| | pazar 17 TELEF ON ULUS Basımevi Çankırı Caddesi, Ankara | Telgrafı ULUS Ankara Pazar musahabeleri BUĞÜN 2 nci sayfamızda l | IL. TEŞRİN | Başmaharrirlik 1871 1940 Yazı İşleri Müdürü 1061 Mücssese Müdürü 1144 Yazan: Selim Sırrı TARCAN Yazı İ 5 KURUŞ | tözre "” 1064 Cümhurreisimiz Millt Şef İsmet İnönü dün İpodromu şereflendirerek sonbahar at yarışlarının yedincisini takip buyurmuşlardır. Resmimiz Milli Şefi, şeref tribününde yarışları takip buyurur. İarken gösteriyor. İcabederse..: Kemal TURAN Milli Şef, İkinciteşrin başmdaki nutuklarında silâh altma çağrılan vatandaşların vazifelerine seve se- ve koştuklarını söyledikten sonra “Her gün menkıbelerini dinlediği- miz bu asil hareketlerin türk mil- letinin ruhundaki engin fedakârlık hislerine yeni bir işaret olduğunu sevinçle görmekteyiz” dediler. Ye- ni bir hizmet devresine giren yetiş- k neferlerinin, ayrılış sıra- sında köyündekilere, smırdaki bet yerinde kumandanına yahut is- tirahatte arkadaşlarına söylenmiş öyle sözleri vardır ki ağızdan ağı- za nakledilerek kulaklarımıza ula- şan cümleleri, büyük birer destanın cevheri olabilir. Onların rahundaki kahramanlık duygusunun, bütün memleketteki vatan hissinden bir Parça olduğunu ispat eden taze halk menkrıbeleri de çoktur. Oğlu- nu veya kocasmı bududa uğurlıyan kadınların, ordu; n dinç hayva- Nını veren çiftçilerin; gurur ve inşi: rmı anlatan birçok sözlerini hepimiz işizdir. Her gün bun- Tarı hatırladıkça yüreklerimiz sıcak bir heyecanın tatlı ürperişini du-| yuyor, | Gazetelerimizin yurt içi hâdise- lere ayrılmış dar sütunlarında he- men her gün birçok vatandaşların memleket müdafaasına yardımları- nı görüyoruz. Her nüshada Hava Kurumuna yapılmış para ve eşya teberrularının bir kısım listesi var. tarlasımı — bağışlıyarak wmı korumak istiyen fa- ziletli vatandaşlar da çoktur. 4 yaklaşınca memleket orduya ir hizmet vesilesi buldu. Ka- dınlarımız. günlerdenberi kışlık giyecek hazırlıyor. Genç kız- larımızın evlerde ve atölyelerde diktikleri pamuklular, hudutlardı ki kardeşlerine ulaşmıştır. Yün ço- rap ve yün kuşak parolası köylere €rişince orduya yardım memleket hacminde büyümüş olacaktır. Köyde, şehirde kadın erkek her vatandaşın yurda hizmet duygusu, şüphesiz şu veya bu miktardaki eş- ya ile ölçülemez. Bunlar her türkün vazife hissini tam değilse de biraz olsun tatmine yarıyan — şeylerdir. Milli mücadelenin en sert günle- | rinde her ev; bir don, bir gömlek ve bir çarık vermişti. Fakat bu yar- dımın üstünde cephede yüz binler kanmı akıttı, analar, kızlar sırtla- Yında mühimmat taşıdı. İhtiyarlar gece gündüz kağnılarını iterek or- duya yiyecek yetiştirdi. Yeni bir mücadeye başlarsak ya- pacağımız işler evelkinden ax ol- mıyacaktır. Hizmetimiz ve gayreti- Miz, yeni imtihanın çetinliği nispe- tinde artacaktır. Milli Şef, bu az- mimizi şöyle ifade etmişlerdir: *“Tcabederse, milletçe her fedakâr. lığı göze almak, hepimizin kati ka- rarımızdır. Türk milletinin bugün- kü evlâtları, kahramanlıkta kendi geçmişlerini herhalde müftehir e- deceklerdir. Milletler içinde İstik- balin, her vasıtadan sonra nihayet kahraman ve fedakâr olanlara mü- yesser olduğu bir devirde, türk mil- leti temiz, emin bir istikbale gurur- | la bakmaktadır.” askere | 1939-40 mali senesinin ihzari rakamlarına göre İnhisarlar idaresinin sahıs ve