27 Mayıs 1929 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

Mpharririe ei Rüyter amme. — Skapaflovda Alman donanması kendi kendisini | nasıl batırdı? 49— EĞİLİM M. Gayur Esaret devresinde « İngiliz hükümeti beni mahkemeye sevket- miyordu. Alman hükümetine gelince; o da hakkımda tahkikatta buluumayı düşünemiyordu » “İhtiyat mülizim Labsen vazi fesini son derece faaliyet ve sadakatle ifa etli. Temmuz evasıtına doğru Ak man hükümetine, İsveçe sefiri vasıtasile bir nota gönderdim; bu potanın ilk ibaresi şayan dikkattir: «Efradın tevkifi için sebep olarak gösterilen o muharemata tekrar iptidar hadiş:si vukua gelmemiş olduğuna göre mü- rettebatın kabil olduğu kadar çabuk © Valanlarına (iadeleri için lavassıfia o bulunmamızı rica ederim, Onlar için evvelce olduğu veçhile o mevkufiyet o mevzuu bahs olamaz, Şu sırada. mev uf tutulmaları bir mevi hapis demektir. Milânm «Labsensin vazilesi- ni ifa ettiğine dair göndereceği bir kelimeyi o haflalarca boş yere” bekledikten sonra, raporumu doğrudan doğruya pösta ile göndermeye © karar verdim. #Donington Hol» da geçirdiğim aylarca müddette “banâ en büyük bir zahir ok muş olan emir zabitim maktulü yerine isali deruhte etti, Bu zabit fevkalâde seciyede ve muhâkemesi sağlamdı. Yaşının gençliğine uispelle bu evsahın «kendisinde bulunması hayret ve takdiri celbediyordu. Tewmüz eyasıtında İngil- İri Almanyaya bir del siz — gönderildi. Bu telsize göre “Skapa Fiov, hadisesi mahkemeye © sevkolunmıya: caktı, Bü telgrafı İngiliz gaze- telerinde de okumuştuk. Al man © hükümetinin telgraf medlulüne / aldaparak bizce mahsus olacak hiç bir harekette bulunmamış, ve Alman hu: kukunu müdafaa ile tahliye- mize çare arımamış olması muhtemeldir. Alman hükümeti, babriye mezareti dahil olnak üzere gemilerin batrılmasında asla zimethal olmadığımdan be- nim divanı harbe berayı sevk tetlimimi. wlep edecekti. Bü müsamaha İtilâfın son- ralarssAleyan hükümetini gemi- zerin baurılmasında zimethal addetmesine yol açtı. “Osveş- tri, kampından hareketim a- kibinde İngiliz bahriye neza: reti gemiletin batırılması ha- disesi hakkında zabitleri ve efradı isücvap etürmişti. Bün- lar cevaben emirlerimi ifadan İngiliz muharrirl, « Harolt Armstrong » yo» ahvali hak- yazdığıbir ma- küle « Taymis »te in tisar etmiştir, M. Arms- trong; Suriyenin, Ffan- başka bir şey yapmadıklarını söylediler. taldatını araştırmış olan hu- kuk müşavirim mevkuf filo- erindeki sahabet hak- hs olunca harp ba derli indirilmiş makla beraber ku ünden. flamalarının asılmasına İtiraz edilmemiş bulunulduğunu ile- ri sürdü. O sırada isticvapta hazır bulman İngiliz bahriye zabit bü noktayı tasdik & rek tahkikata memur hâkime takriben şu sözleri söyledi: “Görüyorsunuz ya! Size dediğim tamamen bü idil, Bana gelince, asla Blevap edilmedim. Hiç bir divani barp toplanmadı. Bu da İm giliz hükümetinin bana karşı bir şey yapmıyacak ve nok- ti nazarımı cerhedemiyecek gösterir. toplanmış ol vaziyente olduğunu Bir divanı harp olsüydı, O divanı harp mev- kuf filonun tamamen inziva- da birakılmasından, ve müta- | biyeyi rekenin temdidinden haber- dar edilmemesinden dolayı İngiliz > hükümetini o mesul tutacak. Bilmem Alman hükümeti vaziyetinin bu mükemmelli- ginden istiizde yolunu bil di mi? Almanya haziranın. 