8 Kasım 1945 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 4

: : İ Her 14 günde bir Ulus okurları, bu sayfada. "Türkiye ve dünya el misiyle ilgili yazı ve haber- leri toplu bir halde bula- lardır. Devlet sermayesiyle , Üzel sermaye bir arada çalışahilirmi? Sayı: 8 | verdiği (e konferanslar bizde tp gibi, e F a lamadı. Bu İlim İrani e Sak Enli Devlet ie ie sermayenin bazı işlerde bir a- İlme enli yağlap kirilir çalışma: rim tecrlibe ve tatbik © de bulduğu serbest bir bilgi ala- dilmiş bir w misalleri ae ni bi görünüyor, Eskilerden Le görmek Na dan doğı Roy Beaulicu'yü. yahut dl fikirler üzerinde durma! deki tatbikatını incel Se bu yazının. konusunu teşkil N Devletin veya komünlerin be- dirli 2 ayin pa şahıs veya mües: iştirakinde bul aha XVI İnci yüz yila, merkantiliiler devrine kadar uzanır, O 2 amanki devletler bile milli ekonomi bakımından mi ve Bişi mâ yar. ri, Ke ser- gö- Bu gibi muhtelit teşebbüslere Birinci Umumi Harpten önce Orta Avrupa memleketlerinde eğe G2 | aye tesadlüf diliyor DE in ikin i yesiyle hususi sermayenin iştirak | ettiği ve teşebbüslerin sa- a torluk Türkiyesinde m ne li tathik edildiği emi üze- sinde heniz | bir tetkikimiz yok- tur, Fi Dedi Türkiye ii Ban Ankara Palas An Terine, endirekt mumi Yerli lerini sayabil — bila tin Şeker Şirk ine, “Düriye Cumhuriyet Mer kez Birkan olan iştirakleri de mubhtelit e bir misal teşkil edebilir. * Devlet sermayesinin o hususi sermayeye katılması, esas riyle, kamu menfatlerini, ir yede Symi ipi inin inisiyatif Kaabiliyetinden ve ticari zihni: ve wsullerden istifadı ikleri konularda muhtelif şeklini seçerler. Nitekim vakitl isti. Hakanı bağlı irköy Bez ve Beykoz D. Kurdun Fabrikalar eme ie ket haline getirilerek idare mec- Tislerine memur üyelerle berabe tüccar üyeler de intihap edilmi: ti. Fakat eye el msn galebe etmiş ve geçiştir. ununla beraber : BİBLİYOGRAFYA # TÜRK EKONOMİSİ; Ekim 1945 ga çe 2 el eni gey k Muhlis Ete'nin Türkiye'- sl zarureti, Y. M. Muhittin Kulin'ia köy değirmenlerinde elektrik istih- sali, Cemal lu'nun: Mali. yemizin hi daki gidişi ve harp son! problemlerimiz; 8, Tukyu'mun, kar rayici ve te- ler muvazenesi; Şefik Bilkur'un at eketleri; Dr. Arf Akman'ın: pçılığımızu #on senelerdeki durumu; Rus fen â- leminde hayret verlel keşifler, P. Bİ Bi- gat: Sovyet Rusya'da plânlama ve meselesi, M. Dobb: Bibliyograf- sadi Devlet eye inin m > Ez | ve murakabesine ait olan > Ten iktisadi şartların tesiri altın. * İKTISADİ YÜRÜYÜŞ: 21 © lı kanunun 39 uncu dn ak artacağı umul- “umumi heyet karariyle me ların Türk olmanı ve hizme senet. * lerinin nama yazı şartiyle devlet o müesseselerinin Rusya'nın yeni beş yıllık limited veya anonim şirket haline iktisadi programı geirikmelerini de dergi etmekle i z wa H riştiği kalkınma hareketi hızla Harp. konjonktürünün. iyi sas) gaye Eükümet, ikinci dülya sırasında az çok ri “Türkiye madenetli yar “ - zeş bile di gayrek, emek osu ile 1044 te dünya madenoifif | işletmelerinin uygun şartlarla ö- ram. Sanay dez Hkn Mehndi adlı maleale tie ar met yam eat srehiileye devi. nemli orya PİNE pi. m Ve teknik mahi İ bugün bile mevzuu olabilir, — sayılıyor. 