15 Haziran 1937 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2

K Leon Blum Kabinesi Nasıl Bir tehlike Karşı- sında Bolunuyor? Blıım kabınuınııı ş!mdlyc kadar başardığı * işlere ba- kılınca, bu kabineye taraf dar olanların nikbinlikleri nin sebebi kolayca anlaşılır. Bununla beraber. kurulan binada bazı — çatlaklar da yok değildir. Bunların ge nişlemelerine veya acil bir müdahale sayesinde kapa nmalarına göre, herkesin muhtelif şektllerde — kıymet vermeğe haklı —bulunduğu fakal hiç kimsenin büyük- lüğüne tlraz edemiyeceği bu lecrübenin mukadderatı belli olacaktır. Leon Blum Fransanın ida- resi mesuliyetini üzerire al- dığı zaman onun aleyhdar- ları yapılacak “tecrübe, nin kısa süreceğini söylemişler- di. Kabine yazı geçirmiye- cekti; sonradan da, frank kıymetinin indirilmesi esna- sında düşecekti. N hayet, üç aydan üç aya, hâdiseler bu tahminlerin yanlış oldukla- rını meydana çıkardılar Bu. bütün eski misallerin hilâfına olarak ve - biribir! ardınca #ralanan engelleri - aşarak hükümetin şimdiki teşril devrenin devamınca iktidarda Köğlağağı manâsına mı gelir? Hiç. şüphe yok ki Blum hükümetinin elinde büyük kozlar vardır: Hükü- met gefi halk kütlesi üze rinde kalbinin ülvicenabı, yüksek sınıflarda da yüksek fikirleri ve derin kültüriyle tesir. yapmaktadır. Parlâ- mentonun ve milletin en büyük adamlarını etrafına toplamıştır. - Parlâmentoda, büyük ve sadık bir ekseri- yete — dayanmaktadır. ve memlekette yapılan —kısınl secimler. onun — şöhretinin bozulmadan devam ettiğini isbat eylemektedir. Senato da hükümete kar H olan vaziyetinde, onun vazifesini mümkün olduğu kadar güçleştirmiyecek — şe- kilde hareket etmektedir. Bütün bunlara, bir sene- denberi her sahada başarı- lan işlerin listesini de ilâve etmek gerektir: Tahsil müd: detinin uzatılması, Fransa bankasının hürriyete kavuş- ması, işçilere — bahşedilen hakler, ekonomik kalkınma, İngilin - Fransız dostluğu- nun sağlamlaşması, faşizm tehlikesinin azalması — va. gibi.... Görülüyor kt hükü met, - kendindeki - müstesna — müeeziyetlerin kârlarını elde “etmektedir. Bundan başka ıkonuınıi kalkınma da İn 'gilterede Baldvinin, Ameri kada Ruzveltin, Belçikada Van Zeland - kabine lehine olduğu gibi, Fransa- da Blum hükümeti lehine tesir yapmaktadır. Onun için, bu kabineye taraftar olanların nikbinlik lerinin sebebi kolayca anla- şılabilir. Bununla beraber kurulan binada bazı çatlak: lar da yok. değildir. Bunla rın genişlemelerine veya acil bir müdahale sayesinde ka panmalarına ı&rı. hııhıılı fıkll hlç Hı'ıııenlıı bü)âl lüğüne itiraz edemiyeceği bu tecrübenin mukadderatı belli olacaktır. Bu. çatlaklar, psikolojik, manevi ve ekonomik saha- da hattâ, zenginliği, tevzli düşünülen — nisbette — yara mamak olmuştur. Çalışma saatlerinin azaltılması saat başına elde olunacak randı- manın azamisini tesbit etme- ği, makinenin daha büyük mikyasta insan gayretinin yerine konulmasını, kalifiye işçileri çoğaltmak için pro fesyonel bilgilerin arttırılma- snı gerektirmekte idi. Bü tön bu şartlar için de bir intikal ve adaptasyon dev resine ihtiyaç vardı. Aksl takdirde