8 Nisan 1945 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 5

Ç , ; ; : ; ; i L i i Her 14 günde bir Ulus okurları, v. sayfada, ve dünya ekono» «iiyle ilgili yazı ve haber- leri ap bir halde bula- 'aklardır. Say 0 | | 8 Nisan 1945 Türk Ekonomisi Aylık İktisat ve Maliye Dergisi 21 inci sayısı çıktı Bâyilerden arayınız! MEMLEKETİMİZDE İCIPİY AŞA — İMNESLESİ tiği önemin büyükli izerinde sn meselesidir. bu Geniş bi ye, sahip. fakat münakale iki moahduk. olen bunların. daha siyade, dış tcnretter "anka gele Belçika, Hole memleketle » him bir rol oynar, Halbuki Sovyet usya, Hindistan hattâ Birleşik bl memleketlerde 16 Pi- nin 1 büyük bir ektedir. İki pi- nl göste olma. ipi yasa ila çalışan ethmal Ve rek Şubeleri, vardır, Maahaza iç veya diş piyasaya doğru yönelme za - manla değişebilir. Du keyfiyeti ii Mei a de Gerçi Gum) bk devrinde zi“ Fal ve sınal istihsalin çeşitlenmesi ve büyümesi vw piyasa nemi. Ker ten de anlıya « biliriz. Bugünkü vagon, tekne mev- ya nakliyatını 2 iyabilimektedir. Har k güçlükle e yi iile gtebüz ve kamyon e İ elik Hill artan Kan e go mak in Gö LİE Kani vluna tahammül sener a maddeleri, bien miştir, ecbur ve şehir pazarlarında yan eden ticaretin bütününü teşkil eden iç piyasamızı ir kas Yerdir e kur doğrusu, pazarların taşla bakı © nden çok geri Gukiai ia ikleri etm ii lâzımdır. İstihsal etti mahsulleri kendilerine yakın şehir. lere Bakledebilmek ve satabilmek Amkanları e olar ının ve vasıtaların dl ye abin Giz dolayı, pazarla kimselere bazı olan münasebet mahdut Ma y köy- İl İRİ va aka çemiz- e barakalmış bir bir la ğa mind 1 eğ n, köyümüzün on bıiğun tehlikeye koyan bir sıtma kaynağı — olabilir. Sağlığımızı Korumak için e nİ- — En başta sivrisi- ii savaşı " elir. Mio İyasamızın önemi uz için Ri vi made ve tetkiklere istinadederek izaha çalışacağız. rağmen, ie i üğüne az durulan konulardan biri de hiç şüplesiz. iç Netice itibariyle halkımızın u nedense lüzumu ni refahiy- kadar işlenmiyor! rakamlara malik & Dr. Mas ET HE ire olmayışı Uegreti, istih - sali ve iştihlâki mahdut miktarlar. da tutmaktadır. Bu Imkânsizlik - lârdan dolayıdır ki birçok köyle - yimain Astihsali latihlak ettikleri Ga kalkarlar aşamnmşkr inaenaleyh iç yiyaşamızın geniş- Ti a işemeli bebini münakaltta aramak teabet- mektedir. İç piyasanın gene köy ve ku b pazarların İkişaıle igili 0 le diğer bir mesi KöyİN m0 Yine ie iç kil pilli tepti iü hsilin pazara getirdiği mah- Mi vi mir türdüğü mallar ai miktarlara Mehlaşi Birkaç nebati emilme ee edebildiği biran büz, eker, say, kahve bir miktar petrol, biraz bez. kasaba. pazarlarında in eden A ay il zamanlarda ziral mahsuller- de ei at yükselişleri bir kisim köy- iülerin yüzünü kuyu 'duğuspek iddia edilemez. Pazarla ilnasebeti olmıyan köylerin du - Tumur yük bir değişiklik ol - 8i parı ğında Gin iaheclini Batman in geriye götüren köylüle Te rastlanmıştır. bm in -pazar- ak müneacbe ete eri emlekee ekonominin Ski Gine e 5: 7ülün a Vi ylünün pi- yankı lü lb kada belki bir mesele, e alması lâ- on zam geldiği malların çeşit ve mik- tar ve fiyatlarını bir düzene s0- kulmasıdır. Bu mesele toprak dağıtımı ka decektir. nakalt muvazi olarak tedvin rimli olabilir. edilirse ve - in ürkiye i Için daha çe eli ha inn oüğumdn yipie yoktur. Banunda, mili veten soğu Kain e yede İİ, Nüfusunun yüzde yetmiş beşinden analı Köy olan Dar yal. e: misinde