27 Ocak 1941 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

H ibün” istifas! ni yap” ar günü caddesi mu ridâ aır HaZie ’ . . ULUS Basımevi pala"esl Çankırı Caddesi, Ankara 27 Telgraf: ULUS Ankara TELEFON [l KANUN Başmuharrirlik 1871 1941 Yazı İşleri Müdürü 1061 Müessese Müdürü 144 Yazı İşleri 1062 ü KURUŞ İdare 1064 DIMIZ DIMIZDIR BUGÜN İkinci Sayfada İslâm Ansiklopedisi Yazan : Hüseyin Namık Orkun Habeşistan'ın merkezi olan Adis Ababa'dan bir görünüş Türk Müstahsiline bir misâl Kemal TURAN $ Ihracat yekünumuzda tütünün iymeti, yıllardanberi dörtte bire yakındır. Bu yekünu teşkil eden ra- kamların en yükseğinin tütün oldu- ğunu daima görürüz. Yurt içindeki istihlâk miktarı istihsale nazaran 3OK az old dan o, bir ihraç malı sayılabilir. Böylece Av- Tupa harbinin dış mübadelelere ya- Pacağı tesiri ilk duaycak mahsulü- Müz de tütün olmalıydı. Halbuki 8e mmtakasında tütün piyasası açılalı henüz önbeş gün olmadığı âlde geçen yıllarda bir ayda satı- an mal şimdiden müşterisini bul- Muştur, Bu hararetli satışın harp sebebiyle bazı mallara hasıl olan tiyaçtan ileri geldiğini sanmak Atalı olur. Ütünnü, devletler daima ağır l':'g'l"în iyi bir matrahı saymış- rdır. Bazı hükümetlerde döviz Müvazenesini lehe çevirmek için * gibi bir keyif maddesini it- '.ld.; güçlük gösterirler. Tütünün * k âkini azaltıcı bu iki tesir şim- d er yerde daha şiddetlenmiş bu- ö üyor. Buna rağmen tütünlerimi- £a Süratle, geçen yıla göre biraz arklı bir kıymetle satılmakta ol- bi sı sebebini, daha çok devlet ted- tlerinde aramak lâzımgelir. :hîilhaki'kı hükümet yedi milyon ik bir kuvetle piyasada nâzım- E Vazifesini yapmaktadır. Ancak ]:: mıntakasında 30-35 milyon ki- Üçt 'l:lll_ngı edilen tütün mahsulünün dı; üıııı_ne yakımn bir miktarı satıl- İ ima, fiyatlar da yetmiş ile yüz d“l!_ırumdn değiştiğine göre 4 Vletin _nâıım mübayaaları, asga- uılglerı korur mahiyette kalıyor, lah aha çok ihracatçılar tarafın- "ıllmlyor demektir. * Tacatçıları tütünü a'mağa sev- €n sebepleri, gene türk politika- E'::â âdiseleri önden — görürlü- dün, © &Aramak icabeder. Büyük m':l_hyı cidali içindeki sulhçu rolü- llıüı Ve müahedelerle tesis olunan l"::IEBeHerimiz, türk malının sa- a e'âe uzak pazarlara sevkini te- l ecek şartları hazırlamış bu- r'::î'_)'o * Binaenaleyh türk tı';îünü, talist __ve_dürbin siyasetimizle bu- “n.urîllrkıye’nin. müdafaa ve refah tün arından biri halindedir. Tü- mahsulünün değerle satışı mev- er’“ müşahedeleri eklemek sOn__yılm istihsali arttırmak paro- fi.ı' _.h.t_rk_'muıtıh.ıilini bu yıl en ne- v tütünü bol miktarda yetiştirme- sevketmiştir. Fiyatların şimdi- de":âçen t)""lı:!'-_lllldfnzlı oluşu ve üha da artmak istidadr österişi bütün tedbirlerde olduğu gibi b "'F*tzudı da isabetle hareket ettiği- ?'l_zı gösterir. - Binaenaleyh bütün İstihsal şubelerinde aynı isabetin l’hnkkuk edeceğine inanmiış olan- âr, en doğru ve menfaatli yolu seç- Mişler demektir. Bil Ütün satışlarının bizzat müstah- Te faydalı olması için hükümet, .lzı esaslı tedbirler almıştır. Tica- *t Vekâleti, müstahsile piyasalar İngiltere'nin yeni Vaşington Büyük Elçisi ve harp kabinesi âzâsı Lord Halifax Lord Halifaks B. Hull'le görüştü UMUMİ VAZİYET HAKKINDA İKİ NAZIR MUTABIK Lord Amerika'nın muhtelif yerlerini ziyaret edecek Vaşington; 26. a.a, — İngiliz büyük el- çisi Lord Halifax, dün B. Cordell Hull ile bir saat süren ilk görüşmesini yaptıktan sonra gazetecilere beyanatta bulunmuş ve ezcümle demiştir ki : “ Umumi vaziyet