3 Eylül 1940 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1
SALI KURUŞ- | Söz, 'ei 306 Binlerce kişinin alkışları arasinda ULUS Basımevi Çankırı Caddesi, Ankara : 3 Telgraf: ULUS Ankara EYLÜL TELEFON 1940 Tam İşleri ;:ım zo61 Kedlini Mücesece Müdürü dldk İlk fren evelki gün förenle Bismil istasyonuna girdi Hatipler nutuklarında Milli Şef'e karşı — duyulan sonsuz sevgiye terceman oldular arbin ilk yılı geçti Falih Rıfkı ATAY ihan harbinin zâhiri başlangıcı, Saraybosna'da Avusturya - Maca- ristan Veliahdini öldüren bir sırp iykasti idi; 1939 - 40 harbinin zâhiri sebebi de, Danzig Mmeselesi olmuştur. Südetler emriva- küne kadar, ingilizler Almanya'nın hukuk ve toprak dâvalarına hemen hemen müzaharet etmişlerdi. İngi- liz halkı, Versailles muahedesinin ve müfrit hükümlerini M etmek için harp etmeğe Tâzı, kından hisseden Fransa'da ise, mü- dâhaleciler ilk müsâit fırsatları ka- Çırmışlardı ve Münih safhası geldi- ği zaman, tek başlarına Kareket i artık kara ve hava kuvetlerine gü- venaemez halde idiler. Çekoslovakya'nın işagli bir dö- nüm noktası teşkil etti. Almanya ile bir harbin mukadder olduğu fik- ri İngiltere ve Fransa'da yerleşti. Londra ve Paris, henüz tecavüze Uğramıyan diğer kıta devletlerinin istiklâllerini teminat altına almak kararını verdiler. İki müttefik, eski- denberi Cenevre'de kendileri ile be- raber hareket eden Sovyetler Birli- #inin ittifakma bilhassa islinat et- mişlerdi. Daha realist ve mâhir dav- ranan alman diplomasisi ise, Mosko- va ile tarihi ademitecavüz misakını aktederek mesnetlerden mahrum etti ve Dan- zig meselesini kuvet kullanarak hal- lTetmeğe teşebbüs etti. Müttefikler ademitecavüz misakına rağmen Po- lonyı vermiş oldukları şözü tut- tular ve 1939 harbi zuhur etti. İlk tahminler Lehistan hiç olmazsa bir ay dayanabile- €ek ve memleketin herhangi bir ta- rafında bir mukavemet cephesi ku- Tabilecekti. Topyekün yeni harp u- sullerini büyük bir hünerle tatbik ve tank silâhlarından 'ade eden alman — ordusu karşısında, bu hayal süratle iflâs etti. Polonyalılar daha seferberlik- lerini tamamlamağa vakit bulma- dan, birkaç hamlede dağılıverdiler. O zamana kadar tayyare ve tank kuvetlerinin yardımcı silâhlar oldu. #u gafletinde ssrar eden fransız ge- Belkurmayı, bu zaferin chemiyetini anlamağa muvaffak olamamıştır. Bozgun, leh genelkurmayının hata- larma ve leh ordusunun gafleti. ne hamledilmiştir. Yeni ifşant teriyor ki o zaman fransız genelkur- Mayını iykaz eden mütehassıs askeri ve sivil selâhiyet makamla: a sözlerini dinletmeğe imkân bula- Mamışlardı. Polonya'dan sonra vaziyet şöyle |dit alman hava kuvetle i hava kuvetlerinden — üstün Alman ordusu dahi müttefik ordu- lardan daha fazla hazırdı. Mütte- fiklere göre 1939 harbi dahi bir Yıpratma harbi olacaktı; almanlar Majino hattına tecavüz etmeğe ce- târet edemiyecekler, müttefikler tiddetli bir abluka altında Alman- Ya'yı gıdasız ve hammaddesiz bıra- kacaklar, kendileri iki sene hazırla- Bacaklar, ve ondan sonra, yorulmuş Ve yıpranmış Almanya üstüne taar- Tuz edeceklerdi. Geçen kış askeri bakımdan, Almanya'nın büyük ve Beniş hazırlığı ile geçti. Führer bu | baharda Fransa'ya hücum etmek - Çin, kimseye sezdirmeksizin, kati tertiplerini alıyordu. Alman propa- y SAĞ A İ düşmanlarını — başlıca | —H - Bismit, 2 aa. — İlk trenin dün Bis- İmil istasyonuna girişi münasebetiyle İbir tören yapılmıştır. Bismil istasyo- İnunun methaline, üzerinde başarılan işlerin önemini ifade eden dövizlerle. İsüslü güzel bir tak kurulmuştu. Bü - |tün Bismil ve civarı halkı ilk trenin Vistasyona girişi töreninde hazır bu - lunmak üzere kesif bir yığın halinde İJistasyon ve civarını doldurmuştu. Di- | yarbakır vilâyeti sivil ve askerl erkâ- İmn, bir çok