6 Haziran 1943 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 5

i” Gelecek pazar okuyunuz: : dairesi Berime baş “Emin d tara diştabibi. etmekter ve iatini te- is bakım wya indiz Iduğunuz urumuna, sta pulu idir. 3 aat ayarı (PL) en, open asm) # şarkılar orkestrası * ajans ha- orkestrası ebelerin. gk ün) ajans has Oşularının Danış, KE med Adnan Sayı Fehim ve sanat; Arif Kap > b Pa in oi — "Büyü ik eser; Eşref Üren — Çizgiler, GÜZEL SANATLAR & No: 6 TÜRKİYE'DE Resim İnen oğuşu we ışık, perspektif ile mânada bir resim anla irkiye'de XIX uncu yüz za yılda başl haa zönesansı | içinde KV in yüz inin bu tekni en müceh- De Höyük rar, eserleriyle sanat dünyasına yeni yeni ufuklar açar. an, Almaya Hollanda, anar bat- al ek, memleketlerin. — e Tini bulmuş devlade, doğu xe de, gazpla webetlerimiz. nispetinde, ba irmiştir. TE Fatih şk re bir ifade şek- ya a vi e gölgeden Ee ve ee edilmiş hiz cizgi ikimiy rinde daha açık olar ESİ, ışık pers. çaki m ti. im m. ie ancak XVHLI inci yi lar, Az çok doğudan mi Ka sadık im garp Te inilir aya b # e Te aa 15 mo- dön anlarda ileri gi örülmektedir. Bu devrede Fâ- sih im Ee — e Ha- isi raslanmak- iz ve sanatımızda gi bu bei elk dekişmesi. iklikle, rın süslenme çevire Saraylai gale çağrılan ya emi m almış olması #alihsizlikle anlı padişablarınm vakit vakit olarak veye sipariş veğlkğek al konularda resimler yapmışlar ve bu suretle bir zümrenin heves ve arzula- rını yatıştırmaktan başka da bir fay- bikaç dakeamamı. Gael ME pe da başlamış olan kültür mün eümle, memleket için hir yeni ik yılabilime de bir yarım rini bulmak beniz güçtür! urlu bir bilgiye dayanan resim ey aksine, halkın hissini de hırpalamış ve ray tarafından da himaye bu Rp o zamanlar TME ir hale vermeyi yapanda duvarlarını süslemek Messonnier - Bougrcau - gibi Fi ressamlarının tablolarını da satın al. haline im 2 Avrupa'nın şark meni dını taşıyan teşekküller balaman Mi eliz a aldıkları ei dinlendirici şark manzaralarını zamanki sosyal e Ni Mek km m resgue) taraflarını gi ir lerdir; o NDOKUZUNCU yüz yılın or- talarında, halk içinden çıkmış, a rastlarız. Bugü: figürden ziyade manzara res Refik EPİKMAN de tarsina başlı başına. bir hususiyet variz BE yedim tabiattan al- kler KAN e den uzak olan icra tarzlarının icaplarına yakışır tarzda anlatmış ol- malarından doğar, Garp tekniği ile resim öğreti, Mibendlanne v5“ Har bea Okullar. nin bu dersi Mi koymasiyi Je baar, Cüz durıldıktan banenliş b ve programlarında pılmıştı, 1825 ten evvelki devrede Mühen- e dark slm ihtisas okullarımızda okutulan de i deği pla temasta bu- kanan aydınlarımız, Avrapa mektep. kerimde e meslek müessese- öneml ir Yine ocağı kal- te Mühendis- mi laç ye da yenilikler yan pa Hüsnü Yusuf, Miralay Silen a yit, Osman Hamdi - (bey) ler bulun- makta idi, Bu ressamları u— “dönmesiyle, re Ik defa açıldığını görürüz. liği okülmda. (Omn sanat sergisi) İstanbul'da açılan birin- a ve 079 e Balim ae türbesi yanındaki Darül açılanı da b sila Kaç ii Bu sergileri genç dese lerinin Tıbbiye Öl başka bir sergi kov VU suretle Türküye'de ilk ser al ia 1763 te inek devrinde eş sergi- en ek yedi yıl sonra açılmış- kulunun kuruluşundan bir il e yo ULUS İMusiki KONUŞMALARI FERDİYETÇİLİK VE MAHALLİ RENK & “ Bir “uyabiliyor, ” » (Geçi ŞE Güzel Sanatlar say» TE Kİ e ri dak sürülen ire ie ada, Beethoven'in sanatında bun” ağından çektarıcı görücekül: niz.) * e sağ “Mystires” leri - n ile ölümünde doğan hu- şıyan insan'a dönmüşlerdi. Bu di nüş opera dediğimiz şeyi di ja- na getirdi. Gene o devirde, ei rakslarını ele alarâk, gelecel sillerin ferdiyetçi anla ze - min hazırlıyan sanatkârlar, öz mu- siki âleminde Fantezi occa- talar ve Prölude'lerle, mücerretlik dünyasından ayrılmak iştiyakını e ayol. On Zi asırda tachı endel'de O asra gelinciye kadar halkın musiki ve oyunu, sanata ne çok Çok seslilik değil midir? Senfoni- nin kökü halka dayanmıyor > Nihayet, sahnenin bir halk malı çok armoni bulmak mümkün oluyor; * Seli ni. ancak bir tanesi melodinin karakterine Z. Van Beethoven Ahmed Adnan SAYGIN olduğunu kabul etmemek mümkün müdür? Mademki sanat bir ha - yat tezahürüdür, ve musiki, haya- Kan, saplar Sille GACELİMLEİR m e ın dolayı her devirde musikici - Bir vakalık boşimmalak, va balk dikleri halk malzemesini almiş - lardır, 'NCAK, bütün bu malzeme asırlarca, “mücerretler” âle- minin kanunlarına we ı duydu. Gi on seki e de ri, Türk ei Türe sazlar... Budin kalesinde nöbet vuran meh- terin nağmeleri nerelere ulaşırdı kim bilir. Fakat bilinen şey, o meh- e Tu bunda” marş üslübu ie — e m avi yana'nın imanları Mete - rin davulun: nı yan i kat li ki aym a örl ia yemek, T ii t gibi nedi w. Türk üslübunda musiki meydana gelmişti. “Saraydan kız kaçırma” operasının karakteristik sazları davul, zil, müselles gibi şeyler- ve Beethoven'de de a e Juyoruz. Mae ler çek Aypa ayrıdır. Bütün a kz kadar Türe tür yeli cevap bulmak pek kolay a Muhakkak olan, bu üslübi alak di harmaaş etli ni östermiyor mu? Öyle ise, ferdi. ye etçil dünyasının hasretini çe- € yeni bir unsurun 2 lığı söylemek yanlış ol ar VEN, “Mevlevi - lünyasına ni fuz etmiştir. Yakat bu dev ada min ruhundaki kaynaşmalar e & nir öl siyeğin alta ari Beetho- ven, bir taraftan da, gözlerini, halkın engin kaynaklarına dikmiş > v o, e giden suya aldır; bir tarafa bırakalım, bilfarz Yedinci Senfonisindeki melodilerden biri- incde bie hali çize oldığın balam öğrenmek; o birinde Hiryat balk rullandığı- “düş üindürücü- Sür, in dnellerinin böyle eser- (Sanu 6. ıncı sayfada) Bir salkım söğüt gil Dem; ii ki “Daha min in, EE Li ü bile esir iki “ilebildim Dam han Daha hangi gözlerin Daha hangi cihadı açıp Daha hangi gazadan ya, Daha hangi ilâhm sıkabildim Köyümün bütün suyu Ruhumun at Hangi susamış yerin dudağına 83 - | Seninle çırpmırken rüzgi | Sessizce susamışım nik toprak ib Hayat, damla sızmadan geçen bir p muzaffer oldum? ra alıp er oldum? Sazıma gerebildim hangi ezgi teli ru döl eşini Kim sö TEDİ LE Gİ — e) vi bül niçin çırpın: mi bunlardan bei ra ramaz: Gök, kade EN Tolu aa 17 epsi olm e Ya yıldızları nasıl içime sığd Delila mığhiaş avı iertihoden deliyiz bendetme! aba Yel günde il işim; pi ie ne varsa hepsi! aklen yım?.. nzara, hep i?. Çılgın ihtirasları nasıl iyim? zeri Kopmuş kanaat, şuur, mantı ie gi gemlerim.. den. Gayri garip başımı alıp gitme demlerim.... su değer Yıldırım gürlemese, şimşek çakmasa eğer? Behçet Kemal ÇAĞLAR e e AM Av pa'da yaptırdığı Gal Tanem Ve cen lara, Yamur Sular Selimin e kullandığı