6 Nisan 1944 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 5
pe i-B BU SAYFA E i #59 Türkiye ekonomisine a açıktır Ev biri 7 ci B 5 B E& KONOM eh a No. 25 Bihlak k kooperatiflerinin ULUS TÜRK EKONOMİSİNİN ii şirketlerin yet toplantılarını yaptık. BAP ayında muhtelif koope- siz bina yapı koöpera- yl itinlak e mum heyetleri olmuştu » Bug Missseselerin. in inyel İlan bulun: Te ğe daha ziyade entem bile me iy zklerinden Se Mevzuumuz. haricinde bi ved kurulan rar Tatili Hooper İlyet yılımı bitirmiş o Düt bine yakın ortak kay- bip olan bu teşekkülün serma- 1 208.000 lira, 1943 yılında em- a a taşı 2.700.000 lira ei — e zin ie 7L000 lira, safi İn İağıttığı risturn iv W yüzde 7 di örtakla” çalışan Dee” laz oopumatrnin sönme | 40.000 lira, emtia satışı 000 ira, gayrı sa safi kar 20 1 900 lira, safi karı 4000 küsür d a item ia em 240 dır. olarak ifade tir) “iki teşakkillün umumi he- 58 iştirak eden bir yi «45 dikkat nazarına çarpabile- aç olabil İkinci toplantı mk ve “ mevcut olak müza- anıyor. te al iğ e ii kanmaz maddeyi bil mari . Kooperatiflerin. ortak ii in yaptıkları tekil eden her iki ist lar m. esas nizamnamele- | pan birine milldelerinde. ep | Rülüm yalmız ortaklara değil, bü- emur ve müstehliklere sa- - : Yapabileceği tasrih edilmekte- Bizim bildiğimiz istihlâk ko- atifleri sırf alama miz mel e ku kemi yapan tepekküllerdir.. Gayri kr en dei. KE — Li yuk vaki en Biniş davranan nm kei sür işi bile, gayri ortaklara yapılan ö in umum satış yekmunun çe Mİ Yüzde ellisini tecavüz mü” Büyret sarfeyler. bae ki pi eler ortaklara: yapılan satışın yüzde 10 NA çalışmaları” tekrar davet etmek 3) Kooperatiflerimizde meselesi: OOPERATİFLER, dar, sermayesi müsteh e inim meni, Pr mb ır. Bizim Kooperatifleri- ast iksek - gelirli ortakların 3uÜÜ sermaye iştirakleri vasati ol ede İİ ©o lirayı tecavüz. etmemektedi: Birçok skinler a Sermayenin ancak demiş, balunımakkadırağ toplant arı dolayısiyle serma- geliri nal Milikle- Azası ün ihtiyaçlarını karya için ortakların ye aşlarına tekabiil EN 00 lira maaşı 100 liralık hisseyi e tediye etmesi, 200 lira vet r bir “Bu ir Yazan: Dr. Muhlis“ ETE FEERAA AA AR barla" kooperatiflu ;ö2“ sermayesi tal PO va fazla miktarda em- tia mübayaasna ve stokuna mü- kooperatife yan sa la e Mi ir menfaat ol- koopera- değil Sm | bazı “sturi utmaktadır. Halbuki iatihlAk kp. eperetiğrinin emet a teni 4) İstihlâk kooperatiflerinin bir birliğe dahil olmamaları: risturnun yüzde - ilzdesinden — dah: kooperatiflerinde OZ Mi b Me e şeklinde ortağa eden para- hee) ee dir “an uv topta STİHLAK yasadan cuzluk e? albaysadak damn im indir oöperatiflerin “ ucuz almaları ncak Püyük işde ve ye doğruya” ilk müstahsilden müba- yaa “etmeleriyle mümkündür. Baş- :a memleketlerin istihlâk koope- ratifleri bu işte muvaffak olmak için birlikler" atrafmda birleşmiş- lerdir. Mamafih “daha &vvel, bir rde ayri m 1943 teki MANA Sınai istihsal ve ve fiyatlar Vekâletinin son üç ie oi jonktür Mecmu- mundan en esaslı rakam kaynağı makta devâm etmektedir. Em tatis- tik serilerini, ir neşriyat ol- mak doyâyısiyle, daha yakın tarih: e kadar ii imkânını "bu- ân “Türk Ekonomisi” iktisat ve yag er; gi e ileri 9 ici alel da erkene: HD: tâleğ, edinize ekosorulmizin 1948 t6- 'ki durumu hakkında şöyle toplu pey kabil olmakta- Sınai istihsal mleketimizde ilk defa olmak üzere Kanjonktlir Dalresinde bir s- mal “İstihsal endeksi yapılmış bu- Tunmaktadır, Maden istihracı sa- Hayli