8 Temmuz 1939 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

CA TT 8.7.1939 UL U ; DIŞ POLİTİKA Sovyet - İngiliz görüşmeleri g _SOVyetlerin de sulh cephesine iş- tirâklerini temin etmek için üç ay- danberi Moskova'da yapılmakta o- âan görüşmeler etrafındaki esrar De:d,.i yavaş yavaş açılmaktadır. Üzakerelerin müsbet netice ver- tık memleketlerini garanti me- '_Gleıine inhisar etmediği anlaşılı- Yor. Londra ve Paris'ten verilen son h.h"'l"e bakılacak olursa, Mosko- Va görüşmelerinde tebellür eden ih- 'hfl noktaları şöyle hülâsa edilebi - 1.—Evelâ Baltık devletlerinin l.f'“üleri meselesi gelir. Bu ihti- âf kâfi derecede tavazzuh etmiştir: etler, üç Baltık memleketinin — Finlandiya, Estonya ve Leton- Ya — garanti edilmesini ısrarla is - işlerdir. İngiltere, bu devletlerin Zarantiyi kabul etmediklerini baha- he ederek önce buna yanaşmamıştı. F.l'“* sovyetlerin ısrarı karşısında hayet, üç küçük devletin isimleri- © zikretmiyerek bu mıntakanın ga- Tanti altıma alınması için bir formül ul“'lmunu. Bu formülün sovyetler tarafından henüz kabul edildiği ma- lüm değildir. 2 — İkinci bir ihtilâf noktası, te- Savüzün tarifi üzerindedir. İngilte- Te, Fransa ve Sovyetler, üç Baltık Memleketini ve yahut da bu mem- leketlerin bulundukları mıntakayı vüze karşı garanti etmeği taah- hüt etmişlerdir. Fakat acaba bu €vletler ne zaman tecavüze uğra - Muş addedileceklerdir? Doğrudan ğruya Almanya'nın bir tecavüzü- he uğrarlarsa, vaziyet şarihtir. An- tak meselâ bu devletlerin herhangi- tinde bir faşist kıyamı çıkar ve hü - ümet darbesi neticesinde alman askerleri hududu geçmeğe dâvet e- dili » Ozaman da müdahaleyi i- Cap ettirecek bir “tecavüz,, vuku uş olacak mıdır? Sovyetler ge- Tek böyle bir vaziyette ve gerek bu- ha mümasil olan vaziyetlerde de =hk memleketlerinin — tecavüze amış sayılacaklarını iddia et- mektedirler. r:"inü engel olan vaziyetin, yalnız > çara : M A AĞĞLA kan bir ihtilâf da lıviçre?ni:ı ve Ho- landa'nım garantileri lesidir. DÜNYA HABERLERİ' Danzig'de Yapılan askeri hazırlıklar faaliyetle devam ediyor Alman gençleri askere alınırken Sahil boyunca da istihkâm inşaatı hararetle ilerliyor Varşova, 7 a.a. — Polonyalı menbalardan alınan malümat, Danzig'deki askeri hazırlık faaliyetinin devam etmekte olduğu merkezindedir. Danzig'den verilen haberlere göre, Almanya'dan gelen silâh ve mühimmatın karaya çıkarılma yeri olan Schichau doklârı civarın- da bulunan evlere dün gece se- kiz ağır makineli tüfek yerleşti - rilmiştir. Daha birçok ağır maki- neli tüfekler ile toplar da Dan- zig kışlalarına nakledilmiştir. Bu kışlalarda halen asker toplama yüksek konseyleri faaliyette bu- lunmaktadır. Bu konseylerin va- zifesi, orduya alınacak gençler arasından iyilerini ve makineli tüfek ve top kullanmağa yarıya- cakları ayırıp seçmektir. Bu kon- seyler huzurunda ispatı vücut et- meğe dâvet edilen danzigliler- den Polonya milliyetine mensup olanlar, polonyalılıklarını ispat eder etmez hemen derhal serbest bırakılmaktadır. “Gestapo” gizli devlet polisi ajan- ları, Kalthof hâdisesinden sonra Dan- zig makamları tarafından geri çekil- mesi talep edilen Polonya gümrük baş müfettişinin evinde araştırmalarda bulunmuştur. Vazifesini icra için tay yare meydanına giden Polonya güm- rük müfettişleri, ilk defa olarak, tay- yare meyd gir il - miştir. Nihayet, Schichau doklarında çalı- s - Te F AY '" miştir. Rund B_îli.