hakkında fikirlerimiz, biribirine çok müşabilr bulünmaktadır. * Bu harbin tarihi yazıldığı zaman, şu cihet anlaşılacaktır. ki Hitler, bu harbi, Fransa'nın mağlübiyetini müteakip İngil- tere'yi istilâ eylemediği için, 1940 hazira- nında kaybetmiştir. İngiltere o zaman çok zayıftı ve Almanya, eğer süratle hareket bizi mağlüp edebilirdi. .. etmiş olsaydı, Lord Halifax, bilâhare, Amerika Birle. şik Devletlerinin muhtelif mıntakalarını ziyaret edeceğini söylemiş ve demiştir ki : “ Ne yapmakta olduğunuzu ve bize yar- dım için ne yapacağınızı görmek istiyo - rum. , Gazeteciler, Lord Halifax'dan İngiltere. nin en süratle ne gibi şeylere ihtiyacı ol. üuğunuü sormuşlardır. Lord Halifax, buna şu suretle cevap ver- miştir : * Büyük endüstri, kudretinizin seferber- liğini görmek ve ihtiyâcımız olan vapür- ların ve silâhların bize verilmesi için ica- beden tarzda hareket eylemek. ,, Nafia Vekili İstanbul'da İstanbul, 26 (Telefonla) — Nafia Vekili Ali Fuat Cebesoy bugün şehri- (Sonu 3 üncü sayfada) Habeşistan'da Vaziyet çok gerginleşti Yerli askerler boyuna kaçıyor Bir çok yiyecek maddelerinin yokluğu hissedilmiye başlandı Aden, 26 a.a. — Bundan beş hafta evel Habeşistan'ın hükümet merkezi olan Adis- abeba'dan çıkan bir yolcunun söylediğine göre, bugün orada herhalde örfi idare ilân edilmiş bulunmaktadır. Bu yolcu Reuter muhabirine demiştir “—' Cephelere asker gönderilme: ne hükümet merkezinin garnizon mevcudu asgari dereceye indirilmiştir. Yerli askerler kaçıyor ve habeş vatanperverlerinin teşkil ettiği çetelerle birleşiyorlar. İtalyanlar iki habeş vatanperverinin kafasını keserek pa- azrda kazık üzerinde teşhir etmişlerdir. Bu- nun tek bir neticesi olmuştur: — habeşliler dişlerini gıcırdatmışlar ve italyanlara olan kin ve garazları artmıştır. Yerlilerin kaç- ması ise devam etmiştir. (Sonu 3 üncü sayfada) VULULDLLULU (Cenubt Afrika kuvellerinin Habeşistan'da yaptıkları Askeri harekât muvaffakiyetli neficeler verdi ki: üzeri- İtalyanlar birçok ölü ve yaralı verdiler Londra; 26. a.a. — Nairobi'den Londra. da selâhiyettar bir makama gelen bir telg- rafa göre, cenubi Afrika Birliği zırhlı oto- mobilleri, tayyareleri, topçusu ve piyadesi, çok güç iklim şartları altında, Elyibo ve Elsardu'nun zabtında, Habeş kıtaları ile işbirliği yapmışlardır. Bu hareket, daha küçük bir mikyasta ol- makla beraber, Elvak'a yapılan hareket Bi- bi muvaffak olmuştur. Bu hareket, Elvak- ın hemen hemen 500 kilometre kadar şima- ligarbisinde, Habeş hududunun tam cenü- bunda Rodolf gölünün 120 kilometre şar- kında vukua gelmiştir. Elyibo, lav ve boz- kır mıntakasında bulunmaktadır ve bura - daki üç kuyunun ele geçirilmesi mühim stratejik bir avantaj teşkil etmektedir. El- yibo'da mühim kuvetler bulunmuyordu, fa- kat bu kuvetler kolayca fazlalaşabilirdi. Muharebeye, italyanlar tarafından, ekse - risi siyah gömlek giymiş bulunan beşyüz kadar Banda iştirâk etmiştir. Banda, ital- yan kadrolu yerli askerlere verilen isim - dir. Böyle bir mevkiin, pek hafif zayiat vermek suretiyle, zabtı, kısmen zırhlı oto- mobillerin sağ cenahtan çevirme hareketi- (Sonu 8 üncü sayfada) mize gelmiştir. Macar Başvekili Kont Teleki Kont Teleki diyor ki: Macar harici siyasetinde değişiklik yok Alman kıtalarınım Romanya'da olması Macaristan'ı teskin ediyor Zaten hükümet daima fefikte! Budapeşte, 26 a.a. — Macar Telgraf a- Jansı bildiriyor: Hükümet partisinin bir top- lantısında rahatsız bulunan hariciye nazırı Kont Csaky'nin yerine söz