4 Haziran 1943 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 5

ayarı 1) ayarı estrasi, ns ha- prog” estrası, kerler balo, Endü- ve Gree ayın birinci ve in e günleri çıkar. Fiyatlar düşebilir mi ? haftalarda iki mühim hâ- tak, YAZAN: Dr. Muhlis ETE Ki Bu fiyat düşüşlerinin diğer Fiyatlara tesir etmesi: ÂZIM bir fiyat olan şeker. fi. N keriz yapılan o maddelerin ve şekerin “ersatz”ları hi bal, e , bulamanın fiyatlarına tesir ede- “se le karşılaştık. Bunlardan biri şeker fiyatının “yuvarlak cekti. Şeker fiyhtlarının indirilmesi 5 ye 943 Mi EA eline göre yulunuyor. “Belki ii iy na Dx lem 100 hattâ 116 kuruştan Ba kuru e şa indirildi. Bu kri e e kerden ii mallekie | muhallebi veya sütlâcm fiyatlarında bazı hafif ve üşl rekettir. zımızda fiyatlarda böyle bir A A mkü da nedense bir düşüş yoktur. ay fiyatının düşmesine gelin- €e: Devletin tiği takibettii «siyaset, yanl sip Acaba mahiyeti ârızi dahi olsa, bu kısmi Bir dir a maddele- teşmil etme in değ mi? bei sat ilminde deflâs; nilen böyle bir tesiri ri irk ii va yi İei cim heden, 'kündü: gele 1) Pi cephesinder simi cephesinde Para cephesinden ık hare“ ket bak İrem kini değilse emisyon miktarını sealisik: tar. üm ii ıraç temposunu azalt” mağa ga; tmiştir. Asıl la üne vesiz ki em- günlerde yağan ii her min- takaya yaptığı desir derecesini tesbit etmiş değiliz. fiyatl biraz bul mevsim İcabıdır, ârızidir, belki de Yoğurt fiyatlarının düşmesi kısı erk vim mezi e e m Spekülâsif bir surette hı gelmiş, Saime beleiye a Me Gi imleri oldu Ke AM ve satış ler yak w 9 4 ataları böyle um anyası" abiler. öyle bi rek hareketle : müşte Harpten sonra İRAT kredi politikası, milf Din politikasını çerçeve- esas prensiplerin ve sedbirlerir. başarılmasında yardım- çı tatbikat şube ll sn Ziraat pol bina düş rl e hası, alı bikatta bir, tatbil redinin yı kati lüzum gösterir, Zirai iş lerin iptidai, basit ve kimi li istihsal © vasıtalarını mim hayvanların — sayılarını sl hulâsa zirai istihsali rttırmak istiyen devlet emiş öİ öL çile kredi kaynaklarına el atmak saruretini duymaktadır. Endüstri ya yn i yurt hada mey- topraksız olan köylülere töprak iağıtmak Hee alınan muh- if tedbirler uzun vadeli kredi- geniş ölçüde ihtiyaç göster - ekteki li fazla suları giderme tesisatının. vücuda geti- rilmesi devleti yekânları milyon. rı a m mnasraf- hususi ma- iyetteki büyük sermayeli ciddi ren nadiren tesadüf edil- mektedir. Memleketimizde bir “zirai kre- di politikası” tın e tbike edilmesinde kati zaruret vardır. muzda uzun yıllardanberi ri e derin olan ekonomi kali şaklarından en mühim. al vuzdi ME İ Bir Sar değildir. Zirai aliyet kredinin “Türkiye'di akn asx e e nl faaliyeti ile ilgili bulunmaktadır. EMLEKETİMİZDE zirai e ke > ya çalişan ULUS JİRAİ KREDİ - POLİTİ İN Yusuf Saim ATASAĞUN ike olan müesseseler Zir: a a vekil ELİ Gi Kİ alemlerin yazında veya faaliyet sahalarına alınma - an DE e e bare in esime Me Hilmekteğir. 