11 Mayıs 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 4

B.C. Bayarın Kamytay toplantısındaki izahları (Başı 1 inci sayfada, eket vekâleti namına büyük başbakanımdan ve hükünednil iii m. zaman ti. Fakat bu memleket sandı yü- rümedi, yürümek kabiliyeti aaa anunda esas olaraktan yer alması lâ- diği içindir ki âşara bir küsur zamme- gelen şeylerin parti eni dilerek menafi sandıkları vücuda geti- | mevcudiyetini evvel emirde nazarı itiba- rildi. Bu menafi sandıkları da birçok | ra aldık ve bütün ilhamımızı o noktaya bekaya ile mahmul olduklarmdan dola- | teksif ettik. yıdır ki Ziraat Bankasının modern esa Şİ Hükümet m mey Ziraat Bankası me ile şimdi size hulâsa ettiğimden ibarettir. Camhuri; jiminde Ziraat Banı Ziraat bankasını milli hükümetimiz cumhuriyet rejimi ne halde ele almış. tır? Bunu kısaca bir iki kelime ile na. ez ve ileri memleketlerin ziraat bankala; id olan bütü: 5 tülerini, kanunlarını getirttik, Bunları tetkik ettik. endi tec- i ve üi zi ve memleketin milli bünyesin- deki ihtiyaçları görerek onlar üzerinde çalıştık. Ve bugün huzuru âlinize tak- kirdeğ ni vücude bükme Dize kâfi gör- medik. Aynı zamandı tı hassıs bir ilim baya umumi iktisadi; zarınızda tekrar canlandırmak istiyo. | yordu ve bu heyetin içerisinde bütü; rum. Zir ankasının bidayette iki finans âlemince tanınmış ,emerer milyon altın lira sermaye ile i İnel isminde e âlimi bir dı, Vü- dığını görüyoruz. Sonraları bu sermayı cuda reel bu kanun ve on bir v alm liraya kadar laz kendisinin tenkidine arzettik: “Alını bulun: diğiniz gibi ten- eri e müteakib za- arda bu sermaye Çantamen köğx d e aşar bir kısmı mühim hattâ de kaybet ig perii erin ye Ankarada Büyük ler ali Ge kid ediniz.,, dedik, Raporu mevcuddur. Diğer cihetten e e silinme # müdüriyetiyle ve meclisi emeli mütaleasını istedik, ai Sana li mütalealar bir araya gel sonra memleketin en haki xl iyağlarıa ce- kasını bu suretle ele aldı. büyük millet e e etmek e bul cesaretini ken Kamutayın i z Yüksek meclisin pek yerinde olarak Dn bi okla değerli ği übü Ziraat ye selefleriniz olan diğer B. M. meclisleri urasını âr- le, aynı rini, rini stmek ml e Li Kanun en ve takd i i Ni ibti da istiklâlimizi müda. faa için yer yer milli müfrezeler teşkil olunuyordu. — milli müfrezelerin bit- tabi masrafları vardı. Bazı milli mü. faa cemiy: eter için Kik Bankasının ra e Şunu da PN huzurunuz» arzetmeliyim ki, encümü nlendei ki ar. kiyme etle e İ ki bu kanunun, şimdiye kadar gelen ka- leri teçhiz etmek en kolay bir usul ol. du. Bunun Ankarada akisleri görülün- ce kak ait ie ihtiyacı ve ehemmi. yeti nüldü. Mili kre. sının korunması lâzım geleceği müta- leası tekaddüm etti. Bugi Dahisi ve mma o günün vin Mustağ tamamiyle bunun önüne ve me mesi 1.600.000 lira bu ankasından çekildiği m. Kamutayın ve hükümetin yardımı B. M. Meclisinin müzahareti ve hü- kümetin hülüsu uiyetiyle bu para Ziraat Bankasına devlet hazinesinden iade et- tirildi. Yine selefleriniz zamanı i raat Bankasına karşı gö erln; ciddi tin bir numunesi ak üzere m ide pi spk ii Bankasını ları . ala niş bs ar eki Bunlar meşrutiyet ilân edildikten sonra mun. ta azam 5 biz bül idçe yapımık arzusu ile eg ha doğrusu > talik edilmiş en az noksanı olanıdır diyebilirim. vvel emirde Ziraat banka- sının Yiiyesiudeki idare uzuvları na- zarı itibara almaktadır. İdare uzuvları a - rından ti memesini der- iş eder. Ve her unsur, hı ini yatitini kulla bilir birbirinin yardımcısı olarak çalışmayı temin eder. Bilhassa buna dil di 28 i kanun hepiniz tarafından ©- kunmuştur. Âmir olarak ne > UZUV. lar api bunları burada tekrar ede- rek sizi sıkmak istemiyorum. Zirai kredi siyaseti Zirai kredi KR gelince, Ziraat ankası ve selefleri bugün ticari banka “ister ve istihsal olunduktan sonra da mah; edir. Fakat iki misal zikretmi misalle tebarüz ettirmek isterim. ilmemiş geniş toprakla; rklı bir mebus arkadaşımla dai- rei intihabiyesinde tetkik seyahati ya- pıyorduk. Beraber bile bindik, top: iskân kaldi B vardır. Büyük toprak Ee her han- gi bir gayri müsaid zamanda yaptıkları işler bazan karliezimi die sürük- ler. Bu itibarla onlara kredi vermekten ediliyor. Bu mevzuda çok ileriye idildi. Encümenlerde de bunun etra- ida emma konuşuldu. Kulisde de büz saimanlar da kuliste ba- ledim. Burada ifade EA daha gok heyecanlı idiler. kn ticari bankalardan kredi ardır ve buna eyi EEYEZİ tur. Arkadaşlarımız hükümetin esbabt yazılan bir fıkradan — madmlklrn a iler. bi tetkikat yaptırdık. Ne kadar sene emi de in Meri tecil edersek daha ee ddet > oluruz. Kimisi 1 e ne, imi i cimisi 20 sene ada. Nr Grip ii ban son sözünü söyl di. Dedi ki: Bü; Mira ei çi i EE e unlara hak ola- takaddüm ede, > Tak yalnız tabii havayı teneffüs etmek ae 5 eya > ii e imkânı verilmiştir. Yüzbinlerce dönüs hibleri üzerin u bir teknik bir adamın elindedir Sie | ae Beci söy ki zannede. slim ar sefalet çekmektedir. Ri- im ki bir zarar yoktur. Billistisna bi tahammül edebilir ve hi 1 emi: Bi d bn in Zn m . pey ei . yorum. Büyük gisi e, küçük çift müsai Tap köylünün dileği an, Bitlis isti ai Diyar- e için arkadaşımızla ilerliyoruz. Yani kaza merkezi iz edilmiş bir köyde bulamayan. Köylüler usulen a bir kı vel hüküme' tarafından ni dal, biz kaldık e er. Ben, kendime bir etüd mevzuu üzere dedim ki, ne yapcam Li Toprak alındıktan sonra işle- mek için sermaye, kredi ister, hayvan tmak lâzımdır. Halbuki si- ilâtmız yok- tur. Cevab verdil; e verinn, üst tarafin hakkından biz ri sa vatanseverliğiyle tanınmış ve. inkilâb hürmetle ellerini sıktığım yakın md aman W Hi böyle bin sui e iye dolay esef ederim. Maksad muhafaza 'k sure“ tiyle daha güzel ifade edilmek imkânt vardı. Nasılsa nazarı dikkatimizden kaç- mıştır. Bir sual v bı Buradailişi : “Ziraat- le, zirai istihsalle fili mamış bulunanlara sadece toprak sahi- bi olmaktan başka yanlara kaptırmal ani para an vaziyette EEE ie deği ik Millet Meclisi için vi hakemdir. Bence La ir rma, Fakat bu bir teknik meselesiğir, | — Zürat Bankası ve ticaret İfade etmeye mecburum, kasının ticaretle iştigali selesi: burada encümeni aza“ Bankanın emniyetle işlemesi sından eski bir bankacı olan ve