ADIMIZ, HER YERDE !PERSEMBE 5 KURUŞ 22 Temmuz 1937 18 inci Yıl No. 5741 ANDIMIZDIR Tel: Başmuharrir 1063 Yazı İşleri Müd. 1082 Mutlu bir yıldönümü Montrö mukavelesinin |Portland'da imzasından sonra Ordumuz boğazlar bölgesini bir yıl önce işgal etmişti 11 nisan 1936 tarihinde Başbakanlık neşrettiği bir tebliğde “arsı- ulusal vaziyette husule gelen hukuki, siyasi ve askeri esaslı deiiımeley karşısında Boğazlar mukavelesinin bugünkü halinin, Türkiyenin emni- yet ve müdafaası için değişmesi gerektiğini nazarı dikkate alan cum- huriyet hükümetinir kereye karar verdiğini ve bunlara riyordu. Filhakika siyasi vaziyet gayet karışıktı ve türk hükümeti bu İıı! karşısında, memleketin emniyeti ve müdafaası bakımından başka türlü hareket edemezdi. Bu mü- him tebliğin ilk akisleri uyanmak- ta gecikmedi. Bir ay ve birkaç gün önce, yani 7 martta Ren hav- Zası işgal edilmişti ve Avrupa dc_:v letleri bu emrivaki hareketinin tesiri altında bulunuyorlardı. Onun için, Türkiyenin kend alâkalandırna böyle ha- oluyle ve çok yakında: yati bir meseleyi müzakcı sulhçu halletmek — istemesi karşılandı. Türk notası nız, Boğazlar mukavelesini im- Büyük Britanya, Fransa, , Japonya, Pulgaristan, Sovyet alâkalı devletlerin eline geç- 13 nisan tarihinde neşro - Tundü. Bunda ezcümle şöyle denilmek di *« Türk hükümeti, son 10 yıl içim de tahaddüs eden pek çok alıval ve şe. raitte bütün devletler tarafından takdi edilen bir uzlaşma, teahhüdlerine Sü» eserine samimi bağlılık göstermiştir Türkiye, başkalarına iyeti, bizzat kendisi i istemek hakkını hazdir.. Dünya gazetelerindeki akisler ız an itibaren bütün Avrupâ glytl mü. ve aynı t Tev, daima temin ettiği en çin de notamız etrafında riyatta bulunuyorlar gün Dış İşler Bakanımız doktol fik Rüştü Aras, C.H,P. Kamutay grü* bunda, notamızın uyandırdığı akisler Nota, türk etrafında izahat veriyordu. ğ yaca tasdi- St bütün dün Pa Di olmuştu. 5 17 nisan tarihinde, ilk olarak Sov- yetler Birliği ve İngiltere, türk tale- , rdiler. Fakat bu şayialar da dolaşmış- kaynaklar 18 nisanda Türkiyenin boğazları askert işgal ah tma aldığı rivayetini dolaştırmışlardı. asılsız olduğu çok GeESME ne müsbet cevab arada bazı bedhah Bazı yabancı na çıktı. reta balkan aân' ikte Sövyetler Birli tere, Japonya, Bulgaristan — notamıza Müsbet cevab vermiş bulunuyorlar Ve boğazların tabi olacağı yeni rejimi Ko: Nuşacak bir konferansın 22 haziranda ararlaştırılıyor tantı devletle- i, İngil- Montröde toplanması k: du. Konferans açılıyor Dış İşler Bakanımız 15 haziranda İstanbuldan Avrupaya hareket etti V& konferans tesbit edilen tarih olan 22 hâ ziranda Montrö'de İsviçre hüküemtl dt işler dairesi şefi B. Motta tarafından ö" çıldı ve başkanlığa B. Brus seçildi. Koı.ü. ferans Boğazlar rejimi hakkında eti jeyi çok müsald bir )mı'ı cd de konuşmağa başladı. 25 haıı'rın la, ptojemiz üzerindeki ilk konuşmalar # na or ve kurulan teknik komite de (Sonu 4. üncü sayfada) bu mukaveleyi imzalamış oaln duvleî_leylg müza- bir nota ile müracaat ettiğini,, bildi- LONDRADA YAPILAN DENİZ ANLAŞMASINDAN SONRA Balkan antantı devletleriyle de görüşme yapılıyor Londra, 21 (A.A.) — Royter Ajan- &ı bildiriyor: Dün, Londra deniz and. laşmasının kanun projesini, ikinci 0 kunma için, Avam Kamarasına takdim eden amirallık dairesi parlamento müs. teşarı B. Şekspir demiştir ki: “— Bu mescle hakkında şimdiye ka. dar Türkiye, Norveç, İsveç, Danimar. ka, Finlandiya ve Polonya ile görüşme- lere başlanmış ve bütün bu devletler, teferrllata aid bazı ikinci derecede de- Bişikliklerle, Londra deniz anlaşması. nın umumt prensiplerini kabul etmiş. lerdir. Aynı zamanda — Yunanistan ve Yugoslavya İle de görüşmelere girişil- miştir, Bu suretle bu küçük ve müte- vazi Londra deniz anlaşması, pekâli u. mumt bir andlaşmaya başlangıç olabi. lecektir. » sğhel “Uçan kaleler.,: son sistem bombar drman tayyarele e a * bir hâdise Bir ingiliz muhribi bir alman denizaltı gemisini sudan çıkmağa mecbur etmiş Londra, 21 (A.A.) — 19 Temmuz- da Portland Bili'de bir hâdise olmuştur. Portland deniz makamları hâdise hak - kında büyük bir ketumiyet