4 Temmuz 1929 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

İF) (Corçil) in İzmiri nasıl verdiler 'ilson, Loyit Corç, Klemanso, Venizelos gibi — akıllı, dirayetli adamların İzmirin Yunanlılara ermeyi nasıl kararlaştırdiklarını anlıyamıyorum. —7— (İzmirin işgalini) ne derece te- dehhüş ve telehhüifle haber ak dığımı, hâlâ hatırlıyorum. Bu vak'anin İngiliz erkânı harbiyesi üzerinde icra ettiği korkunç otesir, benim şahsi dü- m üzerinde | müessirdi. sezai askeri kafanın Türk 1 sayılmasına o mederece ükmedersek edelim menabii- 2 mizin kasldığı zamanlarda bi? çok tehlikelere yol açan bu ne hareketi mazur “Bunlar bir yerden bir yere silâhsız gidiyor ve bir işaretle her yerde, adeta mihaniki itaatle karşılanıyorlardı. silâh depoları teslimiyet tüfek, mitralyöz, top “mermi ile doluyordu. Tür- 8 mağlübiyetin tesiri altında idi ve Türkler « cezamızı eski © dostumuz İngiltere versin 3 di- yorlardı, Bunun neticesi olarak silâhlar yığılıyor. mermiler yığın ığın toplamyor, toplar bir ârâ- © ya getiriliyor ve mağlübiyetin esi ile imzalanan mukave- > oleler yerine getiriliyordu. Fakat © Parite © Türk milleti amında bir mik “bulunduğu tanınmamakla ber bu millet vardı - İngi- e, Hindistan ve Alenbi ile gil de, mesillerce menfuru ir düşmanı olan Vuna- İstan, Osmanlı devletinin asi 'viliiyeti ve def'at ile mağlüp i olan Yunanislana ter- ni anladığı zaman onu imkân kalmamıştı. Mü. <geraitinin infazına meza- Ingiliz zabitleri evvelâ sonra talıkir olum , daha sonra takip edilmiş, 1 kkatli bir esarete pm m. orduların. teçhizatile hi olan depolar bir haftada elinden Türklerin daha evel 1915 in ve Ağustesunda, Gelibe- ih ceziresinde tesadüf et- we, bu sıralarda henüz | hükümetine karşı bir erat adamı Mustafa dalma tardolunan adalet, diğer tarafa iltica etmişti. Türkler mağlöp olduklarını kabul edi- yor, mağlübiyetin neticelerine tehammaül gösteriyorlardı. Fakat Türklerin silâhtan tecrit edil- dikleri sırada Yunan ordusunu Anadoluya salmak Türk mille tinin izmiblâle uğratmak ve öl- dürmek, onu militeler arasında hakirü zelil bir vaziyete düşür- mekti, Haziranın 9unda, Amasyaya yakın Haras kasabasında Mus- tafa Kemal, Türkiyeyi istihlâsa ait plânlarını açıktan açığa izah etti, Varı yarıya sönen Türk- çülük ateşleri yeniden parlama- ğa başladı. Yunanlıların Tür- kiyeyi istilâ etmeleri, bu hiç bir Türkün kabul etmiyeceği bir hareketti. Osmanlı devleti, cinnetieile mahmul, cinayetlerle şaibedar, harp ile harap, mütevali muha- rebelerle bitap bir halde yıkı- Wyorken Türk, hâlâ berhayattı, Türkün göğsünde, bütün dün- yaya meydan okuyan, asırlarca ona karşı gelenleri yere seren bir milletin kalbi çarpıyordu. Türkün eline gene asri bir or- sui idare ile melül, dunun malzemesi geçmişti. Tür- | kün başında bütün dünya bul ram esnasında temayüz eden dört beş bariz simanm seviye- sinde bir rehber vardı, Parisin süslü ve yaldızlı salonlarında dünyaya ahkâm çıkaran zevat toplanıyordu. İstaubulda, müttefik donan- misinın tehdidi altında aciz bir İTürk hükümeti vardı. Fakat Türk yardu olan Anadolunun yalçın dağları ve vadilerinde fakir a- damlardan müteşekkil maat vardı. Bunlar meselenin bu şekilde hallolunmasını İste- miyorlardı. Bunların bu daki- kada