17 Ekim 1938 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

rî’ıımeü 17 İLKTEŞRİN 1938 Başmuharrir 5 KURUŞ İstanbul'a hareket etti Başvekil Celâl Bayar dün öğ- leden sonra şehir ipodromun- da yapılan at yarışlarına gel- miş ve akşam üstü eksprese bağlanan hususi vagonla İs- tanbul'a hareket etmiştir. Başvekilimiz Ankara garın- da şehrimizde bulunan Ve- killerle mebuslar ve birçok zevat tarafından teşyi edil- miştir. ÜB ae ren n paa ea m e ğl Yabancı bir dil Falih Rufhe ATAY Geçen gün gazeteler Kültür bakanlığımızın liselere yabancı dil öğretmeni yetiştirmek için e- saslı bir teşebbüste bulunduğunu haber vermekte idiler: Öğret- menler bir yabancı dili ve onun talim usullerini burada öğrene - cekler, ondan sonra bir sene Av- rupa'da, hocası olacakları dilin konuşulduğu memlekette ihtisas- larmı tamamlıyacaklardır. Bir iki gün evelki gazetelerde ikinci bir havadis daha okuduk. Üniversite rektörünün reisliği al- tında toplanan dekanlar heyeti, eğer havadis doğru ise, “Talebe- nin hayatta kendilerine ikinci derecede lâzım olacak bir ecne- bi dil için senıfta kalmalarını tec- viz etmemiş, açılacak kurslara bir daha devam etmek şartıyle, yal- nız lisan dersinden dönmüş olan- ların sınıf geçmelerine” karar vermiştir. Bu iki havadisi arkaarkaya koy- mamızın sebebi var: Türk ailele- ri, eskidenberi, hattâ biraz müba- lağa ile, çocuklarının mutlaka yabancı bir dil öğrenmelerini za- ruri addederler. Çocuklar liseler- de senelerce bu dili öğrenmeğe çalışırlar; fakat ekseriya gazete- den bir telgraf terceme etmek, yahut garsondan bir kahve iste- mek kabiliyeti dahi elde etmek- sizin mektepten çıkarlar. Hepi - miz şahsen biliriz ki bunun mes'- uliyeti, öğretme usullerindedir. İşte Kültür bakanlığı bu usulleri iıslâh etmek için, evelâ, mütehas- sıs dil öğretmenleri yetiştirmeği pek haklı olarak lüzumlu bulu - yor. Üniversitemiz, neşriyatımız ve milli kütüphanemiz tamamlanın- cıya kadar, İattâ tamamlandık. tan sonra, bir türk münevveri çin ileri ecnebi dillerden bi öğrenmeksizin yüksek değil, hat- tâ vasati bir kültür seviyesi üs- tünde tutunmak hemen hemen imkânsızdır. Bilhassa üniversite- den çıkmış olanlar, yabancı kay- naklar olmaksızın, kabiliyet ve ihtisaslarını inkişaf ettirmekte devam edemezler. Bu yalnız türklere mahsus bir şey değildir, yer yüzündeki milletlerin bir ço- ğu için zaruret olmuştur. Şimali amerikalıların ne kadar kendi â. lemlerinde yaşadıkları malüm- dur: Onlar dahi, gerek iş, gerek kültür davâlarında kıtalarının tam adamı olabilmek için ispan. yolcayı öğrenmektedirler. Çünkü yeni dünyanm bütün cenubu bu dille konuşuyor. Biz dekanlar heyetinin bu se - neki kararlarının aleyhinde de- giliz. Fakat mucip sebep olarak “ikinci derecede lüzum”dan bah- solunmasını doğru bulmayız. H:: le bazı fakütleler için bir ecnebi dilin yardımı, en başta gelir.