2Mürabaha' kredi” bazı bölgelerde tamamen ortadan elimi vekinii yerlerde dara miş olmakla betaber birçok y. ile Geren Bibi Ezen © Memleketimizde 1888 yılında kurulmuş :olan Ziraat Bankasının ve 1929 yılından sonra kurulmıya başlanan kredi kooperatiflerinin mevzuatında zira kredi politika ina it bazı pöcesinler ve eydklar mevcuttur. ket ihtiyaçlarını Ee ne de- receye kadar uygun ve özleneni dereceye kadar incelemek lar. Bi arzına ima Bina ai kredi eN ve Tkiedi kocporatilerinin vu deriz. Fakat bir emeeleri ait pollekaler ok günde Politik ası olm kredi politika: deki memleket kiyaçlarınn kala a e, güdümü ün ve yet örliğinin SE ir yokki. Bi: azımızda bahis ettiğimiz pelikan. e Zirai kı sosyal politika iilyetini ye tesirle lâ mek ır. Zirai kredinin fay- da ve tesirleriyle çok yakından i- el bulünari etc mağ ali siyasi i kredi ei ” isimdeki öne. ai del ALE Ziral kre di ER lerini mem e le- A erime sartlari emi ditikasının esaslarına, göre incele- mek zarureti vardır. Zirai krediye mali işlerde Yapin herbangi bir spekülâsyo: ii olarak bakılamaz. Sayıları milyonlara va- ran zirai milin Ky edeceği vazifeler çok çeldi Bu vazifeler zirai kredi politika KAMIZ sında belli edilmek gerektir. Zirai kredi müesseseleri krediyi “lütfen” verdikleri zehabında bı sebepleridir, Burada aynı zaman. am. m sife ifa edildiğini ona göre hareki Zirai kredi müesöeseleri aynı 7a- manda borçlunun ödeme kabiliyeti ve imkânlariyle de alâkalanmak sorundadırlar. Kredi veren zafer selerin vazifeleri sadece ödünç yara vermek değildir. Borçların leme e kA ag ğ birlerin alihması bir ve vak ele alınmalıdır. i kredi politika. sira ze diil sokualk ii kazanç, zih- miyeklarins (saramdanı kaçmaz kA) çoğaltma) göre yürütülemez. Zi rai kredi müesseselerinin çalış*- malarını memleket ihtiyaçları ve menfaatleri ölçüsünde ve bu ba- Kill Devlet işi olarak ele al- ve yürütmiye © mecburiyet vardir, Memleketimizde zirai kredi me- selelerinin kendine has hususi - yetleri vardır. Bu bakımdan zirai kredi politikamızın o dayanacağı gezelar de banka memlekerlerin- kine uymamaktadır. ürkiye “de ziral kre ve eh BGYEİ eliği kadar r genişletmek iye geşiklemdir: EMLEKETİMİZDE ekono- mik faaliyetin, Devlet ida- resini manivel bü elâlardan nomik ei rai kredinin ördüğü ve doğrusu ita EY le büyi mill bir dert halinde devam Sip gitmektedir. Bu büyük mili GE nan lari tedbir- kâfi gelemiyeceği kanaati Memleketimizde tanzim ve Mr çeberi çalıştı reği il sipi li artık sadece mücerret askerlik mefhumlarına dayanma GE geliim Bir milleti iin azlığı Sie asi ep va mektedir. Bu hakikat ve memle - e istihsalin link e erer ein nın en mühim ve zaruri bi çası olan kredi işlerinin önemi kendiliğinden kolaylıkla anlaşılır. san ŞE a EKONOMİ çıkarma H* ARP karşılamak air aç dit paşa ge enberi vaki ol- duğu gibi ban Gri ekl da gene istismai müdafaa masraflarını — temin edebilmek için bu usule ğu görülmüştür. Kâğıt para çıkarıl- ması, aza doğruya deyi lan ein e dinin çıkarmasiyle, bankaya bank- çıkarttırması arasında, bir psiko- noktasından başka fark yok gi- Geleneğe bağlı olan bir kısım ma- Tiyeciler, emisyon yoluna gidildiği takdirde harp zamanında kâğıt para iki, üç misline ia acağını ileri sürerek ban green bu usulü tecviz etmezler. Fakat içinde gözden geçi ısım iktisatçılar (3) emisyo- birçok tafsil ve tahlile tâ- bi tutuyorlar. Bun ie süre bir e Mi aa iş ez yeni bir m kuvveti) iktisadi çerçeve, ten bir kıs unsurlar bi ANİ kâğıt para bir-misil, iki artmış ise fiyatlar da ay- nı nispette yükselmez. Nitekim 