ııdiii gibi, Baltık memleketleri - hin garanti edilmeleri için bulunan Son formül, üç büyük devletin em - Niyeti ile alâkadar sahadan bah başka, g , Bichofs- berg'deki istihkâm işlerinin bitirilme- sini müteakip, amele ekiplerinin şim- di de sahil boyunca Glettk bildirmektedir. Polonya'nın Danzig senatosuna vereceği notanın esasları Varşova, 7 a.a. — Polonya'nın ya- kında Danzig senatosuna gönderece- ği notayı bahis mevzuu eden siyasi mahfillerde, Polonya hükümeti görü- şünün aşağıdaki 3 prensipe istinat et- mekte bulunduğu beyan edilmekte - dir: 1. — Danzig, Almanya'ya ilhak e- dilmemelidir. 2. — Danzig, Polonya'nın gümrük hudutları haricinde kalmamalıdır. 3. — Danzig'de Polonyanın bütün haklarına ve bilhassa limanlardan, doklardan, rıhtımlardan ve şimendi - ferlerden serbestçe istifade etmek ve Danzig ile Polonya arasındaki posta muhaberatını kontrol etmek hakkına tamamiyle riayet edilmelidir.,, B. Çemberleyn'in beyanatı pazartesiye kaldı Londra, 7 a.a. — Royter ajansının siyasi muharriri, Çemberleyn'in Dan- zig hakkında bugün parlâmentoda ya- pacağı beyanatın bazı parlâmento u- sulleri icabı olarak pazartesiye bıra- bildirmektedir Kıral bu sabah İngiltere'nin Ber - lin büyük elçisi Henderson'u kabul tarkhlı geme Berlin görüşmeleri bitti Berlin - Sofya arasında ekonomik anlaşmalar yapılacak İki taraf aradaki münasebelleri inkişaf ettirmek niyetini besliyor Berlin, 7 aa. — B. Köseivanof, bu sabah, Berlin civarını, genç kadınlar için iş servisi mekteplerini ve Schorf- heide'de bir iş servisi kampını gez - miştir. B. Köseivanof, saat 13 de mare şal Göring'in Karinhall'deki malikâne sine giderek öğle yemeğini orada ye - miştir. Görüşmeler sona erdi Berlin, 7 a.a. — B. Köseivanof, ha - riciye nezaretinde yapılacak bir ka - bul resminden sonra, gece Münih'e ha reket edecek ve oradaki nasyonal - sosyalit teşekküllerini ziyaretten son- ra Salzburg'a geçerek oradan da Bul - garistan'a dönecektir. h Bulgar başvekilinin Berlin ziyareti münasebetiyle bu akşam neşredilen resmi tebliğ “yapılan görüşmelerde umumi vaziyetin ve iki memleketi a - lâkadar eden meselelerin bahis mevzuu | edildiğini “bildirmekte ve bu görüş - melerde “iki memleketin gerek kendi aralarında gerek italya ile olan anane- | vi münasebetlere tekabül eden dost - luk zihniyetinin hakim olduğunu,, ilâ ve eylemektedir. Resmi tebliğ, Bulgaristanı “Avrupa nın cenubunda bir nizam unsuru olarak tavsif etmekte ve iki memleket arasın- daki münasebetleri inkişaf ettirmek niyetini,, de izhar eylemektedir. Resmi alman mahfillerinin beyana - tına göre, alman - bulgar görüşmeleri esnasında bilhassa ekonomik mesele - ler bahis mevzuu edilmiştir. Bu mese- leler üzerinde bilâhare müsbet anlaş - malar yapılacaktır,. Görüşmelerde her halde bütün dün- ya meseleleri gözden geçirilmiş ve Ç b 'ULN $ (O v İSTANBUL AKŞAM Bütün yollar Roma'ya gitmez Vâ-Nü (Ak dan akşama) sü d bir türk - Mısır karşılıklı yardım (ikı:i_x!irş italyan matbuatını