25 Haziran 1943 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 5

EPA, er için nci kur «itibaren n etmek ik fotog- sacaatları rı nite ta- alebeleri- 5 7 dAs şlanacak- İikeklez Gölet Müste « hu « Sait eceboğlu Rat ayarı (PL) aat ayari kestranı « gramının. ajans ha. * iği prog. dai yer Ya Helenizm. Dr. Halil DEMİRCİ Milletlerin ortad: Reşat o Şemsettin — Dergiler ve fikir- — Yeni kitaplar KA- AR ar GRİ Kültür ve medeniyet SOSYOLOJİDE Si lerinde vezir sık kullanı- anımı almasına üzerinde ölen lcd tam bir ahenk bul! ğunu iddia etmek gi ei âlimlerinin bu iki mefhum küm terki biç mâna fal de göze çarpmak Göze çarpan bir "diğer nokta da Hi çok Kp v ve me- da kullanma- başlı yu duy« kla beraber kükür aim Yi 18, inci asırdan en m itibaren eşerlerde yeral- 8 ası siyer im ıl - e daha mânalarda kullanı m mii Dijon a inin. irken kül- mesi ne, kimle ğe çalışıyor- mediği halde W. V. mik kültür kelimesiyle ifade kadin Sik Fan nişi dir şünerek bunu medeniyet kelim iye © hudutlandırmayı mu - ehe görmüştür. medeniyet VE iri , | gemayillerin tasa alir masıdır.. pi kün Mü ve 2. aa gıtasiyle tabiata hâkim ol ve sıdır, kültürle medeni dike. ların Kültürleri © yök” >. Barth: Tarihin felsefe. 600). serlkabil Roma Guz iyetinin son © aarındı Rama'da ilim ve ie sanatlar hayli terakki etmişi Aynı zamanda dahili bale ler yüzünden sefalet, e ve zulüm de çoğalmışi İç, bayatının parlaklığı, medeni- 1828 ta aşkile m ketlerin değişmesini ye - tedir. Ona göre hukukta ve mad- di kiymetlerde gittikce, isavat vasıtasiyle İçi ve inkişafı Mi edkiyeri bir un- hi re li ettiği halde “fert- rin manevi âki hayatta tekâmülü,, ikinci unsuru teşkil etme! İngiliz tarihçisi Buckle'ni ingiliz. 1857 de yazdığı i neilerenin isimli | ese me ri manevi terakkisi ve bunun, insanların iç- timai Ya olan tesiri tas- vir edilmektedir. Delin başka 7. Lippert 1886 tarihinde “insanlığın kl tür tarihi,, isimli örülüyor. ki yukarda Hum - bold'un müdafaa ettiği ayrılık şekilleri bir gok tarihçiler ve sos- Yazan, Dr. H. Fikret KANAD KRALLAR yologlar tarafından kabul edilmiş gibidir. Bugün kültürün çok vakit P. Barth'ın dediği gibi “ii tabiat kuvvetlerine ve tabiat un- klar EMİ olması, ve me- deniyetten de “insanların ken lerine, yani süfli ve iptidai e hâkim olması,, te mâ- niyeti birbirinden a iz munu duymadan her iki mefhu- m kültür m ine > sullerinden bahseden bit eserin- de, insanların tanisi mücadele- ni, cemiyetteki . hareketleri ve “insanların idenle doğru meyille. rini,, kültür kelimesiyle ifadı »ktedir, Buna mukabil İngiliz sosyoloğ e m e tür ve medeniyet kelimelei ler eye tadırlar. İngiliz dilinde medeni- yet, geniş — iyle, “hem tabi- ata ve hem de nefse hâkimiyet, mânasında ela a ke limesiyle daha ziyadı hilli terbiye, kastı ha edilir, Bu telâkki dolayısiyledir ki İn- ZN für ethical giltere'de culture adiyi Von the vices or the miseries of civilisation. LMANYA'DA “garbin» bat- Amerika'da