çadırsız karargâhlarınn önünde yaktıkları ateşlere kar- şı, paçavralara Obrünmüş bir muhacir gibi, adaletin muazzam rohu dikilmişti. Vilson, Loyit Çorç, Kleman- so ve Venizelos gibi dirayetleri, ibtiyatkârlıkları ve maharetleri en müşkül imtihanları geçirdiği ve onları diğer arkadaşlarının fevkma yükseltüği halde bunla- rin Pariste toplandıkları zaman nasıl oldu da bu kadar meşum bir kararı verdiklerini hâlâ ane hiyamıyorüum. Bir çokları, benim Vunanlı- ların müttefiklerin verdiği emre tevfikan İzmüri işgal etmelerine verdiğim ehemmiyetten belki hayrete oduçar olacaklardır. Fakat benim bu eserimdeki he- defin o mukadderatı adım adım takip etmektir. Ben: son derece velüt ve bir ce Uşak Şeker fabrikası Kapatılmak tehliksine mi maruz? Vaziyetini bir türlü islâh ede- miyen Uşak şeker fabrikasını kapatılacağı hakkındaki şayia- lar gün geçtikçe kuvvet bulk maktadır. Bu hususta İzmirli Hizmet refikimiz şu malümatı veriyor: Düne kadar fabrikanm kapa- tılmasına muarız olanlar da bugün fabrikayı o kapatmanın muvafık olacağı fikrini ileri sürenlerle birleşmiş gibi bulun- maktadırlar; Mntaka Ticaret müdürü Zi- ya bey, fabrikanın um mi he yeti içtimaında bulunmak üzere Uşağa gitmişti. Ziya bey fab- rikanın kapatılıp kapatılmıyaca- ğı hakkında kat'i bir şey söy iememektedir. Mumaileyhin ka- naatına bakılacak olursa bu İe- na vaziyete kurtarmak için üşteni anlar bir müdüre (o iht yaç vardır. Böyle işin ebli bir müdür bulunduğu © takdirde fabrika kapatılmak tehlikesin- den kurtulacaktır: Verilen malümata göre; umu- mi heyet içtimamda konuşula- cak ve esasli bir karar verile- cektir. Ticaret müdürü Uşaktan avdetinden sonra içtima neti- cesini ve verilen kararları bir rapor halinde Iktısat vekiiletine bildirecektir. Çok temenni olü- nur ki, ne yapıp yapılarak fab- rika kapatılmak tehlikesinden kurtarılsın. Pars çoğalıyor Muğlada büyük bir pars e çıkan “Ahenkritikiz. mizde okuduk: Anadolunun şark ve cenup tarafında tesadüf olunan yırtı cı hayvanlardan ve eski Türk- çepe (Yuz) ismi verilen (Pars) bugünlerde gene Milâs tarafla- moda fazlaca görülmekte ve Marmaris, Muğla havalisinde de sür'atle tekessür etmekte ve bu havali yaylilarında hay- vanatı ehliyeye tecavöz etmekte ve ara sıra köylere adar da inmektedir. Milâs avcılarının geçen sene yaptıkları bir takipte bunlardan beş tanesi itlâf enilmiştir. Berlin hayvanat bahçesinin siparişi üzerine yavru Pars bul- mak için bu havali dağlarında yavrularile beraber gezen bir parsa tesadüf eden iki köylü hayvanı yavrularını kurtarmak için hücumu üzerin itlâf etmiş- lerdir. Bu hayvan iki metro kırk bir santim uzuuluğunda idi ki bu havalide bu Zadar cesimine şimdiye kadar tesadüf olunma- mıştır. Ömer B. izmir polis müdürü meb'us- mu oluyor? Hizmet refikimiz İzmir polis müdürü Ömer Beyin, C.H. “ır. kası tarafından münhal mebus- Tuklardan birine namzet göste. rileceğinin söylendiğini yazmak- tadır. Refikimiz bu rivayeti teyit edecek resmi haber bu- lunmadığını da ilâve etmiştir. Ömer B. elyevm şehrimizde bulnnmaktadır. — iy OLİMPİK | Bisikletleri geldi 928 Olimpiyat bisiklet şam- Galatasaray Atletizm müsabaka- ları yarın yapılıyor Galatasıray terbiyel bedeniye kulübümüz cl sene olduğu gibi bu see içinde hazırladığı letizim bayramın: yarn yapıyor. Demek ki spor Meraklıları geçen “hafta olduğu gibi bu cuma dn o canh bir atletizim tezahürüne şahit olacaklar. Se nede bir defa güç “yapılırken böyle iki halin üstüste maç yapılmasını atletizm için bir fali hayir âddediyoruz. Galatasaray kulübü müsaba- kaların intizam ve muvafakiyetle başarılması için icep eden bütün hazırlıkları yapmıştır. Bayrama saat üçte geçit res- mile başlanacaktır: Program şudur . 