2 Temmuz 1937 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 3

; |. J | " ” B l * v * ” H » İ * D — e. WT UM TTERARAFR U 2 TEMMUZ - 937 x . SAYFA: J |sıoanya Harbi Neleri , Hatırlatıyor.. Üit asır evvel İngiltere, Fransa, İspanya, Portekiz | "ı“h' Dörtler ittifakı » müzakeresine - girişilmişti & Plütark zamanından” tarihciler, tarihin bir '*rrür olduğunu müşahe ttmekten asla bıkmamış, Mamış'ardır. Son za- larda İspanyada vukua 'mekte olan hâdiseler de © bir asır önce Herya Tim adasında yapılan sivil hm*" Avrupa devletleri- .H.Idıhılııınl ve çevir €ti entrikaları hatırlat Maktadır. ı:hulnının lıı *esi,, İlerine #t adı veriliyor ve bun adı İspanya — tahtını l._“clrııı-lı iddiasında bu- . 'Hıılerl Don Karlos- © alıyorlardı ırl:: 1833 — şenesinde İ variz bırakmadan ilen Ve tahtını kizi ikinci 'ı ı"')ı bırakan kral ye li KFeıdın.uıhı ağabeysi arlos, her ne kadar bi Ya llnhlnde tahta çıkan takım kraliçeler görül —_. de salik kanununa böyle — bir vaziyette Bir "". kral hanedanından et geçmesi İâzım ge- Ül. kanaat ve iddiasında hb'"' 1836 senesinde © sdilmiş olan meşrutiye W T8f devleti İdare - ettiği Parlâmento kurduğu mutlakiyet Ye l:"' üzerine Fransada i Rilterede bulunan meş- Nll:““ bükümdarlar, İza Ay, N larafını tutmuş'ardı Panın Rusya çarı, A "" imparatoru, Prusya *—ıı."b' mutlakiyetçi hü- tları da — karletlerden idiler. den 18404 kadar A0 :'"' Süren çarpışmanın & İzabella muzaffer da h’l!l Bu müddet zarfın- Memleket üzerinde gm"ddnıı Gerilla (çete olıııu., karlistler, da- Iı.'ı ! İspanyanın şima,, harekete Bilbaoyu muhksara etmişler, fakat bundan bir netice Ççık- mamıştı. Ö zaman İnııllı zırhlıları, İspanyol sahilerine gidip karlistleri tenkil et mek üzere karaya bir la> kım İogiliz askerleri ve gö nüllüleri çıkarmışlardı Üç matlakiyetçi devlet, hükümdarlığın iHâbi ve mut- lak haklarıı müdafaa et- mek üzere aralarında yarı mistik mukaddes bir ittifak akdetmiş bulunuyorlardı Bunlar 1833 Muenchengraetzde toplana- rak öteki memleketlerde de hükümdarların haklarını ko- rumak hususundaki karar- larını tekid etmişlerdi. Fa- kat İspanyadaki Karlistlere İngiliz donanmasının — ablo kası yüzünden — tesirli bir yardımda bulunamadılar. Bu mukaddes ittifaka bir karşılık olmak üzere"İngil tere hariciye nazırı da İngil tere, Fransa, — İspanya ve Portekiz arasında bir “dört- ler ittifakı, müzakeresine girişmişti. İngiltere, bu Rusyanın Türkiye ve Çanak: kale boğazı üzerinden Ak.- denize inmeğe alıştığı ve Mısırda bir takım kargaşa- lıklar çıktığı için şark mese- lesi ile ziyadesiyle meşgul- dü. Portekiz, — İspanyadakine benzer bir hanediın müca- delesinden yeni — çıkmıştı. Orada kanuna göre yeğeni Maria da Glorinya aid ol- | ması İâzım gelen tahti Dön | Mignel gasbetmişti Burada da ingiliz zırhlıla rının ve askerlerinin tazyiki neticesinde Don Mignel tah tından inmeğe ve hüküm- darlığı kraliçe — Maria da Gloriaya bırakmağa mecbur olmuştu Fransa, kralı - Lui Filip, | ispanyadaki Burbonlarla hlı izdivaç rabıtası kurmak hu- geçmişler, | susunda serb mıuîbll.mııw MİLLİ ROMANI No: 25 lemiştin.. ]_"ı':' Mecnundun. On- İdi.. Fakat bugün ı' . : kadar unutuldular A töre, tunç '—i""" Yaşamış bir kadın, L'İll te Zavallılardan daha Sıı.. ha yakındır.. M sözlerimden alın- ğ“nı.:ı’ Timize — nazımız ı —ıı—'“"unıum bun bugüne kadar sz Bibiydim , - Fakat h h."