söyliyen Başvekil B. Teleki Macaristan'ın üçlü pakta iltihakı (Sonu 38 üncü sayfada) Cephede ve Selânik'te Altı italyan tayyaresi düşürüldü İtalyanlardan gene 100 den fazla esir alındı Atina, 20 a.a. — Resmi tebliğe göre yu- nan hava ve kara kuvetleri muvaffakiyet- le harekâtta dır. Kara kuvetleri 100 den fazla esir almış, hava kuvetleri de cephede üç tayyare dü- (Sonu 3 üncü sayfada) Kahire'den ııj*leııvhabeıleıı göre Derne Civarında italyanlarla | Yukarıdaki resim Afrika'da italyanlardan alınan bir esir grupu- temas halinde bulunan ingilte c0 küvetleci tağsviye edilmek | nu gösteriyor. Askeri harekât hakkındaki haberlerimiz 3. üncü | tedir. Eritre'de Biscla ingılizler karafından zaptolunmuştur. [ sayfada resmi tehliğler sütunumuzdadır. Romanya'da Horia Sima tevkif edildi Son âsi unsurlar da temizleniyor Her tarafta araştırma yapıldı ve bir çok silâhlar müsadere edildi Bükreş; 26. a.a. — (Royter) : B. Horia Sima'nın tevkif edildiği bildi- rilmektedir. Hükümet, Bükreş'te vaziyete hâkim ol- makla beraber, söylendiğine göre, Kraiova, Plösti, Köstence ve Brasov'da kargaşalık- lar hâlâ devam etmektedir. Tevkif yapıldı mı ? Bükreş, 26 aa. - Lejyonerler reisi Horia Sima'nın dün akşam tevkif e- dildiği haberi ısrarla do naktadır. Bu teve kifin nasıl yapıldığı akkındaki muhteliftir. Bazı rivayetlere göre Bü ortasında diğer bazı rivayetlere Brasov'da bir yataklı vagonda yakalanmış- tır. Üzerinde mühim miktarda para bulun- duğu söyleniyor. Mamafih Sima'nın tevkifi hakkında hiç bir tebliğ neşredilmemiştir. Resmi mahfil- lerde bu hususta her türlü beyanattan sa- kınıyorlar, Keza mesai nazırı Jasiski ile mezhepler nazırı Braileanu'nun tevkifleri haberi hakkında da teyit edici malümat al- mak mümkün olamamıştır. Kargaşalıklar esnasında dahiliye — nazırı bulunan general Petrovicesco şimdi evinde mevkuftur. Kurşuna dizildiği haberleri ya- landır. Havas: e de Son âsi unsurlar da temizleniyor Bükreş, 26 aa. —— Havas: Son âsi un - surların da temizlenmesine devam edilmekte- dir. Dün gece şehrin muhtelif noktalarında bir kaç hâdise olmuştur. Polis bütün mahal- lelerde araştırmalar yapmış ve terkedilen bir çok silâhi müsadere etmiştir . Hükümet memurları başına dönmüşlerdir. Fakat yeni işara değin husü- L ile askerler vazifeleri si seyahatler yasak edilmiş bulun adır, ve hükümet memurları seyahat edehilecekler « dir. Yedek subayların sadakatini tesbit make sadiyle bunların şubat ve mart aylarında kge Ancak husust bir müsaade I (Sonu 3 üncü sayfada) Yunan ordusuna ait traktörler köprü malzemesi taşıyorlar B. Willkie yatıştırma siyasetine muhalif İngiltere'ye topyekün yardıma taraftar Lizbon; 26. aa. — Hâlen İngiltere'ye gitmek üzere yolda bulunan B. Vendeli Vill kie, dün (Royter) in Lizbon muhabiri ile yaptığı bir görüşmede demiştir ki : “ Mümkün olduğu kadar fazla malümat almak ve yardımımızın ne suretle fazla - laştırılabileceğini görmek üzere İngiltere- ye gidiyorum. İngiliz istihsâlini tetkik e- deceğim ve bu istihsâlin müessirliğini gö- rüp anlıyacağım. Bu istihsâlin Amerika Birleşik Devletleri istihsâli ile ne suretle en iyi bir tarzda hemâhenk bir vaziyete sokulabileceğini müşahede edeceğim. * Mümkün olduğu kadar fazlâ miktarda devlet memuru ile zamanda halkla da görüşeceğim. Ben, halkın umu - miyetle harp hakkındaki düşüncelerini de öğrenmek isterim. İngiltere'ye karşı dost- huğumu göstermek arzusundayım. Ben İn- | ginltere'nin devamımı istiyorum. fakat ayni (Sonu 4. üncü sayfada)