100, 200, 490, 800, 1500 3090 metre koşular ,, gülle, disk, cirit atmalar , yüksek, &- rikla. yüksek , tet ve üç adım atlamalar #X100 bayrak. Denizciler, futbolcular, atlet ler aramda ve ayrica yalniz hanımlar arasında 45750 metro bayrak yarışları , Ayni gün 'iaat altıda birinci kömede ©n #z puvan alan Sülemaniye ile ikinci kömenin birincisi İstanbulepor arasında futbol terli müsabaka * yapılar caktır. Yarınki maç Geçenlerde İzmire gider. Galatasaray takımı “ile bir maç 2.1 mağlup olan Üsküdar - Beylerbeyi muhteliti yarınki cuma günü saat 18 de Kakıköy saha- sında Fener birinci takımı ile bir maç yapacaktır. i vi 3 i $ Galntasaray Kulübü Time tinden: Bu cuma günü öğleden sonra saat birde Galatasaray Kulübünün senelik — atletizim bayramı icra edilecektir. Davetiyeler tamamen yetişti - rilememiş Olduğundan İstabul daki meb'uş Beyfendilerin, 4s keri ve mülki erkâm hükümetin, berri ve bahri erkân ümera ve zabitanın, Cemiyeti Belediye ve Vilâyet Umümi Meclisi azası ile C. HM. Firkâsı rücsasimn ve bü- tün sporcularla sporu sevenlerin Taksim Stadyomunu teşriflerini rica ederiz. $ Galatasaray Kulübü riya- setinden; Galatasaray futbol“ atletizm, denizcilik, böks şubelerine men- sup bütün sporcuların spor el- biselerile,. bu cuma günü saat 21 de kulüpte bulurmaları. ———— a — Bir cevap İski ki Türk fütân tacir ve amelesi ne vaziyette İskeçtde çıkan“Yeni Adım., relikimizde 'okuduğumüza yö- re, oradaki Rum tütün ame- lesi- bir “Yman gazetesinde neşrettikleri mektupta Türk tütün o mağazalarmın o Rum âmele küllarmadıklarını ileri sürerek şikâyette bulunmak: tadırlar, “ Yeni Adım, relikimiz buna” karşı! (Şunlar “yazmak: tadır: “Burada beşaltı ader Türk taciri vardi. Bunlar © evelki seneki - tütünlerini bile sata- madılar. İşin doğrusunu arar- sak bunların yalnız Türk ol dukları için tütünlerinin sa- tulmadığını Ortaya atmamız icap eder. Lâkin biz bugüne kadar bir şey demedik, yaz- madık. Daha dün ve hergün Rum mağdzalarında amele tasfiye edilirken on beş Türk ile yalnız bir ,Rum çıkarılıyor, ertesi günde ayni Runi tek- car içeriye anıyor. Biz ne €srsem mede ,körüz, sırıtan bakikatları — ahlarız. Türk tacirleri “tetbiş için yazılan yazılar mühartirlerinin — kıy- metlerini “ortaya koymaktan bir işe yerimaz, © Fnkaramızın pin pm m (Üs tarafı birinci sayıfamızdadır) 30 milyou lira ikusat temin ettiler, Kendilerine memleket şükran borçludur. Bu sistem en sıhhi, en kullanışlı ve en ikusadi bir sistemdir. Ankara çok güzel ve çok mükemmel bir şehir olacaktır. Bunun tatbikatma gider gitmez başlıyacağız. İstanbulun müstakbel şekli hakkında fikirlerimi soruyor- sunuz İstanbul için böyle bir tetkik yapmak üzere bir teklif almadım. Fakat ben İstanbulu eskiden “© tanırım. 