küplere bindirdiğini söyliyerek'italyanca gazetelerin Mısıra karşı savurdukları tehdidlere misal ola - rak Stampa gazetesinin bir yazısını nak- lediyor ve diyor ki: “Dimyata pirince gi- derken evdeki bulgurdan olmak var, bü- tün yollar Romaya gitmez. Büyük Romaî yı yaratalım derken Cavour'dan — evelki tavaifi mülüke düşmek ihtimali de mev- cut.. Mazinin misalleri ille tekerrür ede- cekse bu daha yakındır. Hem de akla ya- SON TELGRAF Adam yetiştirmek Burhan Cahit, (Sabahtan sabaha) sü - nunda, barem kanunu münasebetiyle açı- lan diplomalı, dipl. z lesinin ar tık kapandığını, fakat bu fırsatla yexıi'bix mesele açıldığını söyliyerek adam yetiş- tirmek hususundaki noksanımızı bahis mevzu ediyor ve dikkat edilirse bizde askeri vazifelerin iyi yetişmiş elemanlara tevdi edildiğini, bunun sebebi de, askeri mekteplerden başlıyarak en yüksek ma- kamlara kadar müntazam bir yetişme plâ- #hı tatbik edilmesi olduğunu izahtan son- ra “Bu sistemi hariciyemizden başlıya - Tak bütün idare şubelerimizde tatbik et- meliyiz.,, diyor. Dimyata pirince giderken evlerindeki bulgurdan olabileceklere cevap “Siyaset âleminde” sütunu muharriri Gazelteleri ——— ——— | Selim Ragıp Emeç, Türkiye ile Mısır â- rasında bir yardım misakı akdi ihtimali- ni, mısırlılar üzerinde menfi propgzanda peşriyatı ile önlemek istiyen italyan mMmatbuatına cevap Vererek, “Bu efendile- re, Dimyata pirince giderken evdeki bul- gurdan da olabileceklerini söylemek, ya- pılabilecek mukabil bir tavsiyedir.,, di - yor. Bulgarlar ve mihver devletleri Etem İzzet Benice, bu başmakalesin - de, italyan hariciye nazırı Kont Ciano - nun, italyanların hedefi Boğazlar oldu - ğunu ve Arnavutluktaki italyan ordusu - nun bunun için beklediğini ilân eden be- yanatını bahis mevzuu ederek, bu sözle - ri bir maksatla ifşa etmek bakımından mühim olduğunu yazmakta ve bundan do- layı Bulgaristanı ele geçirmek için al - manlarla italyanların Köseivanofa bol vaidlerde bulunacaklarını, fakat maksa - din Bulgaristanı müstemleke haline sok- mak olduğunu ve bulgar kıralının hülya- lara kapılmasına imkân tasavvur etmek müşkül bulunduğunu ilâve etmektedir. HABER aa Deniz teslihatımızı birinci plâna almalıyız İtalyan gazetelerinin sulh cephesi mil- letlerine karşı takındığı tavurdan bahse- den muharrir, bu adamların bizi hiç ta - nımadıklarını ve bizim şerefimiz bahis mevzuu olunca bütün dünya milletlerin- den çok daha hassas olduğumuzu bile bil- mediklerini kaydettikten sonra, ortada te celli eden hakikatin deniz teslihatımızı birinci plâna almak lüzumu olduğunu i - lâve etmektedir. Londra, 7 a.a. — Gece Seed'e yeni ta limat gönderilmiştir. Londradaki dip- bittabi Bulgaristan'ın siyasi arzuları da bahis mevzuu' edilmiştir. Fakat yal nız sathi hedelere varılmıştır ki lomatik mahfiller görüşmelerin pek yakında tekrar başlıyacağını ümid et- mektedirler. . ü mesele - etmiştir. bu da, B. Köseivanof'un _gm da istihkâ işlerine — başladıklarını Mmektedir. Bu, yalnız sovyetlerin emniyetleriyle alâkadar olan Baltık sahasını değil, — İngiltere'nin ve Fransa'nın emniyetleriyle alâkadar ©lan garbi Avrupa mıntakasımı, ya- hi Holanda'yı ve İsviçre'yi de içine alacak derecede