21 Kasım 1940 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

Perşembe 21 TELEFON 1940 Yazı İşleri Müdürü Müessese Müdürü S.KURUŞ. İ gae N ULUS Basrmevi Çankırı Caddesi, Ankara Telgraf: ULUS Ankara 1371 1081 1144 1062 1064 ADIMIZ ANDIMIZDIR Onların tasavvurları, BUGÜN 2 nci sayfada Onların projeleri Yazan: Hİ-TU. (C H.P. Medis Grupu dün gene toplandı Dünya ahvalinin gösterdiği lüzum üzerine alınması münasip ve hatta zaruri addedilen Yeni tedbirlere dair müzakereler oldu Başvekil bu hususta hükümetin neler düşündüğünü izah etti C. H. Partisi Meclis Grupu dün saat 16 da.-Reis Vekili Trabzon Me- busu Hasan Saka'nm riyasetinde hükümrtetin talebi üzerine bu hafta içinde ikinci bir içtima aktetmiştir. Millt hazırlanma tedbirlerimiz Falih R:fkt ATAY “Hava taarruzlarına karşı ışık söndürme ve karartılma” niıımnı-ı Mesinin tatbikıma başlanmıştır. Hiç | kimseye meçhul değildir ki türk | sulhunun müdafaasına âit hazırlık ve ihtiyat tedbirlerini almakta de - vam ediyoruz. Bütün imkânlar tü- keninciye kadar harpdışı kalmak hususundaki azmimiz değişmiye- cektir. Fakat bu imkânlar. tükendi- ği vakit, hiç bir suykast bizi gaflet Üzere bulmıyacaktır. 1939 eylülündenberi yeni cihan harbini Yakınşark, Karadeniz ve Balkanlardaki komşularımızla müş- terek emniyet bölgesi içine sirayet ettirmemek için, pek nâzik vazife- lerimizden herhangi birinde kusur ettiğimiz iddia edilemez. Halbuki harp, bu bölgeye sirayet etmiştir. Arnavutluk hudutları ile Trakya arasmdaki mesafenin iki Osmanlı vilâyetinden ibaret olduğunu unu- tamayız ve bu tecavüzün ne gibi İhtilâtlar dâvet edeceğini, veya, ne gibi tertiplerle alâkadar bulundu - ğunu biz tayin edemeyiz. Şafak vakti bir top sesi ile bütün sözler, taahhütler ve teminatlar yıkılmak- ta, ve gece sulh uykusunun sâkin Füyalarını gören milletler, bomba- larla uyandırılmaktadır. Tek emni- yet, nöbet başmda, hazır ve karar- kr bulunmaktır. Bütün vatandaşlar, milli müdafaa tedbirlerinin biribirini takip etmek- te ve edecek olduğunu görüp düşü- nerek kendilerine — sormuşlardır: « Acaba yakın bir tehlike içinde miyiz?” Hiç birini ne “hayır!” temi- natı ile bu tedbirlerin lüzumunda tereddüde düşürecek, ne de “evet!” cevabi ile onları vakitsiz telâşa sev- kedecek haldeyiz. Eğer harp ve sulh bizim irademize taallük - edi-| yaorsa, her vatandaş, sükün ve raha- tmın ebediyen bozulmıyacağından emin olabilir. Bizim irâdemize ta- allük etmiyen hususlarda ise, türk vatandaşının hiç bir teselli ilâcı ile avunur toylardan olmadığına biz eminiz. Eski bir sözü örnek alarak, milli parolayı şöyle tesbit edebili- Yiz: “Asla harp olmryacakmış gibi vazifelerimizi yapmakta devam et- mek, yarın sabah harp içinde bulu- nacakmışız gibi hazır ve ihtiyatlı olmak!” Geçen eylüldenberi — topyekün harbin bütün tatbik şekillerini gör- dük veva dinledik. Cepheye ve cep- he gerisine âit, zamanında alınmak lâzrmgelen tedbirlerin neler oldu- ğünu biliyoruz. Bunların hepsi, memleketin normal sây ve istihsal şartlarmı bozmıyarak, birer birer almmak icabeder. Türk — sulhunun müdafan ve muhafaza çaresi, her- hansi bir suykasti her an karşılı - yabilecek, ve Türkiye'ye karsı bir hareketi imkânsız veya neticesiz hâle getirecek bir milli müdafaa vazivetini elde etmemizden ibaret- tir. Kararımız mağlüm olduğu ka - dar, tedbirlerimiz tam olmalıdır. Milletin dâvet olunduğu tekmil vazifeleri dikkat ve itaatle yapma- sı lâzımdır. Bir köşe penceresini ör- ten bir kara örtü, milli müdafaa hazırlıkları tedbirlerinden biridir ve bu tedbirler arasında hiç bir ehemiyet farkı ve müsamaha payı tasavvur etmemek esastır. Ve bü- tün