3 ür, eümkündüz cil e özel bi bir. çel a Şi “mut alel gidilmesi Ma Zama memleketi a let sz Gide Pi m 2: k ve bunla in ele ni e Yazan gidenler oluyor. İktisat DAN ağ Ki diyenleri De. | Muhlis ETE de görüyoruz. im rigbi Siri İğnrsan bir kimse, eğer tıp ihtisası yap- izde devletin direkt ve endirel u bi kökle ökmen iyii ği güm İM Me bad siker ss Ere Bun- | göğe gi ia ir RR RL ize bek ike Ml ri yağlğ” koruma Pig kitabı oku imes , kendini tabip sa- Mile korunmaya müte- ap bazı fikirler edine Gibi | bilir. Memafın tababet de bir < 5 > le semaya inin kapat: || yeceye kadar iktmde benzememele - er arana” | tedir. Bir parça başımız ağrısı ıyacak teşebbüsler Ee ey mik iş v larımızın büyük bir ne memleket menfaatine uygun | ilâçlar tedavi usulleri olarak âlâ yürütebilir. iiklerini görüyoruz, Dikkat edilecek üren, bizde Di — © ebbüslerin pek azında e e daha hudutludur. Bu sahada (Memeli “bitüm diare; dna ank liye ite oldu- le işti zi e a n Ye t ipi e içi akın mler Tür lk eker da salthiyet enrilrine az te- irmayesne “Zira Bankasını. | #edif ediyoruz, Bir Köprümün mu- yazene hesapları üzeri il eb his sesi dört , e a mlm daki mi lr hakında ri yüke di Kimseler Hedi görülür şekküllerinin. kei bipsiz ineklere deği şirketlerledir. İş e İlam de bun- nz dı ki eşebi den umulan fayda, iii ei memlekette, sağlanamamıştır. Muhtelit teşebbüs. âmme teşel Çe iyi taraflariyle, vi ün iyi taraflı meze eişlerin daha prolakli ve daha yata yapılmasını müm e âEE rana ara, kıymetini düşür. çok “memlekete Se Z e halde bir Ulm kolumda ere ar “bö Yl ekiaya — ağ rm ver iL Mirbieimi pimini omar A saydı müstak ilgi kolu Rİ leşi ve beş altı senelik Mi ihtalaz tahsiline lüzum icalmaz. ia, ilmiştir. Bu son şekild Türk İktisat Cemiyetinde Prof. Kessler'in münasebetiyle : tâli bilgi şubeleriyle beraber bir ihtısas ilmi olmasaydı üç dört se. melik iktisat ti verlerimiz. arasında, ya- ln öl ar ilim de- ğildir, özünün de tenkide ahammülü yoktur. İlim, leri müşahede, edip isg. bu hâdiseler arasında yeüasebetler kurup ka- nunlar çıka: nı şeyi yapt iii bir ilim oldi o tasat da ay. öre iktisadın ğe ig eyyam Kimse nakledi şekili eden e Ünye zktasat gösterilen vâibalili- umum! bilgilerin bir kena- Mn enn 2k ln ve mleket meselelet re "tetkik W ir, Cemiyet, kon” seri balinde Konferanslarda bu- büyük. edilmesi, imana olanlar için de bir kolaylık olmaktadır. m zamanlara kadar cemiyet Janlarla müşterek çalışmaya gi- lememişti. Devletin tatbikat or milli çalışmalarına arşı resmi bir ilgi gösterm: e İlk defa cemiyetin ilmi ça- Jip kizisik Kie Ea ez em bu şirketi . Tıpkı bunun gibi iktisat munu. vesilesiyle Baka- tayin olunan memurlar, diğe ğer Lei e imi nazaran la ilim ve tatbikat m: Nurullah