917. de şehrin. müstakbel şeklini tayin etmek üzere davet edilmiştim. O Zaman Perepalasta na- zırlar ile mebusların iştirak ettiği bir içtimada fikirlerimi anlatmıştım. Bu rapor Türk- çe de neşredildi. , İstanbulda imşant inzibat olmıyan bir şehirdir. Galata- da cesim hanların arkasında tahta evler görürsünüz. Bun ların sakinleri havadan, zi Yadan, her şeyden mahrum- dur. Zengin binalar fakir binaları ezmişir. İler arsa sahibi havadân ve Ziyadan müsavaten istifade” etmelidir. Avrüpa şehirlerinde hava ya müsavatı, vardır.Diye bilirim ki dünyada Beyoğlu kadar çirkin ve. gayrı sıhhi bir şehir yoktr, Şehirci gö- zile Beyoğlu topla. yıkmıya ayık bir yerdir. İstâibul ci hetine “gelince bürası, çok güzel bir şehir olmıya mü: saittir. İstanbul içinde esaslı ve iktisadi bir plâna ihtiyaç vardır. Şehir inşaatında, para sökuktn yiten. Onu hüsü İsetmal Tâzımdır. BirYunan rezaleti Tan gazetesi Lehlerinde yazması için Yunanlılar tarafından satın alınmış ! Hadisenin ifşası Paris Yunan sefirini gülünç bir mevkie düşürdü. İzmirde çıhan * Yeni Asır tefikimiz İstanbul “terikile Anadan şu malümatı alıyort İstanbul, 1 (Y.A) - Atina dan bildiriliyor: Gazetelerde intişar eden bir telgrafa göre Paris Yunan sefareti bir ge zetedilik rezaletine karışmış bulunmaktadır. Fransız kıra iyetçilerinin o gazetesi Olan ksiyon Fransez » Yunan sefareti tarafından, < Tan > gazetesinin Yunan menafiini müdafaa etmek üzere Satın alınmasına mütaallik müzake. rat gösteren mahrem evrak ve vesikayi neşretmiştir. Bu ifşaat Paris Yunan ve ecnebi mahafilinde büyük bir hayret tevlit etmiştir. İşaattan anlaşıldığına göre, müzakerat Pariste Tan ga- zetesi müdüriyeti ile Yunan sefareti arasında başlamış ve bir dereceye kadir ilerlemişti. Fakat tam itilâf hasıl ola madığından Tan müdürü müzakereleri, bizzat Anaya nakletti. Bundan: hiddetlenen Paris Yunan sefiri M. Politis baticiye nazaretine telgraflar göndererek « Tan » in me talibinin reddedilmesini tav- siye etmiş ve bunun bir utanmaz gazete olduğunu, serdettiği o müddeiyatın da tazyik mahiyetinde telâkki edile bileceğini yazmıştır. Aksiyon Fransez Yunan setirinin iki gün sonra hari- ciye azaretine gönderdiği diğer mahrem bir telgrafı da Ihsan Paşa Meb'usumuz vilâyet işlerinitetkik ediyor İstanbul meb'usu İhsan Paşa dün öğleden sonra vali muavini Fazlı beyi ziyaret etmiş, vili- yetimize alt bazı işler hakkında malümat almıştır. İhsan Paşa vilâyet meclisinin geçen seneki kararlarına ve ya- pılan işlere alt raporla da tet- kik etmiştir Haber aldığımıza göre, İhsan Paşa hayat pahalılığı hakkında da Ayrica tetkikat yapmaktadır Duvar diplerini pisle- yenler ceza görecek Şehremaneti duvar diplerine sokak kenarlarına aptes bozul: mamasi İçin sıkı tedbirler almı- ya karar vermiştir. Bu gibiler takip olunacak ve yakalananlar ceza göreceklerdir. Diğer tarsltan Emanet bu yerlerdeki pis kokular izale “döktürecektir. için liç sanır 4 memur tasfiye olundu Vilâyetteki tasfiye komisyonu dün toplanarak Av ve Tuz inhi- sarları memurlarından dört kişi- nin tasfiyesine karar vermiştir. e Sağ İngiliz liarsı 2 kuruş düştü Wogiliz hirası.dün 1013 Kuruş” ta açılmışmış, iki Duruş, düşe rek İg1) kuruşta kapanmıştır. İstikrazı dahili yükselmektedir iki gün. evvel, 89 kuruş iken dün 944 