v PEor BOTOUDA N uULUS Ü SA AD CAEU aa y TTT AAA AA GDN A G a ga DIŞ HABERLER B.T.R, Aras Sofyada — €konomi bahisleri İzmir Danayırı. K Dr. Şeret NURİ tarafta memleketteki endüstri ha- İtalyanın finans durumunu İngiltere nasıl görüyor? Panayır, bir memleketin özel ia K y ürünlerini ve ekonomik üretimle- rini en canlı surette gösterten bir aynadır. Biz gözlerimizin önüne konulmuş — olan bu aynadan o memleketin ulusal ekonomisinin karakterini, durumunu ve onun nereye doğru gittiğini görüp an - Tayabiliriz. Memleket panayırla - rının iç ve dış tecim ve pazar ha. reketleri üzerinde, derinlik ve ge- nişlik bakımlarından pek büyük bir etkisi vardır. Bundan dolayı - dır ki, panayırlar bir memleketin ekonomi örgütleri içerisinde en Önemli yeri tutarlar ve bükümet- ler de kendi panayırlarının kuru. luşlariyle yakından ilgilenirler. Eski yüzyıllarda ve orta çağda panayırlar kilise ayınlarını müte- akib kurulur ve doğrudan doğru - ya mal değiştirmeğe yararlardı, çünkü bu suretle belli zamanlar- da ve belli yerlerde kurulan pa » nayırlarda, halk kendisine lü - zumlu olan şeyleri başka şeylerle değiştirebilirdi. Taşıma ve haber verme araçlarının — iyi olmaması yüzünden meydana gelen ve o za- manki ihtiyaçla sıkı sıkıya ilgisi bulunan panayırlar bu karakterle- rini tâ 17 inci yüzyılın nihayetle- rine kadar saklayıp gitmişlerdi. Eşya panayırlarının asıl hakikiğ gelişmeleri bu devirden sonra baş. lar. Bugün panayırların ve sergi- lerin ekonomik karakterleri değiş- miş ve bunlardan beklenilen fay - dalar da daha genel bir şekil &l - mıştır. Biz ulusal ekonomi bakı. mından panayırların -laydalarını şöylece sıralıyabiliriz: yapımlarını koyanların, araların- daki önürdeşmeyi daha canlı su - rette göstertmeyi — sağlamak ve onları plânlı hareket etmeğe sev- ketmek. D. Üretim ve yapım ile pazar arasındaki ilgililiğin ne şekilde ol- duğunu göstererek üretim faktür- lerini ona göre kullanmayı sağlat- mak, İşte biz bu faydaları, 22 ağus- tosta açılan ve bütün dünyanın en uzak köşelerinden katışılan Leip- Zzig'in büyük panayırından tutun da en küçük bir memleket pana - yırından bile bekleriz. vt Sıyasal varlığını ekonomik var. lıkla temelleştiren Türkiye Cu - muriyeti panayır ve sergi mesele- leriyle pek yakından ilgilenmek - tedir. Sebebi, memleketimizde kurulan panayır ve sergilerin ulu- sal ekonomimizin gelişkenliğine yardım etmesidir. Bunlardan bir kısmı yersel ve özel sergiler olup, daha ziyade ekonomi yapımız içe. risindeki herhangi bir tam yetki- yi temsil etmektedir. (Tarım ve en- düstri sergileri gibi), diğeri ise ge- nel ve arsıulusal karakterde olup, ekonomi yapımızı meydana geti- ren bütün varlıkları temsil etmek- tedir. İşte İzmirde kurulan pana , yır da bu çeşittendir. Bu iki çeşitteki sergilerin gö - zettiği gayeler aymı noktanın çe- veninde toplanıyorlarsa da, genel ve arsrulusal panayırın bizce da - ha büyük bir kıymeti vardır, çün. kü biz böyle bir panayırda yep . yeni