imalât sanayli ve gıda mad- deleri ra “dayanmak ve sevi - yesini 100 itibar ye “saniye tertibedilen bu endekse nazar: Sinai imalâtımızı dört ha içinde yüzde 12 nisbet zbin dan beri kaybedilen gelişmenin ap ete fakat ve Ka- adada oni tiner artışı zarfında takriben Yüzde B lar ur, Sinai faaliyetimizi iie düstri grupları" itibariyle ca harp seneleri e Yazan: i elik BİLKUR | hayli içlik 1948 senesi rek: is tihsal kanponyan ie mir gr Ve ipini malak devamlı Dir şeki ui şul ede 194 Senesi sonuna Kadar kaydedilen yükselme yüzde 20 yi buluuşcur. Bira imalâtı da senede 10 milyon Mira lsak rai in yiizde 75 nisbetinde kuvvetli İz gala göntermiştir Fiyatlar ARBİN bâşindari beri müşa- a m yn AYAN 1ir. 1942 senesi sonunda 5 Serter tvatları Me em e ei işken 1943 senesi sonun- da dis e kadar düşmüş Son se- zarfında bu endekste görü- mış bulunan endek: kiz aş len w 1 bulan azalmaya, yat en- a rağmen yine dekslerini neşre devam e Peri sayı e İmi nayii isti eksi 7 inde: 120 ye yükselme an e ao ldlemlişiee bununda iababini çince trthimilila e eti e ea 2 ai grubun sucat rn e 1500 iz imi aran izde 12 yi sa yine vertu ES > Pi car rekoltesine tabi olan gpeyaleketimizde, emel ha. Hiç, Tasyonman tatbik edilmedi “kıta memileketlerinde olduğu "öt & itibarla resmi fiyatlar mele fiyatları arasın- a BAY er olmadığı da ay- (0. muştır. Yalnız halk ekmeği fiy: timin alam ve, ie galler e meği fiyatına indirilmesiyle aöl hütçesinin yiyecek masrafları kis- mında ehemmiyetli bir ferahlama e edildiği gibi şeker fiyatları” yüzde 60 nisbetinde ücüzlatıl- “ bülünması ve bakti; yat “e larında görülen *tenezzü tinyağı ve et aye daki "artı rafları ğini imkân raflarında” almaya vğukabil umümi gen ii izm atak müstakar bir seviyede fiyi kselmede ve niHa- yet muhtelit hizmet mermi ki tereffülerde aramak lâzım ge- lir. »viyesinin umum “yülk- liğe sakal mıh dllarin ay- TI ayrı tesirleri araştırırken Dev» Jet eliyle alınıp satılan ve ifl e- dilen maddeler 4ie âmme hizmet- leri ücretlerinin: hususi bir dikkat- le. takib: «4. gerektir. Her ne Jar ik gös- kadar ilgili teşekkül ve her fiyat arttırışlarını rm terecek bir maliyet he: ii veya e — ise de neticede fiyat lerinin yükselmesine eği ie MN Sut Sizi “ kendilerini kurtaramazlar, Gelişi güzel seçti ii yağıdaki misaller Mu hususta, ipli bir mahiyet er. zetmektedir: Toprak Mahsulleri fala in buğday için tatbik ettiği primli alış fiyatı 27 küruş olduğu- na göre harpten evvel müstahsil bölgelere. nayi Biyatlara. oreağan hemen hemen 5 misli aşan bir res- BE kel ei Pamuk ve yapağı mi darı eski mevcuttur. ahale fiyat- seviyesinin za mislinde- dalar 2 85 mel leri le Ta e nal tup, le a NY karak yüzde Akün ei ücretleri “şehir aaninda 8 e metrelik bir mesafe için 56 Kuruş- tan 106 kuruşa kadar çıkarak Yüz- a a alınmak yerinde olur, te 90 ve iki vi otobüs ücret- ÜSTEHLİKİ ilgilendiği ge, — leri de 7,5 kuruştan. 15 kuruşa bezi m ise se- yükseltilmek e yüzde 100 nenin 80 ında adetâ nişbi O Arttırılmış bulunmaktarır. Şüphe- bir bre olmuşlar stanbul çe. iz bu mlaileri Kolay. sena. çinme ehdeksi 1942 & ir — e ık mümkündür. 1 iken “1043 yağa 310 muş ve sene sonunu kadar 30 a (9) Münakalat, para piyasası ve inmişti deksi de seki ty aydan beri z 328 da müstakar kal- tahlil edeceğiz. 