kuruşta. kapanmıştır. Ticaret odasında münhal azalıklar Ticaret odası indhap heye bugün. bir yapa- cakur. Bu. içtimada eden oda meclisi azasından İHay- dar Muhittin ve Ankaraya tahvili o memuriyet o eden Ziraat bankası müdürü Raşit Beylerden inhilâl eden iki azalık için intihâp günü tes eti çtima vefat —apeme Zabıt kâtipleri iste- nografi öğreniyorlar Belediye meclisi, zabıt kâ- tipterine dün istenograli sür- at tectübeleri yapurılmış ve güzel neticeler alınmıştır. Bundan sonra zabıtlar bu usul ile tutulacaktır. —o— Harbiyeden Nişanta- şina yeni bir cadde Şehremaneti © Harbiyeden Nişantaşına doğru, O civar daki bostanlar arasından yeni bir cadde açmaktadır. Bu cadde » Nişantaşındakı - kara- kola kadar uzanacakür. —e— Yeni mektepler için Vilâyetimiz dehilinde yeni- den yapılâcek olan 93 ilk mektebe âit teklif (zarfları dün idare meclisinde açılmış- tr, Kati ibale bir hafta sön- ra yapılacakır. Bu işe alt grup talip olmuştur. —e Cami İmamsız ve ha- tipsiz mi kalmış? Geçen cuma günü Üsküdar- daki Altuni zade camiinde, imam ve hatip vazifeleri başına gelmedikleri için cuma namazı kılmmamıştır.. Buna sebep de mütevellinin cami müstahdem- lerine altı aydanberi maaş vermemesi — olduğu söylenil- mektedir. Evkaf idaresi mütevelli hak- kında tahkikata başlamıştır. —— « Tan > gazetesi ile hasıl olan itilâf. bilâkis tasvip etmekte idi. Yunan “sefirinin vaziyeti bu ifşast basebile tehlikeye düşmüştür. Zira bir cihetten hayasızlıkla ittiham ettiği Tan gazetesi an ka n etmekte | “Firka moykilâtmı İstanbul maarif işlerini teftiş Maarif vekâleti heyeti reisi geldi Maarif vekâleti teltiş liği binasında umum! müfeti lik dairesine gitmiş, müfettişleri, bir müddet konuşmuştur. verilen malümata göre Rıdvan Nafiz Bey şehrimize mübim “meselenin tahkik ve intacı için gelmiştir. Kendisi bize bü” besi susta sadece: — Buraya vekâletten ve rilen bir vazifenin intacı için! geldim. demiştir. i Haber aldığımıza göre Rıdvan Nafiz Bey şehrimizede bulu) duğu müddet zarfında liselerin | mezuniyet imtihanlarını da teltiş ve kontrol edeceklir. Geri çevrilen deriler hakkında Bir haftadan beri şehri- mizde bulunmaktı olan Jk- tisat” vekâleti deşreti hariciye şubesi müdürü o Avni Bey yarın Ankaraya | gidecektir. Avni Bey Rusyadan yerli malı olmadığı babanesili. iade edilen derilerin ikinci mua? yenesine ait raporunu vekâle verecektir. Gerek hafta s0 nunda vekâlerçe bu hüsulta! bir karar yerimesine İntizar) edilmektedir. i teli” Cümhuriyer Halk “fırkası mülettişi Hakkı Şinasi. Pasâ önümüzdeki cumartesi günün” den itibaren İstanbul fırka teşkilâtımı teftişe başlıyacak Taksim abidesi "Taksim abidesi komisyona önümüzdeki hafta içinde top- | lanarak abidenin tamiri hak“? kında bazı kararlar verecek- tir. Bu içtimaa mimar Monceri (| de “iştirak “edecektir. Ayrıca | mahallinde de tetkikat yapıla- Muhakeme İzmir 3 (A.A)— Taklibi kükümet cürmile maznun olanların o muhakemelerine bugün öyleden sonra de- ED emiri ehali vukuf raporu okunarak kâfi gö- rülmüş ve doktor Hikmet beyin © yazıları (o hakkın- daki rapordan bir netice elde edilemediğinden yazı- ların yeniden tetkikine ve muhakemenin o temmuzun sekizine | tatbikine o karar verilmiştir. Yunanlılarla mü- zakı . saire birbi