terneller — üzerine kurulan Türkiye ekonomisinin çeşitli ü - rünlerini dünyanın gözü Öönüne koyabiliyoruz. Bu kadar da değil.. Biz bu panayırda ulusal ekonomi yapımızın nasıl kurulduğunu ve aî#ıg Nnasıl ve nereye doğru ilerle- yeceğini bütün yabancı uluslara gösteriyoruz. Bir tarafta tarım ve / toprak ürünleri dururken, diğer a reketlerini gösteren canlı levha « Tar var, Ulusal ekonomimiz kendi sınır. Tarı içetisine çekilmiş ve arsıulu » sal mübadeleden uzak bir karak » ter taşımıyor. O bütün diğer ulu- sal ekonomilerle münasebettedir, çünkü Ekonomi Bakanı Bay Ce - lal Bayar'ın da çok doğru olarak söylediği gibi “türk ekonomisi di. ğer ulusal ekonomiler — gibi bu buhranın tazyikinden ve sademe- lerinden sıyrılmak ve kurtulmak yolunu arsıulusal — mübadelenin muvazene esası dahilinde geniş - lemesinde ve memleket içindeki iş hacminin artmasında görmekte- dir.,, Ekonomi Bakanımızın lor - müle ettiği bu temel prensipinin gerçekleşmesi için — çalışıldığını, dış tecim münasebetlerimizi gös. teren istatistiklerden anlaşılmak- tadır. Türk — alman tecim mü - nasebetleri gün geçtikçe artmak - ta devam ediyor. Bu 1933 yılına nisbetle çok göze çarpacak şekilde dir. Diğer yabancı uluslarla da yapılan tecim anlaşmaları ekono- mi münasebetlerimizi — artıracak olan birer bağdırlar. İşte bu bakımdan Türkiye ile arsrulusal pazarlar arasındaki il . ginin derinliğine ve genişliğine olmak üzere ilerlediği ve kuvvet- Tendiği bir sırada, memleketimi- zin çeşitli ürünlerini dünyanın gö- zü önüne seren İzmir panayırının pek büyük bir önemi vardır. Kıraliçe Astridin ölümü her tarafta acı uyandırdı (Başı V. inci sayıfuda) Kıral kendine geldiği zaman, Kıra: İlçeyi sormuş ve yanına gelenlerin yar - dımiyle kıraliçenin yanına — giderek, önünde diz çökmüş, elini eNerine alarak seslenmiştir. Kıraliçeden cevab alama - yınca kolları arasına alarak kucakla - mış kıraliçe de birkaç saniye sonra kıra- hın kolları arasında can vermiştir. B. Ruzveltin başsağı telgrafı Vaşington, 30 (A.A.) — B. Ruzvelt, Kral Leopold'a çektiği bir telgrafta, a- merikan ulusunun, Belçikanın idealini, çok güzel bir inçelikle şahsında toplar yan Kıraliçe Astridin ölümünden ötü- rü, belçikalıların duyduğu kedere ka. tıldığını bildirmiştir. İsveç sarayında yax Stokhalm, 30 (A.A.) — İsveç kıra- Tenın yeğeni olan Belçika kıraliçesi As. trid'in ölümü dolayrsiyle, kıral sarayda dört hafta yat tutulmasını emretmiştir. Ölü alayında Prens dö Gal da bulunacak Kan, 30 (A A.) — $Şimdiye kadar karar verilmemiş olmakla beraber, in- Biliz veliahdının, kıraliçe Astrid'in ölü - töreninde hazır bulunacağı kexindir. İngiltere sarayında yas Lucerne, 30 (A.A.) — İngiltere sa- Tayı, üç hafta yas tutacaktır. İtalyan kraliçesi Lusern'de Napoli, 20 (A.A.) — Ana kıraliçe ile Prenses dö Piemon, bu akşam Lü- serne'e hareket edeceklerdir. Brüksel, 30 (A.A.) — Kıraliçenin cesedi Hle kıralı getiren tren, dokuza doğru buraya gelecektir. Halkın kederi sonsuzdur. Cenaze