1927 ve 1933 yılları arasında Fran- değil, piyasaya ini yorar. Me zamanda m. i Bu bu kumar tedavide Kaldığı müddete ve tedayülün süratine tâbidir. Bu müd- O) Nosaro BİBLİYO (Eki - Araştırmı Kil Doktor Mi bimer Ekrem dan emtiaya göre değişebilir. meskenler nasıl olacak? Vergi politikası ve fiyat 7” Vergi yol itikasının da böyle bir fi- n sonra. yapılacak evlerin Harpte inşa usulünde tamamen yeni bir gö- ri rüş hâkim olacaktır. Bütün teferrü- n ic atına kadar muayyen bir şantiyede va iş elk ww. imal edilen evler sonradan kurula, | yükle. lp detlyon ei cakları yerlere gönderilecektir. Seri | husule getirilmiş Yemi yaylak Giz by e İrili yemi odern bir villânın. bütü er isçi kâfi gelecektir. elem Gö işemeden int sar ede eek hakif ve dinlerdi rl ellere e bura il e Kün alanin. ol MİR ve her türlü dış tesisattan muş olacaktır. ap en mühim kısmı du- ein Ki ya ii olum yacak fakat bitir Konar sağabımmi haya sıkıştırılmış bulunacaktır. Gizli olarak tesis edilecek borular içinden e gar ge Dahili in kalite Bu plâsti den biri'de budur! Türk İktisat Cemiyeti den ve parialeolan Bu Kile dalarım Hükümetçe satın alırım; 30 yılında on milyon dolarlık bi m Mi . ikan şirketine devredilen ve (25) yi olan kibrit inhisar! üm yasını le anlaşma! kümetçe veri topar beş milyon dolar (6 son.0e0. ürk lirası) dır. Şirketle hu hust ii pm mukavele, geçen hi re er bir kanunla tasdik edilmi e 120 milyon Tiralık lâde tahsisat 7943 mali yılının âdi bütçe dı - şında kalan fevkalâde milli mide, faa ihtiyaçlarını karşılıyacak fev- ilk kısmına ait kanun lâyihası, Meclisin tasdikin- dan ik EE kısım, (120) milyon liradı k ** rtarılması msi idayelerince alın- nakdi ındaki eke - envesinde. evin bi Türk İküsat Cemiyetinin 15 günde abi EE parla aşal. yi oğlan İllere. ed ünakağalı kanları kurtulmak çok basit bir 15 haline ian 53 üncüü Yüksek Mühendis gelecektir. lit Anoğul tarafından (memleketi: Böyle $ meskenin fivalı da izde insan ek istifade im. zamanda ti den alan ve takır. liği GN ben 2000 de geçmiyecektir. 1943 cuma güni at 2 lima dergisinden) İnişehir merkez bina: 21 de GEL verileci bir nakdi kıs ei araman. Yani U ellerinin takd - EO 20 ra lürei plelimeğ te olan vergiler & - 13 liraya çık- miştir. kk Tarihin en yüksek harp Ame ji Cumhuzrei: KISA EKONOMİ HAB askeri bütçesi için (71.898.499-700) ve vam ziya. ci ii Türk dir. n nı da liye dal havi milyon Türk Tira- 1 ii olmak üzere sekiz milyon asker ısrafını gözönüne almış bulun. maktadır. Akk Birleşik Amerika'da toplanan işe konferansı pien sonraki ia gi e "görüşmek üzere 8 mayısta Birleşik iz a'da bir İaşe konferansının toplandı - fından (Ulus) un gr mayıs 1943 bazli lamak bir yazımızda irleşik Amerika mesajına göre bu df gide adele. e yarıyacak ti e ve arası bir memleket içindeki tevzi güç kei "in milleti veya bir hi bir kısım vatandaş- ati için Tüzumlu cağı mevzular, İn- sanli ilgilendiren meselelerin en meslamı ERLERİ Amerikan Beveridge pl hakkında yeni malümat sm dar Ameriks Mümezilai M Tizine la Ciçtimai ei ması plânının hazırlanması hakkında icabeden talimatı Roosevelt ver- yi gerer tini de e e almış olmakla be- si zi Üğekinir Bu plân, Roosevelt'in kurduğu Çiratlonal Researek Bo d) adındaki bir nevi iktısat meo- lisi