memurlar da bu merasime ııgıirâk eylemekte idiler. Milli renklerle süslenmiş olan ilk vaş yavaş istasyona girerek ta- kın önünde durduğu zaman bütün ta- lebeler, halk bir ağızdan istiklâl mar- İşını söylemişler ve bunu takiben vali |Feyzi Gürel, Bismil kaymakamı ve be lediye reisi Rifat Akpınar ve inşaat |kısmı adına Galip Güler tarafından birer nutuk söylenmiştir. | Hatiplar, bu nutuklarında, yurdu müda-| demir ağlarla örmek yolunda Müli ——— —— —— Şef İnönü tarafından takip edilen değildi. Alman tehlikesini daha ya- | Yasetin tahakkuk ettirilen safhaları- | nı ve bunların memleket müdafaası, |memleket kalkınması bakımından o - İlan değerlerini tebarüz ettirerek ve Milli Şef'e karşı milletçe duyulan son suz sevgiye terceman olmuşlar ve E - bedi Şef Atatürk'ün aziz hatırasını hürmetle yât eylemişlerdir. Nutuklardan sonra vali, takın kor- delâsını kesmiş ve ilk tren sürekli al- kışlar arasında istasyona girmiştir . Merasimden sonra hükümet kona ğında misafirler şerefine büyük bir zi yafet ve akşam Üzeri de inşaat kısmı tarafından bir çay ziyafeti verilmiş - Ağustos ayı içinde 1097 Alman tayyaresi düşürüldü Almanlar şimdi münferit tayyarelerle hücum yapıyorlar — Hafta nihayetinde alman hava taarruzları pek büyük bir şiddet kez- betmiştir, İngiliz halkının büyük bi kısmı ingiliz ve alman tayyarelı çarpıştıklarını kendi gözleriyle gör - dükleri Içi n düş man zayiatı hakkında vermekte oldu- (Sonu 4. üncü sayfada) Sürekli Vycığmurlc;r yüzünden Meriç, Tunca ve Ergene nehirleri gene taştı İstanbul'da da şiddetli fırlına ve yağmur var Edirne, 2 (Husust) — Kırk sekiz saattenberi Edirne de ve Trakya'nın di- ier bütün mıntakalarında hiç ara vermeksizin sürekli yağmurlar yağmakta- dır, Hasıl olan seller bu yüzden Meriç, Tunca ve Ergene nehirlerinin sula- yını kabartmış, nehirler tekrar taşarak etraftaki araziyi istilâ eylemiştir. Meriç nehrinin suları 4, Tunca nebrinin suları da 3.75 metre yükselmiş. tir. Şimdiye kadar suların istilâsına uğrıyan yerlerden alınan haberlere göre insan ve hayvan zayıatı yoktur. Zabıtaca her hangi bir tehlikeyi — önlemek üzere lüzumlu bütün ihtiyat tedbirleri âlınmıştır. Sular ağır ağır yükselme- ğe devam ediyor. İstanbul'da şiddetli fırtına ve yağmur İstanbul, 2 (Telefonla) — Burada birkaç gündenberi yağmakta olan yağ- mmur bugün çok şiddetlenmiştir. Aymı zamanda çok büyük bir lodos fırtınası da devam etmektedir. Hasar ve zayiat olduğuna dair henliz bir haber yoktur. Dahiliye ve İktısat —| vekilleri Bursa'da | Bursa, 2 a.. — Dahiliye Vekili Fa- ik Öztrak ve refakatinde Sümerbank ve sanayi umum müdürleri olduğu halde İktısat Vekili Hüsnü Çakır dün şehrimize gelmişlerdir. Vekillerin ziyaretle: Bursa, 2 aa. — Şehrimizde bulunan | Dahiliye ve İktisat Vekilleri bu sabah romatizmadan mustarip olarak yatan valimizi Çekirgedeki evlerinde ayrı ay rı ziyaret etmişler kendisiyle uzun | (Sonu 4: üncü sayfada) b Alman İktisat nazırı B. Funk |Almanya'nın ekonomik ve mali vaziyeti | Dr. Funk diyor ki: Mark Avrupa'da İngiliz lirasının yerini tulmak üzere Viyana, 2 aa. — D.N.B. ajansı bildiri - yor: Viyana iuarının açılması münasebeti- le alman iktısat nazırı B. Funk, bir wutuk erek ingilizlerin bu sefer tamamen yanlış bir hesap yapmış olduklarını teba - rüz ettirmiş ve sözlerine şöyle devam ey- lemiştir: | “ — Ablukanın şimdiden tesiri kalma - mıştır. Almanya'ya mallar şimal, cenup ve (Sonu 3, üncü saylada) Ya şatı MİLL ) Başvekil ve CH Baden terbiyesi mükellefiyetini takdir ve teşci dolu Gençlik kulüp ve gruplarının 30 açılış törenleri ral Cemil Taner tarafından Rei tör Rel İsmet İnönü Cümhurrce! Milli Şef'inin etrafında yıkılmaz bir kale gibi gözleri istikbale müte- veccih olarak toplanan türk gençliği, buğün