muhafaza e- diyorlar, Verilen malümata göre, gemileriyle mücadeleye memur mensup bulunan Volfhound destroyeri açıkta manevra yapıyor ve bu manevra- ya torpil toplayıcı gemileri de - iştirâk ediyordu. Ba sırada, denizaltını taras - bir denizaltı gemi. yüzüne denaztlı denizaltı filoya sut edenler yaba: rdüler ve gemiyi suyun Çıkmaya davet ettiler. Fakat gemisinin subayları bu emre ancak civa- (Sonu 4. üncü sayfada) Erzurum - Karabıyık hattı açıldı Erzurum ile Karabıyık arasındaki 46 kilometrelik hat; Sivas - Erzurum hattı inşaat malzemesinin nakli ve Er - zurum banliyösü olarak Karabıyığa bağ- lanması için ıslah edilerek — işletilmeye açılmıştır. İlk katar, demiryol İnşaat malzemesiyle yolcu vagonlarından mü- rekkçb olarak Karabıyık — istasyonuna törenle girmiştir. Törende Errzurum — ilbayı, kolordu kumandanı ve vilâyet memurlariyle ka- Jabalık bir balk kütlesi bulunmuştur. Bu yol üzerinde otobüs servislerinden son- ra trenin de açılması, büyük bir sevinç uyandırmıştır. den bir kaçı Fransa'nın hava filosu kuvvetlen'yor Askeri cihazların modernleştirilmesi için gelecek yıl TI milyar harcanacak Nant, 21 (A.A.) — Garb milli tayyare inşaat ssoyetesinin Bujone fabrikasının açılışı dolayısiyle verilen bir ziyal yer Kot ezcümle demiştir kiz “— Fabrikaların devletleştiril- mesi sayesinde makinalar yenileş- tirilmiş ve yeni çalışma usulleri konulmuştur. Bir sene içinde or- duda hizmet halinde bulunan mo- dern tayyarelerin sayısı yüzde 80 nisbetinde fazlalaştırılmış ve en- düstrinin potansiyeli iki misline çıkarılmıştır. (Sonu 4. üncü sayfada) fette harb bakanı B. Pi- VERAGARARE TTTT A GLD DA Yarın 12 sayfa VÖD ELLDENİ BT AL D IK Bu güzel yollar, tarih ve güzellik yurdu olan memleketimize her yerden çok yaraşacaktır. Turistik yollar, modern tesisler yapacağız Bu işlerin hangi gelirlerle yapılacağı tesbit edildi İzmirden sonra Bursanın da turistik yollarının inşası hakkrada tedbirler almak üzere tetkiklere başlanmıştır. Bu tedbirler sıra ile tu- rizm bakımından değeri olan ve turist toplıyabilecek kıymette bütün vilâyetlerimize teşmil edilecektir. Fevkalâde kaynaklardan sa, gelirlerle bu gibi şehirlerimizin turistik yolları yapılacak' kaplıcalarda, plâjlarda, atrihi eserlerin fazlaca bulunduğu yerlerde, güzel tabiat köşelerinde asri tesisler kurulacaktır. Bunun için İç Bakanlıkta İz- mir turistik yolları projesini ha- zırlamış olan komisyon, alâkalı vilâyetlerin delegelerinin — iştira- kiyle yeniden toplantılarına başlı- yacaktır. Komisyon memleketi mizde turizmin gelişmesi lınması gereken tedbirleri bir kül halinde mütalea ve yurdun - türlü yerlerinde hissolunan bu müşterek ihtiyacın umumi ve şümullü bir çerçeve içinde gerçekleşmesini kararlaştırmış bulunmaktadır. (Sonu 4, üncü sayfada) B. Celâl Bayarın Tetkikleri İstanbul, 21 (Telefonla) — Ekoaş. mi Bakanı B. Celâl Bayar bugün benzin işini tetki ketti. Yeni ithalât rejiminin tatbikine aid noktalar üzerinde — izahat aldı. Bakan temmuzun 27 sine kadar şehrimizde kalarak yerli mallar sergi . sinin açılışında bulunduktan sonra Am- karaya gidecektir. Nefis, ucuz sebze ve meyva yiyebilmemiz için Ankara ticaret odasının güzel bir teşebbüsü Ankara ticaret odası, ankaralılara yurdun her tarafında yetişen her çeşid meyvaların en nefi: ni, mümkün olduğu kadar ucuz fiatla yedir« mek için çok enteresan ve diğer bütün ticaret odalarına örnek olması- nı dilediğimiz bir işe teşebbüs etmiştir. Ticaret odamız milli mahsul- lerin iç piyasalarda sürümünü te- min etmek için yaptığı tavsiyeleri tatbik mevkiine koyarak (Türk malı) servisi adiyle bir teşkilât vü- cuda getirmiş! Bu servis şimdilik: Fıstık, fındık, badem, kürü — kayısı, kutu üzüm, kuru incir gibi kuru mey « valar; Elma, armut, portakal, mandalina, limon, nar, ayva, hurma gibi ambalâj yapılmağa müsaid maddeler asgari 25 kiloluk muntazam ambalâjk: yaş üzüm, pastırma, ve sair mamulât; gibi madde- leri istihsal mıntakalarından; oralarda- ki piyasa satışlarıa göre odaya müra « caat edip sipariş veren vatandaşlara te- darik edecektir. 'Ticaret odamız bu servisin iyi bir ( Sonu 4. üncü sayfada )