27 Mart 1943 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 2

z e a “Türk milletlerinin terek kültür bl ve si Hâmi Danişm m in Uçün. tayların: ei wi Ça üzerinde Kurt b bie seal nin, Türkler kültür dili b ürüne ıkarı istediği ei ta, im inin sahib ortak bir bahane ederek çı Ter Türk lehçesi niteliğinde oldük- 755 göstermektedir. 'ürk dil devrimi, büyük çalı bölgelerde etkisi < m Yazı dilmizde bulunan yabancı asıldan Gm karşılık “ararken, yalnız yurdumuz içindeki konuş- malarda yaşıyan Türkçe kelime- leri derlemekle kalmadığımızı, ül © — Kemizin içinde ve dışında bulunan aradığımızı, sayın İsmail Danişment'in bilmemesine ihtimi yoktur. — Şüphesiz şunu da bilirler ki Tü kiye'de dil ve edebiyat üzerinde canlı up yürüyen her hamle, dili- ör” kendilerine tâ n Yurt dergisini Burtinkü Çinin başken kan bu derginin şubat 0 tazı Bu ia “okul, ve “öğ- :etmen,, kelimeleri pek güzel kul lanıldıktan” başka, bu ölçülere u- alk anlamına “öğ- Tenmen,,. kelimesi bile yaratılmış” tar, İsmail Hâmi Danişment'in ken- disi de ie a pek güzel bir belge daha vermekte eselâ - - Kırgız lehçe- 8 “meklebe, e “mektepke kirdi,, seklinde ifade edilir... EERKES bilir ki “mekt menin bin elimde il dağı ih Rıfkı Atay'ın “Hindistan'da iki ay,, sıra yazısında okuyoruz. 'Tan- zimet'tan sonra, Doğu'nun kalını- ları olan medrese, seriye mahke- a, Batı. medeniyeti: © min yeni varlıkları olan okutma Ve yi ve ktep söz eğer ol öğretme e anlarına Külalliyonen büy An ça'dan değil, doğrudan doğruya Os” manlı “Türkçesinden - geçmiş de mektir. 'e kaynağını anlat mak için Türk çocuğuna binadan, övamilden başlıyarak bütün Arap dili ala öğretmek zorunda “bulunan “mektep,, sözü, yurdumuz” da uydurulur ve Kırgız. ülkesine w ei vi hiçbir Türk'ün gi mak, rl yaratı b, ilan ei le sında rie güçlük düşünülebilir? “Okul, kelimesinin dilimizde tü“ retilisinin tarihi daha yek yenidir. Burnun di kullar Siyasal Bİ Bil- dönümü ge- AES da ndan Ke e önha ince olarak el lan Yana Aş Ki gibi bir dü- e kimsenin aklına | gelme- miştir. Türkçe; “okumak, * Filinin Kökü ele alınmış, buna — “yayla, kışla, tuzla..,, örneklerine uyarak eki m mekle “or ulan köke 5 ir, Her halde “akal, sözü, öğretme ye, okuma » Arabın eman demek SU teb,, inden de, Firengin - aslında “rahatlanma, hava alma yeri, de- mek olan Yunanca skoli'den aln- ma “6eole,, ünden de çok daha iyi Madlelendirmektedir. “Mektep, sözü yaygın © olarak nılıp & “ken buna karşılık ik gerekmezdi, demek 5 di ika: bir dili türetme ollariyle kurulmuş klişe kelimeler ır cok otursa, o dilin özli sazsılmış olur. Çünkü eme ML akay e onguklara okululacak- in müş- Sp MESELELERİ: Bizi ki geri döldl rek eskiye bağlıyacak bir zincir sanılmamalıdır lik “gibi sözleri ia ekilleriyle a aim öle rin hemen Die © Terli Yazan Necmi Dilmen di tek etken, bun! Türkçe en mış. r..İlk okulun mini mini yavrusu sd dilimle iri, sa, lazım 2 sü dare inmeli zi Arancüdar Avrupa dille- olan alkeli'nin yö > kesin anlamak İçin yeler, sanı- AYIN yazarın insafına sün” yinçileri İk be kine mak istediğimi bir © nokta © ye herkesin bildiği karşılıkları kul. ai e amlar ei rap ve Acem kel unlar varken ölekilere ne ha- $1 simdiye kadar Türkçe diye or- Teliefe teri. a rılır: 1) mevcut Türk kök. stiyaç olduğu felsefe öğretmenle- Terindeli gelişi güzel uydurulmuş ri 2 m gösterilmişti kelimeler; 