istihsal kabiliyeti ergeç azalacaktı. İşte bu vaziyet refahı ha kikt sürette — genişletmek imkânsızlığını ortaya çıkardı Zira, terar edelim, öceden bir şey ortaya komulmadık- ça bunun dağıtı!ması kabil değildir. Bu yüzden de, işçi gündeliklerinin artışına mu- vazi olarak fiatlar yükseldi. Hulbuki meselâ birleşik dev- letlerde istihsalin artığı fiat- tar şüzde 15 den: eksik bir silebet -dahilinde arttıkları halde; gündeliklerin iki mis lime çıkarılmasını mümkün kıldı. İhracatımızda olsun, dev letin ve endüstriyellerin sır tiat yüklenmiş olan yükler- de olsun. fiatların yükselmesi esasen dahili istiblâki (hti yacına yetmiyen malların satılmasına ve bu yüklerin daha büyük bir iş hacmiyle karşılanmasına engel o'mak tadır Bundan başka, bunun ha- yat pahalılığı Üzerindeki te sirlerini de hesaba katma miz gerektir:. Çünkü her hangi bir şeyin nadirleşmesi az “arzedilen,, ve — fazla “taleb edilen , bu şeyin flat tının yükselmesine yol açar. Ayııca, bütün — encebi memleketlerde yapılan- tec- rübeler, bir reflation politi “kasının büdce vaziyetini am cak bir kaç sene sonra dü zelttiğini gösterir Çünkü, işlerin yeniden açılması va- sati olarak iki seneye muh taçlır ve bu ekonomik sa- lâhtan sonra vergi gelirleri de bazan 2, bazan da 24 aylık bir teahhürle artarlar Hâzinenin daha uzun zaman tsttkrazla - geçinmesi mecbu müsald değildir. ve F nz bankasından da borçalınma sı bilhassa tehlikelidir. Zira bu bankanın yapacağı kre- di ya gayri kâfi bir istihsal dolayısiyle fiatların yüksel- mesine yol açacak, yahut da, bir çok sermaye sahip- lerinin kötü psikolojileri do layısiyle. yeniden mühim sermayelerin — dışarıya — çık- masına sebep olacaktır İşte, kabinenin mevcudi: n ve pal Tİyeti'de bundan İileri gelir. | Manteessüf rantların şimdiki duzgün vaziyeti yeni ve ge niş emisyonlar yapılmasına TÜRKDİLİ 18 HAZİRAN 937 iLİMiZDEN HABERLER TreninAl .t-ın,d a. Parçalanan Genç.. Kütahya Treni F Pirebeyler İsta- syonunda Bir GenciEzdi.. Cumartesi gönü şehrimiz.- den hareket eden Kütahya treni Pirebeyler istasyonun dan az ilerde bir köp rü üÖzerinde uyumakta olan o0 yedi — yaşlarında — Halıl adında bir. genci parçala mıştır. Ölümün pe suretle ileri geldiği hakkında Dursunbey müddelumumisi B. Cemil tahkikat yapmaktadır Şehrimiz üçüncü işletme müd memurlarından da bir grup giderek hâdise hakkın: da tahkikat yapmaktadırlar. Bir BekciGeceleyin Bir GarsonuYaraladı.. Pazar gecesi bir bekçi bir adamı vurmuştur: Vaka şöyle olmuştur Osman lokantasında gar- | sonluk yapan — İsmail oğlu Abdullah İnönü mahallesin- den Aygşe adında birinin evi- ne girmiştir. Kadının bağır ması üzerine Abdullah kaç- | mağa başlamıştır. Bu sırada gürültüye mahalle — bekçisi Osman yetişmiş ve kaçan Abdullaha durmasını ihtar eıpd.