| Kimya ihtisasının türkçe kaynak- lardan ilerletilebileceği söylene- bilir mi? Böyle bir iddia ne biz- de, ne Balkan'larda, ne de Av- rupa milletlerinin yarısından faz- lasında haklı olabilir. ( Sovu 3. üncü sayfada) İprofesör Şevket Ulus Basımevi Çankırı Caddesi, Ankara Telgraf : Ulus - Ankara TELEFON İmtiyaz sahibi 1144 1371 1062-1063 1064 7.inci Milli Tıp Kurultayı bugün Ankara'da açılıyor Çalışmalar üç gün devam edecek Yedinci milli türk tıp kurultayı bugün saat 11 de Ankara Halk. evinde açılacaktır. Başvekilimiz B. Celâl Bayar dün akşam İstan- bul'a hareket ettiği cihetle, evelce kararlaştığı üzere açılış nutku- nu veremiyecektir. Bugün öğleden sonra grip mevzuu etrafında prof. Bravn, profesör Kemal Hüseyin Yelos- luoğlu ve Dr. Ekrem Şerif tara - fından tebliğat yapılacaktır. Yarmki salı günü öğleden evel Aziz Kansu, Dr. Şükrü Hazım Tiner, profesör Godşlik ve profesör Ali Esat Birol öjenik mevzuu ile bu mevzuun muhtelif şu- belerine temas eden tebliğatta bulu- nacaklardır. Bundan sonra muhtelif serbest mevzular etrafında konuşula- caktır. Çarşamba günü aynı mevzular Üze- rinde konuşmalar devam edecek ve önümüzdeki sekizinci tıp kurultayı - nın rüznamesi tesbit olunduktan son- ta, Sıhi ve İçtimat Muavenet Baka- | nının vereceği bir çay ziyafetiyle kon gre çalışmaları sona erecektir, Kongreye iştirâk edecek doktorla- rımızdan birçoğu şehrimize gelmiş- lerdir. Bugün de diğer bazı doktor- ların gelmelerine intizar olunmakta- Kemah - Divriki arasında feci bir kaza oldu Sıvas, 16 (Hususi muhabirimizden telefonla) — Bugün Divriki - Kemah arasında onuncu kısımda yedinci tü- nelde bir kaza olmuştur. Bir lokomo- tifle otodrezin çarpışmış ve otodre- zinde bulunan kısım mühendislerin- den B. Filip muhtelif yerlerinden ya- ralanarak vefat etmiştir. Ameleden Mehmet ağır surette yaralanmış ve Nümune hastanesine kaldırılmıştır. B. Stoyadinoviç Dr. Funk'la görüştü Belgrat, 16 aa. — Solya'dan gele- rek Berlin'e gitmek üzere Belgrad - dan geçmekte olan alman iktısat na- zırı B. Funk, Başvekil B. Stoyadino- viçle mülâkatta bulunmuştur. Görüş- menin, B. Funk teşrinievel başında buradan geçerken prensip itibariyle kararlaşmış olan alman - yugoslav ti- Garet muahedesi müzakerelerine ta - allük ettiği bildirilmektedir. Dr. Funk Berlinde Berlin, 16 aa. — Alman İktısat Na- zırı B. Funk, doğu cenubu - Avrupası ile Türkiye seyahatinden bu akşam dönmüş ve garda Türkiye bülük elçi- si ile Bulgaristan maslahatgüzarı ta -| rafından selâmlanmıştır. Kudüs araplarının Natfıa Vekili B. Ali Çetinkaya Nafıa Vekili Adana'da tetkikler yaptı — Yazısı 3. üncü sayfada — Çin topçusu faaliyette Japon faarruzu yetmiyormuş gibi Yakında: Çok enteresan bir Röportaj TIMARHANE Çek - Macar ihtilâfı hallolacak mı? İTALYA'DAN SONRA Polonya da Macaristan'a müzaherete karar verdi Budapeşte, 16 aa. — Havas ajansı bildiriyor: Macar gazeteleri, İtalya i- le Lehistan'ın gerek tamamen macar olan toprakların ilhakı ve gerek müş- terek bir leh - macar hududu tesisi i- çin Macaristan'ın yanında yer almala- rını büyük bir memnuniyetle kayde- Ç diyorlar. Bununla beraber, yarı resmi Macar- sag gazetesi, çek - alman yaklaşması karşısında bazı macar mahfillerinin endişesini açığa vurmakta ve Buda- peşte'nin Berlin'e daha sıkı bir suret- | te yaklaşmasını istemektedir. Diğer taraftan, nasyonal sosyalist propagandasının önünde korkuya dü- şen katolik mahfiller de mukabil nü- mayişler tertip etmekte ve hüküme- (Sonu 3. üncü sayfada) <Y yerleri gösterir harita Cümhurreisi seçilinciye kadar General Sirovi'ye bazı salâhiyetler verildi Prag, 16 a.a. — Harbiye Bakanlığı'nmn bir tebliğinden Başve« kil General Sirovi'nin başvekilliği müddetince Cümhur başkanlı- ğının aşağıdaki salâhiyetlerini kullanacağı anlaşılmaktadır: 1 .