2) Garp dillerinden a- ın İçil in leri, grill e vim ri m ae, e dişil ra adı olanı < onülmdeinin ie Rİ £ Zi iyorlar ve birinci kısma edim. ni ci “kısma nl, üçüncü karma r Kelimelerini ör- E. yanlar Harim ber et Kalan 'görenek, sağanak, örn: pie , ona özi mes aksı ve. yersiz İti- razlardan. gelişi güzel, de- gildi Ban İsmail Hâ- mi mii eürbi yazarı bu türlü Saldirışlara götüren Mi urma ve hel dili birliğini bozucu olmadığını göreceklerdir. Uydurma, uydurma... yeter ein uydurma, dâval Arab ileri sürdüğüm. on öm terli kadar ğa değildir. Terim çalışma- ok yürdu- eee laz m v muz, Dürüneü Kurulağıp Verdiği ka. mekle - uydurmak suçunu işle arı da e Kurultayda bulunmuş ve hattâ bir komisyonun. örlü günü de üstüne almış olan sayın İsmail Hâmi Danişment — elbelle bie) hatırlar, i İs böyle iken masıl olup da bü- hemi Emi çalışmaları — kendince ime emek, tün bu yanlış buldu; ağu iç ölü im içinde salan hiçe saymağa dili veya Yoleri var- dığım anlamak kolay değildir. ETEL olan milliyet ei zemin di ve” ARİ şu yerihek istediği söz- inkiâbı lerde olsun, insaf ile bakı- kung hi beğ diyecek Her ozün ie Türklerin orak al büyük bie deli ver medi? yü, dil devini. sözü "etfectif,, mir bizi dünün eski- Bizim Osm he Kapların Zinele ye vi eleme mi ğlamak da e bir uçuruma doğru gidiş olur «| Edirneliler sak ME meye e bağlı siken larla anla: arkadasların kara bir günün > yıldönümünü kutladılar ime (Hususi) 26 mart, E- <2 li Allahın emrini yapan adam! tanbul'da Seyfullah adında bir adam, “le carldan dö li pi ar lanmış, mahkemeye idam gi e iş b ii e di yor: hâşâ, çalmadım. sezi camiin ya: Mındaki kulübede yatarım, uyku ara” nde . > geçen spot inde dereci dan tekrarlıyordu ve “aaagaaal!” di- Gİ mükâfatları dağıtıladıktır. Mi yordu. Allahin emrine İtsttan bak | ila dağıtımını bie geçit sesmi takibe - Şare yoktu. Halinin birini aldım, | decek ve sonra Harp Okulu Gücü ile emir tekrarlandı, ben de | halılari | karmaşık askeri güder takımları arasin topladım. Camii bu pis. halılardan | da bir il, Yi yi y Okulu ve kurtaçmıya Allah tarafından memur | Ankarağücü futbol takımları arasıda dilmiştim. Bunları satıp yerine yeni | da bir futbol bul a İl mi Mi teni Mile; faka see alış müsabaka ası Allahın emsi e getiren hirsiz bi a mazariyatçılarından bazıları, mo » mal adamın suç İşlemiyeceğini, suç A e bez ik Dedi irene i ol EE olan bu yaradır Jia şilikeş se dat si za görmemelerini müdafaa ederi Bunlara göre kaatiller, hırsizlar bi: ter hastadırlar, onlar bilerek elleri” ni bıçağa veya maymuncuğa götür © mezler. Bu hastaları tedavi, fakat ve miyete de zarar vermemelerini temin lâzımdır, fi Seyfullah, hukuk bilginleine daş, çikar facak bir ustalıkla kendini müdafaa e ei bir kere ya dı erime » bi şekerli zada oturuyordum. Üz ağırlık bası, şöyle bir SPOR ii ge gücleri i bügün yapılacak ye 2 4943 mevsimi vi e Spor Gücleri spor müsabakaları sü eri dalriyiakiini MEALİ da 45 bine Aşdenemad bie bien ya dr, Ea programa ll marşıyle törene ini göre başlanacak, 943 gününe ad dar de iLe Gl zdan olan ft alaka 44943 gi vam edileci li sporlarımı; Dunda yapılmakta olan müsal yrt olmalarında adele etmeleri n yazıyor ve her gün okuz ye Bela Getdi kilim ser uğrıyabilir; bilgi ışiğında ışıl. ir. Okuduklatımız zaman za: Kabi Eee ekinde pi dayan saylalardır; bazı da hiç değil. dir. itevi. 