16 Eylül 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

Kam ADIMIZ, ANDIMIZDIR HER YERDE PERSEMBEI 5 16 KURUŞ Eylül 18 inci Yıl hati No. 5797 Ş:l,,:ı;::im:ah;;î o:s:“ utay toplantısında Son Akdeniz anlaşmasını : I. Inöonü bizzat anlatacak İ B. Şükrü Kayanın mühim bir tamimi Başbakanımız İsmet İnönü - Kamutay kürsüsünde Başbetke: “Akdenizde Falih Rıfkı ATAY Nyon şatosunda toplanan mu- rahhaslar harbsonrası - konferans- rmdan hiçbirine nasib olmayan ir süratle neticeye vardılar. Bu sürat Akdeniz emniyetinin, Av- rupa ve cihan barışı bakımından ne kadar ehemiyeti: olduğunu gösterir. Konferans reisi ve fran- sız dış bakanı Delbos'un açış ve kapanış nutuklarşnda - kullandığı tabirle, tahammül edilmez vazi- yet'in nihayet bulacağını ümid edelim. Çünkü öyle görünüyor ki barışçı devletler v> antantlar ne tahrik, ne de şantaj oyuünlarına kapılmak niyetinde değildirler ve enternasyonal seyrisefer serbestli- ğini tehlikede bırakmamak az- mindedirler. Akdenize emniyet vermek ve bu &emniyeti inanca altına almak lâzımdır. Bu inanca ancak enter- nasyonal olabilir. Şu veya bu dev- letin, şu veya bu cephenin herhan- gi bir menfaatine uyduğu için, Ak- deniz suları bulanacak olursa, ya- hut kendi arzularına cihanı cen- retmek istiyenler Akdeniz gü- venliğini bir tehdid vasıtası dıye kullanacak olurlarsa bunun manâ- sı daimi harb tehlikesi havası için- de mahpus kalmaktır. Akdeniz bütün Avrupanın de- nizi ve kıtalar arasında ulaşma de- mizidir. Bu denizin kıyılarında o- turanlar, onun sükün ve güvenli- ğgini her türlü menfaatlerin üstün- de tutmakla mükelleftirler. Bütün davetli devletlerin Nyon şatosu konferans salonunda hazır Bütün mebuslarımızın ; gelmesi temin ediliyor .— Ankara, 15 (A.A.) — Nyonda imza edilmiş olan anlaşmanın tas- dikine mütedair kanunu Büyük Millet meclisinde bizzat Başvekil İs- met İnönü müdafaa edeceği cihetle Millı_:tler cemiyeti asamblesinde Türkiyeyi temsil etmekte bulunan Hariciye vekili Dr, Tevfik Rüştü Arasın Ankaraya gelmesine lüzum kalmamış olduğunu Anadolu ajan- sı haber almıştır. B. Şükrü Kaya bir tamim yaptı Ankara, 15 (A.A.) — Dahiliye Vekili ve C. H. Partisi Genel Sekrete- ri B. Şükrü Kaya Umumi Müfettişlere, Vâlilere, Kaza Kaymakamları- na, aşağıdaki tamimi göndermiştir : 1 — Türkiye Cumhur Reisi Atatürk'ün yüksek tebliğleri ikinci mad- dededir. 2 — «Nyon'da devletlerle yaptığımız mukaveleyi tetkik ve tasdik et. mek Üüzere —Türkiye Büyük Millet Meclisini 18-9-1937 cumartesi günü saat 14 de içtimaa davet ediyorum. Türkiye Reisi Cumhuru K. Atatürk.» 3 — Bu tebliğ Anadolu Ajansı ile —neşir ve tamim edilmiştir. 4 — Bu tebliği alır al linizde bul resmi ve hususi her vasıta ile keyfiyetin vilâyetinizde bulunan saylavlara bizzat ve şahsen iblâğını ve sayın saylavların o gün içtimada bulunabilmelerini texin «decek bilcümle vesaitin emirlerine ihzar edilmesini ve hazır bulundurulmasını rica ederim. 5 — İşbu emri aldığınızı, hükümlerini ifa ettiğinizi ve hangi saylav ar- daşlara tebligatta bulund ise bunların adlarını telgrafla makine başında bana bildirmenizi dilerim. : 6 — Müfettişi umumilere, bütün vâlilere tebliğ edilmiştir. 7 — İşin Mmüstaceliyetine bi ve ihtiyaten bu tebliğin bir sureti bü- tün kaymakamlara da verilmiştir. Dahiliye Vekili C. H. P. Genel Sekreteri Ş. KAYA AKDENİZİN EMNİYETİ Anlaşmayı tatbik için çalışılıyor Londra, 15 (Hususi) — _Akdenıze, Cenevre miyti Reisi B. Pittard ile Bayan Pittard Türk Tarih Kurumu As Başkamı Bayan Afetle beraber Üniversitesi Profesörlerinden ve enternasyonal Antropoloji Ce- Tarih kurultayına hazırlık Yabancı âlimler yavaş vayaş gelmeğe başladı İstanbul, 15 (Telefonla) — İkinci Tarih kurultayına davet edilen fakat hasta olduğu için gelemiyen meşhur türkolog Luiçi Morelli'nin yerine Prof. Rossi gelmiştir. Roma üniversitesinde türkçe profesörü olan Rossi gazetecilere şunları söylemiştir: “ — Yeni Türkiye'nin sıyasal ve kül türel inkılâblarını İtalya'da tanımaya ça- lışıyorum. Fakat şimdiye kadarki çalış « malarımda kendimi bir talebe sayryorum. Bu kongereye öğrenmek için geliyorum. Türkiyeye hayirli işler görebilirsem memnun olacağım. Evvelce arabca öğ « renmiştim. Türkçeyi kendi kendime bel- ledim. Memleketinize on sene evvel gel- miştim. Kütüphanelerinizde tetkikler yaptım. 