—lı, sevdikle- , Ütimi ölçerken ken- dum ki .. Bu acı hakikatı anlamak için doğduğum güne bir ke- re bakmak, kiyafet etti. Yaş ilerliyordu... — İlerle dikce, çoğaldıkca tanımak istediklerim — seyrekleşiyor, seyrekleşenleri yorgun sev: gilerim, yıpranmış gönlüm kandıramıyor, avutup inan- dıramıyordu.. Uzun zaman- la elde ettiklerim pek ça- buk elden gidiyor, bu pek çabuk ayrılışların ardından pek uzun süren hicran gün- — Nevyork Taymislen Romadan Fransız gazste lerine - bildirildiğine — göre İıılyı hükümeti meclisi vü- kelâ kararı son günlerde dikkate değer bazı kararlar vermiştir. Bu kararlar muci yüzde on nisbetinde artırıl mıştır. Bu suretle zam gö ren memurların — mikdarı (900,000) kişiyi -bulmakta | dir. Bundan başka eski mü senesinde | için bu dörtler büyük bir ehemmiyet ver miyordu. İngilizler ise bu izdivaç rabıtasına muarızdı lar. Bu sebeple bir kaç sene tonra Fransızlar bu ittifak tan kedilerini geri çektiler O zamanlarda yaşıyan bir İngiliz Litografı basmış oldu ğu bir resimde o günkü en- ternasyonal vaziyeti tasvir etmişti. Bu eser, son zaman: larda Bermudada keşfedil miştir ve şimdi Nevyorkda Dr. Forestin elinde bulun- maktadır. Bu resimde Pal merston ve ortağı İıııllıın bir arabayı sürmekte, bunun içinde de yolcu olark Fran sa, Portekiz ve İspanya bu lunmaktadır. Resmin arka fonunda, İs panyol askerleri birbirleriy le boğazlaşmaktadırlar *Dörtler ittifakını, gösteren arabanın dört — katırından Hip olması mühtemel — bulu nan Fransız yolcusu şu söz- l Ööyliyerek arabadan çık maktadır: Bu çılgın makineden manı geldi ! cular telâş içindedirler Yal nız Palmerston olması lâ zım gelen arabacı kanlılığırı muh te ve yolculara şöyle lenmektedir: Yerlerinizde sıkı otu runuz; pek Aâlâ — yolumuza devam ediyoruz YAZAN: Halil Bedi Fırat kusuz geceleri başlıyordu.. Çok kere elinde bir çıkın akşam — sular — kararırken, evine dönen sakin, müte vazi, mesut ve kaygısız bir babanın o0 bir gecelik ha yatına İmrene İmrene ba kar, o babanın yerinde ol mayi, çırpınarak gecelerden yalvarırdım.. Hikmet. Dağı nık, kararsız, renk renk sevgiler, renk renk hayatın aynasıdır ki bu elsmin akis leri içinde ne yazık ki bahara benzer semboller, ümit ve ha- ittifakına birisi düşmüştür. ve Lul Fi. — atı yapılmıştır. İtalyada Memur Maaş- : (arı Arttırıldı. Bütün devlet memurlarının maaşlarına yüzde on nisbe- finde zam yapıldı tekait memurların — terfil için de bazı tedbirler alın mıştır. Diğer *bir kararname ile herhangi bir müessesede ücretle çalışan müstahdem- lere izdivaçları balinde on | beş gün mezuniyet verilmesi bince bütün devlet memur- | larının maaşları ve ücretleri | | karar verilmiştir | yollar Frasızlar ile - İngiliz | şimdi de benim kaçmam za- | ı linde — beynelmilel İspanyol ve Portekiz yol- | yollarının istikametini — de- | Cibuti kararlaştırılmıştır. Sonra imparatorluk — müstemleke lerinin istiamarı için mühim Bu mak. satla altı