24 ün de sulhü imzaladı. Alman harp esirlerinin o memlekele- rine iadesi büyük devletler. den üçü tarafından mushe denin tasdiki ile mukayyet idi. İngiliz matbusuna - bakılacak olursa bunun aylarca devam etmesi o mübtemeld. İngiliz areteleri' ve hahusus doğru dan doğruya Norsklayif kon- sorsiyonuna - mensup. Olmi- yanlar yüz binlerce Almarın Britanya kamplarında ala ko: nulmasna şiddetle itiraz edi- yorlar, İngiliz maliyesinin bu kadar bozuk olduğu bir Sira da bunu manasız buluyor- lardı. Bu isthbarsu ;vakın dan takip ettim ve İn; hükümetinin - insani hissiyat dolayısile “değil hal ili maliye dolayısile -üserai bar- salıvermeğe taraftar olduğuna kanaat getirdim. Anlaşılan o sırada İcgiltere- nin hiç bir kavi kanmati yok- vı Loit Cörç bundan gayet muztarip olmuştu. © vakıtlar bir çök defi müsaâde almafin m sız mandası alında geçirdiği devri tedkik ederek diyor ki: « 1919 senesinden beri, Suriyedeki her cemaat, ayrı ayrı Pran-; İstinabe komisyonunun mü- i muhtemeldir. | Feyzidaim B. de l | Dahilde j | Sİ M. Pijo Gazi köprüsünü yapa- cak mühendis memle- ketine döndü Şehremanetinin Gazi köp- rüsünün projesini yapmak için çağırdığı Fransız mü- bendisi M. Pijo, tetkikatını bitirmiş ve Emanetle bu hususta yaptığı mukaveleyi imza ederek memleketine | dönmüştür. Mukaveleye gö- re mühendis projeyi 8 ay. da yapacak ve kendisine ihale fiatı üzerinden yüzde 1 ücret verilecektir. Mühendis, ayni zamanda köprünün — inşasını hangi kumpanya üzerine alırsa, inşa sonuna kadar işin ba şında kalacaktır. Açılması yaklaştı İnkılâp müzesinin açıl - ması yaklaşmaktadır. Müze heyeti dün Şehremini Mu- hittin beyin Uriyasetinde toplanarak hazırlıklara de- vam etmiştir. Adliye Vekili Adliye » Vekili - Mahmut Esat B.in buakşamki trenle Ankaraya o avdet etmesi Reisi evvel birlikte İktısat bayramı Sanayi birliğinden bir heyet bugün Ankara- ya gidiyor Sanâyi birliği milli sana- yi alâkadar eden bazı hu- saslar hakkında Beşvekâlet, Maliye ve İktisat vekâlet- leri nezdinde teşebbüslerde bulunmak” üzere Ankaraya bir heyet göndermeğe ka- rar vermiştir. Heyet, Birlik umumi kâtibi Nazmi Nuri beyin riyaseti altında beş fabrikatörden mürekkeptir. Bugün Ankarâya hareket edecek” olâm” heyetin Ankâ- rada yapacağı temenniler arasında muamele vergisi, okturuva işleri » ve iktisat bayramı mes'leleri vardır, Lozan muahedenamesinin ticaret faslı ahkâmının hı - tam bulacağı ve yeni güm- rük tarife kanununun mev- kii mer'iyete geçtiği tarihin iktisat bayramı olarak ka - bul edilmesi için çalışı caktır, İktisat bayramı günü bütün sanayi erbabi toplu halde tenezzühler yapacak- lar ve