töreninin salr günü yapılması ihtimali vardır. Pariste acı Paris, 30 ÇALA.) — Paris şarbayı, Belçika —kıralına bir telgraf çekerek Fransa hükümet merkezinin kıralın ve Belçikanın acısına katılmakta olduğu- nu bildirmiştir. (Başr 1. inci sayıfada) * En girgin gemi amatörleriyle kö - mür tecimerleri bile, İtalya ile işe giriş- mek meselesinde duruktamaktadırlar. Bunların, peşin para almak şartiyle yapacakları satışlar dışında pek yakmda İtalya ile her türlü işe girişmekten çe kinmeleri ihtimali vardır. Meğer ki, İtal- ya, ingiliz gemisi kullanmak veya ingiliz kömürü satın almak ihtiyacından uzak kalsın. Bunu da ileride göreceğiz, ,, Uzlaşma komisyonu gene toplandı Pariz, 30 ÇA.A.) — İtalyan - Habeş uzlaşma komisyonu B Politis'le birlik. te iki toplantı yapmıştır. Bir oymak habeş sınırını geçti Adisababa, 30 (A A.) — Resmiğ bir kaynaktan baber v: Idiflne göre, so- malinin fransız bölçesinde yerleşmiş o- ler Tsaas oymağı, hideş - tonraklarına geçerek habeşlerle harb eteniş ve 60 ka- dar ölü bırakarak pürkürtülmüşlerdir. ti Paris, 30 (A.A.) — Sömürgeler ba. kanlığında, İsana oymağının habeş top- raklarına salımı hakkında hiç bir haber yoktur. İngiltere izah istedi mi? Lonâr, 30 ÇALA.) — Resmiğ çeven- ler, B. Musolininin diyevi — hakkında tavzıh istemek için Roma'ya herhangi bir başvurmada bulunulduğu hakkında bilgisizlik gösteriyorlar. B. Musalini fransız bayrağını selâmladı. Bolzano, 30 (AZA.) — B. Musolini Fransaya kargı soenbolik bir harekette bulunmuş ve Brenner'e çıksrak oradan ilerdeki fransız karakolunun bayrağını selâmlamıştır. Anlaşmanın tek yolu Roma, 30 (AA.) — Srefani ajansı bildiriyor: B. Musolininin kabine toplantısında arsıulusal durüm hakkındaki raporu bütün italyan olusu — tarafından derin bir sevinçle karşrlarımış ve bu raporu basan gözeteler başyazılarında hep bun- |. dan bahsederek büyük önemini ve İtal- Pransız basınrının yazdıkları Paris, 30 (A.A.) — Belçika dinasti- sinin uğradığı yeni yas, Fransada derin bir acr uyandırmıştır. Bötün gazeteler. bundan bahsetmektedirler Kıraliçe Astrid'in hayatının, hele kıraliçeliğe sid evreterine sayıfalar a. yırmaktadırlar. Bu açıklı ölümün, bel- Çikalılar kadar kuvyetle teshir etmiş olduğu fransız kalplerinde uyandırdığı acı, bu yazıların ber satırında okun- maktadır. Kral iyileşti Lüstern, 30 (A.A.y — Kıral, muaye- ne edilmiş ve viücudunda hiçbir İç arı- za olmadığı anlaşılmıştır. Gösterdiği şuursuz durum, düyduğu sonsuz acının bir sontcu olarak görünmektedir. Kıraliçenin ölüsü Brüksele geldi Brüksel, SO (AAy — — Kiraliçenin cenazeti, saat 840 da Kuzay garına gel- miştir. Trenden biraz önce jnen kırzl, öto- mobile binerek bilinmez bir tarafa doğ- ru hareket etmiştir, - Polanya da yas tutuyor Vargova, 30 (AA) — — Gazeteler, Belçika koraliçesinin acıklı ölümü do- layısiyle betkelerle Lehistanın dost u « lusun yasını paylaştığını ve Belçikanın uğradığı büyük darbenin — Lehistanda derin bir surette hissedildiğini