senelik bir. plân hazırlanmıştır. Bu plânın tatbiki on binlerce işsize iş temin etmiş olacaktır. Plâ nın tatbiki için devlet büt- çesinden oön iki milyon liret tahsisat ayrılmıştır. Bu tah- sisat Şarki Afrikanın adi büdcesi haricinde işe her sene bir milyar liret ile iş tirak edecektir. (12) milyar İiretlik tahsi- sat şu işleretaksim edilmiş tir: (7,730.000,) liret yollara, (670,1:00,000) Hmanlara, 300 milyon su ve elektrik ) tesisatına, 550 milyon sıh - hat işlerine, 100 —— milyon madenlere, (1,890,000) ad liye işlerine, - (200,000,006) ziraate ve ormanlara, (60, 000,000) telgraf, telefon ve | radyoya,(493,000,000) li et askeri tesisata verilmiştir Bu arada Libya unutul mamiıştir. İtalyadan buraya getirilmiş olan muhacir'ere tahsis için yeni arazi tev2i İtalyada Habeşistanda in şasımna karar — verdiği yeni leri yakından alâkadar ede ce mahiyeti haizdir. Zira bu yollar Habeşistan dahi ticarelt | ğiştirecektir. Daha şimdiden | Dirldacia yolu üze rinde kamyonlar — işlemek tedir. Bu yol yakında Adi. İİİ Soma Lınyıt Komuru “İ İİİ Depoziterleri.. | Avni Sağlıkçı “ lık Eczahanesi 'ö. Ahmet Seymen Sağ- || Bandırma Bakkaliyesi AdemiMüdahale Komi- tesi Bir Tebliğ Neşretti. Londra, 1 (AA.) Ademi müdahale tâli komi tesinin dünkü — toplantısının sonunda bir tebliğ neşredil- miştir. Bu tebliğde evvelâ Grandi geçenlerde İspanyaya İtalyan kuvvetleri çıkarı'mış olduğuna dair Valansiya hü kümeti tarafından ileri sü rülen iddisları hakkındaki tekzipten bahsetmiştir. Deniz kontrolü plânından bahseden Lcıd Piİymouth, bahri tarassut — alstemini ta nıtmağa matuf proje hak- kında izahat vermiştir. İngiltere ve Fransa hü- kümetleri, bu proje muci bince, İspanyanın bütün sa- hillerini kontrol altında bu- | lundurmak mecburiyetini üzerlerine almakta olup kon- trol icra eden — gemilere bitaraf müşahitler bulundur. mak hususunda esas itiba- riyle mutabık kalmışlardır. İngiltere, — İspanyol cum eşyası ondan sonra yeni yol özerinden sevk ve — ihraç edilecektir.. Ba — tekdirde Fransızlarınselindeki şimen- difer idaresi işsiz, muattal kalacaktır. Diğer taraftan İtalyanlar İngilir — Somalisi tarafından da yeni yollar yapmaktadır. Burada yollar- la Habeşistan Berber, | Zeyla Jlimanların bağlan - | maktadır. İngilizler — daha şimdiden burada yapılacak nekliyat — hususunda yeni komşuları ile bir mukavele aktetmişlerdir. Fakat Sudan ile İngiliz Kenyası tarafın daki bu vaziyet böyle de- ğgildir. Bununla — beraber sababaya kadar uzatılacak Ur. Bugüne kadar Fransız ların elindeki Adisababa | Cibati şimendiferi vastasile vakledilmekte olan ticaret ce solan bir ömrün rengini ça- lan, ümitsiz, uykusuz gece- lerle yorgun ve can çekişen eylül sabahlarmın rengi var dır.. Arıları düşün.. Hani bize tatlı bal yapan arıları.. Bu çocukca bir misal. — Fakat hayat bilgisi, hayat dersi- dir.. Balın ne kuvveti, hassası var değil mi? - Etensel var hği kuüvvetlendiren bal, fa- kat arıyı çok yaşatamıyor. Onlar, o mini mini yara mazlar,çapkınlar, renk renk çiçekleri okşuyor, emiyor, seviyorlar.. Ve sonra tatlı hk dolu evciklerine doya- madan, rahat rahat yaşıya- madan sönüp gidiyorlar.. Sanırım