bilhassn Devlet urul ln 06 DAYIM edil artmak ga etmelldir. İz pazarlar küyiMerie yeliz rasındaki münasebetlerin kurul” masına ve artmasma hizmet ede- sek köprüler maaabesindedi. ve sınai mahsullerimizin lerini 1 pazarlarda bü Fakat nâkale diğer taraftan İç taykildkumizı ıslah etmemiz zim» dır. ek ana meselesi ülüğümüzün RE ei da şuurlu, plânlı ve o Gahalaya,güldetie mu örülür. Bugün tütüncülükle uğraşan teşkilâtı celine içn Üni ağar ak kar kaygılariyle hareket etmekte ve i aktarlar ağ a bu şikâyet konuları ortaya at- ten kiyade si Gelmek teihalenia. eni kilde cereyan etmemesinden gelmekte, daha doğrusu tütüncülü- strtiktiirel bir değişme hulunmasından — İleri Eiimüz, yeni bir sistemin doğum ağrıları içinde kıvranmaktadır. abailâne KE yale İnhisarlar e “Tütüne ağ hâkim va sında, oldukça müspet oni rebilir. Fakat alıcın gn bir ni kerek yetiştirilen bir mahsulün e Şeki satıllığn gürnlün. güpbee Piar fayda sağlamaz. Belki de çoğunun ekonomik daya” ste- AMİ Bar ae ses kar imi yla m tar dü DERNEK HABERLERİ başkanı ve tir. Bundan an: naklarını bile kaybetmelerine se- bep olur. Bundan dol beklenemez. organik iedbirlere ihtiyaç vardır. Üretim vasıtaları istediğimiz ka- dar ucuzlatalım, maliyet fiyatını dilediğimiz Kadar düşürelim, 80 - munda ya ekici sayısı çoğalacak Yaza çak Onla ei ila kin üreti belki de hr dei solak e bi Haka ayni inaenaleyh ay- İsi yaran MMS Pulun eş EA büyük ölçüde suku - tundan başk m Geek, yanak ear he ba olucuk ve anesk belki zaman Kilo ile değil, pi ie veya e sal araba, .tilan tütün miktarı ço- Zalucaklı Tütüneiliğiümtize faydalı vi cağı düşünülen herhangi bir ted- Türk Kooperatifçilik Der- peği 15 inci Genel Kurul top. lantısını 7 nisan m esi li saat 16,30 da Y enişehir'de Kızılay salonunda yapmıştır. Dernek Bi kanı Dr. Halil a Fikret Kanad'ın gelenleri se- ml ap kongre kâtipleri seçilmiş- sonra Dernek U rek ne yeleri se miyet SN al edil, abimle Gelen Gr ekseriyetle kabul edilmiştir. bire başvurmadan önce, malın pi- hu sözl a ema gidilmesini ki iekmiyoruz. BBS bugünkü dün ya tütün ekim ve stok durumunu yakalar, bildiğimi için Bap mu mın ilntiyacını karşılamak naktayız ve bu hususta büyük im- arımızın mevcut olduğuna da piyasaya ephesi, piyasa teşkilâtıdır. Bu- inkü tütün t mahrum, dağınık bir manzara ar - zetmektedir. Satışlar kontrole bağ- e yapılmak! ln MR bu ük HAND karşılamak, iin yle a İnhisarları e ınların belli bağl irem. eee Lai tan gelecek mahsulü tamamen içi- Sel e Mr gerektirdi a elverişli ha kin burası TAE Ki inler da yaa ll lerin çalıştırılması en esaslı mu - vaffakıyet şartlarından biridir. Birgok çiftçilerin evlerinde tü - tünün muhafazasına elverişli yer yoktur. Bundan ötürü hava tesir. lerine maruz kalan tütünlerin ka- Jitesi düşmekte ve kıymeti azal - maktadır, Göze çarpan bu hâdise- ein çlfiçiin hir yl uğradığı 20 rarlar milyonları bulmaktadır. 