3 Yani demek istiyorum ki 0 e e giderilmiş. olmuş. ir çil inin he içinde en ziyade özledi sel olan - ardın. Ankara Üniversitesi Dil v » Coğrafya Hakilaiin iki ii vi çıkardığı lerek <p çıkışında ayrı ir.sevinç duymamak elimizden gel « iye cü sayısı da gayet delgi ve oley yanlar çıktı, takım karalamaların da basıldığı ve yayıl- dığı şu devrede gerçek salâhiyetlerin kalemleriyle yazılıp onların imzaları- nı taşıyan böyle yazılarla karşılaşmak ayrı bir zevk oluyor. Bi eerlei gördükçe Yaküle bi aâsınn üzerindeki büyük sözün biraz daha a ini htelişeğüz Hayatta en hakikt mürşit ilim - dir. - ATATÜRK.” Ak mektup o yollamakta Uzaklara Bir bilim n dergisi. Okullar arasında Eskrim müsabakaları eskrim meraklıları Bu; güzel bl nlar yap AMAÇ ag bulu 0. li © elemanlar inan gençler se. lahin sesi bana, hesabını e nı biyer salar i k i d j sonr fiyanları ucuzlatmak ve böyle ce onlari idirmekti £ | Bir soyguncır da Al o0oğ!” hi. | tabına, üredi eler ve bunu kendine kalkar yapabilirdi. Allabla konuştuğunu, , Allahtan İlhâm E yel Ki ları görülmüş olmuş medeniyet, getirmiş, Hayye kana benm 38 ağ kellesini vermişti at 1430 da salonunda | Harp Yedeksuhi asal Bilgiler | Okulu, Di ua Okul, Gazi Lise: ve Mesleki Teknik Öğretmen: Okulu- mar Esil Biel Hi ah karşılaşma nisan dl ünden meydana çıkarması 'meti vardır. Mükelle e güreş nis Ankara bölge güreş teş sabal Me li olan in küçük ve eükeleğ kan iştirak LE nkaragücü salonunda yapılacı b sabah saat 10 dı kemi Güreş Ajanı Nec ii ekenler. Ni VERME rak, Doğan Erdinç, İbrahim Ku. Ee $ GÜŞtÜEÜ kara günün yildönümü Bunu dirne idinda hell il > latin Aİ dünyayı yakıp mil -| yonları eritiyorlar. Maksatları mi yi cehepnem yapmak, insanlığı öl - dük, elin ikisi, Onlar da eski halıları atıp yenileri ık. temizlerini getireceklerdir. Mak- sat dünyaya saadet gnd Fa - kat, dünya mahkedi: arı ne blei Sabaheddin SÖNMEZ “dür sir mebusu arkadaşı ale sireni arsında adı Kitap edebiyatımız için bir kazançtır. Süreyya Örgeevren, halk ke- limelerini bilhassa memleketi olan Sındırgı'nın kull or, in kadar sayfasını iyaç olduğu kendiliğinden dj ase - betle heyecanlı bir ede lehçelerinde | bulu: Tuğ Turanlıoğlu ve i iniz m Ne luktan . sonra Gi ey. Val 'el,, getirilerek yapıl ş kei geli detenni ii çin: hükı okumuş, facia için yapı . in halk besteleri alar ir İğimişti” Sarayi: im irt e. çel mi özüni müdafaa Mineli İ sezamlns ye benziyo ” ulu ame şehi en yi -| sai dil vazlığımızdan a mı. | git e ni i 1ta- | yı 21. ziz edilmiş ik vermiye el gelişi elek biü kan ysimai elm relim: Söyle koca (Sidan) söyle somurtma Sevdiğim yaylana gelip konmaz mı Çırılçıplak bir ak güvercin . gibi Türüdü suyunda kez unmaz ai Yaylalara burcu in dar gimenlere iotk seçini semiz” > dudağına bakmış O yosma kız bize bir ae sunmaz mi Taramış zültünü ipek tel gibi Gözünün ateşi alev yel gibi Antalya'da yeni yeni usuller! Yeni yeni doğan ihriyaçlara insan e yeni yeni çareler bulmaktan i durmuyorlar, Me, bi İl aralarda gile e me, taşıyıp götürme imkânları 24 aşmıştır. Bu zorluklara rağmen askerli aileleri arasında mektoplaşma ne Ur. Bu uzun mesafelerden uzun uzu m ad mai muyor, Onun için amerikalılar da, ingilizler de bu mektoplaşmayı sağ - daş işin pratik çareler, ararlar, e numaralar mr a ki bunlar hem asker derde, hem de e. vardır. ve bunlardan bir İl veya yüz