itiraf meselesi etmek lâzımgelir ki, banka tekniğine de Nihayet il bir hat olmak üzere bulı Türker bazı mütale. el neye bağladık Ö- | kaydetmiştir. Ziraat is bü iz sene ie göti çe Be- i sahadi tamamiyle o çekilerek e e sene geriye aldık. Bir banka irai kredi sahasında kal için eri yaparken en büyük mesuli. masını temenni etmektedirler. Banka i key- fi li iz bir e söyle. dan Türkerin bu mütaleasını hafif gör- diler. Banl matı seyyal bir | mek e ge Fakat bu yaptığı- halde midir? deler e m ban. âyihasındı Le has ka vadesi gel zaman peralarını ge. kik i e ENE nazarı itibare aldık. Ve riye alabilecek ver Şu halde > ban | sonra şunu ifad i Zis kanın en büyük ehemmiyeti eği resi dahil olan hesablarıdır. sermayı gel Eil ve belki de iltiyatı da a Ven: L & E Günü vadesi iği SR bina ri Dir rini © Me eğmesi ger İ denlerin emniyetleri ancak bu noktaya da ve garkındave hattâ en kesif ınmtaka |. anha sl şa halde biz keki sayılan Karadeniz sahilinde ile bir 00-| geri nek iç e davası mevcuddur. Fi bankasının bu ya toprak pk pala sını halletmek için yapılmamı: ayrı bir ii Sosyal noktai nazar: oldu mi dahi olduğu gibi sadece şahsi iti- Sisi bu kanun bilvasıta buna hiz- met ediyorsa ben ü miştir. Bir zatın tediye kabiliyeti var. | iftihar duyduğumu söylerim. Fakat tekrar edeyim kanu dır. Çünkü o zatın şu malı, bu mülkü da vardır. Buna ii > > siz bunu yeni i Gu Bu, bir dönüm noktası hükümetle bu m eda müt- hakiki attık. e âli ve adına düyunu gayri muntazama den- mişti. Ziraat Bankasının 2. milyon al. | tefik olur ve ii buyı Yi- n sadece hal ii ziraat bankasının kredi esasını il Tabi hepiniz bilirsiniz, benim tımda, velevki naçiz olsun, bir tankçı lık devresi vardır. üzere size bir hatıramdan bahsedeyim selefleriniz olan Büyük Millet Mec- İS Si Avrupalı bir banka genel direktörü ile Tini insiyatif olarak ban parayı düyunu İştihlâk Kredisinin zararları konuşuyordum, Ve henüz dev. gayri muntazamalıktan kurtararak ma. Arkadaşlarım kredinin ucuzluğundan | resi başlamamıştı. Bunlar memleketimi- liye hazinesinden Ziraat Bankasma 5. | bahis eki r. Elbette kredi ne kadar | ze ucuz olaraktan zirai kredi dettirdi. Demek oluyor ki, yüksek Ka. | ucuz olursa o kadat e Buna şüphe | beni ve benim bankamı vasıta mutayınızın şiarı, ananesi Ziraat Ban- | yoktur. Faka için esas olarak | kullanmak istiyorlardı. al iz kasmı sevmek, onu tam manasiyle la sikli bulduğumuz $ey | çok şayanı dikkat safhalar gösterdi. Fa- erken ve e kredi bankası | faizin azlığı çokluğu değil, istihlâk kre- lâkadar farzetti, iki haline i t dan i ceğim. izin nefisleri, aileleri içi bizim tayin etmemize Halk içme her ben za Rİ Bn a baky ML Ml e in presi EM) da göre: banka için bir gelâketin ba başlamış oldu- | mız 5 Şunu er yim ki, bu kkındı bir österir. ü eket ne sosyalist ve ne de enter- çek emin mevcuttur. İş sade bu ar bunun önüne geçmek istemekte- eya bir memlek: e Halis bizim ek nin kongrelerindeki temen-| dir. gibi nasyonalist bir memlekettir, mi e kalmış; ayrı simsanda > siyasi | Büyük ce küçük çifişi Bir teklif ve cevab progr: e da ziraat bankası en önem- > Ri ee Ee N Arkadaşlarım, küçük ve ba e Mütaleaları kredi tekniğinin hudu- em Gi çi meselesini mevzuubahs dundan bir adım ileri gitmiyordu. Tek- çiftçinin ihtiyaçlarına iyi ted- — dü diğimiz ar Te ka Hifleri şu idi 34 üyü vir edi esini ve daha doğ ğrusu iye karşı nevama iblerine para vermiyeceksiniz. nuamelesinin. evvel emir: git bee "be minde ni gisi a VE ören ii “Sizin aristokratlardan mak- tiyaçlı lmesini söyledikten emip ira R A sonra bu leyi sahiblen: i i - 3 m m i mekliği emreder. Ve aynı zamanda da pm X öyle be ve DAA) ve Pe ye Sl pa yea ve Satı; ii 7 m i ee $ | hiyet i yoktur. Eğer bundan nazarın- büyük bir ehemiyet ii söy- in Biz ziraat bankası hakkını ir ka- Duu lâyihası tanzim etmek için an zun boyl im. Ben zannedi; lis beki ten evel bu hakikati ve Kotiikayı bilmek- cunu en iile deyen ni kısmı ele mi mayı elbette Serdi etti Muhtelif vi sınıfları unun ır küçük çişi üze- rinde işlediler. ni gile & ve küçük gi a zamanı ir sahada kalınmamın tır. içine li sınıf elişi gir. minin ve e göni edi oyma cak karşımıza çıkan gitçiye sr senede e 2 ER yahut kaç ton mal çıkarırsın nedir? desi veyahut derakap paray: vil ei kabiliyette Emil nazarı ve alacağız. Ancak istihsal kudretinin nisbeti ilinde krediden is tifade ankle id idi gif lacak? partinin siyasi tçi ne a. me bü- silin para alâ- EE 5 çiftçi ken. er din eli koo. peratiflerine da e ve Da ie aber çalışma; in kredi alabilir. Nitekim Sn en güzel misalini Ata- türk bize vermiştir. Büyük Önder ve kredi : kooperatifleri Hepimizin bildiği büyük zat büyük bir tevazu ile köylülerin De gire rek kooperatif kanunun! ikümleri ne göre, köylülerle tiz yumma i ii RE asillerden ibarettir. Büyük arazi mese- lesine gelince, esasen ziraat çok riskli ol- duğuna göre, bunun kredisirde de risk peratifte müessis olmuşlardır. oluyor ki biz ciddi ve hakiki yerl gidiyoruz. Kredi tevziinde esas, sali artırmaya matuf olmak üzere ev- vel emirde küçük çiftçinin tatmin, ondan sonra artarsa bü- yük çiftçiye de ipotek ilsbiiinde pa- ra vermektir. Bu olmasında zaruret vardır. Çünkü küçük çiftçi tüc- onkalarınm kapısını açamaz. unun böyle Bü- ei © hususunda dığını iddia ve müdafaa etmek mecbu- riyetindedir. otonomisi it Bankası 60.000.000 u a mevduatı Sir Bunlara yüzde S5 5 dan tıya ka ü re da vin kanunun hükümle: cari sahalarda iş killi beri parası olduğu zaman en €- n şekilde parayı 3 A hiyet verdik. Bir arkadaşımız İktısad Vekâletine müracaat süretiyle muame- lâtın işkâl olunacağını söylediler. Şu esile il deyim ki, Vekâ- ti Ziraat Bankas misine her- Bankasında hoşa gitmiyecek bir hal hâ- dis ol > 1 Em Vekili,, diye- ceksiniz. Bun! nız o memurl olmıyacı kavgaları gibi ila vi caktır. Bankanın esaslarına taallâk edecektir, Binaenaleyh ii nn bii muâmele zamanda Mai fayda Yeri ii ala dirde zarar verir. Müdü: meclisi in slm sonra bu va işle hü 1 bir vekili bine ii ederse ur mi edilmiş olur. Bunu takdir buyurur- muz, ri ru değildir. Üç aylık bonoların iskonto salâhiyeti verildiği gibi esaslı bir men- Sonu $ inci saycada) dad