4 tslrlerden kor dahi rumak emer ziyade tedafii m teşkil Var # Romu 6 ne Sayılarla KISA EKONOMİ LER Türk - İngiliz ticareti ve Türk Bu Hire Müttefikler Alman ya'ya karşı e Şer elman Buyçünlerde eareti km sik” sık mitler alara lame t İngilizler, ie zatların nl isbet mektedir, Bugünkü şartlar içim de Honratin gelimasini giller Harp makine ve al GRAMI im- Suha in, Mi MAHABIN aha duğu şiiphesizdir, Sik Pen Amerika Dış Bakanı yan vE malı e ük miyetelik. en ısadi savaşı nasıl 1 yanında Aş şar. Hatta MÜ inler HAYAL abi. yeli bazı mlm Alan pap: ve hatları arası per e iyi temine muvaffak o dır. Harbin başlangıcında İngiltere, Napolyon'a ve Alman serine Küme pota Fakat Alman- ın Norvee'in istilâsın - işgalinden son- devam ettir. agiz donan ik bir deniz ke oy yapamıyor. - Banlı. ba Bi İk mis Hearetinin mühim bir kısmına set kmek münkün oluyordu. Bu sed- him gedikleri ye ve Portekiz i İsviçre, İsveç, isı gibi tarafsız sere blaii memleketleri Al- deleri göndermekten men Talim bu harpte yeni ted - vii başvı Km a a münhasır olan ticaret «maları ie yapmak, gemiler için deki lr ymm yalm ilemi et e ulünü koymak ve kara listeler samiyle göz demektir. hazırlamak gibi, Ke a Gi şe kete sürükliyebilir” demiş ve H- sız memleketlerin kendi ihtiynelar ret münasebetleri cok gelişmiş rı üstünde mal ithal etmiyecekleri olan milletler arasmda hir konfe: ve bunları düşman memlekete gön- ave toplama galışarakdarın ve deremiyecekleri, tenlhüdetdzlmek bu kı meefi cena “te Mun karşi Suites, bu çeneli alel 2 mahal iy ni gibi lar bulunduğunu bildirmiştir. indi mt gi fikrine dayanan ve millet etelliğin, — millet itikadi bir realite sayan bir sistem oldu - bae Bu sistemin taraflıla- 0 biliriz, m göre normal bir Ma a e ne kurması gereken bir uzviyetiti masama erişmek tl n yaşışamı emi kendi başları nu ey sünek akis ter - ir gilmi 20 ir. de, millet, bütün Siyasi alanda üniversalist (dün- olmak, ek yacı) « e ei aynı yola gitmeyi zaruri kılmı Millet realitesi ve her — e e Kl bir eerceketir. etin 1k ir götür - inmayaza gön az gönderme- e uğraşılmıştar. iletiler la Kn e ticareti üzerinde sert bir irat sağlıyacak ve tlcnret anlaş > malarına karşı yapılacak riayet. sizlikleri cezalandıracak kuvvet ve vası ei dn ka > 7 ni ıtalar bulunmasaydı, içi n sana. kenhlumtanlarıa yapılan azdı. lam: Ru vasıtalar şunlardı: gemilerin, maki Dek yea tarafın olr m Ki duğunu d: ve Mnike çam ir veya, - lm eren iarik edemiyordu. Tarafa. cet vapurları da erir bir te e tabidi, İngiliz entellijens ser- vi pu gibi vaptrları araştırmak ve haber vermek hususonda büyük ir gayret gönteriyordi. İlac germe er EE bir ll da deni kartı ML Ku kapi pmilli bir malın belli miktarda şınmasına müsaade eden bir Kadır, bi Gara liste usulü ise, tarafsız bie memlekette kurulmuş veya otur. melt bulunmuş Mihver memleket. nal satan veya satılmasına yasıta olan her Hcaret evi Me her in ka Ada geçilmesi. Ba ikti SE n biri a e lar hb Milrfie memlekei Ne > salar hile kara isteye geçmek teh- di eken kle Bu işlerde vazife e ani bir za - tın yazdıklarını göre iktisadi sava- buna benzer daha birçok ted - birleri ve vasıtaları vardır. Atk Rusya'da harp büteeler Sovyet Di bütçelerinin izi daf an gile 8) Dm km yi deri, sosyal masraflar. ve zari in Avrupa'dakinin aksine Me Dek siir kasmı, ye vergilerle karşıla- mir, Hazine lemini, bütü m e teri, yani vasıta Seger vr Gelirler arasın, söken ve teşebbüsleri iii ies bazlar al a arte le geli 1941 de dan bei hariyle e ağu kalas isi ii kadar Tar aran dağ ın hasılat da © nis- bette artacaktır. BALKANLARDA TOPRAK REFORMLARI alkan memleketlerinde XIX cu yün par, mam Ze a. ha sonra gerçekleştiri- len ni. Tetormlarıs, ge- ii Denli vent, yıllarca değişik ulusların me” uğryan bu yarımadada, ka eolleclif,, sistemi güneyden gelen Gribe > atin ferdi mülkiyet sisle mi, Bmtaii beşin Balkan mahale ketlerinde, cermen