miğlrler ve Harp eri de bu serginin ayrı bir yerinde teşhir yari, rüştiye ve iler de e tiyet devrine kı ecburi olarak devam et den 'n resmi ve busu- okul ME programına Teki dersi) girmiştir. ÖHENDİSHANE ve Har rp O- kulları programına resim ders- İki daha tehlikeli bi meret retmenlerin öğretim tarzlariyle yeni yetişeceklere fena örnekler vermekte- dir. Sarayların loş odalarında az Kimselere yürünü gösteren cılız resim, bni Öğretim unsuru hi de © zamanki geleneği devam ettir. Empiriguc bilgiler, reçete act sayladağ is vukarı kırk beş yıldan: görün birçok lere Ja uğradığını, belerden geçirildi yollardan. yürümiye ğını, za ran elenir di gel hasılı, buzünkü dünyanın mü iz vasıfları gibi görünen ani çal- İş mn aklim RAM Temim gin ve dayanıksız olması, zevklerin e a işmesiz arın ifrata ierik işşan kendi duyarlığımıza pek uygun lüşmeseydi daha da çok göze batar. ii Şu son yarım yüzyıl içinde, kesin, kolayca tarif edilebilen Parnase ö- pinden tutün da en dağınık mahsul lere, gerçekten on serbest denemele. re varıncıya kadar uya bir milleri, bir daları ortaya çıktı Bu femtların bölü? nüne, çoğu zaman pek başarılı, bazı ssksarlamaları da karmak lâzımdır: Kv vi, ve yılardan alın. m, zaraleti de hiç eskimiyen Sal' veya ustaca işlenmiş sekiler, ün bu araştırmala, a'da alam ek li le Si iç da bir gr irin gerçek m bam a giden — yollara gemiyi öğle giye Bi kolay, rağ veri vE kesin bilgiyi kanla ri ie bu ie kendini vereni birkaş ka” iade da topladığını salı, pek az lirik olan © ay- öt m geçen: yüzyılın son. çevre ğinde şaşılacak kadar zeri ük uşlar ortaya koymu 2 ru, daha Victor Hugo dede Lie Maile > le ulaşırken, Veslaiı ni 2 MESEL “dır AY ce m€, Arthur Rimbaud adlarının, mer ei bu be a Si hizbazımın, doğduğu görül Dar by m güzel kokular taşıyorlardı ki aradı A ii biliyetlerin ne parlak e Eserlerinin. bibiriden çek aym olun Bir evvelki eğin şairleri © tarafından ortayı Gn ii e larak şüri bambaşka şekillerin hari- imkân yazmiyi e yenginliğiyle karramıya, a ve ph hala d k Lamartinc'i. takibedenler, Rim yu devam ettirenler den var, Aynı içten die İncel il ii Wak Yakinda e le beyler nimiyetle gina bunlardan birine dalı ex itina Hirbiez “Baştan ap, in sömda insanı “Lac,, a doğru götürmesi pek matik hi sey olm gezek. Halbuki keskin “Hero iade, uğruna San “Eritre d Esther, in zevkini kay betmiyebilir,.—— Bu soğumalar, Bu vurulmuşa tutul. iman ve zevk de- ki ii önemi Bunun lardan iyi bakim Keş > ağ dn söz m çi öp ken, neden bahsedilir? e corkulak e bu yili. Vakeyie tari la andığım ve berkelin yapab e ceği basit müşahedelerden ei yrantırdığı haşim 5 edeme- aki Bu ca yan pek tabii, il mi edilme de kolay bir eyl Öp e mere Bp rl dünüzenakien alin pi immdeeki ba kolaylık kaalar laka Ben keli hee şah: la, deyişin önemi verdirdiği şeylere, yak piz onlara önem vermekten vazgeçme liyiz, Kelim. yani — baskı larının. ve "eriği yerlerden daha e imdi zo kullaşışm gire meler i, onu ması, çüirin zararına, olduğunda başka bi: şey haline söke tuğunu göstermeğe çalışacağı # niz eee Gen gey söylenemez ki iç hayatla rında ten veya yan tattıran o acayip kudretin, varlıkla rının anlatılmı isteği, yahut da en gat cevabı gibi, kendini açığa van duğu kümeler için doğrudan doğruy faydasız