— Millt Meclis daimi komitesinin çıkaracağı bütün kanun ve kararnamelerle enternasyonal muahedelerin ve cümhur başkanık nn tasdiki lâzım olan bütün icra emirlerinin imzası, 2 — Devletin dahilde ve hariçte şahsan temsili, 3 — Memleketin silâhir kuvetleri - 'nin başkumandanlığı. Yugoslavya'da seçim mücadelesi başladı Belgrat, 16 aa. — B. Stoyadinoviç bugün intihabat mücadelesini bir nu- tukla açmış ve hükümetin iç ve dış po- Lomdranın vereceği para nereye harcanacak? Londra, 16 aa. — İngiltere hllkü - Cenubi Çin'de şimdi de meti, İngiltere bankasından çekoslo - vak hükümetinin emrine avanâ olarak derhal on milyon liralık bir kredi aç - litikasında başarıları işleri anlatmış- tır. Kudüs. 16 aa. — Bugün Gaze civ rında bir çarpışma olmuştur. Asiler beynelmilel demiryolunu havaya at- tıktan sonra kaçmıya teşebbüs etmiş- lerse de kıtaat çeteyi çevirmiye mu- vaffak olmuştur. Asilerden üçü ölmüş ve ikisi yaralanmıştır. Yeni tethiş hareketleri üzerine, es- ki arap şehri sâkinlerinin 24 saat evle- rinden çıkmaları yasak edilmiştir. evden çıkması yasak! l kolera salgını var! Ölenler 8.000 i buldu | Tokyo, 16 a.n. — Domei ajansı bildiriyor: Cenubi Çin cephe- sinden alınan bir habere göre Çin rıhtımında bir kolera - salgını hüküm sürmektedir. Burada oturan 100.000 kişinin 20.000 den fazlası koleraya tutulmuştur. Şimdiye kadar 8.000 kişi ölmüştür. Japonlar burasını işgal eder Bu nutuk bütün radyo postalariyle (Sonu 3, üncü sayfada) neşredilmiş! Dün Cebeci'deki Yeni Doğan Sinemasının bahçesinde profesyoneller ara- sında serbest güreş müsabakaları yapılmış, Türkiye ikincisi Kara Ali Bul- gar şampiyonu Kiro'yu, Tekirdağlı Hüseyin de Manisalı Halifi yenmiş- lerdir, Resmimiz bu güreşlerden bir enstantaneyi gösteriyor. Tafsilât spor sayfalarımızdadır. |bildiriyor: etmez kolera ile mücadeleye baş- Tamışlardır. Çinliler iki şehri boşalttılar Tokyo, 16 aa, — Domci ajansı İmparatorluk erkânı harbiye büro- sundan bildirildiğine göre pazar günü | öğle zamanı firar eden çinliler, Kuan. tung eyaletinde kâin Uaiçen ve Uai- yeng şehirlerini terketmişlerdir. Bu iki şehir, japon ihraç kuvetleri tarafından işgal edilmiştir, Japonyada bir tek parti kuruluyor Tokyo, 16 aa, — Kabine, dün prens Konoye'nin riyasetinde toplanarak bir tek parti ihdası hakkındaki müzakere- lerine devam etmiştir. İyi haber alan mahfillere göre prens Konoye, müza- kerelerin bidayetindenberi kabul et - mek istemediği diğer nazırların fikri- ne nihayet iştirak etmiştir. Münakalât ve demiryolları nazırları müsait ra- porlar vererek liberal, muhafazakâr ve sosyal kütleler partileriyle yapılan müzakereler neticesinde seri ilerleme imkânları gösteren bir itilâf zemini bulunduğunu tasrih etmişlerdir. Siyasi mahfiller, tek parti fikri- nin kati surette filen tahakkuk etmek cektir, £ Sonu J. ünçü sayfadağ üzere bulunduğunu beyan etmektedir- ler, Umumi hayat totaliter devletler örnek tutularak yeniden tanzim edile- Dün Ankara'da at koşulariyle lik maçlarına devam olunmuştu 4 da da muübtelif kulüpler arasmdaTaksim, Kadıköy ve Şeref anabul da lik maçları yapilirken, ayrıca sonbahar konkuripikleri de bürü bir seyirci kütlesi önünde cereyan etmiştir. Tafsilât spor sayfalarımıdar dır, Yukarıdaki resim Güneş kalesi önünde heyecanlı bir ânı tesbit edi. yon