1 Aralık 1945 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 4

Ye a Tml SE ME . > ele Dıl Kurultayı dün dağıldı j Başı 1 inci sayfada 14 — Türkiye Türkçesinin uygun — görülme filoloji ve diyelekler ğine görüşü bir! leştirin Ku- gerekli taramalara ve derle- bakımından niteliği- melere devami etmek. ni belli ettirebilmek için yeniden ya-| 5 — Türkiye içi ve dışı bü zılan metin Anatüzük'ün başına bi. rinci madde olarak eklenmiştir. yapmak. Tasarının yeni 8 ü — Türkçenin ana grameri, tat deki ulusal kelimesi yerine Ana grameri. ve harşılaştırmalı ii ya e kill "bakımından il vee gra üzerinde çi ışmal — Ekler ve kelime yapma yolla- yı Üzerinde araştırmalarla si ge ifade kadretini arttıraca imkânları bulup per ii — Terim işindeki hes 1, gevşetme- nması,, sözünün A ola den çalışmak ve bir Mürkçe Te. örülmüştür, timler Sözlüğü meydana ge- ti e Türkçesi (ağızların Si —— etme ie moloji im Ali Dilemre, Profesö Noyan, Doçent Afet k man, Dr. Ali Suha Delilbaşı, Feridun Fikri Düşünsel, Cemal Gültekin, Yeni min akde. eski ki “şerefine dil atanlara” Ga dar bütün dil anıtlarının A fill basımlarını, çevri yazılarını, zettiğim gibi, tasurıdaki maddeye © san insan i Gi > len ön ekinin kurulmasının denen komisyonca (dilin arılanması) kay. > , > mesi etrafında fikirlerini bildirmiş- a leri mini m, 1944 mai ya e yatmak yeri bina? b ayrılmış © karşılıklar o tutar p Kİ inin bükü ç kav. 7 , Bunun üzerine Türk Dil Kuru geyysnat Tia gib bir vi i rıyan ileri, olgu Siki emmi Ham BO ai di ini mu çk a m pl gah lı i kut söz almıştır. Ör ek mesele- |ru vanda "Kar yea datğa deni atay gibi eski Türk lehçeleri | Zengin m , öm a imi zerinde çalışmak, başarılacaktı Tik dilinin bugün yaşıyan | kazanıly indeki etkilerini Ve| myelerle terim sa -abanci İs dillere kazandırdığı kelime | paklı kelimeleri liebe ği. iller tek heceli, bitişgen ve bükülgen olarak sınıflandırılır. ve kavramları e incele- geni v Gelenmiş” lem ön ek izle. Ali Suha Delilbaşı'nın sözleri ği Söz alan Ali Süha Delilbaşı, şöy- Ne a i 1 karşı 6 oyla i çevirip yayı Je demişti dan wi olaylar ğ Gesi in, elk , içlerindeki “Kemal Turan Tüzük Komisyo- z iddi > para konmüs hakkında gene aym Jarı tamamlayıp dünya ka-| nunda üye olarak çalışmış ve karar” cek bulunamamıştır. günün ihtiyaçlarına uygun üyenin yaptığı önerime komisyol Si İçindir ki, terimlerde tur. Sani emişi. da dilbilim Dre yeni ve ie Ed ni 11 nci maddeye yerli sözü ti araştırmalar yaratılmasına sesi vatandaş sözünü yin çoklukla kabul edilmişti en ie yeniden * ele > 7 — rekkep kelimelikten ileri o varamı- ü dirde Yeni 12 nci madde bei ni epçilâcele Merkez JE slm Şi imlâ işine geli na Yesifelendirilmesini dilemek 2 Kurumdan gap Me dalan ç ki Naşit Hakkı Uluğ, Tüzük Komisyonu raporunu okuyor.