tane: küçü kart üzerine yazılabilir ve çok Mİ e akallinde larla deni ailelerine, ailelerinden de asker: lere. gönderilebi 6. “selâmlar, lerimi seve 103 - 29'da Seriler çilek binip meri gölde seniz. ın olacağım; sıkıntıda. bir ilkokul açıldı. Antalya, 26 aa. — Serik ka zasında yapılmakta olan beş sınıflı modern ilkokul imani nın İnşaatı e ve talebe bu yeni binaya geçmişt TEE, Gönlünde! sevgisi taşmış Sel gibi O yosma kız için dağlarda Sayısı yirmi beşi bulan gi 7 denen, güzel üstün izlerle doğu Meni Esp Aran renkleri S # Sürü Örgee ğit uygularını Gigi tez. anlı ve kudretli settirmiştir. Eski bir akın ape nden gelişi güzel bir Adım adım aldık Tuna boyunu Çenklerde ei zeybek oyunu Mesken oldu Dn Macar illeri Bülbül gibi şakısın r dilleri * Biz ne ulu'bir soyun çocuk - Marie Naci Tahir Kalmukoğlu'nun Ratip tarafından yapılmış bir krokisi Nadi z aci Kalmukoğlu «2 nci Resim Sergisi bugün açılıyor ım Naci Kalmukoğlu a Res: ii gibi bu de ikinci im arındaki akdi; âdeta ip Ressam Naci reti üzerinde un. ali Yakan güneşteki nur mir i hiz. Gül Efe, tarih boyunca, sa - Mink erkeklerden geri kal kı e. üzerine yazılmış şiirle. indeki gi yazanlar ii çok yükseltme - e kâfi geliyor. ii ii şiirinin yeni ve nikeli rini eee toplıyan şairi tebrik eder okşadığı kadar de ve yan bu güzel şi okuyucu - Mei çarreliz e) Si ©) Halk şiirleri. Sümer Matbaası, 1942. Ankara, Fiyatı: 150 kuruş Nacı, keyfiyet alandan duğu, kadar kemmiyet bakımın dan da kolay va w sa- E » Bu di dur yi dar tam Real açi can- dileri başarısın- Yı” demekeri Bu salman beri cesaretsiz delikanlılara cüret de veri rus bil iler 4p yayuklur suna siernie baz e dele sadece “34” rakamını yazmakla bütün e e İngilizler de uzak © mesafelerden e ültme usul gön. kl. me lele Eki böya mektuplarının. üzerine ük kondurmamalarını ihtar et - aki bl ki ii me üzen bilen ki inle hal Barut kokan nükteler ? gullarının e ai mi e mir e da apk nükte ayin AMADE UM si bir propil ed par me olduğu gibi, sade gülmek için al Mene Gazete olabilirsiniz. Ee e. be nim ağzım da sıkidir; ben de siz tu tarım. ZE Bie.başkası da şu: Sinema e birisi yara» İş askerlerin koğuş a a bir yatağın önünde z düşmanları hangi eli öldürdüm? Asker cevap vermişt — Sağ elimlet Güzel yıldız eğilip bu eli öpmüş. Komşu yp zi gin ea ve 54 Ban dyan glimle öldürme - dim; dişlerimle boğdum! ri Dün kü Medlis üyük Millet Meclisi dün 0. Ma > kanlığında toplanarak Siirt buslarına ait intihabat maz- batalarını kabul eylemiş ve Ri- yaseticumhur. bütçesine mun - zam tahsisat verilmesine Bü - yük Millet isi âzasının tahsisat ve harcirahl, desine bir ait nan lari beyli Meclis ii cek toplantısını Pazartesi günü yapacaktır. (aa) İstanbul'da Şehremini nahiye müdürlüğü binası tamamen ei Nahiye Müdü kd yan 0 İM a üst katında “oturduğu — kısma — çıkarak uyumuştur. Saat bire doğru itfaiyenin gri, ANA Nahiye — Müdürü, piya w ler müş ve kle ki izi © kün ay li yısiyle ateş süratle etrafı hiç bir resmi evrak” kı Yalniz en alt kat kı e | 20 Yıl Evelki Hakimiyeti Milli YURT ali Önümüzdeki cuma günü şişi Tata saat do- buçukta Türk Oca - a Türk milliyetçili dinin iktisadi menşeleri - dair bir konferans ve- eke a LE ak sinden bazı fasıllar çalı - nacaktır. YURT DIŞINDA e ban ayar Ng biz inim İpi ile a- zim miktarda bir” para kaptırmıştır. V nu almış oldu bilmiştir. An bir