ıır Bunun üıerlne bek çi Abdullahın ardından iki el ateş etmiştir İk> kurşan meyince bu defa ikinci ola- rak ateş eden bekçi Abdul- lahı sırtından ağır ve tehli- keli surette yaralamıştır. Abdullah yüzükoyun kal- dırımlar özerine düşmüştür. Silâh sesine gelen polls ya ralıyı hastahaneye kaldır:- mıştır. Hâdise hakkındakt tahki kat derinleştirilmektedir. >*SeBi Heeama — — 8. Raşat Kuri şehrimizden ayrıldı. Kültür bakanlığı umumi müfettişlerinden — ve değerli romahcılarımızdan B. Reşat Nuri dönkü Bandırma tre ni ile İstaâbului.hareket et- Miştir. diği için bilhassa vahim olan tehlike. böyle bir teh: hkedir ki, buna karşı daha dün tesirli olan çareler bu gün olmıyabilirler. Ve niha yet, “tevakkuf devresi,,n- den sonra alınacak tadbirler, istikametlerine göre, bazan radikallerin mulıılefe(ıqu karşılaştıkları, bazan da ko- münistleri ümidsizliğe sev kettikleri için, bu — tehlike çok korko'acak bir mahiyet taşımaktadır Bundan da anlaşılacağı üzere politika oyunu yeni bir safhaya — girmektedir. Bundan böyle kabinenin is tikbali rakiplerinin tehlikeli maharetine veya dostlarının sıkı sadakatine değil, hükü met şefinin, kendi idealiz miyle realitenin kati emir lerini telif edebilmesine bağ isabet et | | ders saatleri, Viş kanunu bugünden itiha- “gen tatbik mevkiine giriyor ( Baştaralı birinci sayfada ) | haftada 48 saattir. Bu müd. | det ona göre günlere tak- sim edilecektir. Çalışma saatleri, yerinin bulunduğu memle- ketteki umumi saate göre ayar edilir İşin ortalama zamanında Tişçiye Muayyen bir'istirahat zamanı vefileceklir — İşlerin Cinsine ve müddetlerine gö- re istirahat saatleri 22 inci maddede yazılıdır. Gece işi ancak saat 20 de başlar ve ev erken sabah 6 | ya kadar uzar. Cumartesi yevmiyeleri de tam olarak ödenecektir. Cumhuriyet bayramında her iş veren, işçiye tam ve peşin yevmiye verecektir. 16 yaşını doldurmumış ço- cuklar, günde sekiz saatten fazla çalıştırılamazlar Mektebe giden çocukların sekiz. saatlık çalışma müddetinin içinde sayılır Yer altında ve yahut altındaki işlerde 18 yaşından aşağı erkek çocukların ve her yaştaki kız ve kadınla- rıa çıhtnıh+ yasaktır. Endüstriye ait işlerde 18 yaştan aşağı erkek çocuklar ve her yaştaki kız ve kadın lar gece İşlerinde çalıştırıla mazlar Her iş veren, çalıştırdığı büyük ve küçük yaştaki er- kek ve kadın işçiler hakkın da cetveller yapacaktır. Bu cetveller SI inci maddede yazılıdır. .. “Her İş veren, *iş işçildrin şağliğın koruma ve iş emniyetini temin “etmek için gerekli tedbirleri ala- caktır. Ağır ve teblikeli — işlerde çalıştırılacak işçiler mutlaka doktor raporu lâzımdır. 12 ile 18 yaş arasındaki çocuk- lar, sıhhat raporsuz çalıştı rilamazlar. Türk iş ve endüstri saha sında «Grev» ve «Lokavt» yasaktır Grev, işçilerin hep birlik te ve birden işi bırakmala- rıdır. ' Wlş verenin işçile ldman Yi v Iılıısınmtınııı etliğimü: sabakalar - haşladı İdmau bölgesi tarafından tertibedilen — muhtelif spor müsabakalarına pazar günü başlanmıştır. O gün şehri mizde şu müsabakalar ya- pılmıştır: Bandırma şosası üzerinde 16 kilometrelik bir mesafe dahilinde yapılan - bisiklet müsabakaları — şöylece neti celenmiştir: Hirinci Mehmet (Birlik) ikinci İsmail (Yurt), üçüncü İsmail (Yurt) Bu gençlere birer madalya verilecetir. Valaybol maçı Yine pazar günü General Ali Hikmet stadında Yurt.Birlik takımları arasında — yapılan voleybol maçını İdmanyur du kazanmıştır. her iş | yerinde | Iıniıîı.lı—ı;ıhıı Pazar