geniştir. Verilen aberlere göre, İngiltere'nin Baltık Mintakasını garanti etmesine karşı- hk olmak üzere, Sovyetler, garbi AY"ll!l'yı garanti etmeği pek iste - Miyorlar. Görülüyor ki bir taraftan İngil - tere ve Fransa, diğer taraftan da t etler arasında tebellür eden ih- ümll' yalnız bir noktaya inhisar  iyor. Çemberleyn evelki gün ,'aâm Kamarasında bu mesele üze- € beyanatta bulunurken: — Müşkülât bir taraflı değildir. dediği zaman, ihtilâfların şümul &# €hemiyetine işaret etmek istemiş- ü _F ilhakika yapilmasına teşebbüs &dilen işin mahiyeti göz önünde tu- | "'i"eller | :;Im olursa, geçmiş seneler için > irine itimadı olmıyan iki € devlet adamının kolay kolay “'mbilmelerine imkân olmadığı Anlaşılır. Üç büyük devlet yeni bir cemiyeti organizasyonu _:".m'k istiyorlar. Tecavüzü önle- 'ek maksadiyle kurulacak olan bu dg:"iîuyon cenevre teşkilâtı gibi, düny da — tecavüz önlenebilirse, kaı..— çok yavaş ilerlemekte- çe suya' döyürmek için her 'n toklarla — İngiltere ve Fran- Reldiş; dargeticeye varması beklenir. Lon- lı“:k':l"i neticelendirmek üzere bahis m ol- İ llı".nm her tarafına şâmil olmı- ilir, Fakat eğer istihdaf edilen tun anın her tarafı tecavüzden ma- "'üz acaktır. Bu itibarladır ki di ,â:' ya'nın ve İtalya'nın gö - Meleri güçleştirmek ve hattâ gş“"; baş vurdukları görülmekte - eg Şimdi italyan gazeteleri, Sta- I'ıl* değil, açlarla — Almanya - ve ya — ile beraber olması lâzım teyı 'Bini yazmaktadırlar. Fakat her Lş. Tağmen, görüşmelerin müsbet î..ü."' verilen bir habere göre, tak, ” hariciye vekili Halifaks, mü- Va'ya gitmiye karar vermiş - !.;:::;Hkı ingiliz devlet adam- ket etmiştir. Dün çin harbinin ikinci yıldönümü kutlandı Tokyoda'ki İngiliz Büyük Elçisi önünde nümayiş yapıldı Paris, 7 a.a. — Çin hâdisesi” nin ikinci yıldönümü münasebe - tiyle Deyli Meyl gazetesinin İngiltere'ye mahsus tabında intişar eden bir makalede şöyle denilmektedir: “Kâğıt üzerinde japonların kazancı büyük, fakat Çin'deki va- ziyetleri naziktir. Japonlar, Çin'in takriben üçte biri ile bütün sa- hilini ellerinde bulundurmaktadırlar. Hakikatte ise yalnız demiryolları ile müstahkem Jlimanları işgal ede- bilmişlerdir. Japonların uzun muva- sala hatlarına Çin çeteleri mütemadi- yen taarruz etmektedirler. z Diğer cihetten japonların Çin ile mühim bir ticaret tesis etmek husu- sundaki ümitleri tahakkuk etmemiş- tir. Japonya ve Mançuko'da tören yapıldı Tokyo, 7 a.a. — Domei ajansı bil - diriyor: Bu sabah, yüz kadar kişi, ellerinde ingiliz aleyhtarı cümleler yazılı bay- raklarla ingiliz büyük elçiliği önün- de toplanmış, hasmane bir surette ba- ğırmış ve tezahürat yapmıştır. Te.za_ - hürcüler, bilâhare büyük elçiliğin bahçesine girmeğe de teşebbüs etmiş- lerse de polis kuvetleri tarafından püskürtülmüşlerdir. Şanghay'da bir hâdise Şanghay, 7 a.a, — Domeci ajansı bil- diriyor: Hankeu'daki fransız imtiyaz bölge si hududunda fransız makamları har- bin ikinci yılını tesit etmek üzere ne- nih'te değil, kollektif barışta yani Zaman, her külfete katlan- nmedlii J 'dadır. Çemberleyn geçen erd hirden geçmek istiyen bir alayın geç- mesine mani olmuşlardır. 