“ “üzerine diler nee saz ştur. Bunları sırasiyl€ ilei çüsünde çizik 0 İml biriği ğa vr yu dilde, ütün Hikmel Bayar, hem ölmez hem ve — Halit Fahri İdır. Nitekim, Milli Eğitim Bakan iyoruz: a a daha geniş bir zaman ni pğliyacak tedbirleri destek- | Yabancı sö; ılmi lümsüz kelimelerinin garp dille: şi ri Te un bii Yaptığı: bir genelge ile öğenin Kurum binası a orta lr öğ Kİ İT dört çen te a. i ii P çi öne Sü e iğreti veri ayrılm: BE SAM — N ki, karşılıklarını göstermiş, ayının nu üzerinde fikri- | rilmemiştir. Gerek e © bir mis uyun. 16 lie pa Kurumunun. Tüzüğü v m m çeyreği Şu Atatürk için bu iki meden e elin sai öğ-İni ve dü: İçüncesini sordu. Sonuç 2-| gerekse içindeki e yanın ve Aişe bigekilde. deler eteğine dışavı ö etleri, Aİ olmaz ğini y © İ hangisi kullanılırsa kullanılsın, 2 ini Bali Orme ii bims Kurumunun. | kitapların ve ida ki i feni 15 üneli mzddedeki onur Şilan Halkevleri Di ve Edebi, ini b A e Si mi mis. şunları söylemiştir: ilenrimes ve Kurumun da ken. | etti : zü,onurluk ve “dış?” kelimesi, bu sö yat Komitelerinin ri verim- | köklerini ve ea ir olmasını Türkçe için bir kazanf te. Pel mili bir mesele Hin di > ilgilenmesi tabiidir... 7 1g ün harici mânasına terim. ayak li ve başarılı çalışmalarını sağ. âkki etmiştir. söz bul m Reşit Tani Gk daki me : ? bı lamak için kurumla | sistemli) - Tekrar söz alan Kemal Tur almış Bulam 86 İlan İm rim kon m ; kabul edilmiş olm — Ş Süha Delen devab Sarml a Halil ./ Nimetula be evvel özel isimler üzeri imi nusu Te lar fi & Taş yle per st ir işbirliği yapmalarını ger- işIy: p miş kol müş e tarafın - |rüşlerimi belirteci ilin Öze” isim- |ni bildirmiş, kendisinin ve Türk Dil | sad Gene bu edi gekleştirmek. si el Özkürk ) başkan ta,)leri kendi söyleyiş tazgila göre | Kurumun ve key eri Li er na i © daşımla bir ayrılığımız ko; 5l iu ii ai ve ya y m rini e ölümsüz. keli | yazmak teklifi gö görülerek çıkarılm ye yam yoktur. Sözlerim iş mesi kurulfayen Kabul edilmiştir. — | Ama, bunda i ği P e 14-15 maddeler n mış bul ural nunun bir üyesi ir açık. Gri, Abdülkadir Noyan'ın dağa uygun eni lama ai e ama mi YA e gerekli görülmüş ve bu bakımdan si s ” ç 1 iki madde yeni üç madde haline Kemal 'ın sözleri baru racaksınız. Aramızda bir 4 bazıları, bir m) e i lmuştu resm, ) 'e terim, imlâ ve çeşi eni ti nei maddenin 2 nci fıkra- Tüzük Komisyonunun. lığı olmadığını kaydettikten son- | Tiyi a ienizmii da Eş ğru al ii KA ve belimse! konular değimi Tür - V doğru olarak. karı Bed kem üzerinde ilmi metot- zerinde “bazi söy suku by Detayi özelleşmeyi , basınç vadi d i ara dayanan. iirler ileri ii plânları sürmüş. mm Ve ei ği hatipler ei ko- | ve görü i - İlk © dı hsiyet olarak v4 is şeklini değin.) Pesiiçe yani arsanın şimdiden sağla! laporu saygiyle sunarız." yalayan m elli BO Faik Reşit (Unat, di a eN yü sel mal 3 Reşit (Una! Turan kürsüye diyor ve (ce) di sia | ör ü 7 1 mein. e i z ediyor ve (ce) diye yaya nerge Komisyonun raporu üzerin| Diğer Bütçe : ağik düşüncesiyle ronünde. - dye bu- Mel midesi Anka a Kak gn » kelJde Dr, Âfet İnan tarafından teklik) reyonu raporuna kl RA di pi — ediler fikre Ön Ki lol 5 ri misyon ha, 1 onuşması ca ğ meze kendim: hi beliğ | di iilrük 3 bini iy ae Ta saat 16 da toplanmalı üzere İİ'İ Vermek ve nee E > vi ini yrılıkf yokti a sek