yazı- yorlar, b Dün Belçika elçiliğine —bütün gün başsağı telgrafları yağmıştır.. Çumur Başkanı, izral Leopolda, başbakan Sla- vek ile dış bakanı Bek de başbınkan yanm gerek Habeşistan, gerek uluslar sosyetesi ve İngilteveye karşı olan du- Tumunu anlatmakta gösterdiği içtemli. Bi kaydetmektedirler. Gazeteler diyorlar ki: “İtalyanım yaptığı bütün barış yo- Tiyle sokulmak veya ekonomik tavizler elde etmek girişimleri, Habeşistanın an- lamamazlığı yüzlünden hep suya düştü- Bünden meselenin — tek bir kotarılma yolu — kalmıştır ki, o da bu memleketi süel işgal ve sryasal kontrol altına al- maktır. Roma hiç bir girişim yapmamış. Londra, 30 (A.A.) — Romada her- hatgi bir girgi yapıldığına dair olan haberler, Londranın yetkili çevenlerin- de yalanlanmaktadır. B. Lavalle görüşenler Pariz, 30 (ALA.) — B. Laval, italyan büyük elçisini kabul etmiştir. Başbakan bundan başka, arerulusal durumu İnce- kmek için Avrupada bulunan — ameri- kan senası dış işleri komisyonu üyele- Tinden B. Pope u da kabul etmiğtir. İssaas hadisesinin yankıları » Adizahaha, 30 (ALA.) — İsasas öy- mağından 60 kişinin ölümü ile sonuçla- Han Çarpışmanın, sınır birliği oymaklar Arasında su merkezlerinin paylaşrlama- masından doğduğu — sanılmaktadır. Bu hadisenin yankı uyandırmıyacağı umud ediliyor. İtalya ile İngiltere arasında süel birlik aberi Kahire, 30 (A.A.) — Başbakan, İtal- yanlarla ingilizler arasında güya süel bir birlik yapıldığı hakkındaki yayıntı- ları yalanlamaktadır. Başbakan, aynr zamanda Mesir hü- kümetinin, italyan,. habeş harbı açılır- sa örfi yönetim ilân etmek tasarında ol- duğunu da yalanlamıştır. İtalyan denizaltı gemileri Malta yakınında Paris, 30 (A.A.) — Maten gazeteri, 60 italyan denizaltı — gemisine, Malta yakınında deniz manevralarına — hazır bulunmak emri verildiğini bildirmekte ve Sicilya kıyısında önemli uçak toplu. huklar: yapıldığını sanmaktadır. Wanzsilanda başsağı telgrafları gönder- mişlerdir. .. Lomara, 30 (A.A.) — Britiş Brodka- eting Korporoygin dün akşam verdiği könserde Belçika ulusuna karşı sempa- ti beldeği olarak kıraliçenin — anısına saygı olarak Belçika ulusal marşını çal- mıştır. “e Brüksel, 39 (ALA,)) — Sösyalist par- fisi yönetim kurulu, harba karşı yap- Mmayı tasarladığı gösterişi geri bırakmı- ya karar vermiştir. Parti kırala bir tel- Kgraf Çekerek başsağıda bulunmuş — ve bağlılığını bildirmiştir. B. Hul'un başsağısı Vaşington, 30 (ALA.) — B. Hul dün akşam Belçika işgüderini görerek Bel- Çika karaliçesinin ölümü dolayısiyle başsağılarını bildirmiştir. sbuürry dük ve Füşestinin kızları Ledi Alice Montaga Doguglas'ın nişanlan- dıkları haber verilmektedir. B. Baldvin Londraya dönüyor, ÜyLendra, İ0 ÇALAY — 'B. Baldvinin perşembe günü Londraya döneceği ha ber verilmektedir. v L BLİ: DA (Başı Vinci saytada) ri tarafından selâmlanmışlardır. İki deş bakanı trenin durukta dur - masından faydalanarak görüşmüşler ve 14,30 da tren Sofya'dan hareket etmiş - tir. Bulgar