100 kadar fransız deniz askeri karaya çıkmış ve mitralyözleri ateş vaziyetine koymuş- tur. Hâdise ancak fransız ve japon as- keri makamları arasında müzakereler- den sonra halledilmişse de japon as- kerleri fransız bölgesinin karşısında harp vaziyetinde yer almışlardır. —— İsviçre'de yakalanan Alman casusları .B'ale.' 7 a.a. — “Havas” Polis daire- sinin siyasi şubesinden tebliğ edilen bir notta gizli alman polisine mensup bir memurun geçenlerde Bâle'de tev- kif edildiği bildirilmektedir. Biri İs- viçre, diğeri Fransız olmak üzere iki pasaportu bulunan bu memur bir müd det evel alman askeri istihbarat ser - visi hesabına çalışmış ve müteakiben Gestapo kendisine Almanyada tevkif edilen Baleli bir memurun isticvabı vazifesini vermiştir. Bu tevkifle alâkadar olarak, yakala- nan şahıstan rapor alması icabeden bir Gestapo memuru da bir kaç gün evel siyasi şubenin bir detektifi tarafından Mosko- tevkif edilmiştir. üsbet neticelere var bittiğini gösterir gibidir. B. Eden'e göre Yeni bir taarruz ae gee 1 bütün Avrupa'yı harbe sürükliyecek Londra, 7 a.a. — Dün Leamingtonda bir nutuk söyliyen Eden, yeni bir ta- arzun bütün Avrupayı muhakkak bir harbe sürükliyeceğini bütün hükümet lerce kanaat getirildiği müddetçe bey nelmilel vaziyette selâh hasıl olmiya- cağını beyan etmiş ve demiştir ki : “— İngiliz milleti, kararını vermiş - tir. Şimdi beynelmilel nizamın tees - süsüne yardım etmiye hazırdır. Ku - vet istimali tehdidi izale edildiği tak- dirde müzakereye girmeye de hazır - gdır. Fakat tehditler önünde tereddüt etmemiye de azmetmiştir. Artık kuvet karşısında fedakârlık yapmıyacak tir., Abdülfettah Yahya Paşa Belgrad'da Sofya, 7 a.a. — Bulgar ajansı bil- diriyor: Mısır Hariciye Nazırı Abdülfettah Yahya Paşa ve maiyetindeki zevat dün akşam Belgrad'a hareket etmiş - ler ve istasyonda kıralın mümessil - leriyle hükümet âzası, kordiplomatik ve yüksek memurlar tarafından se- lâmlanmışlardır. Yahya Paşa hareketinden evel mat- buata verdiği beyanatta Sofya'daki görüşmelerinin iki memleket arasın - daki iktısadi münasebet ve mübadele- lerin gittikçe inkişaf edeceği hakkın- daki kanaatini takviye eylemiş oldu- ğunu bildirmiştir. Belgrad'da Belgrad, 7 aa, — Mısır Hariciye G ler günün | e müzakerelerinin tekrar başlaması ve Çemberleyn'in Danzig hakkındaki beyanatı mesele - lerinde intizar vaziyetini — muhafaza etmektedirler. Paris ve Londra uyuştular Paris, 7 a.a. — Son sovyet teklifle - rine İngiltere ve Fransa hükümetleri tarafından verilecek cevap hakkında Londra ile Paris arasında derhal bir i- tilâf hasıl olmuştur. Lord Halifaks ile Bonne, Londra ve Paristeki sovyet el- çilerine dün Moskovaya gönderilmiş olan bu cevabın metnini tevdi etmiş - lerdir. Diplomatik mahfillerde söylendiği - ne göre ingiliz ve fransız mümessil - lerine umumi bir pakt akdi hususun - da mutabık kalmak için sön bir teşeb- büste bulunmak imkânını vermek üze- re sovyet taleplerini isaf eden bir kaç formül bulunmuştur. Mezkür itilâfın komşu memleketle- Te teşmili için sarfedilen gayretler bo- şa gittiği takdirde İngiltere ile Fran- sanın ağlebi ihtimal üç- hükümetin müşterek beyannamesi şeklinde ifade edilebilecek olan mahdut bir anlaşma akdine çalışacakları aynı mahfillerde ilâve