diğer eğlencelerle tes'idatta bulunacaklardır. gidecektir. lüzum gördü ve iktis elesinde © teçhhürleri oldu. Bir taraftan Fransız mât müdip buat İngiliz hükümetini teş, vik ediyor, harp esirleri me- selesinde © Almanyaya © karşı hiç bir müsamahada bulunül- mamasını. teİçp oylarla İngiliz. matbuatının bir kıst mıda bir mütlebeye iştirak eyliyordu. Diğer taraftan sol cenah gazeteleri yüzbinlerde esirin — iktisadi sebeplerden ilayı. memleketlerine Jadeğ lerini talep. etmekte idi Bir vaziyet karşısında İngiltered& Alman zabitles tinin en. kidemlisi sıfatile! Loyit Corcu mütacant ede esir bulunan rek Alman harbesirleri. 1& binde temenniyatin “bulun? mak haurnma geldi Talep? namemde, sulh aktedildikter sonr& Alman efradım halğ esir tutmanın, ne Kudar haki siz ve vicdan bir bar ket Olduğunu izah ediyor dum. Onların memleketlerin& iadelerini üç bükümcün sut hü tasvibine lik etmek biğ iadeyi gayrı muayyen bi zamana atmak demekti, Esiri ler arasında asabiyet 6 dö receyi o bulmuştu ki aruk Mehmet Emin B. Halk bilgisi derneği ta- rafından şerefine ziya- Jet verilecek Milli talim've terbiye he- yeti reisi Mehmet Emin B. bir kaç gündenberi şehri- mizde bulunmaktadır, Halk bilgisi derneği İs- tanbul mümessilliği -derne- ğin ilmi teşkilâlı'reisi olan Emin B. şerefine çarşamba günü konservatuvar binasın- 'da bör”çay siyilek "verile Mekteple rde İmtihanlar ve teftişler Kö sonlu ipi larına. dünden iti- barın. başlanmıştır. Şehir ilk mekteplerinde de. 8 haziranda başlanacaktır. İlke tedrisat. müfettişleri imti- banlarda hazır bulunmak için köylere dağılmışlardır. Maarif * Vekiletinden “gelen emir. üzerine . ümümi müfettiş Hasan Âli Rey bütün ilk mek tepleri:sıkı surette teftiş etmiş. tir. Hasan Âli B. vekâlete mu- İnssal bir teftiş raporu gönder. mek üzer Orta mekteplere gelince, bu- ralarda uuml teftişlere hı €saretlerinin temdidine U bammül edemiyorlardı. (Bitmedi)£ Tür. Halihazırda Fransa | xe civarı nüfuzunu takviye et miş isede bu nufuz yali para ve can telef ve bütün ülkelerin tahribi bahasına ka- zanılmış askeri bir nü- fuzdur. Bu nüfuz, binlerce askerden müteşekkil bir işgal ordusu ile idame olunmaktadır. » M. Armstrong, Dür- zilerin ihtilâlinden bahs- saya karşı i isyan et Eliş / ekikten sonra . Halep | bü , İran, başlanmamıştır. Teftişlerin imtihanlarla bera ber yapılacağı söylenmektedir. ilk mekteplerinde sene | Hronika Davası agır cezaya | verildi Rumca « Hronika » güzelesi aleyhindeki Türklüğü tahkir da- vasının rüyetini ceza mahkemesi ağır cezaya ait görmüş, gaze- tenin mes'ul müdürü madam Eleni, bu kararı temyiz etmiş, temyiz mahkemesi ceza mahke- mesinin kararını muvalık bul muştur. Altıncı mustantık Süreyya B. bu husustaki tahkikatini bitirmiş, evrakı lüzumu muhakeme ka- rarile ağır cezaya göndermişiir. Yakında muhakeme başlıyacaktır. Maç hadisesi Maçtaki döğüş ve mecruhiyet hadisesi | hakkındaki tahkikata altıncı istintak dairesinde devam olunuyor. Mecruhların