aeliri arfıyor İdarenin safi varidatı 45 milyondur Bundan tayyare resmi ve hususi idare aidatı tenzil edilerek hazineye 43.9 milyon devrolundu | İnhisarlar İdaresinin Mayıs 1940 gayesinde sona eren 1939 - 40 ma- H sene zarfındaki muamelâtma dair ihzari rakkamlar tesbit edilmiştir. Bu muamelâta nazaran idarenin muamelâtında birkaç senedenberi gö- | rülmekte olan inkişaf bu malf #sene zarfında da devam etmiştir. İdare: safi varidatı 45 milyon lira olup bur dan tayyare resmi ve hususl idare a: datı tenzil edildikten sonra hazineye 43.9 milyon lira devredilmiştir. Bir sene evel safi varidat ancak 424 mil- yon lira, hazine hissesi ise 41.4 mil- | yon lira idi. | Mamül tütün satışı 47.9 milyon lirayı buldu | Bu varidat fazlalığını temin etmiş olan satışlar şu yolda inkişaf etmiş- tir. 1939 - 40 mali yılı zarfında mem- | lekette 47.9 milyon Hra kıymetinde 14.3 milyon kilo mamul tütün - satıl- maştır, Bir sene evel ise 45.6 milyon lira kıymetinde 13.6 milyon kilo ma- mulât satılmıştır. Mamul tütün satı- şının 14 milyonu bulduğu, hattâ te- Cavüz ettiği memleketimizde ilk de- fa vaki olmuştur. 23 milyon nüfusa malik olan Osmanlı imparatorluğu zamanında rejinin satışı 8 milyon ki- | leyu geçmiyordu. — — Tuz, içki ve patlayıcı maddeler satışları Aynı sene zarfında dahili tuz satı- gı 6 milyon lira kıymetinde 177.766 tonu bulmuştur. 1938 - 39 senesinde | ise tuz satışı 5.7 milyon lira kıyme- tinde 169.993 tondan ibaretti. Harp vaziyeti dolayısiyle haricf tuz satışı azalmıştır. İçki satışı 1939 - 40 senesinde 141 milyon liradır, Bir sene evelki satış- lar 12,4 milyon lira tutmuştu. Patlayıcı maddeler — satışları - 1.8 milyon liradır. Bi İki ği I ı Böre e Bi p ee fole bir - dtalyan Milit Şetin resimlerini faşıyan yeni banknotlar yakında tedavüle çıkıyor Merasimde Vekil Muhlis Erkmen,| Türkiye Cümhuriyet Merkez Ban- Maarif Vekili Yücel, B. M, M. Müs- | kasından: takil Grup Reisi Ali Râna Tarhan ile| Banknot emisyonunun — kanun! — B. M. Meclisi Ziraat Encümeni âza- | hadleri dahilinde bulunmak ve halen ları, gazeteci mebuslar ve Ziraat, Ma- | tedavülde bulunan banknotlarla bir- | : Te viği vane Mi e Va Hü e iabaeta Plesteie ç | yaziyolo : giriyorlar . . riner Dairesi Reisi, fakülteler ve | Milli Şefimiz Reisicümhurumuzun cıvarı yemden yüksek mektepler dekanları, Y. Z. E. | resimlerini taşıyan banknotlar — pes | — Atina, 16 Tedris Heyeti, Anadolu Ajansı ve | derpey — tedavüle çıkarılmağa baş- | su, bugün matbuat mümessilleri — bulunmakta | lanacaktır: Bugün ö idi. | Bu bankmotlar, ebat, tezyinat ve | raklarında, Gldler barlç, Biç bir | Merasime Rektör B. Süreyya Gen- | Tenk itibariyle halen tedavülde bul iatlyan askeri kalmamıştır. | ca'nın bir nutku ile başlanmıştır. — |Nan yeni harfli banknotlarımızın Çok şiddetli muharebeler hâlâ Rektör misafirleri selâmlayıp ken- |Ni olacaktır. devam ediyor Atina; 1 — Haber alındığıma göre, dilerine teşekkür ettikten sonra Ens- | titüye yeni alınan talebelerle mezun- | Mm m[ " ı Gürtür'üz ada edepiini vüĞLE ehi i Şefhmiz ve İlalya — Hazmacevede, ftalyanlar, dün sıbah Yanan| lar arasındaki aile bağlarını güzel taarruzuna kargı mükabil tancruzda | Yüksek Ziraat Enstitüsünde Yeni kaydolan talebe dün törenle andiçti Enstitüye bu sene iltihak eden yeni talebelerin sayısı 219 dur Sınıf geçen talebelere de mükâfatlar verildi büyük bir kalabalık tarafından sayfadadır. Esirler hariç Yunanistan'da Yüksek Ziraat Enstitüsü Rektörü Bay Süreyya Genca nutkunu söylerken Dün öğleden önce Yüksek Zirant Enstitüsü konfaerans salonunda bu yıl Ziraat, Veteriner ve Orman Fakültelerine alıman talebelerin yazıl- ma ve andiçme merasimi yapılmıştır. 