edilmektedir. - Moskova'da _Moskova, 7 aa. — B.B. Seed ve Nag gier, bugün öğleden sonra aralarında birleşerek yeni ingiliz - fransız tali - Matı üzerinde görüşmüşlerdir. İki bü- yük elçi, yarın veyahut öbür gün B. Ivfoılotof tarafından kabul edilmeleri - ni istiyeceklerdir. Fransız gazeteleri görüşmeleri uzun bulmağa başladılar lîaris, 7 a.a. — Moskova müzakere - lerinden bahseden gazeteler, bu müza kereleri biraz uzun bulmaya başlıyor - lar ve hatayı sovyetlerin çok ihtiyatlı davranmalarına yükletiyorlar, Pöti Parizyen gazetesinde Burg diyor ki : “İngiltere ve Fransa son bir defa olarak ingiliz - fransız - sovyet işbirli- ğini ve tehdit altında bulunan mem - leketlere garantiyi tazammun — eden bir yardım sistemi vücuda getirmiye teşebüs edeceklerdir. Sovyet mahfille- rindeki akse göre, İngiltere ile Fransa şimdiye kadar kendisini müdafaa en - dişesinde bulunan bütün Avrupa mem leketlerini toplamak hususunda âzim- le takip ettikleri gayeye Sovyetler Bir Nazırı Yıh_yı Paşa, Sofya'dan bura - 5 y L Dü liğini iştirak ve Londra ve Parisin cevabı Moskova'ya bildirildi Görüşmeler yakında tekrar başlıyacak' Fransız gazeteleri müzakerenin uzadığı kanaatindedirler I iktifa suretiyle devam edeceklerdir.,, İki tarafın istedikleri Jur gazetesinde Pietri yazıyor : “Sovyetlerin İsviçre, Hollanda ve Danzig hakkında hiç bir teahhütte bu- lunmak istemedikleri ve Fransa ile İngilterenin ise Finlandiya körfezin- den Çanakkaleye kadar 4900 kilomet « relik bir soyyet hududunu garanti et- meleri icap ettiği anlaşılmaktadır.,, Ordr gazetesinde Bure yazıyor : “İtalyanın üniformalı matbuat rica- linden Soffici, Stalinin yerinin karnı doymuş olanlar safında değil, prole - terler safında olduğunu bildiriyor. Bu gün bu tezadı yalnız anti-komintern paktını imza etmiş olanların “namus - kârlığını,, ortaya koymak için bildiri « yorüz.., Gayret yapmak sırası Sovyetlerde Pöpl gazetesinde Harmel yazıyor: “Şimdi sovyet hükümeti bitmez tü - kenmez müzakerelerin artık sona ermesi için bir gayrette bulunmalıdır. Barışın müdafaası, bütün ihtimalleri karşılamasına imkân olmıyan bir kaç formüle bağlı olamaz ve bir obstrüksi« yon fazla sürdü diye bunu diğer bir obstrüksyonun takip etmesi icap et - Mez.,, Lö Jurnal yazıyor : “Moskova ile müzakere fransız dip- lomasisinin tek endişe ve meşgalesi olmadığı gibi Danzig de tek nazik nok ta değildir. Almanların Slovakyaya nüfuz için son günlerde ehemiyetli bir şekilde artan faaliyetleri Polonya için fevkalâde vahim bir tehlike teşkil et- mektedir.,, i Bir İlalyan gazetecide Fransa'dan çikarılıyor Paris, 7 aa. — Roma'da bulunan Fransız gazetecilerinden Robert Gu - yon'un Faşist makamları tarafından memleket haricine çıkarılması üzerine hariciye nezareti Paris'te oturan ve Fransa'da gösterdiği faaliyet dolayı - siyle bir kaç kere ihtara maruz kalan bir italyan gazetecisinin hudut hari - cine çıkarılmasını dahiliye nezaretin- den talep etmiştir. HADERTODAADENGANAUAOSUYOTAEAASSEYEDASEN. YARDIM EN BÜYÜK VİCDAN ZEVKİDİR ! Yurd Yavruları , Okuduğunuz mektep kitap- larını Çocuk Esirgeme Kuru muna verirseni OD OLLELELDLLLLLLI iz kitap alamıya- et- ı ! Kai SÖ ÜElke 1 b KH ĞĞİüll dülee AA Vi EE TP Y L