6 Nisan 1944 e ny memleket şartlarına en üygun bir yürü. tar. Son sip» ii asel deniz amg “inhisarlar, fat n İş e ri en işletme- Teri, ziraat İşletmeleri, bamkalar, einktre: tan GM sn muayyen tic: leri, adi Tü lr hemi yala aba ai bir şekilde canlandırabilmek için devlet işlerindeki idare meka- mizmasının. kuruluşunu ve vazife Vekâlet lar) kuruluş mevzuları luğu bilâkis tevlideder, banda bağli kaynaşmalarını atta genler. kooperasyon kelimesin- müşterek ürek » Sü ardır. Bizim koope- ucuza hattâ bazan vi dâha ucan öö ty yarilermizi sair dükkânlarda tamamalarının bir sebebi rinden, bir elden v büyük içe mübayaa yapılamamasıdır. edilememesi; /RATİFLERİ gelişmiş e er, gi seç- sh mütakıpler Veba es pe- sair müren > di” imi sanat edine: K OOPEİ 2 z : S3 z i evvel kurulması temenniye şayan: dir. Merhum Cezmi Erçinin Tica“ vet Vekili. görerinda “ea lam KISA EKONOMİ HA Toprak Mahsulleri Vergisi eyidk yen yeni kanun 1948 hasiranında çıkarıl gülmeler Başlıca esasları Şu- a) Şehir, kasaba, köy veya çifi- Hikler birer. birlik sayılacak ve her birliğin bir yıllık mahsulü ve, vergisi toptan tahmin olunacak- tar. B) Toptan tahmin işini vilâyet vE kazalarda vali ve kaymakam- ların reisliği altındaki > “Tahmiı Komisyonu” yapacaktır. iki gi e cek endilerinden bir tm» par ey İşte bu rapora, lara ve başka Miner pa “ta bakarak komisyon her ne gezi tahmin Komisyon bu. “son tah: giy yi veya ihtiyar Mp komisyonda ha- m ELA Komisyon karar- ci. a bi tahmini, köy ie b layer me bii ab ala eyl beş gün içinde “ itirâs “edebilecektir. - Köylüler, ben ki Ka zudan maaitessüf ye yy du X onu 6 ve sayfada köy amina tahmi iin tamami mü. terek ve müteselsil olarak mesul tutulacaklardır. . Verginin nisbeti Simla öneki rılmaktadır. Evvel Hükümetçe vergiden başka Ni e ea Ke İe sullerde bu nisbet, di, Te lakmin ile her köylüye di vergi Depe tayini iyi rgi nisbeti he kında Meclisce ne gibi kararlara varılacağı henüz belli değildir; ** İsviçre'de seferberlik masraf- :. nasıl karşılanıyor? * buçuk harp senesi içinde seen masraflarım karşıla mak için: İsviçre, üç milyar 790 milyon. İ ink Eş Si me aim $ ER ; aş vurulmakta,. buda rini Şii öle aro muna ihtiyaç aösberen: yasiyor hurma e sg ilizae Prünsa istilâdan saman bu eşlik konacak paralar şimdiden Birler şik - Amerika'da basılmaktadır On milyar franklık yeni para baz. sılacak ve Üçüncü Cumhuriyet hü BERLERİ den gehilecenir. e yön - ın Müttefik Askeri Kumandan- tarafından ma, yoksa Fransa “Mili Kurtarış” komitesi tavafın- e e mektedi Ak Dünya Körperti Birliği dei ği te meme yani yirmi milletin mitmessilleri ei mr eli er dar. prim Keme ve Hcaret ası bir kooperatif Birliği). arman ee lif edilmitir. Konferanstı Budin Birliğin 1; Amr "laz ar pi ağ susi Hayes — yin m rek siya: muvaffak dum etmeği düşünüyoruz) Müh, Müdafaamız . için fevkalâde tahsisat - - 4948 mali yılma ait mili mü- — zen —— için milyon liralık fe sean mesi a eclisten çıkmıştır. Bu v e e mali yılında verilmiş ola, di ve fevkal ağ tahsisatın. 'müfrel Hat ve yekünunu aşağıda; göster riyoruz: Lira 116 milyon “1948 vd be ie > Kanunla teşkil ettiği görülür. Şu basit tesbitler devlet — etlerinde iktısadi karakter yan mevzuların ve çalışmala. e büyük bir yer tuttuğu ve “l- tisadi devlet” karşısında bulundu. Kumuzu anlatmaktadır. EVLET hizmetlerinde görü len iktisadi mevzular —bil- a harp yıllarında daha büyük Biz enazliği keğıamlktağır. Beri letin harp ta bri meseleler normal içir lara nazaran bam-başka mal yem te. çk e çeşit istihsalin mal işl esi, fiyat tesbitleri ve Years gihal ylerinde sor koyma onoml imam çel TÜRK EKONOMİSİ | İktisat ve Maliye dergisi 9 uncu sayısı çıktı