bu tedbirler tamam olduğu va- kit, vatandaşlarımızm kulağıma şu müjdeyi fısıldıyabiliriz: “Sulh, em- niyet altındadır!” Dünya ahvalinin gösterdiği lüzum üzerine hükümetçe alınması münasip ve hattâ zaruri addedilen âcil yeni tedbirler bu içtimaın müzakere mev- zuunu teşkil etmiştir. Başvekil Dr. Refik Saydam kürsü- ye gelerek bu hususta hükümetin dü- şündüklerini izah etti. Söz alan bir- çok hatipler aynı mevzu üzerinde fi- kir ve mütalealarını beyan ettikten sonra Başvekil tekrar söz alarak so- rulan suallere cevap olarak heyanat- ta bulunmuş ve hükümetin teklifi u- mumi heyetçe ittifakla tasvip edil- mek suretiyle celseye nihayet veril- miştir. (a.a.) İngiliz hava kuvetlerinin akınları neticesinde Krupp fabrikasının randımanı » 50 nisbetinde azaldı karartma tatbiki için kındaki kararın tatbik mevkiine ko - | nulması dolayısiyle, şehrimizde dün - den itibaren faaliyete geçilmiş bulu- nulmaktadır. Sokaklardaki lambalar tamamen söndürülmüş ve bunların ba- zılarının yerine mavi ışik veren lam- balar ikame edilmiştir. Belediye sey- risefer memurlarının gidiş ve gelişi idare için üzerinde durdüukları yerle- rin lambaları da iki gündenberi mavi ışık veren lambalarla değiştirilmiş - tir. Yeni kararname mucibince vitrin- lerin çoğu da artık aydınlatılmamak- tadır. Bu akşam sokakların bütün ışıkları maskelenmiş olacaktır. İstanbul'da İstanbul, 20 (Telefonla) — Bu ak- şam İstanbul cihetindeki cephe ve so- kaklardaki lambalar tamamen söndü- rüldü. Lüzum görülen yerlere yarım maskeli lambalar konulacaktır. Yarın akşama kadar kara ve deniz nakil va- sıtaları tamamen maskelenmiş olacak- lardır. Yalnız talimatname vapurla - rın akşam saat 17 den sonra projektör ler kullanarak seyristeferlerine müsa- ade etmediği için vilâyet Dahiliye Vekâletine Boğaziçi, Adalar ve Ka - nı sormüştür. Deniz fenerleri hakkında da “vilâ- yet tarafından Dahiliye Vekâletinden mütaleası sorulmaktadır. Nakil servislerinde de büyük karışıklık var Londra; 20. aa. — Hava nezaretinin is- tihbarat servisi bildiriyor : Essen'de bulunan büyük alman mühim- maşt fabrikasiyle Krupp'un randımanı, in - giliz hava küvetlerinin akınları neticesi olarak yüzde elli düğmüştür. Fabrikanın bazı faaliyet şubeleri faaliyetlerini tatil etmek mecburiyetinde kalmışlar, diğer ba- zı servisleri de başka yere nakledilmiştir. Demiryolları - iltiçak noktalarının tahribi | dolayısiyle bu fabrika —muntazam ıurenew (Sonu 9. ncü sayfada) — | Bir alman suni kauçuk fabrikasının dahili görünüşü Başvekilimiz (. H. P. Genel Sekreterliğinde Sayım Başvekilimiz Dr. Refik Saydam, dün öğleden evel C.H.P. Genel Merkezine gelerek Parti Genel Sekreteri Dr. Fikri Tuzer tarafından karşılanmış ve bir müddet Parti işleriyle meşgul ol. muşlardır. Işıkları söndürme ve karartma hak-- li dıköy vapurları hakkında mütaleamıi — * Dükkâncı vitrinini ışık sızdırmıyan kâğıtlarla kapatıyor İşıkları söndürme ve kararının hazırlıklar Sokaklardaki lâmbalardan mavi ışık verenlerin elektrik hatları ayrılıyor Bir apartmanın antresine mavi ışıklı lâmba konülüyor Görice'nin şark kısmı alevler içinde İki İtalyan mukabil taarruzu püskürtüldü 11 İlalyan fayyaresi düşürüldü Belgrad, 20 aa. — Üsküp'ten Yügos - lavya hududuna gelen haberlere göre, ital- yanların Arnavutluk'taki en mühim iaşe merkezi, ölar Görice şehrinin şark krsmı alevler içinde yanmaktadır. Şebir henüz italyanların elinde bulunmakta ise de, Yu- nan ordusunun tazyikinin çok şiddetli ol- duğu beyan edilmektedir. Yunanlılar, Florina - Görice yolu üze- tinde Görice'nin 14 kilometre şimalişarki- sinde bulunan Biklichta şehrinde iki ital- yan