Akki Tk idüne tarafından hi li tadil edilmiştir. Ona göre dye “cemiyetin amlar wayyen İçtimai gayelere göre © rın iptidai ve Sür imarli hâkim olması mânasına gelmek- tedir. Filhakika © bi cemi in uzuvları, muayyen içtimai gaye- Memi deleriyle Şi lar. Başka türlü herhangi Dir > san yağımı içtimaileştirmek imkün olamaz. *k* e kültür kelimeleri Medeni dilimizde oldukça uzun bir za- mandanberi © kullanı! nl halde bunların duru ve sari inaları memleketimizde henü tiği etmiş görünüyor. Vaktiyle Ziya ay lp'ın del Mecrıada çıkı > arif ve hart v an e len hakkın yazıları bu LA üretimde bir görüş birliği kurmağa yar dım edememişti. Ziya Gökalp kültür ve medeni- yet tabirlerinden şu mânaları an- lamaktadır: e in bütün fertleri- cemiy: i birbirine akan 2 aile mecmuu 9 b ia) eder., (Hars ve medeniyet ma- a e ari yakın di ve tarikiyl, fertlere, geğen ruhiyetlerin mee- rik Ha (Ma ve bilim, irin mecali lale yor yaset makalesinden). Buna mukabil Ziya Gökalp ce- deniyeti aşağıdaki şekillerde tarif ya imi yük alak pin Gi aya adan mutlaka muzaffer çıkmasın iz Ya ni ni si cer önder bl ei sarlettiği gayret, bazan bu büyük de- Kirme diki Mü Ornek Ta > Ni e Takip mel ke yi i başla Salda 2 ya Paşa - Hn en b a main Br see. ka ye bir tereddüt ha - me eğim anlamak için ye- ir. İml şa makalesiyle dili » a iyatmiz için Sür hayret imkân bırakmıyacak kadar ileri ve yeni ufuklar açan şair, şürin âlemine dönünce, âdeta Sen a iş dileri bir mabif VE ei all #plamıyacak Br engel gi Eee Zaten ruh ilcalarmın zaman zaman emrinde görünen Ziya Paşa'da biribi- rini tutmıyan fikirler epeyce çoktur. ni bir klar hazin all le tam di kemancını ULUS karşısında » 25 HAZİRAN 1943 İnsan topluluklarının çözülmesi: İl W İN Ahmed Hamdi dlieen ve Keke n bir hitabetin lar doğrudur, Hat- be ne ani em i kabi Ham kli da eşi gi e ii e nasip, ai Yem ea he “ 'n birte mn doğmuş ken- di aydınlıkta bulmaktan mem - an, dar barda sr tatmışlar. dir. Onların iwveti nerden: geli- e e vucizel denle beren yolunu yalnız. Hieriyet ile Sl Besi de İçi De ğildir) açtığını zan- sanata Tanrıların MA si beğ bir ar ii Çiş Ie elbette beklenem: AKİKATTE o k e ir mu blm ge Şey büsbütün başkadır. Bu i en büyük. cele terkipler, âlim: tefsirler yapmı- realitelerine EW İEİR > şi KMAL mik ee dışardan, rini gibi lir; bel ki bütün teklifleri kuvveti bir ei şün ve az çok kuvvetli bir memlci Ermek e Yolal inc: il olan zaruret” eb sürünür. BARUN. le Keme bin zer Fihakikz , e Mn yn e alan Gül hana Hattı, bu kanunun kaynağı nok- ianada müphem balye ie. Diğer ia borçlar, Köylünün v çalışma zevki, kadın terbiyesi, maarifte başlı. yan İkilik, kncası cemiyet hayatının iki — ğ En be münevve: le ai ili ve Pa Hayat, şüphesiz, bütün cemiyetin. dir, Fakat mesuliyetleri yalnız mü » nevverindir. Yükünü kade düfün ayırdığı paya ber taşırız. Fakat tarih ai İni sabin: münevver verir. Namik Kemal Ye a ya mesuliyet duygusunun gut e