bul edi. e) Söz A Diy birleşime son verilmiştir. şyarları deyimi Ye-İ ağyı a i birce gesi | “türk Mi > pe İpi, ül muştur <i i ii iti dei leri iinde azl Gn a ona gö se onuşmasında. i e Zi inindeki e vd gi X yor. kt vak mz ii gin Vi Konuyu huzurunuz zl ba deli vee tüzüğü çelme Göleden sonra h ki er mi mel lan; N ii cağ belirterek: demişiir : : ee çeşi yi ki > maklardan | sam iyor, mi ve dl devriminin ön eğe e), Kurula mat 1 a rae d a Ni iki raporda Za) ler çeşit — i — sa'da ka- Dördüncü e gem aporün haç | geniştir. Simdi Yi serlerinden sözü kon-| sinçtır. Türk cet kalmıydenklı. karin. bulunmağa çalışıyor. Bazİca b e 5 l k ik inin: eski tabir | ci 1 maddede çiz ilmiştir.. BEYA kat iş bun i ii e — 1 ie e Küme lü eves BÖEC0 Ol| ani ibeş akan Min Şef e asa akla ol de Jain Di Seki yazman ii : ii ai ii ona e e ar e e duğunu Elimle # Lez e İm gelini ileri sürmesi © üzerine bü | madde, iniyle yapiya” Bi A DEE AN rketleri an in, in şeklin R ii 5 Ze çk karam da ifade için yetkili sü catir Dikkatimi, i be) ye zi eğme ae sam ya yy e Baltacıoğlu kürsüde ea > üst Grup b başkan #klej madde üzerinde toplamakta büyük | muştur. Bu önergede, tüzüğe |/“”* gelen malin an EA or yak ilm "mesela “Pienç | İsmail Hakkı Baltacıoğlu terim Genel Sekreteri, £ : > kat'de Airizm ai kabile, köy ir düşüncelerini şöyle izah le k kasaba isimleri var ve müellif ne dine göre e telârmız şekli ve dil Kurumuna o kadar çok madığından birçok ve görev yükli dn ki, yerli gelecek ar- kadaşlar bu görevlerin yükü altında | Yakup Kal ve inceki “Kurultayda Bu yabancı yollar daim - rl ” ezilecektir, in Yun, düzeltme iğ Bun ik İN Sırasında yah. mi i için tedbir & ün İrakıyor. Bee, o halde, bi Karımın iü Hars m başi rm Ab mek gerektir. Tıpta b Gi eli Ti ine in Demirağ r ger i : a Fakat | ade er ecnebi kelimeler | hiye'de bir ev Vi ye lisa er akl ö ve on işti “Tü n irulay. toplantılarında bul genel yazı n İde ki ini © suretle ül a 701 li işti. O zaman genel ekteter | nemli bir görev © Önü ez Yalı Londra Mar, | kisi ga r yan Ml Eitim eN gi izim gelenekten Sie yakın Muz şekilerimizi de ultayca hat Mane iie öylü. belirten bir tel çekilmesi ucu tertipler alınmaz a ekine Göre b in gelişmesi” yolunda izl mdır. a veya mi eta Kökü ve eki Dizden nyan mi zam. Bu hazırlık gele mk y eminiz milet NE ni ii < aramız ayrılmış olan Fâ p Jer yerine yazma sini ri reye kadar yapılabilir ie ENE AREA nr Tende kabi e bi Ji Reşit Galip, Samih Rifat, Gy iyorum,, Sahir Erozan, İbrahim Necmi, men ve b “aziz ölülerin arıl istenmekte yor kadem | bir ikinci imlâsına kaçmıya mechu- or Li Memleketimizde. yapılan deya, eğ e uma verdiği m bir kaşmı ü- elek Türkçe isim: konması yereikiğe, DİE kesin Tiaeni bir Simdi / asıl meseleye geliyorum: a Dil Kuru-| O Başkan tarafından Burada Türk dil sevgisi e kendi gö- laa a sunulan her inanciyle «sopanın bulunuyoruz | revini yapmasıdır. oybieiğiyle kabul edilmi bi b DE ii ie zerine Kurultayda ölüler "ie e Yillar öğrenin ez li göni oğan be ii anka ane bir öneme duftağı yaBi my aklama