kat'i raparları beklenilmektedir.. Bunlar ölüm tehlikesini mucip bir vaziyet mevcut olmadığın tespit ettiği takdirde, af ve tecil könunu mucibince takibat duracaktır. n Emin Ali B, Muhtar paşa aleyhinde bir dava açtı Esbak bahriye nazırlarından Mahmut Muhtar paşanın bir vapur mübayaası meselesinden dolayı muhtelit encümence hak- kında kanun! takıbatta bulunul- duğu emada icra vekilleri heye- tibe bir istida yollamıştır. Mahmut Muhtar © paşa bu tstidasında şimdi C. H.F, İstanbul vilâyet heyeti reisi ve Mubhtelit mahkemeler Türk ajan Emin Ali beyden bahsetmiş ve şunları söylemiştir : «Bu dava, ancak kılükal üze- rine müesses ve mukaddema mahut Enverle aramızda cari | olan münaferetten — bilistilade müteveflayı merkumun Harbiye hezaretinde hukuk müşavirliğini eden Emin Âli namında birinin o zaman velinimetine yaranmak üzere yazdığı bir derkenara is- tinaden tasni edilmiş olmaktan başka bir mahiyeti haiz değildir . Durüdiraz devairi muhtelifede vesaik arandıktan sonra bulunan evrak ise 14 sene sonra muma- ileyh Emin Âli elendinin bu kere Seyrisefain Hukuk müşaviri. sılati ile malâm hususi esbaptan mâşi tertip ve tasni ettiği davayı mükezziptir Bu şekl şekilde kendisindden bahs- edilen Emin Âli B. bunlari yahsına , ilmine ve şerefine hakaret telâkkı etmiştir. 1- Eminönüde « Se in Vehbi » tuhafiye mağazası, (Kravat, gömlek, Çanta ve famila üzerinden “(5 çorap ve yaka üzerinden “),3 tenzilâr yapacaktır.) 2 — Eminönünde, Bah- çekapı pazari tuhafiye eş- yası e : ? ,10 tenzilât yapacak» tr) 3 — Sirkecide Hami diye caddesinde 6 numa: rah İsmall Asaf Beyin ma taz mofon, plâk üzerin- den “1,5, tuhafiye © eşyası üzerinden o “510 tenzildt yapacaktır) 4 — Bahçekapıda Gül cemal tuhafiye pazarı. CO tenzilât yapacak- tır.) 5 — Sirkecide perukâr Mustafa, Recep biraderler. CAbonelerine “4,10 ten zilât yapacaktır.) 6 — Bahçekapıda, Ma- Jül gaziler pazarı Çtuhafi- ye, ayakkabı, terzilik). 7 — Beyoğlunda, İstik- lâl caddesinde Nihat Spor mağazası (spor levazımatı) (Bu mağazalar karileri- mize, pazarlığı müt *,(5) tenzilât yapacak lardır). B.— Postane civarında idiye caddesinde, Mili Riza (spor eyazımatı). (“iç 10 tenzilât yapacaktır) 9 — Ankara caddesinde Meallimler kütüpanesi (©, 10:25 tenzilât yapa caktır). 10 — Galatada topçular caddesinde Kapılçi tam: B vay tevakkuf mahalli kar. mağazası Harp ve Aşk ve Deniz kaplanı izah ederek demiştirki: Merhum Enver Paşanın maiyetinde ça- lışmış olmayı, Balkan faciasını ibzar eden büyük kabinede aza Bu yüzden Emin ÂliB. Mahmut Muhtar Paşa aleyhine bir tahkir ve ayni o zamanda 100000 liralık manevi zarar davası açmağa karar vermiştir. olmak okadar o mucibi hacalet görmem. o Bununla (o beraber, merhumun Harbiye nezaretinde hukuk müşavirliğini yapmadım, Binaenaleyh, bir derkenarla o ve civarı olan yerler (kil ve his itibarile Türk-| Bunun sebebi kısmen hakkında şunları yaz- maktadır: « Talep ölüm sekeratı içindedir. Bürâsı asır- lardan