beden terbiyesi mükellefiyeti- (Sonu # üncü sayfada) Maliye Vekili İzmir'de | İzmir, 2 a. — Maliye Vekili Fuat Ağrah, dün akşam şehrimize gelmiş tir. Vekil doğru fuara giderek pavyor, | ları gezmiş ve akşam yemeğini vali ve belediye reisi e birlikte yemiştir. Ziraat Vekilimiz Yozgat'a hareket etti Kırşehir, 2 aa. — Dün Mucur ka- zasında tetkiklerde bulunmuş olan Zi- | raat Vekili Muhlis Erkmen dönüşle- rinde Boztepe köyüne de uğrıyarak | burada çalışmakta oları harman maki- melerini görden geçirmişlerdir. Zirsat Vekili bu sabah Avanos yolu ile Yoz- Kât'a gitmek üzere Kırşehir'den ayrıl- mıştır. | Romanya'da Macarislan, Almanya, İfalya aleyhinde tezahürler yapılıyor Braşov'da Halk bir nazi bayrağını parçaladı Rumen ordusu şimali Transilvanya'dan çekiliyor Bükreş; 2. aa. — Reyter * Rromanya ordusu, şimali Transilvanya » dan çekilmektedir. Memleketin her tarafı. amıştır. Bükreşe gelen trenler, buraya, ün evel mac: kargı ölü- edeceklerine yemin et- tikleri ocaklarından kevulmuş, acmacak halde bulunan muhacir kafileleri getirmek- tedir. Viyana * kararına kargı protesto - için tezahllrler — organize edilmektedir. Maca - ristaa, Almanya ve İ- talya elçilikleri bina - darı, bir hücuma karşı kuvetli muhafaza al - tındadır. Kuvetli kı - talar, nizamı — temin etmek Üzere, sokak - larda devriye gez - mektedir. Hitler ve Musoli - niye giddetli bir pro- testo göndermiş olan Köylü — partisi lideri De, Maniu, dün, Tran- #ilvastyanın — merkezi 8 hazeket etmiş tr, Bazı kimi göre, B. Manlu, oca dâ mukavemeti orga- nize niyetinde bulun- maktadır. Transilvanya vülisi B. Sömes, halka hita- ben bir beyaznüme neşredarek halkı teh- Hkeli ihtiraslara yol açacak Bareketlerden tevakkiye düvet eyle- miştir. Bi ef açılacaktır. miversul gazetesi diyor ki 1 * Transilvanyanın parçalanması, eski Ro- manya tarihinin defnedildiğini ve geci mil-| — B HER BAŞARI MUHAKKAK ÇOCUKLA KAİMDİR rdima muhtac — doğan yavruları korumak ve ya- mak için yılda bir lira vwererek üye olmanızı Çocuk Esirgeme Kurumu saygıyle ' diler. Büyüklerimizin gençliğe iltifatı İ ŞEF P. Genel Sekreferi in meriyele girmesi dolayısiyle |Genel direktör General Cemil Taner'e telgraflar yolladılar ağustos zafer bayramı günü yapılan ünasebetiyle Beden Terbiyesi Genel Direktörü Gene- icümhur İsmet İnönü'ye, Başveki Saydam'a ve Cümhuriyet Halk Partisi Genel Sekreteri Fikri Tuzer'e çekilen telgraflara aşağıdaki dok- karşılıklar verilmiştir: | Pransız Hattılstüya Afrikamı da yenoral de Güzlle'e İltihak — ettiğini bildirmiştir. Yukardaki resimde general ingiliz haricte yesinden çıkarken görülmektedir. (Haber berimiz 3 üncü sayfadadır.) Maarif Vekili İstanbul'a gitti Manisa, 2 aa. — Maarif Vekili Ha san - Ali Yücel dün sabah İzmir'den otomobille Manisa'ya gelmiş ve şeh - rimizde buluan vali, tümkomutanı, be lediye ve halkevi relsleri ile maarif müdürü ve bir çok muallimler tarafın dan istikbâl edilmi: Vekil Parti binasında bir müddet istirahattan son Ta şehir kulübünde verilen, bulunmuş ve müteakiben orta mekte- bi, enstitüyü vediğer mektepleri gez- miştir, Hasan - Âli Yücel, halkevinde mu» allimler tarafından şerefine verilen çayda meslekf konuşmalarda bulun - muş ve müteakiben İzmir'e dönmüş « tür. Vekil İstanbul'a gitti İzmir, 2 aa. — Maarif Vekili H- #an Ali Yücel dün Manisa'da tekik « Terde bulunduktan sonra gece İzmir'e dönmüş ve bu sabah Bandırma eks - presiyle İstanbul'a hareket etmiştir. Şiddetli nümayişlere sahne olan Transilvanya'da Braşov şehrinden bir görüni tün romanyada mektepler, bir ay dahs . letin ruhunun kırıldığımı göstermektedir. , Romania gazetesi diyor ki : * Şimdi küçük bir milletiz. Fakat yaşı» yoruz. Milletin sakin ve müttehit kalması (Sony 4. üncü sayfada)