alayının, mukabil taarruzunu püskürt- (Sonu 3. üncü sayfada) 'C. H, P. Umumt İdare Heyeti toplantısı Cümhuriyet Halk Partisi U - mumi İdare Heyeti; dün mutat haftalık toplantısını yapmış, Par. tiyi alâkadar eden mevzular ü - zerinde müzakerelerde bulun . muştur, |.Sıhi sebepten dolayı i Münakalât Vekili Afyon Me. busu Ali Çetinkaya sıhi esbap - tan dolayı vekâlet vazifesinden istifa etmiş ve yerine Sinop me- busu — Cevdet Kerim İncedayı'. nm tayini yüksek tasdika iktiran eylemiştir. (a.a.) Sinopta 1894 senesinde doğmuş o - lan B. Cevdet Kerim İncedayı Harp Akademisini bitirmiş ve askerlikten ayrıldıktan sonra Sinoptan mebus se- çilmiştir. Uzun müddet C.H.P, İstan- !bul vilâyet idare heyeti reisliğini ya- 'pan B. İncedayı, son senelerde C.H.P. Vumumi idare heyeti âzalığında büiyük bir faaliyet göstermiştir. Kendisine yeni vazifesinde muvaffakiyetler di- leriz. B. Ali Çetinkaya Münakalat Vekâletinden istifa etti Ye_rine B. Cevdet Kerim İncedayı tayin edildi Yeni Münakalât Vekili B. Cevdet Kerim İncedayı B. M. Meclisinin dünkü toplantısı hakkında encümene Büyük Millet Meclisi dün saat 15 te reis vekillerinden B. Şemsettin Günaltay'ın re- isliğinde toplanmıştır. Ruznamenin birin- € maddekinde, atkeri muhakeme usulü ka- nununun 53 üncü maddesinin değiştirilme- &i hakkındaki kanun lâyihası vardı. Bte lâ- yiha ile aeferberlik veya harp — tehlikesli mevrzuubahla olan hallerde askeri adl! kad- FTolarda münhal vukubulduğu takdirde ka- rarname almağa lüzüum kalmaksızın bu ad- (M kadronun eksikliğini —doldurmak için Millt Müdafaa vekâletine selâhiyet veril- mektedir. Zaten hir maddaden ibaret bulunan lâyi- hanın umumi heyeti Üzerinde söz alan Refik İnce (Manisa) yalnız askeri adliye memurlarının bu selâhiyet mucibince ka- rarnamesiz tayinlerinin mevzuatımız ara- sında istisnat bir hüküm teşkil edeceğini söylemiş ve bu istisnat hükmün yalnız asz- kert adi! hâkimlere hasrının pek muvâfık olmıyacağını ilâve etmiştir. Bundan baş- ka, YAyihadaki “harp tehlikesi vaziyeti,, ibaresinin de mevzuatımızda' tarif edilmiş bir hal bulunmadığını ve bunun bazı te- (Sonu 2, inci sayfada) Askeri muhakeme usulü ki lâyiha iade edildi Milli Müdafaa Vekilimiz B. Saffet Arıkan Mısır Kıralı Faruk İtalyan tayyarelerinin *bir hütumu esnasında İskenderiye'de 41 sivil öldü Kıral Faruk ölenlerin ailelerine 500 sterlinlik yardım yaptı Kahire; 20. aa. — Mısır dahiliye naze- reti, 17-18 soönteşrin gecesi, italyanların İs. kenderye üzerine yapmış oldukları hava akmmları esnasında 41 sivilin ölmüş ve 70 sivilin de yaralanmış olduğunu bildirmek. (Sönu 3. üncü sayfada) Macaristan iltihak etti | Buna ait protokol dün | Viyana'da imza edildi Viyana; 20. aa. — B. Hitler, bu sabah Viyana'ya gelmiştir. Macar Başvekili Kont Teleki ile harici. ye nazırı Kont Çaki de bu sabah Viyana'ya muvasalat etmişlerdir. Alman hariciye na- zırı B. Von Ribbentrop Macar devlet a- damlarını garda karşılamış ve Bristol ote- line kadar kendilerine refakat etmiştir. B. Hitler Macar devlet adamlarını kabul e- derek kendileriyle görüşmüştür. B. Hitler'in Koönt Teleki ve Kont Çaki ile görüşmesi iki saat kadar sürmüştür. B. Hitler, müteakiben Kont Ciano'yu kg- bul etmiştir. B, Von Ribbentrop, her iki görüşmede de hazır bulunmuştüur. Japonya'nın Berlin büyük elçisi B. Ku- rusu da bu sabah Viyana'ya gelmiştir. Viyana, 20 aa. — D.N,B, ajansı bildirie (Sonu 3. ncü sayfada) Muvakkat Encümen bugün toplanacak Devlet memurları aylıklarının tevhit ve teaddülüne dair olan 3656 sayılı kanuna ek kanun lâyihasını müzakere edecek olan muvakkat encümen bugün saat 9,5 da tope lanacaktır.