beri anadolu, Kafkasya, Orta Asya, Arabistendan gelen kervanların uğ- rağı; iken halihazırda her” tarafı kapanmış bulünnü tadır. Türk- ler, n tcaretlerini Me çevirmiş bulu- e .Suriyenin yü bü Şimali haalisi ge ak Buradaki idare, gümüş para, polis, Türktür. » Armstrong makalesi- sinin sonunda şu söz- leri söylüyor : «Fransızlar buralarını aldıkları zaman mese- leyi ve müşkülâunı kavrayamadılar. Dokuz sene deyam eden işgale rağmen fburada kuv- yetli bir hükümet tesis edilememiş ve halk | terfih — olunmamıştır. şerait, kısmen kendi hatalarıdır. Fransızlar, halkın maddi refahın artiracaklarına memle- keli. memurlar ve as- kerlerle “doldurdular, bir © sansör o vücuda getirdiler, halka ateş açtılar, ve köyler yak- ular. Ticaret sukut et- miş, esnal iflâs etmiş, tarlalar ekilmemiş, sey- yahlar Suriyeye gel- mekten korkmıya baş- lamışla il GL Ayyy Uuzluk müsabakamız * Vakıf.kailerine tenzilâi yapacak dük- kân ye mağazaların Hstesi : Sim gg ayyy Suriyenin şu acınacak haline bakın! - “Fransızlar bu işi beceremediler ,, “Memleketteki 'nufuzları silâh! * ederek; köyler yakarak kuvvetine, tethiş usulüne istinat etmektedir, Bir İngiliz muharriri böyle diyor | lesinin sonunda, hi yy "nda Çeni dünya) şarap imalâtbanesi, (0,25 tenzilâr yapacak: ar.) 11» Ankara câddesin- de Müallim Ahmet Falit kütüpaneğ” i Ci tr.) (0 tenzilât yapacak» Mustafa zade ve şürekâsi- nın (16) mumaralı kasap dükkânı 14— Beyoğlunda Balık: pazarında (29) numaralı kasap dükkânı 13 -— Kadıköyünde Es- MN kiskele caddesinde (97) numaralı kasap dükkânı 15 — Üsküdarda İskele caddesinda ostafaza- de şürekâsına #it kasap dükkân. (Bu dükkânlarm sahip. leri Karilerimize “|, 5 ten- zilit yapacaklardır. Maa- mafih bu dükkânlar gswsen diğer kasap dükkânlarma nazaran *, (10) tenzilâda sartıkları için (*/, 15) ten- zilâr demektir. 16 — Galatadâ (Ceriyo) tokantası Ç yemek İlsteşi üzerinden *, (10) tenziMt yapmağı derubte etmiştir.) 17 — Pangaluda tram- vay caddesinde yeni kasap namile maruf (136) numa ralı Rıdvan beyin dükkânı (“i, 5) tenzilât yapitakr. 18 — Borsa karşısında Gülnihal tuhafiye ve göm- lek mağazaiı, (“640 tenzi - lât yapacaktır.) 19 — Orozdibak kar “yanda “ve voaldl “gaziler pazar yannda CAN Enis) ipekli ve yünlü. mağazası, * 10 tenzilât yapacak- sss Üy Becerikli erynsida Majikte: Kelebek öşik Asride: Çö şarkın zaman bu davayı tahrik ettiğim yalandır. TA sene sonra, Sey- | risefain bu davasını ikame eder- | ken de orada hukuk müşaviri değildim. Bu da yalan dır, Bahusus bu davayı hukuk müşaviri sfan ile malüm bazı hususi esbaptan naşi tasi elliğin sözü pek çir- kin bir iftiradır. İ İ ç Suriyeliler mandadan bir şey kazanmamıs, bilâkis zarara uğramış* lardır. Ahali Fransız- lardan nefret ediyor- lar, Çünkü memurlar iyi olmadıktan başka Senegâl ve Annamdan getirilen siyah asker- lerle hassas halkı sür atle darılttılar.» M. Armstrong, maka pi hazırda, Suriyede vi yetin iyileşmekte oldı gunu söylüyor.