tarafından hazırlanmıştır. Sl içe kg yan bu plân, iki mektedir, Raporun biri, emniyete, ötekisi de, ozdünün ter- Cih siyarlık), Çiktiyaç) ve ihtiyaç do. layısiyle başkalarına — maddeten 4Sanu 6. ıncı sayfada) o. eti. neşriyatın- dal 'No: 553 - 822 sayfalık. birkaç yıldanberi üniversi- eleman- da çalışan ir lü a iradi yapmak durumunda olan memleket. ler her şarta uyan, her mıntakanın wsiyetlerine göre hazırlanmış, bil. hassa pratik değerli kitap yazmak ie lay bir iş değildir. Hattâ bu çok bir iştir Fakat işte önümüzde mi r doktor Ekrem Rüştü meni 5 ia kaleli iraatçile, ve hiçbir. zamanfal (Ga e bir kipi Ga” Yalnız ira talebe İl, mn sam Köy enptitüileri Seren indi Muduru K “Türki, önemli bir ulu gelir. ri ik ee iz e emsal Meri üzün yazdıkları bu kitabi itüphanelerinde saklıyacak- Çünkü sütçülük kitabı alelâ- de bir pratik kitap olmaktan çıka: ütün ekonor aştırılma- tekeli ve analizi yönlerinden k itizlikle öşlenmiştir. EB hakında kusa bir KE ver. mek üzere içindekilerden en önemli pa e £ hak ve eko- lüğünün sütçülüğünün durumu, kında genel açil iller (dünya sütçül ve Türkiye Geleçek sayfada Dr. Muhlis ETE, Esat TEKELİ, Dr, Y. 5, ie fil 4 Haziran 1943 KAĞIT PARA meselesi Yazan: Esa TEKELİ let ve sürat, tabak dâ. Harp iktisadi goğulabileceği ibi aza- zamanında bir kısım Gg eze mediği ve- için, yes e Gere ie alması ihtimali vardır. Bus er, istisnai arı kar. in fazla miktarda kâğıt par Ya akan doları Hamili cağını kabul etmek lâzımgelir. Öz öy lar be elle günde. tasma, bara yum harp zamanında araştırırken, gu düş üyorlar: yemin iie celeri ileri sür Bang samamında Küzük zatı ler ri ile silâhlanma masrafları için emis- yon yapılma halinde, Hükümetin s8» Eş ği talebi), daha ziyade tesis üzerinde toplanır. mz üzerindeki t S erin, İstihsal eşi kepler, muntazam bulunmadığı için, bu (talep) kolaylıkla tehir edilebilir keder, rin fiyatı, (arz ve banda bnm e | za sas olmadığı içi in, Devletin tal azl tel yapım Devletin yeni çıksı davüilden çektiği İ yağa a kala in ii a adi Tunduğu ayan UhIRLE bu yüzden de ayrıca artar, Öte tarı aftan istihsal azaldığı Her ne kadar e fiyatlar yükselir. «ibedeceği İleri sürülmektedir. GRAFYA mdillerine ları mal sütler, sürün nı guhal Jar, güllerin snulra bölümü, suk sütleri ve süt çocuklarının ver analiz metotları ) şi süt müstahzarları (Yo iyllnkz içer Anla GEbEi 4 — Tereyağcılık (tereyağ ve kayet mak imali, yayıklar, kaymak maki leri.) 5 — Peynircilik (yerli ve yaban» Pütün peynirlerin yapılması, Süt evleri kurulması, memlen e İL ve rl Bİ r, gralik ve cetveller, Ba ele ve biyik LE bei dolduran eserin yazarı sayın profe- sörleri tebr'” eder ve kitabı bütün okuyucularımıza salık veririr. — K.G. Radyo iktisat zari kop ik zım Atıf Kuyucak, SAR ins - birinci, ikin fasiküller, iki formadan ibaret o- mesi somun sunuz t saat Mel hür iii mümin, hari memleketlerin iç rumundan, tapihin en yüksek harp içene, liye ikea ee rine dair ileri sürülen bazı fikirler. den, İtalya ve Libya'dan bahsetmekte" dir. İKİNCİ FASİKÜL hayat pahalı- Uğından, hayat pahalılığını doğuran âmilletden reklâmcılıktan, Zirai Do- Kurumundan, ablukanın bu günkü. durumundan, içtimai emniyet meselesinden, pi az plânından (Sanu 6. un ada) atım nkü. e ik