tirmişlerdir. manı, uğ elele mim minasiy- inleştirmiye muvaffak olama ar râ, da gunluklarını o kz inde idrak beki Va yâşındaki © Namık in bir mihrakı yapan teşte arama» rin ei onların Deilerinde Kapa şi den sadece nakli Bir arza adamı olmalarıdır. Onun için fikirle- yi id dışarda kalmış ve çok defa ın hızı onları geride bırakmış - "Geniş ei önümüzdeki bil fakat toprağın kleimacxi kökü İle belen. İnsan cak Ümmetler ve devletler nasıl çözü a Ümmetler /ERİNİN Ay çe rülen | zulüm ve cefaya, kicelre rağmen imanlarını muhafaza € - derler. Dinletinâ ondik kilacak ölümü bekle- katakomplar içinde meği çarmıha gerilmeğ Hıristiyan payyen Saks m har arasin- daki Babi laşikiri sefer. ve detine aleyna. Sarman şimal EÇ a nl. İar sonraya kadar doğu Prusya da ve Balkı memleketlerinden ai lenebilecik. daha bir çok- ları itikatlar sarsılmadıkça din- iin ekli yakl ewayiktecle - bunların şiddeti ne olursa .ol- sun - yıkılmıyacağını gösterir » ler, AT biran gelir ki dinin Fl Meler Sağ zihni- nigliyen dötak a KSonu 6. ıncı sayladağ aülür. me Belki eril, e kendi ferdiyetini bile ancak için- şünememişler, usta bir bakarak fikre doğru gidiyorlardı, Na- aşadığı cemiyetle idrak eder. FİKİRLER İsesyanaassyasses sormaz ekine mesin B I | i ÜN doğrudan doğruya içlükleri zümresini etrafında toplıyabilsin, Gi yaymak maksadını ii hemen o Gam al değildir. Fa- > er i ol ini ve sanat kat İl pe çıkartmak SL > cihet, deleleki — zevkini genişletmek amacını güden © çin her şeyi yapmıya çalışmak lâzım A A iç eye bella bide sn der. TA ki mecmua belli Bir ok uyucu sk tüydelı isale sokulması 70. yevidene Junu bulmaktır. Bu gayeye alarımızın çoğu bu ne Bir mecmuayı uzun le yaşi na birek zarlukla 7 enmekle müm- Ka hmetle- seki ehri v İM çok sey borçluyuz. Bize diken vazife bİr yalin onların. yapalı. hizmetlere karşı teşekkür fakat diğer ta raftan da olan u > x faydalı ei zmak, ne Man e eger rare ğer iie “Tavsiyenin kolay ve fakat arzu si - lenin gerçekleşmesini sağlamanın gü olduğunu biliyoruz. Fakat mecm sahipleri ve yazıcıları elbirliğiyle yi selam <a BEŞE valarda üz gecin se ei az bir kısmı da içinde sie ir. Şekle ait lke e 1) m walarda * yazılar çok 2 m arlannnra. Meselâ koku olduğı zcmu- un bir nüshasında ilk yazı b eli yda 2 ik Meyil ma, gah ir e Ten ti aittir, diğer bir müsha- da ie tasnif şekli onun tam tersidir. Öyle ki bu mecmi sar ların okuyucuları çikacak nida ne konularda yaza. ede Baş azının. li ei güçtür. o) Ge li iie Si ize öyle geliyor ki ik ilk kolaylıkla tamamlanabilir, Üçünçüsü- ve YENİ KİTAPLAR Suçlu çecklarinz Ankara Çocuk ıslâh evinde bir araştırma anlar: Samet Ağaoği il Tezer Taşkıran ann : SAYI 1983 de 3015 iken 1937 de 7018 e fırla- bu mühim meseleyi Ank; eni er Le mdliyeci ve di- Eeri terbiye kıymetli kar. e ve e intibaha et eilecek bazı faydalı neticeler çı- eek Bu neticeler arasında © çocukların im Kanu 6. imge sayfada rüyebilmek için Si dahi her yi ün