'askeri kalmadı Görice'de İtalyanlar tufunamaz Manastır ve bombalandı Yugoslav hava dafi cümlelerle ifade eylemiş ve şunları ÖLT Kıralı arasında felgraflar sel eat muşlar ve öğleden sonra Yunatılılar botnrycıları ateş. âçtı | 4 İçinde vazife almakla müftehir hd tekrar taarruza geçmişlerdir. Çok giddetli W ” olduğumuz — müessese Cümhuriyet Reisicümhur İzmet İnönü, 11 sonteş - | olan rebe, akşama kadar devam et - | _“_;_".'ı;. _my::,:,_ ;ı:'::ı:ı'i:ı Türkiyesinin yüksek başarıları liste- |rinde İtalya kıralr üçünedü Viktor Ema -| miştir. Harekât bugün de devam etmekte- SÜ sinde şerefli bir mevki tutmaktadır. |nuel'in doğum yıldönümü — münasebetiyle | dir. de bildirildiğine mazaran dün gece Yu | lavya'da Manastır şehri italyan tayya- ::ı..ı.ı“mıımdu boıı:ırdmıul,.qiım::.r (Sonu 3, Üncü sayfada) Yugoslav hava dafi bataryaları mukabe - Üü lede bulunmuştur. İtalyan tayyareleri Manastır'a taarruz etmeden evel yanan toprakları — üzerinde Bunun sırrı, Milli Şefimizin S00 | tebrik telgrafı göndermişler ve buna te - Cepheden alınan son haberlere gö- şekkür cevabı almışlardır. (aa.) (Sonu 3. ncü sayfada) açmuşlardır. | Blen başkumandanlığının bugün öğle 1- redilen tebliği şudur © gece, sazt 22,50 den 23,16 ya kü- dar, italyan tayyarelerinin bazı — faaliyeti kaydedilmiştir. İtalyan bombardıman tay. yöreleri yanan arazisine dahli olarak Filo- rina ve Melite üzerinde uçmuşlar ve bu - radan yugoslar arazisine dahil olmuşlar - dır. İtalyan tayyareleri, Manastır ve civa- rını bombardıman etmişlerdir. Yugonlav müdafaa tectibatı, ba hücuma — mukabele İ etmiştir.” |zeri Dün yeni Japonya Büyük Elçisi ile yeni İran Bü- yük Elçisi Etnoğtafya müzesine giderek EBEDİ ŞEF'in muvakkat kabri önünde eğilmişlerdir. Soldaki resim Japonya Büyük Elçisini, sağdaki de İran Büyük Elçisini Etnoğrafya müzesinde göster - mektedir. (Haberlerimiz üçüncü sayfadadır). mimiz, tribünlerden bir köşeyi gösteriyor. Gümrük ve İnhisarlar Vekilimiz B. Raif Karadeniz Sonbahar at yarışlarınm yedincisi dün İpodromda yapılmış ve alâka ile takip olunmuştur. Res- Haberlerimiz - ikinci Times gazetesine göre FRANSA BUHRAN AREFESİNDE Laval Almanya ile inkıfar önlemeğe gayret ediyor Fransız Başvekil Muavini Laval — Times garetetinim Nevyork muhabiri, gözetesine çektiği bir telgrafta, önümüzdeki günlerin Vichy hü kümeti için bubranlı geçeceğini ileri aire dükten sonra, şu mütaleaları dermeyan ete Londra; 16 x. mektedir * Fram dahili siyaret müşkülütma büyük mi şaları celbeden iki mesele Hüve edilmiştir. Bunlar fransız filosunun escarengiz bir semze İhareket etmiş olması V: İşgil altında olmiyan Fesnsa'ya, fransız Haarr konüşan Alsas - Laren'lilerle alman yahudilerinin gönderilmesi meseleleridir. Fransızca konüşan Alsas . Lotenli fran- « halinde memleketlerinden tar metiyle Almanya arasında ve ayni zamaada İransız kebinesi dahilinde mareşal Petain'le * İntikam pe- risi ,, gibi telâkki edilen Laval ve amiral (Sonu 3. üncü sayfada) H T O SUŞ MA AA