ar RL er di pl undan sonra Dokler Ai, Süne i ” ştur. Sonunda, i zi Tevfik Yaptır. önergesi Oya “genel yazman, kabl e lerde ve başkentimiz: â bul e ve gil neler levhalar üstünde ha - bayram günleri madde- kim lar ne yaptığımızı, büyük ve anma Merkez Kurul: ykeöi ie. ME İsi uğrama e Bana sira, ylries il da biliyoruz. Halbuki karşamızda : di İatanbul elik " di Genel Merkez Kurulu seçimin? g im uygularımıza İ ilmiştür ii Ea MEL yana dilimi dil : ylem “Özel isimler asıl inecel iniyorlar. ia ir ie si vi yal dir?,, miztirs çaki bel klenebilir”” ün rü Tevfik sz ma > önce Dekanın o konuşmasından sonra|p; > 2 ez say 20 yerine Atati den- Bioleğör Dr. Saim Ali pi tek- irak ii urallar esini teklif etmiştir. r Hikmet ei ve e hatirİgi bir iri pm dil 4) desin Süha Delil- daha konuşmuşlaı en min Fig “tizyolojis isi ve e 0- ih oyuna su- |. Dr. Âfet e başlı. üç dil de en e Take lojisi arasında uygunluk bulunması. l li kel Oz Asım € Aks e miş salik kazali Mi letvekili İsmi ali Ka izim tesi N a Ak Lil mala e konusu üzerinde — durarak demişti ln artık bir aile dır. “Kahrmı sözünü. türkçeleş: | RetAğekı Ahmet Genet gi İĞ al Turan “ölümsüz, sözünün yerih | kiz İmansızlığa |tirmek istiyorum. Bu sözde öyle BN ti iie ee m del çe ei bi: dı bunu Aİ Naim Rize Milet ti al di “Yeni kelimeler kurulurken ön) m. izden iman. doğru olaeâğ:m belirue yi ö a | di i. he ad vi Karli E Pit edilmesi ve kaideler kurulma: vamana ulhraman hir arşı ni Kem içültmel rlar. Biz| malı; , Tekrar kürsüye gelen Ali VE a Bre yeni beller yüce v değil, artist İM ii aşı “ölmez. sözünün Ee getirilm onlara bu milleti, ndaki ateşin | 1 iyi sepanizz Eli Mi ay İrire £ ölildigini Fakat çoklu ta mi hatipler güzelleğtri İ kacetye gelen Türk Di çe baha madı. tak |. İkinet olarak, yeni" kelimelerim |olduğunu göstermeli erimetlri sey, erim Genel Yazman Marap Muti dtte kendisinin a sar. angine Ve ses güzelliğine dikkat yasan eşit a Sanat m zler ee DUMA. “fakat komüsyanun | edilm ve amlar akmalı terim- | &şl karara vardığını belirtmiştir. Nihayet, Türk Dil Kur Birçok Gl terim, imlâ ve te-İcilerden güzel . terim istememe! g Din İmlâ ğe kizim başında aki El rimleri kabul ettirme ve resmi te. rap, iş il yeniden görevlendirdiğ ha sonra söz alan Konya Mit-İlerin tatbik edilmesi ve bilhassa has |rim işleri dışında Makal. mü- | teriz diye hiç durdurmamalı! için benim ve arkadaşlarım yogi ni Profesör Naim Hâzım Onat İsi yazılmasında kaideler kon- ez my lerin kullan. ei ai söz ia hatiplerden döşekikürlr ederim. Bize biri m imsüz kelimesinin kalmasında |masıdır. İlim ağ glancana dığı birçok kel Sıt nayasa ile İmlâ Kılavuzu | 7 emaneti kutlu bir ödev © lkın istifa. im m ür rumu ben e keman dikkat” yalaka edecek . ve veni yarma rda, yabancı | tesebebbü İml Lügatinin | çekmis, bunları e açıklıya. vi Büyük titizlikle gerçekleşti im — telâffuzumuza | yeniden iŞ eşime veb İsi resen ir ırılması dileğinde le wüşLür. Manisa Milletvekili İgöre yazılmalıdır. hassa terim işlerinde pretixe deni- bulunmuştur. X Sonu 5 inci saf”