meseleleriyle lili olması çok faydalı olur. Bir ta EB EREPE Zaman ve mekân dışında geniş m e DİRK olamaz, bunları ol dike Mi aşak çar e meslek mecmualarma bırakmalıdır Bir ilim konusu faydalı bir surette iki, üç sarin içinde gerçekten. ineelenemez, a nı alarak ye > mek zarar verir, yazı halinde okuyu - da bazan fayda yeri İyle azıla- İk a ilik - e gerek bu türlü mecmualardaki diki e yeni e bu el e ii? emlekete yapacı a mr vii de her- hangi bi yeni yazıcılar türmek ri kendi etraflarında. iie e Griş emi da yeni imzalar o ie be — rinde yazanla, yanii beli konular 'miye sevkederler ve iy rı teş- vik eylerlerse Gr e e öl ulu çülemez hizmette bı , Kema & v lal ni bazıları şefkatli ve hayırı bagli a lde rıları Rk i mübe her Ta di; alir or, ha - karet. gören. Tanrılarının. intiba. mak için “e 2 hoş a zanmak için silerim Mu kurbanlar sunuyor! dı. Roma'da Sezarların senator - 1 kli tarik line; rklererek yek ve garip bir dinin âyinlerini icra eden zelil ve hakir esirlerini'de a di e ları günlerden bir ir kudretli Roma diği ve kendisinin dinin — salikleri tıldığı görüldü. Az dinin çabuk Yayılma Roma dünyasındaki en oluklar rişinin de büyül e iş, İç sanlara inyada — çekilenlere —— Sair in âlemde yük » #evalsiz saadetler i lüyorlar? KA i sülee Yazan: ii Reşat Şemseltin SİRER yl by Tuhlarının ihtiyacına pek ii, “Ta ai Roma'nın o taassuplu müşriklerinin üç suretle dece iğ eden tek bir 'Tanrı akidesine da yanan huristiyanlığı kabul eyl, e eri başta min sebebi in- ın düş üşünme, ve a kuve | yeli yeni ve ileri bir safha- gelmiş olması idi, Artık tabi öder e bari ki 0 din- ü det gile e terkolün : ortadan kalk il EK Tanrılı dinler de are tile doğuşlarındaki kav. mayo) veti, taşımıyorlar. İnsan Hayatının nâzımı artık din norm- ları değildir. AYAK ra Pe kaz ii önünde yalınayak kural 7 | Jar baklalyorp. yülmyiler .bo 3 Ni yunca garp dünya: iş j eitli ekim ti nularını ve ilhami yatından almıyorlar, yirmi yıl öncesine kada! diği üzere hukuk kaideleri e e ii normlar din prensiplerine ınmıyor. İlmin haber verdiği erlerin dokoylağı veri iğri yi m a w yup uymadıklarına göre tayin €- im üyük, değiymeala Bu m eni akli ayaş eşli 3 mayı da sarstı, zihin ve vicdan- larda naslara karşı şüpheler do « da dan lerlemeler lojik düşünce ile din aki e arasındaki mesafeyi bil ültti Başk bir âmil . he ve itimatsızlığın di si tan tesirine yardım etti, Sınıflar ei zerine kurulan sn cemiyet ni « zamında tazyi müş olan ve yürümek isti; Teler yıkılı yal larda karşı durum mi ri üzerimi nü inin. da arak etr: toplanan üm « Ma e peer zülüp dağılabildiler, Devletler EVLET; kurulmasında ve eid fert iradesi )k tesiri görülen insan sapar. Bir çi ku- rulmak ve bir anı lmak da v ti ei ran bir küçülmeleri hesabına yeni devlet lerin doğma ve kurulmalarını mu- ; cibolurlar. 1 devletlerin tazyik gaymanlr çm da bel onfed: Ea aletlerin iiürieğk eniş ıkları buz liği altında cı sayfada), hâkiml onu 6. ine