dış bakanı smıra kadar B. Tevfik Rüştü Aras'a arkadaşlık etmek Üzere Sofya'dan ayrılmıştır. Türkiye - nin Sofya elçisi de aınıra kadar bakan - la beraber gitmiştir. İki bakan gardaki görüşmelerinden sonra basma birge olarak şu diyevde bulunmayı kararlaştırmışlardır: * Türkiye ile Bulgaristan arasmda- ki dostluk münasebetleri normal seyri- ni takib etmektedir. İki memleket matbuatından bazı ga- zetelerde son zamanlarda çıkan — menfi yazılarla bu yazılara sebeb olân gayri döstane tezahürler, her iki " hükürketin görüş ve arrularıma uygun bulunimamak tadır. İki devletin iyi anlaşılmış menfaat - Bri her iki ulus arasındaki dostluk ve iyi komşuluk münasebetlerinin inkişaf ve tarsinini emretmektedir . İki taraf münevverlerinin gayretleri- ni karşılıkir olarak gerek bulgar ve ge- rek türk efkürr umumiyesinde bir dost- Tuk ve iyi anlaşma havası yaratmıya tev- cih etmeleri şayanı temenni olur. İyi niyet beslemekte olan her iki hükümetin, iki tarafça bütün şikâyet se- beblerini ortadan kaldırmaya ve bütln menfi tesebbüslere mani olmaya muvaf- fak olacaklarımı Bmld etmekteyiz. SOÖVYETLER BİRLİĞEP'NDE: Moskova, 30 (ALA.) — Pravda gar zetesi kominternin zamana uygun yeni bir aryasa tuttuğu duygusunu veren bir. kararını neşretmektedir. Bu kararda, her ülkede bir hareket birliği, birleşik bir işçi cephesi, bir halb cephesi ve faşlst hükümetine karşı bir cepbe kurulmazı fikri ileri sürülmekte ve alman faşistliğine kargı savaş açıl- ması tavsiye olunmaktadır. Bir toprak alma harbı yapılacak o- lursa, komünistler, bu harbı Ülke » çinde bir harp şekline çevirmek için ellerinden gelen herşeyi yapacaklardır. Kızılordu, bir salım karşıtsında s06. yalistliği savgamak zoranda kalırsa, komünistlerin ödevi, her araca baş vur. mak suretile kızılordunun utkuya ulaş- masına yardım etmek olacaktır. Hanri Barbus öldü Moskova, 30 (AA.) — Tanınmış fransız yazarlarından Henri Barbua, bu sabah zatülreeden ölmüştür. Sovyetlerin tahıl rekoltesi Moskova, 30 (ALA.) — 14 ve 25 & ğgustos arasında sovyetler birliğinden 69 milyon hektar tahlıl biçilmiştir. Plâ. nın yüzde 82 sini tutan bu miktar 1934 yılmın aynı tarihinde 62 İnilyon idi. Mançuko - Mongol anlaşmazlığı. Moskova, 30 (A.A.) — Ulanbator'. dan bildiriliyor: Mançuko hükümeti, Mongol hükü. metinin önergesine 15 ağustosta cevap vererek, bir sınır komisyonu kurulma. sını ve smir anlaşmazlıklariyle uğraş- mak Üüzere karşılıklı oruntaklar atanma sını kabul etmiştir. Sovyetler - İran tecim anlaşması Moskova, 30 (ALA.) — — Sövyetler birliğinin İrandaki — büyük elçisi B. Çernik ile İran dış bakanı Kâzimi Han 27 ağustosta bir tecim andlaşması ve ta- rıma zararı olan çekirge ve öbür bö- ceklerle savaşmak için veteriner anlaş- malar imra etmişler ve iki ülke arasın- da doğru ve transit demiryolu — taşını hakkında notalar alıp — vermişlerdir. Aynı zamanda Sovyetler birliği tecim delegesi de finans bakaniyle kontrato. lara bağlanmıştır. Bu kontratolarıfçok