. Makdenald', İngiltere hükümeti” Rusyayı tarumak busüsundaki kararınm bu mesele mist bir manda medince müzakere edilmeden evvel hk bir mahiyet ala”