933 deki ziyaretim esnasında halkevinde, İtalyadaki Türkiyat tetkik. lerine umumi bir bakış mevzuu etrafında bir konferans verdim. Bu kongreye “Türk Tarihi için İtal- ya arşiv kütüphanelerindeki hazlar” adlı tezimi vereceğim. Bu tezin türk ta- lebe için faydalı olacağını umuyorum.,, Türk Tarih Kurultayına iştirâk ede- cek tanınmış fransız tarihçilerinden Bn. Mart Levi de şehrimize geldi. İkinci Türk Tarih Kurultayında bu- lunacak diğer ecnebi profesörler ve âlimler de bir iki gün içinde şehrimize harb gemilerinden başka b la işbir- liği etmek üzere deniz tayyareleri de gönderilmektedir. Bahriye nezaretinden bildirildiğine göre, bir deniz tayyaresi filosu perşembe günü Malta'ya gidecektir. İkinci bir fi, lo da bir müddet sonra Malta'ya hare - ket edecektir. Bu iki filo Akdenizin kontroluna donanma ile birlikte "iştirâk edecektir. Havas ajansr muhabirinin bildirdiği. ne göre, fransız dış işleri ba.k.am B. Del. bos, Akdeniz konferansı Teisi sıfatiyle, yeni anlaşmayı ikmal için derhal, müte- hassıslardan mürekkeb bir heyeti top - lantıya çağıracak, ve bu heyet Akdeniz. de korsanlığa karşı alınacak — tedbirleri tetkik edecektir. Mancester Gardiyan gazetesinin ver- Akdeniz konferansına başkanlık eden fransız dış işler bakanı Delbos bulunmamasına ancak teessüf olu- nabilir. Fakat davet olunmayan devletlerin dahi, ana menfaatleri onferans kararlarının muvaffak olmasına yardım etmekten ibaret- tir. Murahhaslar neticeye varır- ken ikinci derece davâların esas Mmeseleyi soysuzluğa uğratmaması- Ni temin etmek hususuna bilhassa dikkat ve sulh kaygusunun dışın- daki bütün endişeleri bertaraf et- mişlerdir. Balkan antantının oynadığı harışçı rol, şüphesiz beu sulh blo- Uramn nazik zamanlarda emammni diği bir habere göre: ingiliz ve fransız amiralları, Nyon anlaşmasını tatbik işi üzerinde uğraşmaktadırlar. Fransız ve ingiliz hava kuvvetleri arasında, işbirli- ği tamdır. İki memleketin bütün kuvvet. leri bir nevi kombine manevraya iştirâk eylemektedir ve bu keyfiyetin ehemi - dayanışmaya nasıl hizmet edece- ğini ispat etmiş olsa gerektir. Ak- denizde kıyıları yahud yakın alâ- kaları olan Balkan devletlerinin hedefi iki kelime ile hulâsa oluna- bilir: darluk ve güven! g ş klardır. Kurultay için Dolmabahçe sarayında yapılan hazırlık- lar çok ilerlemiştir. o Seyid Rıza Elâzize getirildi Elâziz, 15 (Hususi muhabirimizden) — Tuncelindeki muhalefetin ele başısı Seyid Rıza ve iki arkadaşı bugün Exr - zincan'dan buraya getirilmiştir. Seyid Rıza bitab ve yorgundu. İsticvabı yarı- na bırakılmıştır. Seyid Rızanın ele geç- mesiyle Tuncelindeki sergerdelik artık tamamiyle sona ermiş bulunmaktadır. Yakalanan muhalefet reislerinin ve sergerdelerin muhakemelerine yakında Elâzizde başlanacaktır, Hataydiîye—ni delege beyanname neşretti Adana, 15 (Hususi muhabirimiz- den) — Hataydan gelen haberlere göre, burada kısmen sükün vardır. Yeni gelen delege askeri karakolları kaldırmış ve bir beyanname neşretmiştir. Delege bu beyannamesinde halkın hüsnü niyetindet emin olduğunu ve bundan sonra karışık- lık çıkaranların şiddetle cezalandırda - e Elektrik şirketile konuşmalar Ümid edelim ki konferans ka- rarının tatbikatı Akdenizimizin üstünde cihan milletlerinin şüphe- sini gidermeye muvaffak olacak, 937 yılınım en hâd harb tehlikesi buhranının da bu surese önüne geçilmiş olacaktır. yeti, hattâ Nyon'da imzalanan anlaşma- nın ehemiyetini Ge uzakta bırakacak bir mahiyettedir. * Deyli Herald” ise şunları bildr . mektedir: ç “ Bahriye mehafilinde kuvvetle sa - ( Sonu 5. inci sayfada ) Istanbul Elektrik Şirketinin Belçikadaki merkezinden gelen mü iller Üş gündenberi Bayındırlık Bakanlığımızın salâhiyetli memur ve mahfilleriyle müza- kerelerde bulunmaktadırlar. Şirket merkezi iden tam bir salâhiyet alarak, İstanbul'daki Şirketin pürüzlü me. selelerini halletmek için memleketimize gelmiş olan B. Döbarsi ve B. Kleren daha bir müddet müzakerelerde bulunduktan sonra, Bakanlığımızla bir anlaşma tesbit ve imza edeceklerdir. Yukardaki resimde, Müsteşar Bay Arif'in başkan'ığındaki komisyon azalarını şirket şurken görüyorsunuz, illeriyle |