Esat Sümer göster di. Kıymetli fikir ve çal ada, çeşitli işlere ağıla pis kat cemiyet bünyesinde toplu bir halde bulunan iktısat ilmi men- atı mensupları mümessilleri. gösteren bir ışık bizde ilk tezahürü; gön defe olarak aym anlayış, Bakanı Prof, Sadi Irmak'. ağa gikrinin. iydü. versitesi Soğyal “ Poli e sörü EM ale hğının iş k üzerinde veri i konfer eller ” harlkmten hepi- miz için aydınlatıcıdır. Memeleketin af b m aa Ee e in Yağın 19 problemlerinin. e are ee sıl ele alınması lâzim geldiğini dinlemiş olduk. vaktin dar- hızından dolayı a imkâ- yam bulanan öl men Proj feransı, Yiyenler ani e belki çok yeni idi, mler, iğde mum GE Golem bi şekilde sarih olarak belki ile de- ilk defa Açik gl Bu bakımda: api DE haini için ö- nemli bulmaktayız. İki Bakanlığın bir ilim cemi- avaş zall olma üzere bulunduğu- Bunu memleket #i- olgunlaşması munlukla karşı. Cemiyetin ilmi çalışmalarına iyetinin daha ei âşikârdır. ei im İlmin, çekilmiş ferti Gaipakizi geliştiğini” sak bu nevi sapi “e bu nevi cemiyet çalışmalarına. si- kı alâka göstermeleri, memleketin fikri kalkınması bakımından el- zemdir. lekt hatıl rüçhanlı bir girmişlerdir. eliyle işletilmesinde bir zaruret 1946 burçe tasarısında. ver; iyen bazı devlet işletme-"| ve resimler toplumunn 894,6 mii ierine (ineselâ mensucat fabrika" | Von lira tuttuğunu oruz. Bu larına, devletin tit rlessesele- ılktar 945 bütçesinin on iki ay- ri ve saireye) özel teşebbüslerin | yığından 22 milyon lira fazladır. rmaye İi beklenile- | zodb da & prak mahsulleri ve ih- biğecsağ arzu edildi” | yacat vergilerinin. kaldırılmasına 1. kalin ii m ÖZel || ye yeni bir vergi de konmamasna, Sürme kahır in? i p inle” TAB ni fazl olma müzdeki bilir, mahı. ve teşebbüs şekilleri sürmeye yalreğığı şüphelisi Hemen her yerde devletçe dü- ; le areket ediş tüccarca e ei inde ikl ve hareket edişten farklı Sig vag ie erir oz ve farklı olacaktır. Dev. mi Ml sermayesiyle özel setmayenin ali arada çalışmasını. istemekten || yan eme iyade bugün de inde bulu. MENİ a tece. an fakat tamamen hususi teşeb. | Et tahmin edilen vergilerin. nie, büz eline geçmesinde daha faydalı | beteri 3 olan işletmelerin tedricen hususi | bu versierin bir anın çer ellere satılması imkinları tzerine | Mf Metne ar neem le durulması daha faydalı olurdu. | göstermiş olduğu e eye ki imyemal İaşe ye nın hasılatının da, harp e vi > AK ANOMİ yet sm ti, ham inadı ir her ağır sanayiin etmesi > önüne EA Donetz ve Ural... in. abrikalar kurulmakta» unların yıllık çelik Tstihsa a a pp e Ainyisiya ve rasında da humm: unutuh bunları karşılamak için yüzlerce küçük tesisler vücuda getiriliyor. Birleşik Amerika'da sınai istihsalin artışı HABERLERİ Del Bununla beraber yeni şartla» unda. büyük ilerleme etiyle) yüne 187 ye çıkacağı tahmin sie: ği rikalılar, kendi retahları. in #redile- rin hacmi gittikce e e 'nin ei ki in gösterilen dir, Bu tehlike siyasi ve Setimal birlikte gele- cektir. Bu