günü Halkvi tenis kortunda Yurt Birlik arasın: da yapılan tenis müsabakası nı sayı hesabile ıdııınyqıdu kazanmıştır - Bu maçta Yurttan Sırm, Celâl, Birlikten Necmi, M. Emin oynamışlardır ——— i Halkevinin temsili | Pazar akşamı Halkevi ho- | parlöründe temsil kolu tara fından Yaşıyan Ölü adlı iki perdelik bir temsil verilmiştir. Gençlerin temsili halk ta rafından alâka ile takibedil. miştir hi gi Daimi Encümenintoplantısı. Vilâyet daimi encümeni dün Vali B Ethem Aykutun riyasetinde toplanarak vilâ- yet işleri üzerinde görüşme- lerde bulunmuştur. Dalmi encümen bu işler arası- nda Muhasebeyi Hususiyeye Vait bazı akarların ihalelerini yapmıştır. (Faş tarafı birinci sayfada) mıntakası dört kısma ayrıl maktadır. Katkısız ve en iyi dir Bütün iş ihtilâfları vilâ- yetlerde (iş Ihtilâfları hakem kurulu) nda ve en son ola rak Ankarada (iş iktilâfiarı yüksek hakem kurulu) nda halledilecektir Bütün iş yerleri; devletin takip murakabe teftip memurlarına her an açıktır. İşçiler, iş yerineayak ba- sar basmaz üsigortalı» sayı lacaklardır. İşçilerin sigorta- sile, kgaun tatbiki — tarihin- den bir sene sonra yapılacak «lş sigorta daliresi» uğraşa caktır. Kanunun - emretliklerini afyon | yepmiyan iş verenlerin çar- pacakları ceralar, kanunun | sekizinci faslında yazılıdır. | Bunları her iş n dikkat Eğirdir, Hapıshaneden —Düğlara “Küçat ödamım mühakemesi, Bundan bir kaç ay evvel Gönen avcıları dağda &de- ta vahşi halde biradam ya- | kalamışlardı. Yapılan tahki- katta bu adamın çobanın! öldürerek Gönen hapisha nesinde yattığı sıralarda ka- çan Ahmet adında biri ol- duğu anl dığını ve adliyeyt teslim edildiğini yazmıştık: Bu defaki muhakemesi” nde Ahmedin evrakının no- ksan olduğu görülerek bu- hususdaki tahkikatın maha* İlinde yapılması için muha- keme başka bir güne bırar kılmıştır Daktarlar v Sihkiye mö- murları arasında nakiller. Hükümet tabtbi B. Gelâ! Gönen hükümet tabibliğint: Yenişehir. hükümet B Saip Balya hükümet tabib” Üğine, Bursa sıtma mücadt lercisi B Nazmi şehrimiz #i” ma mücadele reisliğine, BU" rsa sıtma mücadele lâbratü” var şefi B. Rüştü, .ılıııı at mücadelesi löbratuvar şefliğ!” ne, Balya suvari ..nğ ııll' “ memuru-B Mürat Adana hıye memurluğuna, mücadele sıhhat B Refik Eşme &hhat y rluğuna tayin ıdılnı.ludr- ——— —— Memlekat hastahanesi İ doktorluğu Memleket hastahanesi btf tabipliğine tayin edilen dâ” hiliye mütehassısı Dr- Ralf Demiralp yeni vi sine başlamıştır Kosust Muhasabe- müdürl geldi. Husüsi Muhasebe hllül üzerinde alâkadar .ıll' larla temasta bulunmak Öf ere Ankaraya giden HM Muhasebe müdürü B .") Sekendiz dün avdet Uir . Hlyon işine Iı:ıt karıştıran ı:ılıuılıı vâr.. tetihsal eden birinci ka: Tokat, Erbaa, Am“’. Merzifon, — Gümüşhac! Çarum, Mecitözü, İskip: latya, Adıyaman İkinci — mintaka: Bilecik Bozyük, Eskişehir, Mıht lıççık, Nalhhan, - Afyon, Bolvadin, Akşehir, Seydişehir, Karaman, K Üçüncü mıntaka: Balıkesir, Orhanili: dırgı, Simav, Biğadıç: [’ Tavşanlı, İnegöl, Yen Kütahya, Gediz, Uşakı ! çe Tlgın, D Dördüncü mıntaka' Aydın, Denizli, Çal. ç Dinar, Sandıkhı, U! Yalvaç, Şarkiki ! parta, |