ki biz de onlar gibiyiz. Sen gönlünün bir sörü Leylâlarına, — Mecnun ola ola, günün birinde ha kikaten Mecnun — olursan, çapkın gönlünün yine ken di luıdlue' kahbece bir cil- İtalyan hükümeti Habeşistan | dahilindeki yolları Gandela ya ve İngiliz. Mısır hudu- duna doğru Inkişafını temin için tedbirler düşünülmüştür rimi sakın yanlış anlama Acı sözlerle seni iğneliyor sam, çuvaldız. gibi hakikat- lara karşı seni şimdiden aşı- lıyorum demektir . Daha ki mi sevdiğini, ne derece se vildiğini bilmiyorum.. Fakat het halde bu kız seni pek çok uğraştıracak — sanırım. Çünkü bu güne kadar, sen- de bu derece koyu bir is tirap görmemişlim.. Hikmet. | Genç adam içini çeker- ken, ağır ağır başını öne eğdi: — Son ve sonsuz sevdi: ğim cidden tuhaf — ve çok acı Süat. Öyle ümit ede- rim ki biraz da hırçın ve zalim olacak.. Çünkü ben, onu daha çok sevmek - ve görmek için yaşamak isti yorum.. Fakat onsuz yaşıya: miyacağımı da — anlıyorum. Süat . Evet, onu ilk bahar günü, bir nüşünde gördüm... defa bir müze dö- | kabul etmeleri huriyetçilerinin ellerinde bu lunan - sahillerin — kontrolü mesuliyetini derubte edecek İspanyol nasyonalistlerin el- lerinde bulunan — sahillerin kontrolü mesuliyelini ise İn- giltere ile Fransa müştere ken deruhte edeceklerdir Ademi müdahale tâli ko mitesi toplantısının sonunda salâbiyettar bir zat demiş tir ki: “Siyasi müşahitler, İtalya ile Almanyanın Paris ve Londranın Bürgos hüküme- tini tanımaları — takdirinde plânını muhtemel olduğu- mütaleasında bulun- maktadırlar, Bu müşahitler sahillerin Fransız ve İngiliz- ler tarafından kontrol edil mesinin kabul edilmiyeceği - ni ilâve etmektedirler İtalyan ve Alman murah:- haslarının mukabil teklifler de bulunmaktan imtina et meleri takdirinde tâli komi te, İspanyadaki iki — tarafı * muharip , telâkki etmek ve diğer devletlerden — bir Fransız — İngiliz | bitaraflık beyannamesi neş retmelerini talep eylemek mecburiyetinde kalacaktır. Eden ile Chamberlain dün akşam İspanya — meselesini tetkik etmişlerdir. Öğrenil- diğine göre iki İngiliz nazı- mı, ademi müdahale siste- minin suya düşmesi takdi rinde yegâne mümkün hâl süretinin “muharip, — statü- sünün tanınmış — olacağına hükmetmişlerdir. Siyasi müşahitler, böyle bir. tanımanın bizzarure Frankist hükümetinin dip- lomasi bakımından tanınma- sını istizam — etmiyeceğini beyan etmektedirler. h yolunu kıvnlıyordıı ki onunla karşılaştık.. — Bedia ile beraberdi. Beni görünce ikisi de durakladılar.. Bedin şaşırmıştı . Bu — tesadüftü , Bedia ayak üzeri, arkadaşımı tanımıştı.. Bir parça konuş tuk.. Günde, böyle tanışma larım, sen de bilirsin ki sayı sızdır. Biraz sonra ayrıldık.. Fakat bu ayrılış, — sonsüz bir bağlanış oldu, İlk gün ler, alelâde bir kızdı.. Bir hayaldi.. Bediayle çok sevi- girlerdi.. Bedia, arasıra on- dan İâf açtıkca güler, hattâ | takılarak Bediayi kızdırır- dım.. Aradan günler, aylar geçti . Soğuk bir kânun akşamı, | onunla Köprüde karşılaşmış- D tum. Üsküdara gidiyordu . nasıl bir — istek ve bir hisle, onu yalnız bı rakmak istemedim.. Bir iş için karşıya geçeceğimi söy- ledim.. Sesini — çıkarmadı. — SÜRÜY Bilmem