olmasın. pu kümeler tan ye yaramıyan yeyin. anime 3 lr ka göğe tamamiyle düzenleşind 6 HAZİRAN 1943 IRIESİİ Mİ ve tabiat aşkı x Yazan: Bedri Rahmi EYÜBOĞLU ESİM, ışığa kavuşan her ve bu aşkı düz bir satıb üz rinde renkler ve çilek Yemin insanlara aşılamak sanatıdır. Bu tarifte en çok güvendiğimiz ke- lime. Li ve aki imei ışık — ça res iyi © etmedikçe herhangi bir eşyaya bi büyük bir akla tetkik etmek kap? mızı kaldırıp bakmaz, baksak bile or İşimiz düştüğü nispetle e 6 baktığımız opr ZAR bir hayat parçası e vmg er #am bazan yalvararak, bazan derek, bazan emrederek bize Mem diyen şu Bien; hemen — Yaşadığımı ir? ii ancak bir hart teş Bi bili iyi yi bir rankatsni: yebilird. Halki, Caro rasında, göz lara, renklere kal üye, hr katıkları aşan, seslere, koku- rışmak, “istiyen bir a, bir fısıltı se- Corot' de veya Van Gok'ta hüküm siren yalnız gözleri kamaştıran bir şii değildir. Bu güne anın, de- Fame duymaması, bu. tarladan yükselen ot ve toprak kokusunu sez- memesine imkân yoktur. zil wkadaşlar burada bal edebiyat yaptığımızı id- dia ederek bana resim sanatı- ın imkânlarını hatırlatacak ve di- Ski kiz — Resim, sadece gir vii nas, etsin, Müsaade et de biz ressam- en tabiattan bahse- delim. e mütemadiyen li imkânlarından ll ve her dakika hayatın akışına, iz Tani İsem sabit olan yadan m ba» b mn m ziynet e an ia bul e için onlara muhal Ak olman icnbeder. yalnız. gözlerine değ Şi, e Âşık, sevi eşime ne, meles alışına, konuşmasına e ap ala valfı hat parçannda sevgimiz bu mer bi ihata edecek kadar e m bir tecrübe tah- tası gibi ni bizim ta silamdar. erkein ap 3 $R Su katılmamış bir tabiat aşkı, Tes- samı mevzuuna | tam bir hayranlıkla bağlıyan sevgidir. Nazlı bir söğüt karşısında çalışan bir yessam onun yalnız boyuna bosu- ni ler ve çizgilerle anlatacaktır. 'NSANLARIN etrafına aşkla dirdir. se he- li mak için ina Elmanın. lük v pl lığı haklanda br larblmi nun bir man- da lde ein mar aym 1 mız eşya hakkı pie rüst p ir fikir j ver al i attığı için şu ufak müşahede tacağım: senesi Partinin Anadolu'ya Za e elimi sine katılarak eye ilen kap e Yenik GEEŞ elem ymı adam işinden ee Evi olana di n vazgeçti, Çekine çekine bana dağ eyledi, Yanaşmnda durarak çil dr eli ein. yapıla ali Mn sokağa ka br mat lke Ie bi ş batmıştı. Kutumu toplanmış Mm. Korg evi sibi de güme paya ami seyirciler. n birisine aynen şi söylüyor. — Ahmet Usta be! Meğer şu bi ei v m e Tam Bu iie m Be il ll ilk defa lie söz ırüm ol- iki unutmıyacağım, Gerçi hâlâ s0- i bağı güzel buluşundan şüphe ediyo” vi ii beni hoşnudetmek için iy »mişti, Fakat bu sokağı dele a onu ilk defa muhakkaktı. Resmin dili JRENMLER f ÜREN Güneşin dolgun göğsünden kara 1 topraklara yaratıcı bir pr sağı- i Kr Elika ir ve yar mıdır? Bir gün İnsan Seylan Pin Bi m ze 7 © e e pi DEN ei inlerine. sö rapamzla ZE EE em 2 el yaar be andığını, tabiatın ardından solü- Yedi iyide b Sonsuz yarışı Kaybedişini o görmüyor muyuz? Renkler IŞ pbidirler. "Keme Dir yaradılışı, çaromadikçe süç işlet. . Onlarla bir senfoni mey- a getirmek de bir cacaphonie da elimizdedir. Floransa- ik bir ressam Çiyi ve fena renk diye bir şey yoktur. İyi ve kasdetmiyorlar. miyd. Me (9) Turuncu mavinin, yeşil kır- mızının, sarı da morun tamamla» yasısıdıp