fe0- dal semiz öemanl miri ara KL ei mat dular; önemli çokluğu çiftçi olan memjeiketlerinde - sosyal muvaze- eyi sağlamak için de her şeyden önce birbiri adı sıra birçok re- formlarla tarım ve toprak konu m mubtaç oldukları devrimi yapmak zorunda kaldılar, Balkanlardaki toprak. ratgtr larının başardığı en ön Telilerini DE manlarda Ommanlı İmpa” € ve çiftlik sahibi Türk- sit büyük topraklar bu re- areketlerint — kolaylaştıran geniş bir fon teşkil ediyordu. Birinci dünya harbine kadar Balkanlardaki reform, çekilen hâ kim milletin mensuplarının top- pra buki. Balat tiyordu. Sanaylin inkişafı bi Şi takihedemediği için esasen top- Yakı geniş olmıyan girişi müfumun birler alıommanı görele er Dam dan başka haeplerden e er ei di Adet mi ia Balkan mem- ral polika olarak ya > toprak kanununda mülkiyet ser- bestliği aleyhine bir cereyan baş österdi. — e Lamları lar göze çarp- nakta gt dan doğruya ziraat y ya az topraklı ındırılmasi; ceden iyük mülk sahiplerinin — Öne pin bül praklarına el konarak tasfiyesi, yenen sünenlarer gergi la değerden aşağ edel verilme- — Bedelin, devlet eliyle makale GA (toprak tahvil- barlas — Toprak verilenlerden, veri- tör Bödelkl m0 yıl ii uzun sürelerle ve yıllık t sitlerle alınması; Palkan merileketleriiln — Ar navutluk har hepsinde bu e- hanlar ülzürinde müpizyele Hi: İüE yak rejimi zihniyeti vücut bulmuş» tur, ya; I ci Dünya. Harbi a kadar — evvelce yapılmış ham. ratarınları Fağıyağ Ro manya - latifundiya'lar “büyük bapraklar. ARM MI ML Bürank büyük mülk sahibi boyar. rakların yarısına yakın 'yüzde 48, malik bulu- 1917 - 1922 yılları arasında, devletin, am tüzel kişilerin, top- ari mülk sahiple- klar e anhüma ih gPi7 1922 alarım «0 "çegemezi yetle hu bedel ear vi “200 leyl aşmazı Gitteiden ise yalnız 20 misli üze- rinden bı tahsil ediliyordu. he Dağıtma için miktar, yerine göre 00 üşkar arasında değişiyordu. Di syrıca otlaklar da Ea bae an | yon dekar toprak kapaği Makıtlarak Rürük Fadkief m küçük mülkiyet 21 milyon dekar büyük mülkiyet öç 1044 Cemal R y” boğlu e enler Bura a e sel reform hareketlerine DaŞlanI maşkur Kanuniyle zirast ala ede yi sahiplerine sit cen bugün bu mez 0 dan aşağı düşmüş bus Beli Diğer bölgelerde esasen küçük iğ ram barabar, hu sapokie tenblE len bedel, hakiki kıymete nazaran 94. 2 adar tutuyordu. reform hareketler! sonunda ae topraklardan, 125 bin li aileye 7 milyon dekar, Tür» kiye'den ve Bulgaristan'dan giden on dekar top” muhacirlere 6 milyı rak dağıtılmıştır. Bulgaristan: — harbindi 23 zamanında geniş reform harekeli lerine girişimi. o Bulgaristan'da. 08 rak 35 milyon Ede? ik reformu kanunu, toprak ydi alm mm ie 300 dekar olarak tesbit et- nüfustan fazla al- 'kara müsaade ediliyor. Buna nukahil, bizzat ziraat yapmıyan- lar için, bekâr li ise 100, 50, evi çocuklu ise 150 dekardan çok top- rak mülöiyetini ak ordu. AY- Dı kanun, parçaların ufalmı * Sabi (ARINCA: Türk Kooperatifçilik aökneğli e gi öle bu Be ginin 100 üncü sayısı çıkmıştır, Nİ- aşıyan bu sayı 15 rr Ai maları; ak Mennan Kooperatifleri; müşanedesi; Türk İooperar rd” Derneğinin 15 faaliyet yıh £ dare meclis ve mürakıplar kurulu yak poru varı 4 İKTISADI YÜRÜYÜŞ: 127 nel sayılı 1 nisan 1045 tarihi nüshası ya İçinde: Yeni sanayileşme: gayrim: Xiğiter'in: Kâmil ğa, ;armaye teminine dair güzel yazılar Hay Togay ik enn İşlet- ; İsmet A in imelerimiz hakkında.