âfet, gercekleşirse on- 8/11/1945 Fertçi sosyalizm de rtica gibi, nek a Mimar Faşizm. şü harz pel Sai öğr ezdi getireme: brell Üniversitesi” Devlet. ler Umumi Hukuku Doçenti, Dr. Mehmet Ali Aybar, Vatan gaze- tesinde (Gerçek hürriyet rejimi yolunda) konülü bir seri makale isyan itsade. tanı, düşünceden, dimağın ira: i “fikri | sefaletimizden”, - “maddi setaletimize. intikal © ettirerek, yarada kapltalamder. insanlar asındaki servet farkından sız- üye e KLM ee farla olanlardan alıp, olmiyanlara v. meğa ül olduğunu. Made e Soren şb bübmlaiak geli 1 güm , aynen şöyle diyor Dikte Km ein lan *esseseleri mutlaka muhafaza o- deceğiz; Kirayetsiztikleri halada ıslah yoluna — gideceğiz; nisbi ve > v ki temsil üsüile- 1 deniyeci eferanı halkin kan Teki başvuracağız; mı geliştireceğiz; rakki vergiler tatbi Azami bir haddi teca ve servetleri, yoksulla- tılmak üzere topliyacağız fer di kında, bizim bir tur. Ancak, Y programını tavsif adamı sıfatiyle ortaya “fertçi sosyalizm,, tâbirl de biraz dürmak ietiyoruz. geelim ki, eğer sayın D: a gilin plan iş kül, yazıda fertçi sa olunan iktisadi belik, tasatçılar Hazarında, bir nevi müdahalecilikten başka bir muş fertgi sosyalizmin ne demek a tabir Pasta. kutusu Sorulara cevap İyoruz Biriktirdiğim parayı ica- yn kalay istirdat edebilmem veya bir hisse senedi kul nmamız. ve bu suretle faiz “eya temettüden İstifade etmeniz kaa- * Ankara'da 1d ri kooparatitine ortağım, Birinde re, Diğerinde 208 Melle var. Mağazalarda. bir şey geri alamadık. Mahi benim de Yi ir ii si gl — İstimlak ko line faydalı olabilmeleri için, ortakların hemen bütün <Jış. verişlerini / bunlarla. yem ei zımdır, bunların da silkh Merkel yacllın gi derebilmeleri için, yeter derecede e e malik olmaları lâzım. opere yeter derecede sermayeye ml. olmaları. izin sanma, ır ortağın bir lie şi tekabili eder dere, lâzım. dır. Tabintiyle bu para zamanla teüiye edilecektir. Konik sizin yatırdığınız. 25 ira e e pek az olsa gerektir. Kal. r | Türk EKONOMİ yık i 28 inci ekim sayısı tom be Fethi çe a Ni &i değildir. şey yaz başyaz dn devlet kapıları de sosyalizmin, rf, tanir larak, rinin tamamiyle. iki ına istemi zit gö sayan. etlik # Je durmamıştık. Günl. von Mises'in işaret ettag inde nü vi, vatandaşın mükellefi, yarağa ihtiya ik kazanılır. Vakıa, “bütin Anl prelmelri, yolda yi attı günlük gö | Sen takbederek, en ağır 58 İ menelelerin bile bir gep * dilivermiş olmasını görmeğe kın, geniş bir okuyucu e izm e mea doğrusı dai .cularca malüm ile. Sar am üzel wususi mülkiyet ılmasını şart. ko; ağ sonyalları aksine Bunun, ER mesini istemektedir. yeri gergin vere, ocakları, bankalar” iş o eğ ilmen imkân yoktur? kü, aksi takdirde bu bir hik olur. 7 Halbuki, #ktasadi dektrii biraz ilgisi olanlar biliris” Sonu 5 inci Sa, £ üncü Tesölerinden Dz Dr. Orhan Tuna 1) Çalışma Bi lığının vazifeleri ve e —— örme tahil, 5) İ: eye) üz ir e Bakanlık meme “ves dinle, itler etmiştir